Taşimacilik sistemi hap notlar üNİte 1 (TAŞimacilik sistemine giRİŞ)

Römork: Motorlu araçla çekilen insan veya yük taşımak için imal edilmiş motorsuz araçtır.

Yarı Römork: Bir kısmı motorlu taşıt veya araç üzerine oturan, taşıdığı yükün ve kendi ağırlığının bir kısmı motorlu araç tarafından taşınan römorktur

ARAÇ SEÇİMİ

Aşağıda sıralanan özellikler araç seçiminde dikkate alınmalıdır:

• Ürün özellikleri: Büyüklük, ağırlık, hasara duyarlılık, tehlikeli madde, dondurulmuş madde, sıvı, toz, hijyen gerektiren, canlı hayvan.

• Yükleme ya da teslimat türü: Forklift, elle, vinç, konteyner, tanker.

• Teslimat ya da yükleme noktasındaki kısıtlamalar: Dar yollar, düşük köprüler, ağırlık sınırlaması, gündüz seyahat sınırlaması (gürültü nedeni), düşük ya da sınırlı bina erişimi.

• Arazinin özelliği: Otoban, kentsel yollar, düşük kaliteli köy yolları, şeritli veya kademeli yollar, dağlık arazi, düz arazi, çok sıcak ya da çok soğuk bölge.

• Yakıt türü: Dizel, benzin, LPG, CNG.

• Araç konfigürasyonu: Eklemli çekici, römork, 2-3-4 akslı kamyon, küçük vasıta.

• Yasal düzenlemeler: Toplam araç ağırlığı, aracın boyutu, taşıma ekipmanı, araç lisansları, sigorta.

• Araç ekonomisi: Yakıt tüketimi, lastikler, araç kullanım ömrü maliyeti, bakım onarım, yedek parça.

• Gerekli yardımcı ekipman: kendinden yüklemeli vinç, fan üniteleri, soğutma sistemleri, araçla taşınan forklift, kuyruk asansörü, yangın söndürücüler.

İŞLETMELERDE KARA YOLU YÜK TAŞIMACILIĞI ARAÇ MALİYETİ HESAPLAMA NEDENLERİ

Muhasebedeki dönemsellik ilkesince her finansal yıl sonu, işletmeler gerçekleştirdikleri faaliyetlerin sonuçlarıyla finansal tablolar düzenlerler

Bilanço bize bu anlamda gerekli olan bilgiyi zamanında vermez.

Taşıma maliyetleri iki temel sebepten dolayı hesaplanır:

1. 
   • Taşıma faaliyetlerinin kontrol edilmesi için araç ve filo performanslarının belirlenmesi,
   
2. 
   • Gerekli olan müdahalenin zamanında yapılabilmesi.
   

Taşıma maliyetlerinin çok yakından takip edilmesini gerektiren muhtemel durumlar şunlardır:

• Araç yakıt fiyatlarındaki sürekli değişim,

• Taşıma güzergâhı açısından kullanılacak yakıt miktarı,

• Araçların beklenenden fazla yakıt tüketmesi,

• Rakamların yanlış kaydedilmesi

Bu nedenler doğrultusunda işletmenin taşıma maliyetlerinin neden arttığı belirlenebilir. İzlenecek maliyet hesaplama sistemiyle;

• Yanlış giden durumlar hızlı bir biçimde belirlenir.

• Problemin kaynağı hemen belirlenir.

• Problemlerin çözümü için gerekli düzeltici faaliyetler gerçekleştirilir

KARA YOLU TAŞIMACILIĞI MALİYETİ UNSURLARI

1. 
   • Taşıma faaliyetlerinin izlenmesi ve kontrolü için gerçek maliyetlerin kaydedilmesi,
   
2. 
   • Taşıma bütçesinin belirlenmesinde gerçek maliyetlerin ne olduğu tanımlanır.
   

Bu tanımlamaları yapabilmek için ayrıntılı maliye bilgilerine ulaşılması gerekmektedir. Bu bilgiler taşımada kullanılan girdilerden sağlanır. Taşıma girdilerini şu şekilde sınıflandırabiliriz:

• İş gücü: Araçların sürücüleri

• Makine: Taşıma işinin yapılacağı araçlar

• Malzeme: Taşıma için kullanılan diğer kaynaklar, araç lastiği, yakıt vb.

• Sermaye: Kullanılan girdilerin maliyeti

• Zaman: İlgili girdilerin farklı amaçları için ne zaman kullanılacağı

Maliyet sisteminin anlaşılabilmesi için bazı temel kavramların açıklanması yerinde olacaktır.

• Birim maliyet: Maliyetlerin hesaplandığı ya da ifade edildiği türdür. Bunlar;

• Mesafe başına maliyet (gidilen km)

• Mesafe başına taşınan ton maliyeti

• Teslim edilen yük başına maliyet

• Maliyet kaynağı: Maliyete esas olan personel, ekipman ya da yer. Bunlar;

1. 
   • Araç
   
2. 
   • Filo
   
3. 
   • Sürücü
   
4. 
   • Depo
   

• Direkt maliyet: Maliyet kaynağı ile doğrudan ilişkilendirilen maliyet. Eğer maliyet kaynağı araç ise;

• Yakıt

• Taşıt için gerekli olan resmî belgeler (Özel taşıma izin belgesi, özel izin belgesi vb.)

• Araç sigortası

• Dolaylı maliyet: İşletme faaliyetlerinin genel sonucu olarak ortaya çıkan maliyetlerdir. Genel giderler, yönetim giderleri ya da kuruluş giderleri gibi. Bu maliyetler genel giderlere ya da müşterilere yansıtılır. Araç ya da filoya eşit bir biçimde dağıtılması gerekmektedir. Bunlar:

• Personel ücretleri

• İletişim giderleri

• Reklam ve tanıtım giderleri

• Sabit maliyetler: Genellikle maliyet kaynağını gösterir (örneğin, taşıma işi için kullanılacak araç). Bu maliyetler yıldan yıla pek değişmez. Aracın faaliyetlerinden etkilenmez. Araç farklı güzergâhlarda taşıma yapabilir. Aracın kendisi bir maliyet unsurudur. Aracın taşıma yapması durumunda sabit maliyetler karşımıza çıkmaktadır. Örneğin;

• Aracın amortismanı

• Aracın vergileri

• Aracın sigortası

Değişken maliyet; Sabit maliyetin aksine aracın kat ettiği mesafe başına değişen maliyetlerdir. Bu maliyetler işletme maliyeti olarak da karşımıza çıkabilmektedir. Bunlar:

• Yakıt

• Yağ

Bazı maliyetler, direkt maliyet ya da dolaylı maliyet olarak değerlendirilebilir. Örneğin, yakıt hem direkt maliyet (maliyet kaynağı eğer araç ise) hem de dolaylı bir maliyet (aracın kat ettiği mesafe başına tükettiği yakıt) unsurudur.

Taşıma maliyetleri üç sınıfa ayrılmaktadır:

• Sabit maliyetler

• Değişken maliyetler

• Genel Giderler

ARAÇ SABİT MALİYETİ

Taşıma için kullanılan araç başına katlanılan maliyettir. Aracın ister 5 km ister 500 km yol kat etmesi bu maliyeti etkilemez. Sabit maliyetler aracın faaliyetlerinden bağımsızdır.

Taşıt maliyetinde dönem sonlarına amortisman tutarı olarak saptanacak değerin belirlenmesinde şu hususlar rol oynar:

• Amortisman matrahı (M): Taşıtın elde edilmesi için yapılan tüm ödemeler ve giderlerdir.

• Kalıntı veya hurda değeri (H): Taşıtın kullanma süresinin sonunda varsa taşıdığı parasal değerdir.

• Amortisman dönemi (n): Taşıtın kullanma süresidir. Sabit değerlerin niteliklerine göre değişen bu süre amortisman paylarının veya yüzdelerinin belirlenebilmesi için gereklidir. Söz konusu süre, yıl, ay, gibi zaman dönemleri, faaliyet dönemleri veya çalışma saatleri yada üretim birimleri olabilir.

• Amortisman oranı (r): Amortisman payının bulunabilmesi için taşıta (ekonomik değere) uygulanan orandır

Normal (Doğrusal) Amortisman Yöntemi

Basit oluşu nedeniyle bu yöntem kullanılmaktadır. Burada taşıtın maliyeti ömrüne eşit olarak dağıtılır. Böylece yıllık amortisman tutarı, taşıtın elde edilme maliyeti (M) (maliyet+giderler), varsa hurda değeri (H) düşüldükten sonra taşıtın ekonomik ömrüne (n) bölünmesiyle hesaplanır

Azalan Bakiyeler Üzerinden Amortisman Yöntemi

Bu yöntemde, taşıtın maliyeti, ilk yıllarda daha yüksek paylarla, hizmet süresi sonlarına doğru ise daha düşük paylarla dağıtılır.Türkiye’de kalanlar üzerinden amortisman uygulama esasları V.U.K. mükerrer madde 315’de açıklanmıştır

Bu yöntemde,

• Her yıl amortismana esas olan değer, bir önceki yıla ait amortisman çıkarılarak elde edilir.

• Amortisman oranı, %40’ı geçmemek üzere normal amortisman oranının iki katıdır.

• Amortisman süresi, normal amortismandaki sürenin aynıdır.

• Sürenin son yılına devredilen bakiyeler o yıl tamamen yok edilir.

Taşıta ilişkin farklı vergi ve lisans giderlerinin de hesaplanması gerekmektedir. Bu giderler:

• Araç ÖTV

• Faaliyet lisansı: İlgili bakanlık tarafından verilen faaliyetlere ilişkin lisanslara ilişkin yapılan ödemeler

• Sürücü lisansı: Sürücüler için alınan lisanslar

• Seyahat ücretleri: tünel, köprü ve yol ücretleri

Araç için ödenen sigorta bedelleri de sabit maliyet olmaktadır. Sigorta bedeli;

• Bölge ve yapılan iş,

• Filoda yer alan araç sayısı,

• Taşınan yük ve niteliği,

• Aracın kaza geçmişi,

• Sürücünün yaşına göre değişmektedir.

Taşıt sürücüsüne ödenen ücretler de sabit maliyet olarak değerlendirilmektedir. Sürücü ücretleri kat edilen mesafeye göre farklılık göstermemektedir.

ARAÇ DEĞİŞKEN MALİYETİ

***Yakıt, taşıt için en büyük değişken maliyettir***

Taşıt için temel değişken maliyet kalemleri şunlardır:

1. 
   Yakıt,
   
2. 
   yağlama,
   
3. 
   lastik,
   
4. 
   kat edilen mesafe,
   
5. 
   tamir ve bakım giderleri
   

Yakıt tüketimini artıran hususlar şunlardır:

• Yakıt sızıntısı

• Motorun yıpranmış olması

• Araç bakımının düzenli yapılmayışı

• Hava basıncı düşük lastikler

• Kötü hava sürtünmesi

• Kötü sürüş

• Yakıt hırsızlığı

Tamir ve bakım maliyetleri (yedek parça dâhil) aracın yaptığı yola bağlı olarak ikinci en büyük değişken maliyet kalemidir. Periyodik bakımlar araçtan araca değişmekle birlikte ortalama 10.000 km’de bir bakım gerçekleştirilmektedir. Üç husus tamir ve bakım maliyetini yükseltmektedir;

• İşçilik,

• Yedek parça

• Atölye

Her bir taşıtın bakım onarım kayıtlarının düzenli olarak tutulması gerekmektedir.

ARAÇ GENEL GİDERLERİ

Taşıta ilişkin genel giderler dolaylı maliyetler içinde yer almaktadır. Genel giderler araç ve filoya bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. İkiye ayrılmaktadır:

a) Filo giderleri

b) İşletme giderleri

1. 
   Filo giderleri, filoda yer alan araçların etkili bir biçimde çalışması için gerekli olan rezervde tutulan ya da yedekli olarak bekleyen ekipman ve iş gücü giderleridir. Bu giderin esas kaynağını yedek traktör, römork ve kiralanan ekipmanlar oluşturmaktadır
   
2. 
   İşletme giderleri, yönetim giderleri ve taşıma departman giderleri olarak ikiye ayrılabilir. Taşıma departmanı giderleri ödenen ücretleri kapsar ve bu maliyetler araçlarla doğrudan ilişkilendirilmez
   

TAŞIMA FAALİYETİNİN MALİYETİNİN BELİRLENMESİ

Bu başlık altında yukarıda verdiğimiz bilgiler ışığında taşıma faaliyetinin maliyetinin nasıl belirleneceğini sizlere göstereceğiz. Öncelikli olarak muhtemel araç kullanımı belirlenmelidir. İki açıdan araç kullanımı belirlenmelidir:

a) Aracın yıl içinde çalıştığı gün sayısı

b) Aracın yıl içinde kat ettiği mesafe

ÜNİTE 13 ROTA PLANLAMA

• 
  Rota planlama, bir başlangıç noktası, bir varış noktası ve duruş noktaları bulunabilen bir taşıma probleminde en düşük maliyetli ya da en kısa sürede kat edilebilen rotanın belirlenmesi işlemidir.
  
• 
  Taşıma probleminde amaç m tane kaynaktan n tane hedefe yapılacak sevkiyatları minimum taşıma maliyetiyle gerçekleştirecek şekilde her bir i ve j noktası arasında taşınacak miktarları belirlemektir
  
• 
  Gezgin satıcı problemi bir “satıcının” bir başlangıç noktasından çıkıp “m” tane farklı uğrama noktasını ziyaret edip başladığı yere tekrar geri dönmesi gerektiği özel bir taşıma problemidir
  
• 
  • Taşımacılık sistemlerinde en temel problemlerden biri olan taşıma probleminin matematiksel anlamda tanımlaması yapılmış ve bu problemin nasıl çözülebileceği örneklerle gösterilmiştir. Taşıma probleminde amaç "m" tane kaynaktan "n" tane hedefe yapılacak olan sevkiyatları minimum taşıma maliyetiyle gerçekleştirecek şekilde her bir "i" ve "j" noktası arasında taşınacak miktarları (yani Xij’leri) belirlemektir.
  
• 
  • Taşıma probleminin özel bir hâli olan atama probleminde ise işleri çalışanlara, makineleri işlere, projeleri araştırmacılara, bölgeleri satış elemanlarına atamak gerektiğinde minimum maliyetle atama işleminin gerçekleştirilmesi amaçlanır.
  
• 
  • Gezgin satıcı problemi ve en kısa yol problemleri de taşımacılık sistemlerinde sıklıkla karşılaşılan diğer problem türleridir. Her iki problem türünün önemli ayırt edici özellikleri ayrıntılı olarak açıklanmış ve ardından da örnekler verilerek bu örnek problemlerin nasıl çözülebileceği anlatılmıştır.
  

1-ROTA PLANLAMA

Şebeke problemleri doğası itibarıyla tam sayılı programlama modelleri olmasına karşın, genellikle tam sayı kısıtı yok sayılarak nispeten daha kolay çözüm yolları türetilmiştir. Bu nedenle, rota planlama problemi gibi şebeke problemleri genellikle sezgisel (heuristic) adı verilen basit algoritmalar kullanılarak çözülebilir

2-TAŞIMA PROBLEMİ

Taşıma problemi tipik bir şebeke problemidir. Taşıma modelinde “m” tane kaynak (çıkış) noktası ve “n” tane de hedef (varış) noktası vardır. Kaynakların indisi “i” harfi ile gösterilirken, hedeflerin indisi “j” harfi ile gösterilir. İ kaynağından j hedefine gönderilecek olan miktar “Xij” ile ifade edilmektedir. İ kaynağından gönderilebilecek toplam (arz) miktarı “Si” ile gösterilirken. j hedefinin alabileceği toplam talep miktarı Dj ile gösterilmektedir. Son olarak, i ve j noktaları arasında bir birim yükün taşınmasının maliyeti Cij olarak tanımlanmaktadır

Bu veriler tipik bir taşıma problemi için gerekli girdilerdir. Veri toplama aşamasından sonra taşıma probleminin matematiksel olarak formüle edilmesi ve oluşan matematiksel modelin çözülmesi gerekir.

X_ij ≥ 0 (Tüm Xij’ler sıfırdan büyük ya da eşittirler, negatif olamazlar

3-ATAMA PROBLEMİ

Birçok işte yöneticiler birtakım atama problemleriyle karşı karşıyadırlar. Örneğin; işleri çalışanlara, makineleri işlere, projeleri araştırmacılara, bölgeleri satış elemanlarına atamak gerektiğinde söz konusu problem bir atama problemi olup minimum maliyetle atama işleminin gerçekleştirilmesi amaçlanır

4-GEZGİN SATICI PROBLEMİ

Gezgin satıcı problemi adından da anlaşılabileceği gibi bir “satıcının” (ya da taşıma aracının) bir başlangıç noktasından çıkıp “m” tane farklı uğrama noktasını ziyaret edip başladığı yere tekrar geri dönmesi gereken özel bir taşıma problemidir. Burada gidilecek yerler zaten bellidir. Belli olmayan ise gidilecek olan yerlere hangi sırada gidileceğidir. Bu sıralamadaki farklılık seyahatin rotasını da etkileyeceğinden, buradaki problemin özünde de yine toplam taşıma maliyetini minimize edecek en uygun rotayı belirleme amacı vardır.

Günümüzdeki yalın tedarik zinciri uygulamaları ve tam zamanında (just in time) üretim sistemlerini uygulayan firmalar (örneğin, Toyota gibi otomobil firmaları), bir yandan montaj hattının sürekliliğini sağlamak ve diğer yandan da az miktarda (gerektiği kadar) stok bulundurmak için süt dağıtımı (milk run distribution) adı verilen yöntemi kullanılmaktadır. Süt dağıtımı problemi özünde bir gezgin satıcı problemi türündedir

Gezgin satıcı probleminde yol üzerindeki her bir nokta sadece bir defa ziyaret edilir. Ziyaret edilen her bir “i” ve “j” noktası arasındaki mesafe ya da taşıma maliyeti Cij ile gösterilir. Problemin karar değişkeni olan Xij’ler aşağıdaki gibi tanımlanır:

Xij = 1 Eğer belirlenen rota üzerinde “i” bölgesinden “j” bölgesine gidiş varsa

Xij = 0 Eğer belirlenen rota üzerinde “i” bölgesinden “j” bölgesine gidiş yoksa

Gezgin satıcı probleminin amaç fonksiyonu tıpkı taşıma ve atama problemlerinde olduğu gibi toplam taşıma maliyetinin (Cij’ler ile Xij’lerin çarpımlarının toplamı) minimize edilmesi şeklinde formüle edilmektedir.

5-EN KISA YOL PROBLEMİ

Bir yere gideceğimiz zaman haritaya bakarak gideceğimiz yere giden en kısa yolu bulmaya çalışırız. Genellikle en kısa yoldan gideceğimiz yere varmak isteriz ki toplam maliyetimiz (benzin sarfiyatı ve yol masrafları) en az olsun. En kısa yol probleminde amacımız, başlangıç noktasından gidilecek hedef noktaya kadar giden en kısa yolu bulmaktır. En kısa yol probleminde bir giriş noktasıyla başlayan ve n’inci bitiş (terminal) noktası ile biten n adet nokta vardır.

En kısa yol probleminin gezgin satıcı probleminden iki farkı vardır. Şöyle ki en kısa yol probleminde,

ROTA PLANLAMA YAZILIMLARI

Rota planlama yazılımları iki nokta arasındaki optimal (en iyi) rotayı planlamak için tasarlanmış bilgisayar programlarıdır. Bu yazılımlar belirli bir yol üzerinde seyreden taşıyıcılar için en iyi rotayı belirlemede kullanılırlar. Genellikle geçilecek yerlerin isim listesini, kavşak (çakışma) noktalarını, farklı yol numaralarını ve takip edilmesi gereken yönleri ve uzaklıkları sürücüye bildirir ve aynı zamanda bir harita ile de görsel olarak bu bilgileri gösterebilirler

• 
  Online olarak rota planlama hizmeti sunabilen web sitelerine örnek olarak Google Maps, Mapquest, Tom Tom Route Planner, ViaMichelin ve Intermodal Journey Planner vb. gibi siteler verilebilir. Bu uygulamalar tahmini seyahat süresini, ücretli geçişler varsa bunların toplam maliyetini ve bazı durumlarda yol üstündeki önemli ihtiyaç yerlerini de (örneğin ; hastane, restoran vb.) kullanıcıya gösterebilirler. Rota planlama yazılımları yüzde yüz hatasız değildir. Belli bir süre kullanıldıktan sonra kullanıcı bazı durumlarda kendi inisiyatifini de kullanabilir.
  
• 
  Taşıma ve dağıtım şirketleri rota planlama yazılımlarını filo yönetim sistemleriyle bütünleştirerek araçları için optimum rotaları belirleyebilir ve daha düşük maliyetlerle taşımacılık yapabilirler. Taşıma ve dağıtım işletmeleri için en uygun rota planlama çözümleri genellikle GPS (Global Positioning System, Küresel Konumlandırma Sistemi) üzerinden izleme yeteneğine ve raporlama özelliklerine de sahiptirler. GPS, uydu üzerinden konum bilgisi sağlayan ve bu bilgiyi talep edilen noktaya gönderen bir sistemdir. Bu sistemler sayesinde kat edilen mesafe en aza indirilebilir, plan dışı duruşlar engellenebilir ve en düşük yakıt maliyetiyle taşıma gerçekleştirilebilir.
  
• 
  Günlük hayatımızda kullandığımız navigasyon sistemleri rota planlama yazılımlarında birtakım algoritmalardan faydalanmaktadır. Bu yazılımlar önce algoritmalar yardımıyla gidilecek yolu bölgelere ayırmakta, sonra da bu bölümlendirmeden yola çıkarak optimum rotayı belirlemektedir (Flinsenberg, 2009). Aynı zamanda yoldaki trafik durumunu da göz önünde bulundurabilen bu sistemler aracın muhtemel varış süresini de hesaplayabilmektedir. Farklı firmaların geliştirdiği navigasyon sistemleri farklı algoritmalardan yararlandığı için farklı firmaların navigasyon cihazlarının bulacağı en uygun rotalar da birbirlerinden farklı olabilecektir.
  

UNİTE 14 TAŞIMACILIKTA YENİ YAKLAŞIMLAR

• 
  Tersine lojistik tüketicilerin kullanıp attıkları ürünlerin geri dönüştürülmesi ya da imha edilmesi amacıyla tedarik zincirinde geriye doğru yönlendirmesiyle ilgili tüm süreçleri ve lojistik faaliyetleri kapsar.
  
• 
  EDI farklı iki noktada çalışan iki ayrı bilgisayar platformu arasında bir şebeke üzerinden veri iletimini sağlamak üzere tanımlanmış standart bir iletişim protokolüdür.
  
• 
  Taşıma yönetim sistemi tedarik zincirindeki taşıma işlemlerini kapsayan ve kurumsal kaynak planlama (ERP) yazılımlarının bir parçası şeklinde yer alan, tedarik zinciri yönetiminin bir alt sistemidir
  
• 
  Araç takip sistemi bir araca yerleştirilen elektronik bir cihaz ve merkezde bulunan bir bilgisayar yazılımı vasıtasıyla aracın bulunduğu konum bilgisinin anlık olarak takip edilmesini sağlayan bir sistemdir
  
• 
  Coğrafi bilgi sistemi coğrafi anlamda bilgi değeri olan her türlü verinin elde edilmesi, yönetilmesi, analiz edilmesi ve sonuçların izlenmesi ve raporlanması amacıyla yazılım, donanım ve veri toplayıcı araçların bir arada kullanıldığı sistemdir.
  
• 
  RFID üzerinde mikro işlemci bulunan bir etiket ile bir ürün ya da malzemenin kimlik bilgileri ve hareketinin radyo frekans aracılığıyla izlenmesine izin veren teknolojidir
  
• 
  Yeşil taşımacılığın önemli bir alt başlığı olan tersine lojistik ve geri dönüşüm faaliyetlerinin kapsamı ve anlamı üzerinde durulmuştur. Tersine lojistik, tüketicilerin kullanıp attıkları, ya da ömrünü tamamlamış ürün ve malzemelerin geri dönüştürülmesi ya da imha edilmesi amacıyla tedarik zincirinde geriye doğru yönlendirilmesiyle ilgili tüm süreçleri ve lojistik faaliyetleri kapsar ve bu süreçlerin etkin bir şekilde yönetilmesi ile ilgilidir.
  
• 
  • Veri taşımacılığı ile ilgili güncel değerlendirmeler yapıldıktan sonra taşımacılık bilgi sitemlerinin türleri ve kullanım alanlarına yer verilmiştir. Bu uygulamalardan bazıları; elektronik lojistik, intranet, extranet, taşıma yönetim sistemleri (TMS), araç takip sistemleri (In Vehicle Monitoring System (IVMS) ve GPS teknolojisi), coğrafi bilgi sistemleri (GIS), liman bilgi sistemleri (LBS), radyo frekans tanımlama [(Radio Frequency Identification (RFID)] yazılım uygulamaları, sipariş yönetim sistemleri (OMS) ve depo yönetim sistemleri (WMS) şeklinde sayılabilir.
  
• 
  Geniş anlamda bakıldığında yeşil tedarik zinciri yönetimi, bir işletmenin ürün tasarımını, ham madde ve kaynak kullanımını, üretimini, lojistik ve dağıtımını, geri dönüştürülmesini ve ömrü dolduğunda yok edilmesini kapsamaktadır
  

Çevreci Dağıtım

Ürünlerin ve hizmetlerin dağıtımında ve tüketicilere ulaştırılmasında, doğaya ve insan sağlığına zararlı birtakım gazlar ve parçacıklar salınmaktadır

Karbonmonoksit renksiz ve kokusuz bir gaz olup karbon içeren maddelerin tamamen yanmadığı zaman oluşur ve solunduğunda zehir etkisi yapar. Solunan hava içerisindeki karbonmonoksit %1,28’den fazla ise, 1-2 dakika içerisinde kişinin boğularak ölmesine neden olur

Rota planlama ve optimizasyonu, bir başlangıç noktası, bir varış noktası ve başlangıç ve varış noktaları arasında duruş noktaları bulunan bir taşıma probleminde en düşük maliyetli ya da en kısa sürede kat edilebilen rotanın belirlenmesi ya da hesaplanmasıdır

Lojistik sektöründe doğaya salınan zararlı gazların azaltılmasını sağlayan emisyon izleme ve ölçümleme, çevreci uygulamalar yoluyla sürdürülebilirliği sağlamanın sadece bir örneğidir

Çevreci Depolama

Taşımacılık ile bir arada düşünülen deponun ısıtılması, soğutulması, depo içi malzeme taşıma işlemleri ve aydınlatma faaliyetleri hep enerjinin kullanımını gerektirdiğinden depolamada da enerji verimliliği ve çevreye duyarlı uygulamalar söz konusu olacaktır.

Tersine Lojistik

Tersine lojistik, tüketicilerin kullanıp attıkları ya da ömrünü tamamlamış ürün ve malzemelerin geri dönüştürülmesi ya da imha edilmesi amacıyla tedarik zincirinde geriye doğru yönlendirilmesiyle ilgili tüm süreçleri ve lojistik faaliyetleri kapsar ve bu süreçlerin etkin bir şekilde yönetilmesi ile ilgilidir. Geri dönüşüm, kullanılmış ürünlerin ve malzemelerin geri toplanması, bazı şartlarda sökülmesi ve sınıflara ayrılması (elektonik, kağıt, cam vb.) ve birtakım işlemlerden sonra yeniden üretim sürecine dâhil edilmesidir (Beamon, 1999).

Tüm bu farklı seçeneklerin hepsinde tersine lojistik faaliyetleri etkin bir taşımacılık sistemi ile bütünleştirilmediği takdirde başarıya ulaşamaz. Bu nedenle tersine lojistikte bir işletmenin ilk yapması gerekenlerden biri, uygun lojistik ağının tasarlanıp taşıma yöntemlerinin seçilmesiyle mümkün olan en hızlı ve düşük maliyetli taşıma planının yapılması olacaktır.

VERİ TAŞIMACILIĞI

Ürünlerin ve malzemelerin taşınması kadar işletmelerin süreçlerini yönetmek ve kontrol edebilmek için birimleri arasında gerekli verilerin etkin ve hızlı bir şekilde taşınması da önem arz etmektedir. İnternet öncesi dönemde telefon, faks gibi araçlarla gerçekleştirilen veri iletimi, günümüzde internet teknolojisi sayesinde çok hızlı ve düşük maliyetle gerçekleştirilebilmektedir.

Bu veri iletimine kısaca EDI (Electronic Data Interchange), yani Elektronik Veri İletimi, adı verilmektedir. EDI, farklı iki noktada çalışan iki ayrı bilgisayar platformu arasında bir şebeke (network) üzerinden veri iletimini sağlamak üzere tanımlanmış standart bir iletişim protokolüdür.