Manifesto: Gemide taşınan mallarla ilgili cins, miktar ve ağırlık, paketleme şekli, teslimat kişisi gibi ayrıntıları gösteren bir belgedir. Gemideki malın takibi için gümrüğe sunulur.
Astarya: Geminin yükleme ve boşaltma işlemleri için söz konusu limanda kalabileceği süredir. Bu süre (astarya) hesaplanırken hava koşullarının olumsuz etkilerini ya da tatil günlerini hesaba katılarak revize edilebilir. Eğer verilen sürede yükleme/boşaltma sağlanamazsa yani astarya süresi aşılırsa taşıtan taşıyana Sürastarya (demurrage) adı verilen bir ücret ödemekle yükümlüdür.
Ardiye: Liman idaresi tarafından, liman sahasını kullanan araçlardan alınan ücrettir.
Despatch: Yükleme/boşaltmanın sözleşmede belirlenen süreden daha önce yapılması durumunda kazanılan günler için, gemi sahiplerinin veya taşıyanların, taşıtanlara verdikleri ücrettir. Genellikle sürastarya ücretinin yarısı kadar hesaplanır. Taşıma sözleşmesinde “Free Despatch” ibaresi varsa, yükleme/boşaltma astarya günlerinden önce de yapılsa despacht ücreti ödenmez
Hava Yolu Taşımacılığında Kullanılan Belgeler
Hava yolu konşimentosu (AWB: Air Way Bill): Hava yolu taşıma şirketlerince düzenlenerek, malın teslim alındığını ve istenildiği şekilde gönderilene teslim edileceğini belirten, üzerinde uçuş bilgileri, malın cinsi ve miktarı, alıcının ve yükletenin adı ve navluna ait bilgilerin yer aldığı bir belgedir. Kıymetli evrak niteliği taşımadığı için mallar üzerinde tasarruf etme yetkisi vermez.
Ara konşimentolar: Hava yolu taşımacılığında kullanılan konşimentodan farklı olmamakla beraber, IATA kargo acentesi Freigh Forwarder tarafından düzenlenen, kargoların teslim alındığını gösteren sözleşme niteliğindeki belgedir. Tek başına bir sevk belgesi değildir.
Kargo manifestosu: Hava yolu kargoculuğunda taşınan malın özelliklerini, gerekli taşıma koşullarını, teslim şekli ve teslimat yerlerini gösteren belgedir. Kargo manifestosu konşimentoya uygun olarak düzenlenir. Bu bilgilere göre gönderiler indirilecekleri noktalara göre gruplandırılırlar.
Kargo transfer manifestosu: İki kargo şirketi arasında kargonun transfer edildiğini gösteren belgedir. Transfer edilen taşıyıcı daha sonraki transferleri ve gecikmeden doğacak tüm sorumlulukları üstlenir. Bu belge ile kargonun gecikme, hasar ve kaybolma nedeniyle doğacak sorumlulukların kimde olduğu ortaya konmuş olur.
Kargo masraflarını düzeltme bildirisi: Taşınan malın ağırlığının, hesap hataları sebebiyle az veya çok gösterilmesinden kaynaklanan hatalı navlun ücretlerinden ve farklı tarifelerin uygulanmasından doğacak yanlışların fark edilmesi ve düzeltilmesinde, çıkış ya da varış istasyonlarının birbirlerini ve muhasebelerini uyarmaya yarayan belgedir.
Kargo muhasebe bildirisi: Bu doküman ile konşimentoda gösterilmemiş fakat gönderici tarafından ödeneği belirtilmiş masrafların göndericiden tahsili sağlanmaktadır. Ayrıca teslimi mümkün olmayan ödemeli kargoların konşimento sahibi taşıyıcıdan tahsil edilmesini sağlamakta kullanılan bir belgedir
UNİTE 10 ULUSLAR ARASI KONVANSİYONLAR
-
Bir TIR taşımasında hareket ve varış gümrük idarelerinin toplam sayısı dördü geçmemelidir.
-
TIR karnesi, hareket ülkesi için en az 2, varış ülkesi için 2 ve geçilen her ülke için 2 sayfa ihtiva etmelidir.
-
TIR karnesi üzerinde silme veya düzeltme yapılmaz
-
Günlük Sürüş Süresi: 9 saat.
-
Molalar: 4,5 saatlik sürüşten sonra sürücü dinlenme süresine başlamamış ise, en az 45 dakikalık bir mola vermelidir.
-
•CMR Konvansiyonu'nun (Kara yoluyla Uluslararası Yük Taşımacılığına İlişkin Sözleşme) amacı, coğrafi kapsamı, kapsamından,
-
•ADR Konvansiyonu'nun (Tehlikeli Maddelerin Uluslararası Kara yolu Taşımacılığına Dair Avrupa Antlaşması ) amacı, coğrafi kapsamı,
-
•TIR Konvansiyonu'nun (Tır Karneleri Himayesinde Uluslararası Eşya Taşımasına Dair Gümrük Sözleşmesi) amacı, coğrafi kapsamı,
-
•AETR konvansiyonun (Uluslararası Kara yolu Taşımacılığı Yapan Taşıtlarda Çalışan Personelin Çalışmalarına Dair Avrupa Antlaşması ) amacı, coğrafi kapsamı ve kapsamından
TAŞIMACILIĞA İLİŞKİN ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER
Taşımacılığa ilişkin dört uluslararası anlaşma bulunmaktadır:
• CMR Konvansiyonu (Kara yoluyla Uluslararası Yük Taşımacılığına İlişkin Sözleşme )
• ADR Konvansiyonu (Tehlikeli Maddelerin Uluslararası Kara yolu Taşımacılığına Dair Avrupa Antlaşması)
• TIR Konvansiyonu (Tır Karneleri Himayesinde Uluslararası Eşya taşınmasına Dair Gümrük Sözleşmesi)
• AETR (Uluslararası Kara yolu Taşımacılığı Yapan Taşıtlarda Çalışan Personelin Çalışmalarına Dair Avrupa Antlaşması
CMR KONVANSİYONU
Nakliyecinin sorumluluğunun sınırına ilişkin bir yıl süren görüşmelerin ardından Uluslararası Eşya Taşımacılığı Konvansiyonu ile ilgili anlaşma (CMR) ile imza protokolü 19 Mayıs 1956 tarihinde imzalanmıştır. Konvansiyon, 2 Temmuz 1961 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
5 Temmuz 1978 tarihinde CMR Konvansiyonu’nda değişiklik öngören bir protokol kabul edilmiştir.
CMR Konvansiyonu’nun Amacı
Konvansiyonun en önemli amacı, nakliyecinin sorumluluğuna yönelik tek tip bir düzenlemenin oluşturulmasıdır
Coğrafi kapsamı
Söz konusu konvansiyona taraf olan 47 ülke bulunmaktadır:
Konvansiyon, malların alındığı yer ile teslim edileceği yerin en az biri akit taraf olan iki farklı ülkede bulunduğu takdirde ve ücret karşılığında kara yoluyla eşya taşımacılığına yönelik her taşıma sözleşmesi için geçerlidir
bazı istisnalar haricinde CMR kurallarına tabi olacağı anlamına gelmektedir. Bu istisnalar:
• Posta gönderileri
• Cenaze sevkiyatları
• “Mobilya” taşımaları (Genellikle ev taşımaları olarak kabul edilir).
• Özel eşyaların taşınması
CMR TAŞIMA BELGESİ
CMR Konvansiyonu, sözleşmenin bir taşıma belgesi düzenlenerek teyit edilmesi gerektiğini belirtmektedir. Belli bazı bilgilerin not üzerinde gösterilmesi gerekmektedir. CMR Konvansiyonu, taşıma belgesinin 3 asıl nüsha hâlinde düzenlenmesi gerektiğini belirtmektedir. Bunlardan ilki ihracatçı için, ikincisi mallar ile birlikte gönderilmek ve üçüncüsü de nakliyecide kalmak üzere düzenlenir. CMR taşıma belgesi bir istihkak belgesi değildir ancak kanıt olarak büyük önem taşımaktadır
İHRACATÇININ/İTHALATÇININ SORUMLULUKLARI
İhracatçı aşağıdakilerden sorumludur:
• CMR taşıma belgesindeki ayrıntıların doğruluğu
• Malların kusurlu şekilde ambalajlanması
• Gümrük tarafından istenen tüm belgelerin hazır edilmesi
• Alacak taleplerinin belirlenmiş süreler içerisinde yapılması
• Tehlikeli eşyalar
CMR KAPSAMINDA ÖDENECEK TAZMİNAT
Tazminat, malların taşıma için kabul edildiği tarih ve yerdeki bedeli ile bağlantılı olarak hesaplanmakta olup bedel ya eşyanın fiyatı ya da piyasa fiyatına dayandırılmaktadır. Bu tür bir fiyatın olmadığı durumlarda benzer malların normal bedeli temel alınır. CMR Konvansiyonu kapsamında nakliyecinin sorumluluk sınırı brüt kg. başına 8.33 SDR (Special Drawing Rights)
DİĞER TAŞIMA ŞEKİLLERİNE UYGULANMASI
Konvansiyon farklı taşıma şekillerini de hesaba katmaktadır. Nakliyecinin genel idaresinin yanı sıra CMR, Ro-Ro ya da kombine taşımacılık (Madde 2), banliyö taşımacılığı (Madde 3) ve birbirini izleyen taşımalara (Madde 34-40) yönelik özel düzenlemeleri de ortaya koymaktadır
KONTEYNERLERE UYGULANMASI
CMR kara yoluyla taşıma yapan “araçlar” için geçerlidir. Söz konusu “araçlar” motorlu taşıtlar, mafsallı araçlar, römorklar ve yarı-römorklar olup; konteynerler bu araç sınıflandırmasında yer almamaktadır
EDI PROTOKOLÜ
Teknolojideki gelişmelerle birlikte, 2001 yılından itibaren, UNECE (Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu) ile UNIDROIT, CMR süreçlerinin elektronik ortamda gerçekleştirilmesini ve CMR taşıma belgesinin yerini elektronik bir belgenin almasını sağlayacak bir protokolün hazırlanması ile ilgili çalışmalar yürütmektedirler.
Türkiye’nin CMR Konvansiyona Katılımı
Türkiye’nin “Eşyaların Kara Yolundan Uluslararası Nakliyatı İçin Mukavele Sözleşmesi (CMR)” Konvansiyonuna katılması, 07.12.1993 tarihli ve 3939 sayılı Kanun’la uygun bulunmuş olup;
ADR KONVANSİYONU
Tehlikeli Maddelerin Uluslararası Kara yolu Taşımacılığına Dair Avrupa Anlaşması (ADR), Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu tarafından düzenlenmiş bir konvansiyon olup taraf ülkelerin toprakları üzerinden ya da sınırları arasında gerçekleştirilen tehlikeli madde taşımalarını kapsamaktadır
ADR Konvansiyonu’nun Amacı
Kara yoluyla uluslararası taşımacılıkta güvenliğin artırılması, tehlikeli maddelerin taşınmasına ilişkin BM tavsiyelerine dayanarak tehlikeli atıklar dâhil olmak üzere tehlikeli malların sınıflandırması, paketlenmesi, etiketlenmesi ve test edilmesiyle alakalı hükümlerin, diğer taşıma şekilleri ile uyumlu biçimde ortaya koyulması, kara yoluyla tehlikeli mal taşıyan araçların yapımı, donanımı ve işleyişine yönelik koşulların ortaya konmasıdır.
Coğrafi Kapsamı
Bölgeseldir (Avrupa, ABD ve Kanada) ancak yasal kapsamı ve taşımacılığın uluslararası niteliği açısından küresel olarak genişletilebilir.
Kapsamı
Tüm Birleşmiş Milletler, Avrupa Ekonomik Konseyi (UN/ECE) üye ülkelerine ve diğer Avrupa ülkelerinin yanı sıra BM AEK faaliyetlerine katılmaya çağrılan BM üyesi ülkelere açıktır.
ADR Konvansiyonu’na taraf ülkeler her 6 ayda bir toplanır ve konvansiyonda yapılabilecek değişiklikler hakkında fikir alışverişlerinde bulunur. Teknolojideki gelişmeler, değişen sanayi uygulamaları gibi yeni koşullar dikkate alınarak kabul edilen bu değişiklikler ışığında konvansiyon her 2 senede bir yenilenmektedir. 2003 versiyonu, 1 Ocak 2003 tarihi itibarı ile 6 aylık bir geçiş süresi öngörülerek yürürlüğe girmiştir.
Kısım 1 Genel hükümler
Bölüm 1.1 Kapsam ve uygulanabilirlik
Bölüm 1.2 Tanımlar ve ölçüm birimleri
Bölüm 1.3 Tehlikeli malların taşınmasında yer alan kişilerin eğitimi
Bölüm 1.4 Tarafların emniyet yükümlülükleri
Bölüm 1.5 İstisnalar
Bölüm 1.6 Geçici önlemler
Bölüm 1.7 Sınıf 7’ye ilişkin genel hükümler
Bölüm 1.8 Emniyet zorunluluklarına uygunluğu sağlamaya yönelik denetimler ve diğer destekleyici önlemler
Bölüm 1.9 Yetkili kurumlar tarafından belirlenen taşıma kısıtlamaları
Bölüm 1.10 Güvenlik hükümleri
Kısım 2 Sınıflandırma
Bölüm 2.1 Genel hükümler
Bölüm 2.2 Sınıfa özgü hükümler
Bölüm 2.3 Test yöntemleri
Kısım 3 Sınırlı ve istisnai miktarlara ilişkin olarak tehlikeli malların listesi, özel hükümler ve muafiyetler
Bölüm 3.1 Genel
Bölüm 3.2 Tehlikeli maddelerin listesi
Türkiye’nin ADR Konvansiyonu’na Katılımı
Dışişleri Bakanlığı tarafından 2010 mart ayı içerisinde imzalanan ve BM’ye gönderilen yazıyla Türkiye’nin söz konusu konvansiyona taraf olduğu belirtilmiştir
TIR Konvansiyonu’nun Amacı
TIR sistemi uluslararası nakliyecilerin bir veya birden fazla ülkenin kara sahasından geçerken karşılaştıkları zorlukları azaltmak, aynı zamanda gümrük idarelerine geleneksel ulusal süreçlerin, uygulamaların yerine uluslararası kontrol sistemlerinin, standartlarının kullanılması olanağını sağlamak, her devletin malların taşınması esnasındaki mümkün olabilecek vergi kayıplarını etkin olarak önlemek amacıyla oluşturulmuştur.
Coğrafi Kapsamı
TIR Konvansiyonu başlangıçta sadece Avrupa kıtasındaki taşıma faaliyetlerini kapsayacak biçimde düzenlenmiş olup boyutu zaman içerisinde, dünyadaki diğer bölgeler; Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Latin Amerika’yı (Uruguay ve Şili) da kapsayacak şekilde genişlemiştir. Bugün sistem, dünya çapında birden fazla kıtada uygulanan tek transit sistemi olmuştur. Akit taraf sayısı 64’e sistemi uygulayan ülke sayısı ise 52’ye çıkmıştır.
Kapsamı
Günümüzdeki taşımacılık sektöründe işleyen tek teminat zinciridir. Buna ek olarak, TIR sistemi, seferin en azından bir bölümü kara yoluyla gerçekleştirilmesi kaydıyla, demir yolu, iç su yolu ya da deniz yolu ile konteynerler içinde taşınan mallar için de geçerli olmaktadır. TIR sistemi, Cenevre merkezli Uluslararası Kara Taşımacılığı Birliği (lRU) tarafından yönetilmektedir.
Tır Karnesi Kapsamı Altında Eşya Taşınması Yöntemleri
-
Bir TIR taşıması, birden fazla hareket ve varış gümrük idarelerini içerebilir ancak hareket ve varış gümrük idarelerinin toplam sayısı dördü geçmemelidir
-
TIR rejimi altında eşya taşıyan kara yolu taşıtları, taşıt dizileri veya konteynerlerin geçici kabullerine yönelik hiçbir özel belge istenmemektedir. Kara yolu taşıtları, taşıt dizileri veya konteynerler için hiçbir teminat aranmamaktadır.
-
Bir kara yolu aracı veya araç dizisinin TIR karnesiyle taşıma yapması aşamasında, araç veya araçların ön ve arka tarafına üzerinde “TIR“ harfleri yazılı bulunan dikdörtgen şeklinde birer plaka yerleştirilir. Söz konusu plaka, kolayca görülecek bir şekilde yerleştirilmeli ve gereğinde çıkarılabilmelidir.
-
Her kara yolu taşıtı veya konteyner için ayrı bir TIR karnesi düzenlenir. Bununla birlikte, bir taşıt dizisi ve bir tek kara yolu taşıtına veya taşıt dizilerine yüklenen birçok konteyner için de bir tek TIR karnesi düzenlenebilmektedir. Bu durumda TIR karnesi himayesindeki eşya ile ilgili olarak TIR manifestosunda dizideki her taşıtın veya konteynerin içeriği ayrı ayrı gösterilir.
-
TIR karnesi, sadece bir taşıma seferi, yolculuğu için geçerli olmaktadır. Karnede ilgili TIR taşıması için yeterli sayıda koparılabilir yaprak bulunmaktadır
Tır Karnesinin Kullanılmasına İlişkin Kurallar
Genel bilgiler
Verilişi: TIR karnesi, hareket ülkesinde veya TIR karnesi sahibinin yerleştiği veya ikamet ettiği ülkede verilir.
Dili: TIR karnesi, maddelerinin aynı zamanda İngilizce olduğu birinci sayfanın ön yüzü hariç, Fransızca basılmıştır. Bu sayfa kapağın ikinci sayfasının ön yüzünde Fransızca olarak verilen “TIR Karnesinin Kullanılmasına İlişkin Kurallar’ın tercümesidir.
Geçerliliği: TIR karnesi, karneyi veren kuruluş tarafından saptanan süre içerisinde, hareket gümrüğünde gümrük kontrolünden geçmesi şartı ile TIR taşımasının varış gümrüğünde tamamlanmasına kadar geçerlidir (kapağın birinci sayfasının birinci maddesi).
Karne sayısı: Bir taşıt dizisi (bağlı araçlar) veya bir veya bir dizi kara yolu taşıtına bağlı birden fazla konteyner için sadece bir tane karne istenir (Aşağıdaki 10(d) kuralına bakınız).
Hareket veya varış gümrük idareleri sayısı: TIR karneleri himayesinde yapılan nakliyat birden fazla hareket ve varış gümrük idarelerini kapsayabilir. Fakat gümrük hareket ve varış idarelerinin toplam sayısı dördü geçmemelidir
Sayfaların sayısı: Bir hareket gümrüğü bir de varış gümrüğü idarelerinin olduğu hâllerde TIR karnesi, hareket ülkesi için en az 2, varış ülkesi için 2 ve geçilen her ülke için 2 sayfa ihtiva etmelidir. Fazladan her hareket (veya varış) gümrük idaresi için 2 fazla sayfa istenecektir.
Gümrük idarelerine karnenin ibrazı: TIR karnesi, kara yolu taşıtı, taşıt dizisi veya konteyner(ler) ile birlikte her hareket, yol boyu ve varış gümrüğüne ibraz edilir. En son harekat gümrük idaresinde gümrük memurunun taşıma süresince kullanılan manifestonun bütün yaprakları altındaki 17. bölümü imzalaması tarihli mühür basmasıdır.
TIR Karnesinin Doldurulması
Silme, düzeltme: TIR Karnesi üzerinde silme veya düzeltme yapılmaz. Bütün düzeltmeler yanlışların üzerinin çizilmesi ve gerekli olduğu hâllerde doğru olan hususların ilavesi şeklinde yapılır. Bütün değişiklikler değişikliği yapan kişi tarafından paraf edildikten sonra gümrük yetkililerine tasdik ettirilir.
Kayıtla ilgili bilgi: Ulusal mevzuat, römork veya yarı römorkun tescilini öngörmediği takdirde plaka numarası yerine tanıtma veya imalatçı numarası gösterilir.
Manifestosu
• Eşyanın cinsi kapların adedi, nevi, markası, numarası ve gayrisafi ağırlığı ile konşimento veya yük senetlerinin numaraları ve milletler arası antlaşmalar ve gelenekler de göz önüne alınmak suretiyle tespit edilecek diğer bilgilerin yer aldığı belgedir.
• Gümrük yetkilileri bir başka dilin kullanılmasına izin vermedikçe hareket gümrüğü ülkesinin dili ile doldurulur. Geçilen ülkelerin gümrük yetkilileri manifestonun kendi dillerine tercüme edilmesini isteme hakkına sahiptirler. Bu talepten doğabilecek gecikmelerden sakınmak amacıyla taşıyıcıların, taşıtın sürücüsünü, talep edilebilecek tercümelerle teçhiz etmeleri tavsiye olunur.
• Manifesto üzerindeki bilgiler daktilo edilmeli veya bütün sayfalarda kolayca okunabilecek şekilde arasına karbon kâğıdı konularak yazılmalıdır. Okunamayan sayfalar gümrük yetkililerince kabul edilmez.
• Manifestoda istenilen bilgileri kapsayan, manifestonun benzeri veya ticari belgeler şeklinde ayrı sayfalar ilave edilebilir. Bu gibi durumlarda yapraklar aşağıdaki bilgileri içermelidir. • Eklenen sayfaların sayısı (Bölüm 8).
• Ekli sayfalarda listesi verilen kap veya eşyanın sayısı veya tipi ve brüt ağırlıkları (Bölüm 9-11).
• TIR karnesi bir taşıt dizisi veya birden fazla konteyneri kapsıyorsa, her taşıtın veya konteynerin muhtevası manifesto üzerinde ayrı ayrı belirtilir. Bu bilgi taşıtın plaka numrası veya konteynerin tanıtma numarası ile tamamlanır (Manifestodaki 9 nolu bölüm).
• Aynı şekilde, birden fazla hareket ve varış gümrük idaresi varsa gümrük kontrolüne alınan veya alınması düşünülen eşya ile ilgili kayıtlar manifestoda kesin bir şekilde gösterilir.
• Kapların listeleri, fotoğraflar, planlar vs.: Ağır ve havaleli eşyanın tanıtılması için gümrük yetkilileri tarafından bu tür belgeler istenildiğinde bunlar gümrük yetkilileri tarafından tasdik edilir ve TIR karnesi kapağının ikinci sayfasına ilave edilir. Ayrıca bütün yaprakların 8. bölümünde bunlar belirtilir.
• İmza: Bütün yapraklar, TIR karnesi sahibi veya temsilcisi tarafından tarih atılmak suretiyle imzalanır (
Olaylar ve kazalar:
• Yolda kaza sonucu gümrük mühürlerinin bozulması ve eşyanın tahrip veya yok olması hâlinde, en yakındaki gümrük yetkilileri ile eğer yakında yoksa bulunulan ülkenin diğer yetkilileri ile temasa geçilir. Yetkili makamlar en kısa zamanda TIR karnesi içinde yer alan onaylı raporu düzenler.
• Yükün bir başka taşıta veya konteynere aktarılmasını gerektiren bir kaza hâlinde, bu aktarılma işlemi 13 nolu kuralda sözü edilen yetkililerden birinin hazır bulunması ile yapılır. Bu yetkili onaylı bir rapor düzenler. Karne “ağır ve havaleli eşya” sözlerini taşımadıkça yerine geçen taşıt gümrük mührü altında taşımacılık için onaylanmış taşıt olmalıdır. Taşıt mühürlenir ve mühürle ilgili ayrıntılar onaylı rapor üzerinde belirtilir. Eğer onaylanmış taşıt veya konteyner bulunmazsa yeterli güvenliğin sağlanması şartı ile eşya onaylanmamış bir taşıt veya konteynere nakledilebilir. Sonuncu hâlde bundan sonraki ülkenin gümrük yetkilileri yolculuğun TIR karnesi himayesinde bu taşıt veya konteynerle devam edip etmeyeceği konusunda karar verir.
• Taşıyıcı, yükün bir kısmının veya hepsinin boşaltılmasını gerektiren ani bir tehlike karşısında yukarıdaki 13 nolu kuralda sözü edilen yetkililerin harekete geçmesini beklemeden veya yardımlarını talep etmeden kendi inisiyatifi ile harekete geçebilir. Bu durumda taşıyıcı, acil durumun gerektirdiği önleyici tedbirleri aldıktan sonra durumun kanıtlanması bakımından taşıtın, konteynerin veya yükün yararına bu harekete zorlandığını gösterecek delilleri sağlar ve yükün kontrolü, taşıt ve konteynerin mühürlenmesi ile onaylı rapor için 13 nolu kuralda sözü edilen yetkilileri bilgilendirir.
• Onaylı rapor varış gümrüğüne ulaşıncaya kadar TIR karnesine ekli kalır.
• TIR karnesine ekli modele ilaveten kuruluşların, taşıyıcıları transit ülkelerinin dil ve dillerinde onaylı raporlarla teçhiz etmeleri tavsiye olunur.
Türkiye’nin TIR Konvansiyonu’na Katılımı
TIR Konvansiyonu Türkiye’de 1966 yılından bu yana uygulanmaktadır.
AETR KONVANSİYONU
5 Ocak 1976’da yürürlüğe girmiş olan AETR konvansiyonu, uluslararası kara yolu taşımacılığında kullanılan 3.5 tondan ağır ticari yük araçları sürücülerinin sürüş ve dinlenme sürelerini düzenlemektedir. Buna bağlı olarak, AETR bu sınıftaki araçların bir kontrol aygıtı, bir takograf donanımına sahip olmalarını zorunlu kılarken, bu tür cihazların yapımı, denenmesi, montajı ve denetimine yönelik zorunlulukları belirlemektedir.
AETR Konvansiyonu’nun Amacı
AETR Konvansiyonu, Uluslararası Kara yolu Taşımacılığı Yapan Taşıtlarda Çalışan Personelin Çalışmalarına İlişkin Avrupa Anlaşması’dır. Kara yoluyla uluslararası yolcu ve yük taşımacılığının geliştirilmesi, iyileştirilmesi, kara yolu trafiğinin güvenliğini artırmak, uluslararası kara yolu taşımacılığı alanındaki çalışma koşullarını, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ilkeleriyle uyumlu hâle getirmek ve düzenlemelere uyulmasını temin etmek üzere bazı önlemleri birlikte almak amacı ile hazırlanmıştır.
Coğrafi Kapsamı
Söz konusu konvansiyona taraf olan 43 ülke bulunmaktadır: AB ülkeleri Ermenistan, Azerbaycan, Beyaz Rusya Kırgızistan, Litvanya, Letonya, Makedonya, Moldavya, Polonya, Romanya, Rusya, Slovakya, Slovenya, Tacikistan, Türkiye, Türkmenistan, Ukrayna, Özbekistan, Norveç, Rusya, Slovakya, Slovenya ve İsviçre.
Kapsamı
Birleşmiş Milletler, (BM) Avrupa Ekonomik Konseyi (UN/ECE) üye ülkelerine ve diğer Avrupa ülkeleri ile birlikte yanı sıra BM AEK faaliyetlerine katılmaya davet edilen BM üyesi ülkelere açıktır.
AETR KURALLARI
Sabit Hafta Tanımı: Pazartesi 00.00 - Pazar 24:00
Günlük Sürüş Süresi: 9 saat; bir hafta içinde iki kez 10 saate çıkarılabilir.
Molalar: 4,5 saatlik sürüşten sonra sürücü dinlenme süresine başlamamış ise, en az 45 dakikalık bir mola vermelidir. Bunun yerine, toplam 4.5 saatlik sürüş süresine toplam 45 dakika mola düşecek şekilde, dinlenme süresi en az 15 dakika olan 2-3 mola da verilebilir.
Haftalık Sürüş Süresi: 6 günlük sürüş süresinin ardından bir haftalık dinlenme gerçekleştirilmelidir. Bu haftalık dinlenme süresi, 6 gün boyunca gerçekleşen toplam sürüş süresinin 6 adet günlük sürüş süresine ilişkin sınırı geçmediği takdirde, 6. günün sonuna kadar ertelenebilir.
On Beş Günde Bir Sürüş Süresi: 90 saat
dinlenmesi gerekmektedir. Bu süre, bir hafta içinde 3 kez en fazla 9 ardışık saate kadar düşürülebilir. 11 saatten yapılacak azaltmanın bir sonraki haftada blok dinlenme süresi ile telafi edilmesi gerekir. Telafi süresi, en az 8 saatlik bir başka dinlenme süresi ile birleştirilecektir.
Aralıklı Günlük Dinlenme: Günlük dinlenme süresinin azaltılmadığı günlerde, 24 saat içinde iki ya da üç ayrı süre kullanılmalıdır. Bunlardan biri en az 8 ardışık saat olmalı, sürelerden hiçbiri 1(bir) saatten az olmamalıdır. Şayet günlük dinlenme bu şekilde bölünürse, toplam süre 12 saate çıkarılmalıdır. Örneğin, 8 saat + 3 saat + 1 saat ya da 8 saat + 2 saat + 2 saat, 8 saat + 4 saat.
Bölünmüş Günlük Dinlenme: İlki en az 3 saat ve ikincisi en az 9 saat olmak üzere iki dinlenme dönemi şeklinde kullanılır.
İki Sürücü İle Günlük Dinlenme: Her 30 saatlik süre boyunca her iki sürücünün en az 8 ardışık saatlik bir dinlenme gerçekleştirmesi zorunludur.
Dostları ilə paylaş: |