T. C. Sakarya üNİversitesi

T.C.

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ

EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

BİLGİSAYAR VE ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ EĞİTİMİ BÖLÜMÜ

DOKTORA PROGRAMI
BULUT BİLİŞİM DESTEKLİ İŞBİRLİKLİ ÖĞRENME YÖNTEMİNİN ÖĞRENME ÜZERİNE ETKİSİ
Doktora Tez Önerisi
Hazırlayan

AYDIN KİPER

Danışman

DOç. Dr. MÜBİN KIYICI

HAZİRAN 2015

İçindekiler

1.BÖLÜM: PROBLEM DURUMU 3

1.1.Problem Cümlesi 4

1.2.Alt Problemler 4

1.3.Araştırmanın Önemi 4

1.4.Araştırmanın Sınırlılıkları 5

1.5.Tanımlar 5

2.BÖLÜM:GİRİŞ 6

2.1.İşbirlikli Öğrenme 6

İşbirlikli öğrenmenin temel ilkeleri 7

İşbirlikli öğrenme yönteminde öğrencinin rolü 8

İşbirlikli öğrenme yönteminde eğitimcinin rolü 8

2.2.Bulut Bilişim 9

2.3.Bulut Bilişim Hizmet Tipleri 14

2.3.1.Bulut Bilişimim Özellikleri 16

2.4.Eğitimde Bulut Bilişim Sistemleri 17

Bulut Bilişim Servisi olarak Cloud9 (Veya Koding) 18

2.4.1.Cloud9 Özellikleri 18

2.5.İLGİLİ ARAŞTIRMALAR 20

3.BÖLÜM: YÖNTEM 21

3.1.Araştırmanın Modeli 21

3.2.Çalışma Grubu 21

3.3.Veri Toplama Araçları 21

3.3.1 İşbirlikli Öğrenme Ölçeği 21

3.3.2 Akademik Başarı Testi 22

3.3.2 Uygulama Sınavı 24

3.5.Verilerin Analizi 25

4.Kaynakça 26

5.EKLER 28

5.1.Ek1:Ön Test Çoktan Seçmeli Sınav Soruları 28

5.2.Ek2: İnternet Tabanlı Programlama Dersi Final Sınavı Uygulama Soruları 31

5.3.Ek3: İşbirlikçi Öğrenme Tutum Ölçeği 33

1.BÖLÜM: PROBLEM DURUMU

İnternet alt yapısının gelişmesi, hızının artması, kullanımın ücretlerinin düşük olmasına paralel olarak hemen herkesin kişisel bilgisayara sahip olması ile günümüz bireyleri bilişim teknolojilerinin temel düzeyde kullanabilmektedirler. Küresel bilişim firmalarının yeni yatırımlarının neredeyse tamamına yakınını internet teknolojileri ile entegre etmeleri ve son kullanıcıya yönelik hazırlanan bir çok uygulamanın internet üzerinden yalın ya da bir servis olarak sunulması bulut bilişim servislerini ortaya çıkarmıştır.

Eğitim kurumlarının kısıtlı olan bütçelerinin az bir kısmını yeni bilgisayar donanımlarına ayırmaktadırlar. Yeni alınan bu donanımların ortalama 3-4 yıl içinde kullanılmaz durumda, eski ve ihtiyaçlara cevap veremez hale gelmeleri eğitim kurumlarının bu alanda yaptığı harcamalarda çoğu zaman kısıtlamalara gitmeleri sonuçlarını doğurmuştur.

Bulut bilişim servisleri eğitim kurumlarını yüksek performans gerektiren bilgisayar donanımlarına yüksek ücretler ödeyip birkaç yıl sonra atıl duruma gelmelerini önleyeceği gibi sunduğu Yazılım ve Platform (Saas ve PaaS) gibi servislerle öğretmen ve öğrencilerin birlikte çalışmasına olanak sağlamaktadır.

Eğitim bilimleri alan yazınınında yazılım ve platform servisleri ve uygulamaları kullanılarak yapılan fazla çalışma yer almamakla birlikte, yapılan akademik çalışmalarının çoğu bulut bilişimi daha çok depolama aracı olarak algılamış veya kullanıştır. Fen alanlarında Bu çalışmalarda öğrencilerin akademik başarısının arttığı sonuçları bulunmuştur.

Eğitimciler açısından bulut bilişimin sunduğu imkânlar yeni fark edilmekle birlikte yapılan çalışmaların çoğu depolama hizmetleri sunan GoogleDrive ve Dropbox gibi servisler kullanılmış öğretmen ve öğrenciler buradaki kendileri için oluşturulan alanlardan doysa almış veya dosya yüklemiştir.

Bulut bilişim elbette kişisel veya işle ilgili dosyalarımızı depolayabileceğimiz sonsuz depolama alanlarından çok daha fazlasıdır. Alan yazında bulut bilişimin tanımları yapılmaya çalışılmış ancak bulut bilişim servisi sağlayıcıları dahi bu konuda ortak bir tanım yapamamaktadır. Hatta ResearchGate’de akademisyenler arasında yapılan bir tartışmada Mark Hahn, bulut bilişimi "anything as a service" yani “bir servis/hizmet olarak her şey” tanımını kullanarak bulut bilişimin ne kadar geniş bir alanda kullanıldığını ifade etmiştir.

IaaS, PaaS ve SaaS kısaltmaları ile açıklanan üç farklı servis olarak kullanılan bulut bilişim servislerinden IaaS, bulut bilişim alt yapı hizmetleri yani çalışır durumda sanal bir bilgisayar ve onu yönetmeye olanak sağlayan root hesabı ve konsol ile üst seviye bilişim teknolojileri kullanım becerilerine sahip kullanıcıların hizmetine sunulmuş servislerdir.

Platform servisi olarak hizmet veren PaaS ise, işletim sistemi ve bazı temel uyguların hazır olduğu kullanıcılara bu sistemler üzerinde ilave uygulamamalar yükleyerek kullanmalarına da olanak sağlayan servislerdir.

Son olarak yazılım hizmetleri servisi olan SaaS, kullanıcılarına hali hazırdı yüklü ve kullanıma hazır olan yazılımları kullanarak bulut bilişim servislerini kullanmaya olanak sağlamaktadır.

Araştırmamızda kullanacağımız Cloud9/Koding bu servislerden PaaS’da yer almakta olup, kullanıcılara hali hazırda kurulu işletim sistemi, veri tabanı sunucuları ve yönetim araçları ile işbirlikli kod yazmaya olanak sağlayan web temelli editörler yardımıyla hizmet sunmaktadır.

İşbirlikli öğrenme ise öğrenme faaliyetlerinde sınıf içi ve dışında kullanılan ve öğrencilerin öğretmen rehberliğinde birlikte çalışarak öğrenenlerine, ürün geliştirmelerine olanak sağlayan bir stratejidir.

İşbirlikli öğrenmede, grubu oluşturan öğrencilerin her biri diğerinin öğrenmesinden sorumludur. Bu da öğrencilerin neredeyse tamamının öğrenmesine katkı sağlamaktadır.

Bulut bilişim servislerinin sunmuş olduğu işblirlikli öğrenme olanakları ve işbirlikli öğrenme stratejileri dikkate alınarak yapılacak öğrenme etkinliklerinin bilişim teknolojileri eğitiminde birbirini destekler nitelikte olup, öğrencilerin hem bulut bilişim servislerini dahi kavramalarını hem de bulut bilişim servislerini kullanarak alandaki dersleri daha verimli işleyebileceklerdir.

1.1.Problem Cümlesi

İnternet tabanlı programlama dersinde bulut bilişim servislerinden olan Cloud9/Koding destekli işbirliğinde dayalı öğrenme yönteminin; öğrencilerin akademik başarıları ve derse karşı tutumları üzerinde bir etkisi var mıdır?

1.2.Alt Problemler

Bu araştırmada aşağıda yer alan alt problemlere yanıt aranacaktır:

1. 
   Bulut bilişim servisi destekli işbirlikli deney grubu ve bulut bilişim desteksiz işbirlikli kontrol grubu öğrencilerinin ön test puanlarına ile son test puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark var mıdır?
   
2. 
   Bulut bilişim servisi destekli işbirlikli deney grubu ve bulut bilişim desteksiz işbirlikli kontrol grubu öğrencilerinin işbirlikli öğrenme tutumda ön son test puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark var mıdır?
   

3. 
   Kontrol ve Deney grubundaki öğrencilerin,
   
   1. 
      PHP söz dizimi kurallarını bilmelerine
      
   2. 
      Veri tabanı yönetimini kullanabilmelerine
      
   3. 
      IDE ve Framework kullanım becerilerine
      
   4. 
      Web sitesi yayınlama beceriline
      
   5. 
      Konsol kullanım becerilerine göre birbirleri arasında anlamlı bir farklılık göstermekte midir?
      
4. 
   Deney ve Kontrol grubu öğrencilerinin derse karşı olan tutumlarında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık var mıdır?
   

Alternatif

1. 
   “PHP Sözdizmi kuralları” konusuna ait olarak hazırlanmış bulut bilişim servisi destekli işbirlikli gruplarla yapılan öğretim ile geleneksel öğrenme yöntemlerine göre öğretim yapılan öğrencilerin öntest başarıları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık var mıdır?
   
2. 
   “PHP Sözdizmi kuralları” konusuna ait olarak hazırlanmış bulut bilişim servisi destekli işbirlikli gruplarla yapılan öğretim ile geleneksel öğrenme yöntemlerine göre öğretim yapılan öğrencilerin ön test başarıları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık var mıdır?
   
3. 
   “PHP Sözdizmi kuralları” konusuna ait olarak hazırlanmış bulut bilişim servisi destekli işbirlikli gruplarla yapılan öğretim ile geleneksel öğrenme yöntemlerine göre öğretim yapılan öğrencilerin tutumu arasında çalışmanın başlangıcında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık var mıdır?
   
4. 
   
   

1.3.Araştırmanın Önemi

Bilişim teknolojileri ve internet alt yapısındaki gelişmelerle birlikte ortaya çıkan bulut bilişim servisleri kullanıcılara esnek, ucuz, her yerden ve işbirliğine dayalı çalışma olanakları sunmaktadır. Pek çok alanda bu servislerin kullanımı hem kullanıcıların verimliliklerini arttırmakta hem de kurumlarının işletme masraflarını azaltmaktadır. Eğitim alanında da bulut bilişim servislerinin öğrenme süreçlerine entegrasyonunu sağlayarak öğrencilerin performans ve verimliliklerini artacağını ifade eden akademik çalışmalar söz konusu olmuştur. Bu çalışma;

1. 
   Bulut bilişim servislerinin yaygınlaşması ile birlikte son yıllarda ortaya çıkan çevrimiçi işbirliği araçlarını ve bu araçların eğitimde kullanılmasını konu alıyor olması nedeni ile güncel,
   
2. 
   Bulut bilişim servislerinin, işbirliğine dayalı gruplarda akademik başarıya olan etkisini ölçmeyi hedeflemesiyle özgün,
   
3. 
   Araştırmanın bağımlı değişkenleri olan başarı ve tutumu; bulut bilişim servisleri ve işbirlikli öğrenmeyi farklı öğrenme görevlerinde kullanımı ile ilgili deneysel çalışmaların sınırlı sayıda olması nedeni ile gerekli,
   
4. 
   Bunlara ek olarak, konu ile ilgili çalışmak isteyen araştırmacılara ve uygulayıcılara öneriler sunması açısından önemli olarak görülmektedir.
   

1.4.Araştırmanın Sınırlılıkları

Bu araştırma:

- Çalışma grubu 2015-2016 eğitim-öğretim yılında Sakarya Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü, İnternet Tabanlı Programlama dersi alan öğrenciler ile

- Deneysel işlem süresi olarak 4/6 hafta ile

- İçerik açısından “Araştırma Yöntemleri” dersinde yer alan “Değişkenler”, “Evren ve Örneklem” ve “Veri Toplama Araçları” konuları ile

- Araştırmanın deseni, öğrencilerin hazır gruplarda bulunmaları ve bu gruplardan alt gruplara rastgele atama yapılması nedeniyle yarı deneysel desen ile sınırlıdır.

1.5.Tanımlar

İşbirlikli Öğrenme: Öğrencilerin küçük gruplar halinde çalıştığı ve birbirlerinin öğrenmesine yardım ettiği, öğrenmeyi gerçekleştirme süreci olarak tanımlanabilir (Açıkgöz, 2007).

Bulut Bilişim: kullanıcıların, ihtiyaçlarını karşılayan bilgisayar kaynaklarını hizmet sağlayıcı ile etkileşime girmeden, az bir yönetimsel çaba ile hızlıca internet üzerinden erişmesi ().
2.BÖLÜM:GİRİŞ

Günümüz küresel ekonomisi üretken çalışma yeteneğine, yenilikçi ve ekiple çalışma becerilerine sahip bireylere ihtiyaç duymaktadır. Çağımız insanı ister bir yazılım geliştirme takımın bir parçası, ister öğretim teknolojileri tasarımcısı veya eğitim politikaları belirleyicisi olsun bilgiyi çözüme veya ürüne dönüştürme sürecinde teknolojik ve iletişim araçlarını kullanımı becerilerine sahip olması gerekmektedir.

Modern insanının sahip olması gereken özellikleri arasında yenilikçi, teknolojiyi verimli kullanabilme, yaşam boyu öğrenen ve işbirliğine uygun olarak çalışabilme sıralanabilir. Roschelle ve Teasley (1995) işbirliğini, paylaşılan bir problemi inşa etme, çözme için yapılan koordineli, eş zamanlı etkinliklerin bir sonucu, Douglas (1991) da, anlamak için paylaşılan karşılıklı çaba olarak tanımlamıştır.
2.1.İşbirlikli Öğrenme

Artzt ve Newman (1990) göre işbirlikli öğrenme küçük bir grup halinde öğrencilerin bir takım olarak bir problemi çözmek, bir görevi tamamlamak veya ortak bir amacı gerçekleştirmek için birlikte çalıştıkları bir aktivitedir.

İsbirlikli öğrenme, öğrencilerin küçük gruplar halinde bir takım olarak çalışarak ve bir problemi çözmek, bir görevi tamamlamak, birbirlerinin öğrenmesine yardım ederek öğrenmeyi gerçekleştirme sürecidir (Artzt ve Newman 1990, Açıkgöz 2007). Johnson, Johnson ve Smith (1991)’e göre işbirliğine dayalı öğrenme, küçük gruplarının eğitsel amaçlı kullanımı olup, öğrencilerin birlikte çalışarak öğrenmeyi en üst düzeye çıkarmalarını amaçlamaktadır.

Yapılan araştınna1ar işbirlikli öğrenmenin, başta başarı olmak üzere hatırda tutma, transfer, üst düzey algıları, arkadaş ilişkileri, özürlülerin normal grupta eğitimi, benlik saygısı, tutum, kaygı ve denetim gibi birçok bilişsel ve duyuşsal öğrenme ürünü ve süreci üzerinde olumlu etkilerinin olduğunu göstenniştir (Açıkgöz: 76-96 ). Ayrıca, işbirliğine dayalı okul modelinin de etkili olduğu söylenebilir (Slavin 1987 : 7-13, Stevens ve Slavin 1995 : 321-351 Akt:Özder 2000).

Açıkgöz (2007), işbirlikli öğrenme yönteminin, bilişsel öğrenme ürünleri ve süreçleri, güdü, kaygı, tutum vb. duyuşsal özellikleri üzerinde diğer yöntemlere göre daha olumlu etkileri olduğunu, ayrıca işbirlikli öğrenme uygulamalarının özel düzenlemeler ve harcamalar gerektirmediğini ve öğrenmenin bireyselleştirilmesini kolaylaştırdığını belirtmektedir.

İşbirlikli öğrenme yönteminde, öğrenciler aktif bir şekilde derse katılırlar. Öğrenciler, birbirlerinin öğrenme eksiklerini gidermek için birlikte çalışırlar. Aralarında olumlu bir bağlılık bulunmaktadır. Grup üyeleri ellerindeki materyali, öğretmenin rehberliğinde ve arkadaşlarıyla tartışarak çalışırlar. Bu yüzden işbirliğine dayalı öğrenme gruplarının başarısına en önemli katkıyı öğrenciler arasındaki etkileşimin yaptığı söylenmektedir (Kasap, 1996).

Öğrenciler birlikte çalışarak, tartışarak ve birbirlerine yardım ederek bireysel olarak kendilerinin ve arkadaşlarının öğrenmelerini en üst düzeye çıkarırlar. Grup bireyleri arasında olumlu bir ilişki vardır ve amaçları aynı olan grup üyelerinin birisinin amacına ulaşması diğerlerinin de amaçlarına ulaşmasına bağlıdır (Yılmaz, 2001). Özetle öğrenciler, “Ya birlikte yüzecekler ya da birlikte batacaklardır” (Senemoğlu, 2013).

İşbirlikli öğrenme, öğrencileri aktif hale getiren bir yöntemdir. Sınıflarda ve laboratuvarda işbirliği yönteminin kullanılması öğrencilerin grup çalışmaları ile öğrenme ve araştırma becerilerini arttırmaktadır. İşbirlikli öğrenme birlikte çalışma ve araştırma becerilerini, benlik saygısını, arkadaşlık ilişkilerini geliştirmektedir (Lazarowitz, &Baird,1994, Akt: (Ballıel, 2014)).

İşbirlikli öğrenme yönteminin uygulanması sürecinde sınıf içinde ve sınıf dışında gerçekleşen etkinlikler sonucunda öğrencilerin akademik başarıları artmakta, sosyal ve psikolojik gelişimleri olumlu yönde gelişmektedir. İşbirlikli öğrenme yönteminin üstün yönleri olduğu gibi sınırlılıkları da mevcuttur. Bunlar;

İşbirlikli öğrenmenin eğitimde kaliteyi artırmak için önemli bir yeri olduğuna inanılır ancak bununla birlikte işbirlikli öğrenme ortamları oluşturmak öğretmenler için çaba gerektirmektedir (Zheng, Niiya, & Warschauer, 2015).

İşbirlikli öğrenme gruplarında sorumluluk almayan diğer üyeleri fark eden yüksek yetenekli öğrenciler çabalarını azaltabilirler veya düşük yetenekli öğrenciler yüksek yetenekli öğrencilerin etkisi altına girerek onlar tarafından yönlendirilebilirler (Açıkgöz, 2007).

Bu olumsuzlukları en aza indirmek için işbirlikli öğrenme etkinlikleri hazırlanırken ve uygulanırken en büyük görev ve sorumluluk şüphesiz eğitimcilere düşmektedir. Artut ve Tarım (2004), işbirlikli etkinlikler sürecinde öğretmenlere düşen görev ve sorumlulukları şu şekilde sıralamışlardır:

Çocuklara yardımcı olmak için;

• 
  Çocuklara verilen görevi yerine getirirken nelerin yapılması gerektiğini hatırlatmaya yarayacak bir akış şeması hazırlayabilir.
  
• 
  Çocukların verilen görevi ne kadar sürede tamamlamaları gerektiğini bilmelidir. Bu nedenle zamanı ayarlamalıdır.
  
• 
  Görevlerini erken bitiren kümeler için, o gün yapılan etkinlikle yakından İlişkili bir tür dolgu etkinliği (spunge activities) planlamalıdır.
  
• 
  Değerlendirme, bilgi alma ve paylaşımları yönetmelidir.
  

Gözlem yapmak, notlar almak için;

• 
  Sosyal becerilerin etkili kullanımı için gözlem yapmalıdır.
  
• 
  Bireysel farklılıkları not alarak yeni grupları oluşturmada kullanabilir.
  
• 
  Etkinlikler sırasında çocukların gelişimine yardımcı olacak her durumu değerlendirmelidir.
  
• 
  Sosyal etkileşimler sırasında oluşan her güçlüğü not almalıdır. Çünkü öğretmen bir sonraki birkaç etkinlik planını bu durumları ortadan kaldırmak için düzenleyebilir.
  

Ödül vermek için;

• 
  İstenen sosyal becerileri kullanan kümelere sözel veya beden dili ile ödüller verebilir.
  
• 
  Çalışmayı başarıyla bitiren veya sosyal beceriyi doğru kullanan kümelere puan veya ödüller verebilir.
  

Rehberlik etmek için;

• 
  Eğer bir kümenin tüm üyeleri ellerini havaya kaldırmışsa kümenin sorularına cevap vermelidir.
  
• 
  Potansiyel olarak zorluk yaşayabileceğini düşündüğü kümeleri sık sık ziyaret etmelidir.
  
• 
  Kümeler problemlerini çözerlerken onların daha önceki deneyimlerini gözden geçirmeleri veya daha farklı neler yapabileceklerini düşünmeleri için rehberlik etmelidir.
  

İşbirlikli öğrenmenin temel ilkeleri

Alan yazında işbilikli öğrenmenin yedi öneki ilkesinden bahsedilmektedir (Ballıel, 2014). Bunlar;

Grup Sürecinin Değerlendirilmesi ve Grup Ödülü: İşbirlikli öğrenme etkinliklerinin; sadece grup başarılı olduğunda, bireylerinde başarılı olabileceği bir şekilde düzenlenmesi gerekmektedir (Açıkgöz, 2007). İşbirlikli öğrenme gören bir öğrenci ancak grubundaki diğer üyelerde başarılı olursa amacına ulaşır. (Johnson & Johson, 1995 Akt: (Ballıel, 2014)).

Olumlu Bağımlılık: Olumlu bağımlılık grup üyelerine ortak amaç ve başarı için çabalarını birleştirecekleri bir ortam yaratır. Olumlu bağımlılıkta farklı yaklaşımlar kullanılarak başarılı olunabilir (Açıkgöz, 2007). Olumlu bağımlılık grup üyelerinin eğer birlikte çalışırlarsa başarabileceklerine inanmasını içerir. Saban (2004)’e göre olumlu bağımlılık işbirlikli öğrenmenin en önemli unsuru olumlu bağımlılıktır. Olumlu bağımlılıkta, grup üyeleri birbirine bağımlı hareket eder ve öğrenciler, gruptaki bir üyenin kişisel çabalarının yalnızca bu üyenin kendisi için değil, gruptaki bütün üyeler için faydalı olacağının farkında olmaları gerekir.

Bireysel Değerlendirilebilirlik: Grup başarısının bireylerin öğrenmesiyle ilgili olması durumudur. Bu sayede, bireysel olarak başarılı olma gerekliliği grup üyeleri arasında birbirine yardımcı olma sorumluluğu yaratır. İkinci olarak da, öğretmenin her bir öğrencinin başarı düzeyini değerlendirmesi; her öğrencinin öğrenmeyi öğrenme ve yapılması gerekenleri yapma sorumluluğu almasını sağlar (Açıkgöz, 2007).

Yüz Yüze Etkileşim: İşbirlikli öğrenmenin gerçekleşebilmesi için grup üyelerinin etkileşim içinde olması, birbirlerine yardım etmesi ve beraber ortak bir ürün çıkarmaları gerekmektedir. (Açıkgöz, 2003). Grup üyeleri karşılaştıkları problemleri nasıl çözdüklerini birbirine açıklar, edindikleri deneyimleri, fikirleri grup arkadaşlarıyla tartışır ve birbirlerini cesaretlendirerek, birbirlerine yardım eder ve birbirlerinin başarılarının yükselmesine katkıda bulunurlar. Grup üyeleri arasında yüz yüze etkileşimin artması, üyelerin birbirine karşı sorumluluk duygusunun, akıl yürütme ve sonuç çıkarma yetilerinin gelişmesini ve sosyal dayanışmanın artmasını da sağlar. Yüz yüze etkileşim sayesinde sözel olmayan iletişim öğrenme ortamına taşınmış olur (Yılmaz, 2001).

Sosyal Beceriler: İşbirlikli öğrenme etkinliklerinin başarıyla sonuçlanabilmesi içi grup üyeleri arasında iletişim becerilerine ile diğer sosyal becerilerin de kullanılması gerekmektedir. Grup üyeleri birbirini yeterince tanımaz, birbirine güvenmez, birbiriyle etkili iletişim kurmaz ve birbirlerine yeterince destek olmazsa işbirlikli öğrenme başarısızlıkla sonuçlanır ve amacından uzaklaşır. Öğretmen bu olumsuzluğu ortadan kaldırmak için, ders konularının öğrenilmesini hedef edinmenin yanı sıra liderlik, güven, sempatik yaklaşım, uzlaşma ve etkili iletişim becerilerini kazandırmayı da amaç edinmelidir (Yılmaz, 2001).

Grup Sürecinin Değerlendirilmesi: Grup etkinliğinin sonunda, grup üyelerinin hangi davranışları kazanıp kazanmadığı, hangi davranışlara devam edeceğinin belirlenmesi sürecidir.

Eşit Başarı Fırsatı: Grup üyelerinin grup içindeki arkadaşlarına katkıda bulunmasıdır. Öğrencilerin başarı durumuna bakılmaksızın eşit derecede gayret etmeleri ve her öğrencinin katkısının değerlendirilmesi anlamına gelmektedir (Açıkgöz, 2007).

İşbirlikli öğrenme yönteminde öğrencinin rolü

İşbirlikli öğrenme tekniklerinde sorumluğun büyük bir çoğunluğu öğrencilerdedir. Grup üyelerinin her biri genellikle belirli ve ortak sorumluluklara sahip olurlar.

Her bir grup üyesi grubun çabalarına yapıcı katkılar yapmakla beraber grubun diğer üyelerini de buna teşvik etmelidirler. Bu doğrultuda tüm üyelerin dürüst, sadık ve paylaşımcı olmaları beklenmektedir. Öğrencilerin birbiriyle iletişimlerinde daima dikkatli ve saygılı davranmaları gerekmektedir. Her birisi en iyisini öğrenmek ve öğretmek için ellerinden gelenin en iyisini yapmalıdırlar. "Hepimiz birimiz, birimiz hepimiz için" ve "Bütün her zaman parçalardan daha mükemmeldir" cümlelerine adapte olmak durumundadırlar (Flowers, & Ritz, 1994 Akt: (Ballıel, 2014)).

İşbirlikli öğrenme yönteminde eğitimcinin rolü

Eğitimcinin yapması gereken, öğrencilerin verilen işi, görevi işbirliği içinde yapıp yapmadıklarını takip etmek, grupları yönlendirmek, güdülemek, dönütlerle öğrencileri bilgilendirmek ve olumsuz durumlarda eğitime müdahale ederek gruba yardım etmektir.

Johnson ve Smith (2006), işbirlikli öğrenmede öğretmenin görevlerini şu başlıklar altında toplamıştır(Akt: (Ballıel, 2014)):

Ön öğretimsel kararları verme: Akademik ve sosyal beceri hedeflerini belirtme, grup büyüklüğüne karar verme, öğrencileri gruplara atama, görevleri belirleme, sınıfı düzenleme ve materyalleri planlama,

İşi ve işbirlikli yapıyı açıklama: Akademik işi açıklama, başarı için gerekli ölçütleri açıklama, olumlu bağımlılık oluşturma, gruplar arası işbirliği oluşturma, bireysel değerlendirilebilirliği planlama, beklenen davranışları açıkça belirtme, denetleme ve müdahale etme, yüz yüze etkileşimi düzenleme, öğrenci davranışlarını izleme, grup işini ve takım çalışmasını ilerletmek için müdahale etme,

Değerlendirme ve ilerleme: Öğrenci öğrenmelerini değerlendirme, grup sürecini değerlendirme.

İşbirlikli öğrenme uygulayan öğretmen destekleyici, yönlendirici, bir kaynak kişi konumundadır (Açıkgöz, 2007). Towns ve Grant (1997), işbirlikli öğrenmenin etkili bir şekilde uygulanmasının, öğretim amaçlarının belirlenmesini, karma öğrenci gruplarının oluşturulmasını, grup amacına ulaşmada kullanılacak görev ve yöntemin açıklanmasını, grup sürecinin izlenmesini, gerekli olan durumda yardım sağlamak için araya girilmesini ve öğrencilerin başarılarının değerlendirilmesini içerdiğini belirtmektedirler.

2.2.Bulut Bilişim

Yapılan araştırmalarda öğrencilerin birbirleriyle işbirliği halinde yaptıkları öğrenme durumlarının başarısına etkisi hakkında kaynaklar mevcuttur (Pattanpichet, 2011; Wentzel ve Watkins, 2002; Yazıcı, 2004). İşbirliğine dayalı öğrenmenin başarısının bir sonucu olarak çevirimiçi ortamlarında da işbirliğine dayalı öğretim stratejileri uygulanmıştır. Söz konusu çevirimiçi ortamlar daha çok vikiler, bloglar, webquestler, çeşitli web servisleri ve açık öğrenme içerik yönetim sistemleri olarak karşımıza çıkmaktadır.

Yeni olmamakla birlikte bulut bilişim servisleri de öğretim faaliyetlerinde öğretim elemanları tarafından kullanılmakta olup henüz bu konuda uygulama düzeyinde bir çalışma yayınlanmamıştır.

İnternet alt yapılarının gelişmesi, web tabanlı uygulama yazılımlarının gelişmesi ve yaygınlaşması, bireylerin ortaklaşa çalışabilmelerini ve birlikte bilgi üretebilmelerini sağlamıştır (Horzum, Kıyıcı, & Akgün, 2015).

Türkçede artık Bulut bilişim olarak kabul gören Cloud Computing terimi bazı kaynaklarda bulut teknolojisi olarak kullanılmakta ve iletişim sistemlerindeki ağları belirtmek için kullanılmaktadır. (Sarıtaş ve Üner, 2013). Amerikan Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü bulut bilişimi; kullanıcıların, ihtiyaçlarını karşılayan bilgisayar kaynaklarını hizmet sağlayıcı ile etkileşime girmeden, az bir yönetimsel çaba ile hızlıca internet üzerinden erişmesi olarak tanımlamaktadır (Wu ve Huang 2011. Akt: Horzum, Kıyıcı ve Akgün 2015).

McKinsey (küresel yönetim danışmanlık firması) tarafından yapılan bir çalışmada bulut bilişim için 22 olası ayrı tanımdan bahsetmektedir. Alan yazında bulut bilişim için standart veya ortak bir tanımı henüz bulunmamakla birlikte en yaygın tanımı olarak “dağıtık bilgisayar kümeleri” kullanılmaktadır. (Grossman, 2009; Voas & Zhang, 2009; Sultan, 2010).

Bulut bilişim ile ilgili alan yazında kabul gören tanımlardan birisi de; ağlar, depolama, geliştirme platformları ve uygulamalar dahil olmak üzere sanallaştırılmış kaynaklara erişimi sağlayan dağıtık bilgisayarlar(computing) paradigmasıdır (Mell & Grance, 2009)

Armbrust, ve arkadaşları (2010) bulut bilişimi uygulamaların internet üzerinden servis olarak sunulması ve donanım ve sistem yazılımlarının veri merkezleri üzerinden kullanımına yönelik hizmete sunulması olarak tanımlamıştır.

Teknolojiyle Geliştirilmiş Öğrenme (TGÖ) alanında, bulut tabanlı teknolojilerin kullanımında önemli bir trend olarak tespit edilen bulut bilişim (Johnson, Adams, & Cummins, 2012); her yerde çevrimiçi hizmetlere erişim sağlama ve ölçeklenebilirlik, kullanılabilirlik ve maliyet tasarrufu konularında öne çıkıyor (McDonald, Breslin, & MacDonald, 2010).

Birçok eğitim kurumunun temel ihtiyaçları için dahi kaynak bulmakta zorlandığı düşünüldüğünde bulut bilişimin, öğretmen ve öğrencilere ihtiyaçları doğrultusunda israf etmeden bilgisayar kaynaklarını kullanılmak için dağıtılmasına izin verebilir (González-Martínez ve arkadaşları 2015). Örneğin öğretmen ve öğrenciler için sürekli yeni çıkan yazılımlar ve onları kullanmak için gerekli performansa sahip bilgisayar laboratuvarları kurmak yerine sanal makineler üzerinde çalışan ve önceden kurulmuş yazımlara erişim sağlamaya olanak veren daha ucuz bilgisayar laboratuvarları kurulabilir. (Wu & Huang, 2011).

Tablo Temel Eğitim için Bulut Bilişimin Fayda ve Kolaylıkları

	Eğitimciler	Öğrenciler	BT Çalışanları	Eğitim Kurumları
Çevirimiçi Uygulamalar	Yeni öğrenme senaryoları bulunmaktadır İşbilirkli çalışmaya izin verir	Okul dışında da çalışmaya izin verir İletişim ve kaynak paylaşımı kolaydır	Kurulum ve bakım çalışmaları azalır
Öğrenme ortamları oluşturma için esneklik	Gerekli tüm kaynaklarla hazırlanmış bilgisayar ortamları PaaS veya IaaS kullanarak karmaşık laboratuvar ortamları tasarımı.	Teknik beceri gerektirmeden öğrencilerin ihtiyaçlarına göre kişisel öğrenme ortamları geliştirme Ayarlamalar yerine göreve/ödeve odaklanma	Kurulum ve bakım çalışmaları azalır	Önceden ayarlanmış(hazırlanmış) ortamları, eğitimciler, kurslar veya diğer kurumlar arasında yeniden kullanıma açın(paylaştırın)
Mobil öğrenme için destek	Konum tabanlı veya yerinde öğrenme senaryoları için uygun olma	Başka aygıtlar veya kurumsal öğrenme platformları ile kolay paylaşım veya senkron olabilme
Yoğun bilgisayar desteği	Fen ve mühendislik alanları gibi alanlarda ağır simülasyon senaryoları veya çoklu ortam işlemlerini tasarlama Güncel öğrenme analitiklerine erişim
Ölçeklenebilirlik		Zaman içinde istikrarlı QoS(hizmet) algısı
Donanım maliyetlerini azaltma			Yatırım ve fazladan alt yapı ihtiyacı olmadan hizmet sunma Ölçek kaygıları olmadan uygulamaların geliştirilmesi. Konsilide edilmiş kaynakların daha iyi kullanılması için basit yönetim	Yatırım ve fazladan alt yapı ihtiyacı olmadan hizmet sunma Maliyetlerin zamana ve orana göre daha küçük şekilde ayarlanması. Dağınık toplulukların bulutlarında birleşmesi.
Yazılım maliyetlerini azaltma		Aynı lisans ile okul dışında uygulama kullanma	Maliyetlerin zamana ve orana göre daha küçük şekilde ayarlanması. Dağınık toplulukların bulutlarında birleşmesi.	Genellikle birçoğu kullanılmayan lisanslar için ücretler ödemek yerine kullandığın kadar öde veya ücretsiz kullanım