T. C. Varşova büYÜkelçİLİĞİ Tİcaret müŞAVİRLİĞİ
Yüklə 0,62 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Değer Pay Tekstil ve Konfeksiyon 361
- Makina ve Aksamı 335 25%
- Otomotiv 279 21%
- Tarım ve İşlenmiş Tarım Ürünleri 113 9%
- Plastik ve Kauçuktan Eşya 43 4%
- 1.321 100% Türkiye’nin Polonya’ya 2009 Yılı İhracatında İlk 10 Ürün (CN-6)
- Toplam İhracat İçerisindeki Pay % 33
- Değer Pay Makina ve Aksamı 829
- Otomotiv 348 19%
- Kişisel Bakım Ürünleri 103 6%
- Kimyasal Ürünler 80 4% Demir-Çelik Ürünleri
- T oplam İthalat İçerisindeki Pay % 47 5.4. Yatırım ve Müteahhitlik Hizmetleri
- 5.5. Polonya’daki Türk Şirketleri
- 5.6. Ticari İlişkilerde Bilinmesi Gerekli Genel Konular 5.6.1. Ticari Engeller
- 5.6.2. İthalat Mevzuatı 5.6.2.1. Genel Olarak Gümrük Vergileri
- 5.6.2.2. KDV ve Diğer Vergiler
- 5.6.2.3. Genel Olarak Ticari Tanımlama Uygulamaları 5.6.2.3.1. Etiketleme
- 5.6.2.3.3. Paket ve Ambalajlama
Türkiye’nin Polonya’ya 2009 Yılı İhracatında İlk 10 Ürün (CN-6) LCD Gösterge Tabloları 131 Mil. USD Benzinli Binek Otomobiller (1500-3000cc) 61 Mil. USD Dizel Motorların Silindir Blokları 50 Mil. USD Dizel/Yarı Dizel Ticari Araçlar 35 Mil. USD Kabuksuz Fındıklar 29 Mil. USD Suni Elyaftan Halılar 27 Mil. USD Sentetik Liflerden Mensucat 27 Mil. USD Otomatik Çamaşır Yıkama Makinaları 26 Mil. USD Dizel/Yarı Dizel Binek otomobiller 26 Mil. USD Altından Mücevherci Eşyası 23 Mil. USD Toplam İhracat İçerisindeki Pay % 33
Türkiye’nin Polonya’dan 2009 Yılı İthalatında İlk 10 Ürün (CN-6) Taşıt Araçları İçin Dizel Motorlar 282 Mil. USD LCD Gösterge Tabloları 204 Mil. USD Dizel Binek Otomobiller (1500-2500cc) 98 Mil. USD Taş kömürü 65 Mil. USD Görüntü Kayıt Verme Cihazları 46 Mil. USD Buhar Kazanı Aksam ve Parçaları 45 Mil. USD Dizel Binek Otomobiller(1300-1500cc) 31 Mil. USD Taşıt Şasi Aksamı 31 Mil. USD Benzinli Binek Otomobiller 25 Mil. USD Ekmeğe Sürülerek Yenilen Kakaolu Ürünler 24 Mil. USD Toplam İthalat İçerisindeki Pay % 47 5.4. Yatırım ve Müteahhitlik Hizmetleri İki ülke arasındaki yatırım faaliyetleri yönünden özel önem taşıyan Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması 21 Ağustos 1991 tarihinde imzalanmış ve 19 Ağustos 1994 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Akdi çerçevenin tamamlanması açısından yine önemli bir merhale olan Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması 4 Kasım 1993 tarihinde Varşova’da imzalanmıştır. Sözkonusu Anlaşma 1 Ocak 1998 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Söz konusu anlaşmanın günümüz kuşullarına uygun hale getirilmesi için Polonya tarafına ülkemizce yeni bir anlaşma taslağı tevdi edilmiş olup konu hakkındaki ülkemiz girişimleri devam etmektedir. Polonya Enformasyon ve Yabancı Yatırım Ajansından (PAIZ) alınan verilere göre, 2008 yılı itibariyle ülkemizin Polonya’daki yatırımları 55 Milyon Dolardır. Ancak, Ajans bu verileri, Polonya’da 1 Milyon ABD dolarının üzerinde yatırım yapan firmalara gönderdiği anket formlarına (cevap verildiği takdirde) dayanarak oluşturmaktadır. Dolayısıyla, ülkemiz için verilen bu rakam tüm Türk yatırımlarını içermemektedir. Müşavirliğimiz tahminlerine göre, Polonya’daki toplam Türk yatırım stoğu 250 Milyon Dolara yaklaşmaktadır. Polonya Merkez Bankası verilerine göre, Polonya’ya Türkiye’den 2007 yılında 30 Milyon Euro, 2008 yılında ise 13 Milyon Euro tutarında sermaye girişi gerçekleşmiştir. Hazine Müsteşarlığı kayıtlarına göre, ülkemizde, elektrik-gaz-su, imalat sanayii, inşaat, madencilik ve taşocakçılığı, toptan ve perakende ticaret, ulaştırma, haberleşme ve depolama hizmetleri ile gayrimenkul sektörlerinde olmak üzere toplam 51 adet Polonya iştiraki Türkiye’de faaliyet göstermektedir. Polonya’nın ülkemiz müteahhitlik sektörü için önemli bir potansiyel arz etmesine rağmen, sektördeki zorlu rekabet koşulları, düşük kar marjları ve bürokratik güçlükler gibi nedenlerle 2009 yılına kadar kamu ihalelerinden önemli pay alınması mümkün olamamıştır. Ülkemiz kökenli müteahhitlik firmaları, geçmiş dönemde daha çok kendi imkanlarıyla işmerkezleri, toptancı halleri, alış merkezleri, ofis ve konut inşaatlarıyla iştigal etmişlerdir. Polonya’nın 2004 yılındaki AB üyeliği sonrasında finans sektöründeki yabancı hakimiyeti de ülkemiz firmaları için Polonya içinden kredi temini ve dolayısıyla yeni iş imkanlarını zorlaştırmıştır. Geçmiş dönemde bu şekilde tamamlanan başlıca müteahhitlik projeleri 8 Star Ltd. tarafından Varşova’da inşaa edilen Eurocentrum iş merkezi, Euro Power Centrum Ltd. tarafından Varşova’ya 15 km uzaklıkta inşa edilen Maximus Toptancı Merkezi, Reform Company tarafından Varşova’nın merkezinde inşa edilen Milenium Plaza iş merkezi ve Blue City alışveriş merkezi ve Semih Ltd. şirketi tarafından Varşova’nın Wolka-Kosowska semtinde inşa edilen Avrupa-Asya Ticaret Merkezidir. Bunların dışında, ülkemiz kökenli firmalar tarafından çok sayıda konut kompleksi inşa edilmiş veya inşa edilmektedir. Diğer taraftan, Polonya kamu ihale prosedürlerinin AB kuralları çerçevesinde serbestleştirilmesi ve basitleştirilmesi, AB fonlarının özellikle altyapı ve çevre projeleri için giderek artan ölçüde Polonya’ya aktarılması, 2012 Avrupa Futbol Şampiyonası projeleriyle birlikte ülkemiz firmalarının Polonya pazarındaki şansını arttırmaktadır. Nitekim, Gülermak Ağır Sanayi İnşaat ve Taahhüt A.Ş., İtalyan ve Polonyalı ortaklarıyla birlikte girdiği Varşova Metrosu II. Etap ihalesini kazanmış olup, bu çerçevede Varşova Belediyesi ile 28 Ekim 2009 tarihinde sözleşme imzalanmıştır. Varşova Metrosu II. etap inşaatı, şehrin Kuzeyi ile Güneyini bağlayan mevcut hattın Doğu-Batı istikametinde 6,3 km uzunluğundaki 7 istasyon ile genişletilmesine yönelik olup, inşaat, metro güzergahının kısmen Vistula nehri altından geçmesinden dolayı ileri teknoloji kullanımını gerektirmektedir. Proje bedeli 4 Milyar 117 Milyon Zloti (yaklaşık 1 Milyar Avro) tutarındaki metro inşaatı halen Polonya’daki iki otoyol inşaatından sonra (A1 ve A4 otoyolları) ülkede yürütülmekte olan en büyük inşaat projesidir. İnşaatın altı ay kadar sürecek mühendislik çalışmalarından sonra 2010 yılı Bahar aylarında başlatılması ve 2013 yılında tamamlanması öngörülmektedir. Buna ilave olarak, ülkemiz firmaları, Polonyalı ve AB’den firmalar tarafından ihalesi kazanılan altyapı projelerine giderek artan bir şekilde taşeron olarak katılmaktadırlar. Halen bir çok ülkemiz firması Polonya’nın çeşitli bölgelerinde atık su, kanalizasyon ve çevre düzenlemesi projelerinde faaliyette bulunmaktadırlar. Firmalarımızın 2008 ve 2009 yıllarında bu şekilde imzaladıkları kontratların toplam proje bedeli yaklaşık 200 Milyon Dolar civarındadır. Ayrıca, ülkemizden Cesaş A.Ş., NATO tarafından açılan, 43 Milyon Dolar bedelle Gdynia şehrindeki askeri limanın Oksywskie ve Polnocne rıhtımlarının modernizasyonu ihalesini kazanmıştır. Proje 2008 yılında tamamlanarak 2009 yılı Mart ayında teslim edilmiştir. Polonya’da müteahhitlik hizmetleriyle ilgili başlıca hususlar 27 Mart 2003 tarihli Master Planlama Kanunu ve 7 Temmuz 1994 tarihli İmar Kanunu ile düzenlenmektedir. İnşaat süreci ancak gayrimenkulun hukuki statüsü açıklığa kavuştuktan ve planlanan amaca uygun olarak kullanılabileceği anlaşıldıktan sonra başlayabilmektedir. Bu bağlamda, mevcutsa mahalli master planı kapsamında, aksi takdirde ilgili planlama kararı temelinde inşaat izni alınması gerekmektedir. Konuyla ilgili yönlendirici bilgiler, Polonya Yatırım ve Enformasyon Ajansı PAIZ’in http://www.paiz.gov.pl/index/?id=f0f6cc51dacebe556699ccb45e2d43a8 internet adresinden temin edilebilmektedir. 5.5. Polonya’daki Türk Şirketleri Ticaret Müşavirliği’nin kayıtlarına göre, Polonya’da yaklaşık olarak 150 Türk firması faaliyet göstermektedir. Polonya’daki Türk şirketlerinin büyük bir bölümü hazır giyim sektöründe faaliyet göstermektedir. Bavul ticareti ile başlayan, sonraları ise toptan satışa geçen bu firmaların yine büyük bir bölümü İstanbul Laleli-Merter piyasasından mal getirmekte ve Polonya’daki ithalatçılar olarak da yine kendi firmaları gözükmektedir. Türkiye-Polonya İşadamları Derneğinin (http://www.polturisder.org) halihazırda 100’ün üzerinde üyesi (çoğunluğu hazır giyim) bulunmaktadır. Polonya’da faaliyet gösterip derneğe üye olmayan birçok firma mevcuttur. Son dönemde, Atateks-Morera, Beko, Çak Tekstil-Ltb, DSD Dış Ticaret-Derri, Evita Tekstil-BGN, Hakan Plastik, Hidromek, Leke Jeans, Biota Laboratuvarları, Profilo-Telestar, SKT Giyim-Uptown, Şık Makas-Cross Jeans, Adopen ve Evyap gibi şirketler Polonya’da kurdukları firmalar, açtıkları mağazalar yahut bayiler aracılığıyla kendi markalarını Polonya piyasasına sunmaktadır. Yaş meyve-sebze alanında halihazırda 2 firmamız Varşova’da faaliyet göstermektedir. Gdansk bölgesinde 2 firmamız helva, kuru meyve ve şekerleme konularında hem üretim hem de ithalat yapmaktadır. Varşova’da 2 firmamız bilgi teknolojileri alanında faaliyet göstermektedir. Restoran ve küçük dönercilik işletmeleri ise Türk firmalarının bir diğer faaliyet alanıdır. Yukarıda zikredilenlerin dışında, ev tekstili, kumaş ve döşemelik kumaş, mermer ve doğal taş, gıda, sabun, kablo, ambalaj malzemeleri, kauçuk conta vb. ürünlerin ülkemizden ithalat ve dağıtımını yapmakta olan Türk firmaları mevcuttur. 5.6. Ticari İlişkilerde Bilinmesi Gerekli Genel Konular 5.6.1. Ticari Engeller Polonya’nın 1 Mayıs 2004 tarihinde Avrupa Birliği (AB)’ne üye olmasıyla birlikte dış ticarete ilişkin olarak AB mevzuatı uygulanmaya başlanmıştır. Bu bağlamda, Polonya’nın ithalatında münferit bir kısıtlamaya gitmesi sözkonusu değildir. Ancak, zaman zaman karşılaşılan sorunlar mevzuatın farklı yahut yanlış yorumlanmasından kaynaklanmaktadır. Dolayısıyla, ilgili AB mevzuatının gerektirdiği gerekli belgeleri haiz ülkemiz ürünlerine yönelik, genel yahut sektörel bir tarife dışı engel bulunmamaktadır. 5.6.2. İthalat Mevzuatı 5.6.2.1. Genel Olarak Gümrük Vergileri Polonya, 1 Mayıs 2004 tarihinde AB’ne üye olduktan sonra, mevcut gümrük mevzuat ve uygulamalarının yerini Topluluk Gümrük Kodu, Uygulama Yönetmeliği ve Ortak Gümrük Tarifesi almıştır. Bu çerçevede, AB üyesi ülkelerle yapılan ticaret ihracat-ithalat olmaktan çıkıp, Topluluk içi alım-satım haline dönüşürken, üçüncü ülkelerle yapılan ticaret yeknesak AB kurallarına tabi olmuştur. Özetle, Polonya’nın üçüncü ülkelerden yapılan ithalatta uyguladığı gümrük vergileri AB’nin Ortak Gümrük Tarifesi olup, bu tarifelere http://isztar.mf.gov.pl:7080/taryfa_celna/web/main_EN linkinden ilgili ürünün Kombine Nomenklatür numarasının yazılmasıyla ulaşılabilmektedir. 5.6.2.2. KDV ve Diğer Vergiler Polonya’daki vergi sistemi, 1990’lı yılların başından itibaren, bir yandan AB mevzuatına uyum sağlanması, diğer yandan da yabancı yatırımların cazip hale getirilmesi amacına yönelik olarak reforma tabi tutulmuştur. Polonya’da halen 12 çeşit vergi bulunmaktadır: Doğrudan Vergiler:
Dolaylı Vergiler :
Bilhassa dış ticaret ve yatırımlar yönünden önem taşıyan vergilerle ilgili özet tablo aşağıda yeralmaktadır:
Polonya’nın vergi mevzuatına dair bilgiler Polonya Yatırım ve Enformasyon Ajansı’nın http://www.paiz.gov.pl/index/?id=eaa1da31f7991743d18dadcf5fd1336f internet adresinden temin edilebilmektedir. 5.6.2.3. Genel Olarak Ticari Tanımlama Uygulamaları 5.6.2.3.1. Etiketleme Etiketleme ile ilgili gereklilikler ürün bazında değişiklik göstermekle birlikte, Polonya’da piyasaya arz edilen tüm ürünler, yahut ürün ambalajları ürünün adını, imalatçı ve dağıtıcının adını ve adresini açıkça ve Leh dilinde ihtiva etmelidir. Ürünlerin menşe, kalite, miktar, bileşen, üretim yöntemi, kullanım, saklama vb. yönlerden tüketiciyi yanıltmayacak şekilde etiketlenmesi gerekmektedir. Bazı spesifik ürünler için, ayrı bir mevzuatla etikette başka bilgilerin belirtilmesi de gerekebilmektedir. Gıda, oyuncak, kozmetik ve konfeksiyon mamullerinde etiketlerin ilave bazı bilgileri içermesi ayrı mevzuatla öngörülmüştür. Örneğin, gıda ürünlerinde etikette yeralması gereken hususlar aşağıda belirtilmektedir:
Öte yandan, gerektiği durumlarda, perakende satışa arz edilen ürünlerin satış ve birim fiyatlarının ürünün ambalajı üzerine iliştirilmesi gerekmektedir. Ürünün fiyat bilgisi tüketiciyi yanıltmayacak ve diğer ürünlerin fiyatları ile karıştırılmayacak şekilde sarih ve okunaklı olarak belirtilmelidir. Fiyatlar cari olmalı ve KDV’yi içermelidir. 5.6.2.3.2. Markalama Marka Tescili Ticari markalar, Polonya’da uluslararası sözleşmelere dayanan geniş bir korumayı haizdir. Markanın korunması bakımından arzu edilen bölgenin büyüklüğüne göre markalar aşağıdaki şekillerde tescil edilebilmektedir:
Firmalar tarafından dikkat edilmesi gereken unsur, diğer ülkelerde tescil edilen markaların Polonya’da korunması için Polonya Patent Ofisi’ne kayıt için başvurulması gerektiği hususudur. Yabancı şirketler, işlemlerini, temsil yetkisi verdikleri Polonyalı lisanslı bir patent avukatı aracılığıyla yürütmelidir. Patent avukatlarına www.rzecznikpatentowy.org.pl/index.php?gora=5 linki kullanılarak erişilebilmektedir. Bir ürün Polonya piyasasına arz edilmeden evvel, hangi markaların koruma altında olduğu hususunun öğrenilmesi mümkündür. Sözcük, desen, renk kompozisyonu, şekil, ses veya sloganlar ticari marka olarak tescil edilebilir. Polonya’da ticari markaların tescili zorunlu değildir. Ancak, bu durumda üçüncü şahısların aynı markayı kullanmaları, hatta tescil ettirmeleri mümkün olduğundan, Polonya piyasasına yeni giren firmaların markalarını hemen tescil ettirmelerinde fayda görülmektedir. Eğer bir marka önceden üçüncü kişilerce tescil ettirilmişse markanın satın alınması yahut bir lisans anlaşması vasıtasıyla kullanılması imkan dahilindedir. Polonya mevzuatına göre lisans anlaşmasının yazılı olarak yapılması gerekmektedir. Polonya Patent Ofisi’ne http://www.uprp.pl/English linkinden ulaşılabilmektedir. 5.6.2.3.3. Paket ve Ambalajlama Polonya mevzuatı, çevrenin korunması amacına yönelik olarak ambalajlama ile ilgili bazı gereklilikleri hükme bağlamaktadır. Genel kural olarak, ambalaj sektöründeki imalatçı ve ithalatçılar, çevre kirlenmesini önlemek üzere, ambalaj üretiminde kullanılan girdilerin ve artıkların miktarını sınırlandırmakla mükelleftir. Buna göre, paket için kullanılacak malzeme paketin işlevini yerine getirmesini sağlayacak asgari miktarda olacak, paket çok kullanımlı yahut geri dönüşebilir şekilde tasarlanacak, en az miktarda tehlikeli madde ihtiva eden malzeme tercih edilecektir. Paketleme ile ilgili etikette, paketin üretildiği malzemenin tipi, yeniden kullanım yahut geri dönüşüm durumuna ait bilgiler yeralacaktır. Etiketlenmesi gereken ambalajlama ve etiket formatı çeşitli kararlarla hukuki düzenlemeye tabi tutulmuştur. Ambalaj üreticileri, ithalat ve ihracatçıları, ilgili makamlara sunacakları yıllık raporlarında üretilen, ithal yahut ihraç edilen paketleme malzemesinin miktarını, yapıldıkları materyalleri belirtmek durumundadır. Benzer şekilde, ambalajlı ürün satan şirketler, kullanıcılara paketin kendisi ve atığı (geri alınması, toplanması, yeniden kazanılması, dönüştürülmesi, atılması vb.) konusunda bilgi sağlamak zorundadır. 2.000 metrekareden büyük satış alanını haiz perakendeciler, maliyeti kendilerine ait olmak üzere sattıkları malların ambalaj atıklarını toplamakla mükelleftir. Şirketlerin, atıkların dönüştürülmesi, yeniden kazandırılması ve tekrar kullanımı açısından kanunlarda belirtilen hedef seviyeye ulaşması zorunludur. Tekrar kullanımı öngörülen atıklar arasında, havalandırma, soğutma ve dondurma cihazları, ısı pompaları ve piller bulunmaktadır. Yüklə 0,62 Mb. Dostları ilə paylaş:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||