T. C. Varşova büYÜkelçİLİĞİ Tİcaret müŞAVİRLİĞİ

Diğer Önemli Kurumlar

İsim	Web Adresi
Tarım Piyasası Ajansı	www.arr.gov.pl
Tarım Modernizasyon ve Yeniden Yapılandırma Ajansı	www.arimr.gov.pl
Merkezi İstatistik Ofisi	www.stat.gov.pl
Rekabet ve Tüketicinin Korunması Ofisi	www.uokik.gov.pl
Devlet Madencilik Kurumu	www.wug.gov.pl
Sınai Kalkınma Ajansı	www.arp.com.pl
Avrupa Entegrasyonu Komitesi Ofisi	www.ukie.gov.pl
Polonya Enformasyon ve Yabancı Yatırım Ajansı	www.paiz.gov.pl
Polonya Ticaret Odası	www.kig.pl
Polonya Standardizasyon Komitesi	www.pkn.pl
Polonya Patent Ofisi	www.uprp.pl
Kamu İhale Ofisi	www.uzp.gov.pl
Devlet Çevre Koruma Müfettişliği	www.gios.gov.pl
Sağlık Başmüfettişliği	www.gis.gov.pl
Veterinerlik Başmüfettişliği	www.wetgiw.gov.pl
Bitki ve Tohum Koruma Başmüfettişliği	www.piorin.gov.pl
İhracat Kredi Sigorta Kurumu	www.kuke.com.pl
Yabancı Yatırımcılar Sanayi ve Ticaret Odası	www.iphiz.com.pl
Polonya Turizm Teşkilatı	www.pot.gov.pl
Varşova Borsası	www.gpw.com.pl
Polonya Bankalar Birliği	www.zbp.pl
Polonya Sigorta Odası	www.piu.org.pl

Polonya’daki diğer meslek birliklerinin erişim bilgileri Müşavirliğimize ait www.musavirlikler.gov.tr/altdetay.cfm?AltAlanID=362&dil=TR&ulke=PL adresinde bulunmaktadır.

5.8. Diğer Bilgiler
5.8.1 Vize
Polonya diplomatik pasaport (kırmızı), üst düzey memurlar için düzenlenen hususi pasaport (yeşil) ve hizmet pasaportu (gri) hamili vatandaşlarımıza vize uygulamamaktadır. Umuma mahsus pasaport (lacivert) için ise vize gerekmektedir.
Vize işlemleri hakkındaki bilgilere, Polonya’nın Ankara Büyükelçiliği’ne ait www.ankara.polemb.net web sitesinden ulaşılabilmektedir. Vize, Ankara Büyükelçiliği ve İstanbul Başkonsolosluğu’ndan verilmektedir.
5.8.2 Hava Durumu
Polonya’nın hava durumuna ilişkin bilgiler Meteoroloji Enstitüsüne ait www.imgw.pl adresinden temin edilebilmektedir.

5.8.3 Havayolu Seyahati

Türk Hava Yolları'nın (THY), Polonya Havayolları (LOT) ile birlikte İstanbul-Varşova arasında  haftanın hergünü uçuşu bulunmaktadır. Tarife ve rezervasyon bilgilerine www.thy.com adresinden ulaşılabilmektedir.

THY Varşova Bürosunun adresi aşağıdadır:

Al. Jerozolimskie 123, Millenium Plaza, IX Floor,

02 017 Warsaw, POLAND,

Tel. [phone],

E-posta:[e-mail]
5.8.4 Oteller
Polonya’daki otellere www.poland.com ve www.hotelewpolsce.com.pl adreslerinden ulaşılabilmektedir.

5.8.5. Kambiyo Mevzuatı

Polonya mevzuatına göre, toplamı 15.000 Euro’yu aşmayan yabancı ve mahalli paranın ihracı serbesttir. 15.000 Euronun üzerindeki meblağın ihracatı ise, Merkez Bankası tarafından verilen izne tabidir. Bankalar aracılığıyla döviz transferi 48 saatten önce yapılabilmektedir.

5. 
   SORUNLAR, GÖRÜŞLER VE ÖNERİLER
   

• 
  Polonya’daki hemen tüm sektörlerde, bilhassa perakende piyasasında yabancı firmaların hakimiyeti gözlenmektedir. Polonya’nın özellikle 2004 yılında gerçekleşen AB üyeliği sonrasında Batı Avrupa ile giderek derinleşen ekonomik ve kültürel entegrasyonu, Batı sermayesinin başta perakende sektörü olmak üzere Polonya iş hayatındaki hakimiyeti ve medyadaki etkinliği işçevreleri ve tüketici kitlelerinde Batı Avrupa ürünleri lehine tercih yaratmakta ve tüketicileri Batı Avrupa’nın refah ve tüketim alışkınlarına özendirmektedir. Bu çerçevede, Polonya’da genel olarak Türkiye’ye ve Türk mallarına yönelik olumsuz bir intiba bulunmadığı ancak, işçevrelerinin ve tüketici kitlesinin benzer mal gruplarında Batı ülkelerinin markalı ürünlerini tercih ettikleri, ülkemiz markalı ürünlerinin ancak aynı kaliteyi daha uygun fiyat dilimlerinde sunması halinde pazarlanabildiği gözlemlenmektedir. Bu durum, ülkemiz firmalarını aynı kalite ve nitelikte mal gruplarında pazarda yerleşik Batı veya Polonya ürünlerine göre daha düşük hacim ve kar marjlarıyla çalışmaya sevk etmekte ve olumsuz rekabet koşulları yaratmaktadır. Bununla beraber, Polonya’nın giderek daha liberal bir serbest pazar ekonomisine dönüşmesi, Polonyalı tüketici kitlesinin yeni kültür ve ürün çeşitlerine açık olması ülkemiz ürünlerinin pazarlanabilmesi açısından da imkanlar yaratmaktadır. Nitekim, Polonyalı PR şirketleri vasıtasıyla doğru marka konumlandırması yapan ve uygun tüketici kitlesini tespit eden bazı şirketlerimizin, yoğun rekabet ortamına rağmen, hitap ettikleri kitleye yönelik tanıtım kampanyalarıyla pazarda etkili sonuçlar alabildikleri tespit edilmiştir. Ayrıca, Polonya’dan Türkiye’ye yılda 400 binin üzerinde kişi turizm veya başka amaçlarla Türkiye’yi ziyaret etmekte ve bu kişiler dönüşlerinde Türkiye’de tanıma imkanı buldukları kaliteli veya geleneksel ürünlerini Polonya’da talep edebilmektedirler.
  

• 
  Pazarda büyük alıcılar, giderek artan toptancı-perakendeci işbirliği dikkati çekmektedir. Bu durum yeni satıcıların piyasaya girmesini güçleştirmektedir. Narenciye, zeytin ve zeytinyağı, kuru üzüm gibi geleneksel tarım ürünleri ihracatımızda AB’nin Akdenizli üyelerinin (bilhassa İtalya, İspanya ve Yunanistan) rekabeti sözkonusudur. Uzun yıllardır Polonya pazarında en önemli ihraç kalemi olan tekstil ve konfeksiyon mamullerinde Çin ve Hindistan gibi Asya ülkelerinin artan rekabeti ile karşılaşılmaktadır. Bu itibarla, firmalarımızın bir yandan büyük AB firmalarının rekabetine hazır olmaları, diğer yandan da markalı ve kaliteli ürünlerle Polonya pazarına girmeleri mevcut pazar payının korunması açısından giderek daha fazla önem kazanmaktadır. Bu noktada, Polonya’da artan gelir seviyesine bağlı olarak markalı lüks tüketim maddelerine yönelindiği de göz ardı edilmemelidir. Dolayısıyla, artık “Eski Doğu Bloku Ülkesi” imajı ile Polonya’ya yaklaşan firmaların yalnızca sınırlı bir süre için başarı şansı olacağı düşünülmektedir. Bu itibarla kaliteli ve markalı tüketim ürünlerinin firmalarımızca doğrudan açılacak mağaza/depo zincirleriyle piyasaya sunulmasının faydalı olacağı düşünülmektedir.
  

• 
  Polonya’da yabancı dil bilen kalifiye işgücünün Polonya’daki düşük ücret seviyesi nedeniyle başta İngiltere ve İrlanda olmak üzere AB ülkelerine göçü, yatırımcılara istihdam açısından güçlük yaratmaya başlamıştır. Buna mukabil, Polonya, yabancı işgücüne çalışma izni sağlanması konusunda halen esnek davranmamaktadır. Polonya’da şirket kuran Türk vatandaşları şirket sahibi olsalar dahi çalışma izni almak zorundadırlar.
  

• 
  İki ülke arasında sigorta primlerinin birleştirilmesine yönelik bir sosyal güvenlik anlaşması yapılması konusundaki Türk tarafı önerisine Polonya tarafının isteksiz yaklaşımı, işadamlarımızı emeklilik ve sağlık harcamaları bakımından güçlükle karşı karşıya bırakmaktadır. Polonya Sosyal Güvenlik Kuruluşuna (ZUS) prim ödeyen çalışanlarımızın bu primleri SSK tarafından doğrudan kabul edilmemektedir. Sigorta primlerinin bütünleştirilmesi ve çifte ödemenin engellenmesi için ülkemiz tarafından Polonya Çalışma ve Sosyal Politika Bakanlığı’na yeni bir “Sosyal Güvenlik Anlaşması” taslağı önerisi iletilmiş olup, ülkemizin bu husustaki girişimleri devam etmektedir.
  

• 
  Polonya’da firmaların ticaret odalarına kayıt yükümlülüğü bulunmaması, alacakların takibinde güçlük yaratmaktadır. Bu nedenle, firmalarımızın ticari ilişkiye girecekleri Polonya firmalarının güvenilirliği hakkında önceden malumat edinmeleri, mal mukabili ödemeden kaçınmaları ve uyuşmazlıkların çözümüne yönelik hükümler ihtiva eden yazılı sözleşme ile hareket etmeleri faydalarına olacaktır. Polonya Ticaret Odası firma güvenilirliği konusunda ücretli bir hizmet vermekte olup, bu hizmet hakkında www.infodata.pl/Credit Reports adresinden bilgi alınması mümkündür.
  

• 
  Polonya piyasasında başarılı olmak için, yerel bir temsilci yahut acenta aracılığı ile hareket edilmesinde yarar görülmektedir. Zira, dil halen iletişim için bir engel teşkil etmektedir. İlaveten, Polonya’da ağır ve şeffaf olmayan bir bürokratik yapı hakimdir. Uluslararası Şeffaflık 2008 Yolsuzluk Algılama Endeksine göre, Polonya 180 ülke arasında 10 üzerinden 3,7 puanla 58’nci ülke olarak açıklanmıştır. Bu sonuçla Polonya 25 üyeli AB’nde en kötü ülke konumundadır. Bu açılardan bakıldığında, ancak cari hukuk, vergi ve gümrük mevzuatını, piyasa yapısını, fuarları, AB’ne katılımın hukuki sonuçlarını ve tarife dışı engelleri bilen firmaların Polonya pazarında kalıcı olabilecekleri düşünülmektedir. Bu nedenle, firmalarımızın yerel bir acenta bulmaları ya da piyasa araştırma kurumlarından yararlanmaları ileride karşılaşılacak sorunların bertaraf edilmesi açısından çok önemlidir.
  

• 
  Firmalarımızın pazara giriş açısından, halen Polonya’da yerleşik Türk işadamları ile işbirliğinden yararlanmaları faydalı bir yöntem olarak görülmektedir. Polonya-Türkiye İşadamları Derneği’ne www.polturisder.org adresinden ulaşılması mümkündür. Diğer taraftan, Polonya Türkiye Ticaret Odası (http://www.ptcoc.eu/ang/index_ang.php) firmalarımıza ayrıca destek vermektedir.
  

• 
  Fransa, Almanya, İngiltere ve Portekiz gibi ülkelerin hakim olduğu süpermarket ve hipermarket zincirleri piyasaya giriş açısından önemli bir araçtır.
  

• 
  Polonyalı şirketlerle yapılacak iş görüşmelerinde randevu saatine dikkat edilmesi, görüşmelere resmi giysi ile gidilmesi, kartvizit bulundurulması yararlı olacaktır. Ancak, Polonyalı muhatapların genelde ilk görüşmede herhangi bir reaksiyon vermedikleri, uzun iç istişarelerden sonra hareket ettikleri görülmektedir. Ülkemiz firmalarıyla ilk defa çalışan Polonya firmaları genellikle küçük sevkiyatlarla başlamakta ancak ürün ve ihracatçılarımıza güvenin oluşmasıyla birlikte daha büyük hacimlerle çalışabilmektedirler.
  

• 
  Polonya’da pazarlama ve reklam stratejisi açısından yerel özelliklerin dikkate alınması önem arz etmektedir. Öncelikle, halkın büyük bölümünün gelir seviyesi Avrupanın bir çok ülkesinden daha düşüktür. İkinci olarak, önemli bir tüketici kitlesi oldukça muhafazakardır. Üstelik, büyük şehirler ile kırsal yöreler arasında halen büyük fark mevcuttur. Eski rejim döneminde yetişen orta yaş grubu reklamlara eleştirel ve şüphe ile yaklaşmakta, reklamın bilgi içeriğine daha fazla önem vermektedir. Din, ordu, hükümet ve polisle ilgili konular Polonya halkının büyük çoğunluğu için halen hassasiyetini korumaktadır. İki markayı mukayese eden reklamlarda, Polonya halkının, kötülenen markaya yöneldikleri belirtilmekte ve bu tarz reklamdan kaçınılması tavsiye edilmektedir. Bilhassa yüksek teknoloji ürünlerinde batılı markalar tercih edilmektedir. Son dönemde, basit ve güvenli bir yaşam biçimini çağrıştıran komünist dönem temalı nostaljik reklamlarla orta yaş kitlelerine ulaşılması yeni bir trend olarak ortaya çıkmıştır.
  

• 
  Polonyalı tüketici kitlesi için fiyat başta gelen unsur olmakla birlikte, ürünün son kullanma tarihi ve kalite güvencesi gibi hususlara dikkat ettikleri, bilhassa televizyon reklamlarından etkilendikleri belirtilmektedir.
  

• 
  Polonya’da yatırım yapmak isteyen Türk yatırımcılar için Özel Ekonomik Bölgeler, sağlanan teşvikler (kurumlar ve emlak vergisi muafiyeti, istihdamla ilgili yardımlar) nedeniyle uygun olacaktır. Halen 14 adet olan Özel Ekonomik Bölgeler ve sağlanan teşvikler için http://www.paiz.gov.pl/invest/sez linkinden bilgi temin edilmesi mümkündür. Polonya’da imalat amaçlı yatırım yapan şirketlerimizin AB fonlarından yararlanması da imkan dahilindedir.
  

Kaynakça

• 
  Raporun İçinde Atıfta Bulunulan Internet Siteleri
  
• 
  Polish Market (www.polishmarket.com.pl) Dergisinin Muhtelif Sayıları
  
• 
  Warsaw Business Journal Gazetesinin Muhtelif sayıları
  
• 
  Poland Monthly (www.polandmonthly.pl) Dergisinin Muhtelif Sayıları
  
• 
  Eurobuild Poland-Construction & Property (www.eurobuild.pl) Dergisinin Muhtelif Sayıları
  
• 
  ABD Varşova Büyükelçiliği “Country Commercial Guide 2010” Raporu
  
• 
  Warsaw Voice (www.warsawvoice.pl) Dergisinin Muhtelif Sayıları