* Anadolu Beyliklerinin beylerinin Timur’ kışkırtması
* Timur’un Bayezit’e sığınan beyleri istemesi
* Hakaret dolu mektuplaşmaların olması
Sonuçları:
* Çubuk Ovası’ndaki mücadeleyi Timur kazanmıştır.
* Anadolu Beylikleri yeniden kuruldu.
* İstanbul’un fethi gecikti.
* Fetret devri başladı.
* Balkan fetihleri durmuştur.
Fetret Devri ( 1402 – 1413 )
* Ankara Savaşı’ndan sonra Yıldırım’ın oğulları arasında taht kavgaları ile geçen 11 yıllık dönemdir.
* Fetret Devrine I. Mehmet ( Çelebi ) son vermiştir.
Not: Adalet, hoşgörü ve iskan politikası Balkanlarda fazla toprak kaybının yaşanmasını önlemiştir.
I. Mehmet (Çelebi ): ( 1413 – 1421 )
* Devleti yıkılma tehlikesinden kurtardığı için
II. Kurucu olarak adlandırılmıştır.
* Şeyh Bedrettin İsyanı’nı bastırmıştır. Osmanlı
Devleti’ndeki dini içerikli ilk isyandır.
* Düzmece Mustafa isyanı bastırıldı.
* Saruhanoğulları Beyliğine son verildi.
* Eflak vergiye bağlandı.
* 1416’da Venediklileri ile ilk deniz savaşı yapıldı. Osmanlı savaşı kaybetmesine karşın güçlü Venedik ile mücadele edebileceğini göstermiştir.
II. Murat: ( 1421 – 1451 )
* Düzmece Mustafa ve Şehzade Mustafa isyanlarını bastırdı.
* Aydın ve Menteşeoğulları Beyliklerine son verdi.
* Germiyanoğulları Beyliği vasiyet yoluyla alındı.
* İstanbul kuşatıldı fakat alınamadı.
* İzladi Derbendi ve Yalvaç’ta Osmanlı yenilince Macarlar ileantlaşma imzaladı.
Edirne Segeddin Antlaşması 1444
* Osmanlı’nın batıda imzaladığı ilk antlaşmadır.
Varna Savaşı 1444
Nedeni: * Haçlıların tahta küçük yaşta bir padişahın olmasından yararlanma isteği
* Osmanlıları Balkanlardan atma isteği
Sonuç:
* Yeniden tahta geçen II. Murat Haçlıları mağlup etti.
* Yunanistan doğrudan Osmanlı yönetimine alındı.
II. Kosova Savaşı 1448
Nedeni:
* Varna’nın intikamını alma isteği
* Haçlıların Osmanlı’yı Balkanlardan atma isteği
Sonuç:
* Balkanlarda Türk egemenliği kesinleşti.
* Avrupalılar, Osmanlı karşısında savunmaya çekildiler.
* Bizans’ın Avrupa’dan yardım alma ümidi kalmadı.
Not: II. Murat döneminde Buçuktepe İsyanı çıkmıştır.
OSMANLI KÜLTÜR VE MEDENİYETİ
Devlet Anlayışı: * Hükümdara idare etme yetkisinin Tanrı tarafından verildiğine inanılıyordu. ( Kut Anlayışı )
* I. Murat ülke padişah ve oğullarınındır. Anlayışını getirmiştir.
* Şehzadeler devlet yönetimde tecrübe kazanmaları için sancaklara gönderilmiştir. Şehzadelere Lala isimli deneyimli devlet adamları eşlik ederdi.
* Padişahlar; Bey, Gazi, Sultan, Hüdevandigar, Han gibi unvanlar kullanmışlardır.
Devlet Yönetimi:
Orhan Bey:
* İlk divan teşkilatı oluşturuldu. (Bakanlar Kurulu)
* Vezirlik kurumu oluşturuldu.
* Yaya ve müsellem adıyla ilk düzenli ordu kuruldu.
* İznik’te ilk Osmanlı medresesi açıldı. ( 1331 )
* İllere kadı ve subaşılar gönderildi.
* İlk donanma oluşturuldu.
Not : Orhan Bey beylikten devlete geçişi sağlamıştır.
I. Murat:
* Asker ihtiyacını karşılamak içi Pençik Sistemi uygulandı.
* Devşirme sistemi uygulanmaya başladı.
* Yeniçeri Ocağı kuruldu.
* Deftardarlık kurumu oluşturuldu.
* Rumeli Beylerbeyliği kuruldu. ( Manastır merkez )
* Rumeli’ye Türkmenler yerleştirildi. (İskân Siyaseti )
* Tımar ( Dirlik ) Sistemi uygulanmaya başladı.
* Toprak büyüklüğüne göre has, zeamet ve tımar gibi kısımlara ayrıldı.
* İlk donanma Karesi Beyliğinin alınması ile oluşturulmuştur.
* Acemi Ocağı
* Yeniçeri
* Cebeciler
* Topçular
* Silahtarlar
* Süvariler
* Ulufeciler
Yeniçeri Askeri
Tımarlı Sipahi
* Yaya askerlerdir.
* Savaş zamanı asker, barış zamanında ise İstanbul ve sultanı korumakla görevlidirler.
* Üç ayda bir maaş alırlardı. ( Ulufe )
* Hükümdar tahta çıktığında cülus bahşiş alırlardı.
* Askerlikten başka işle uğraşmaları yasaktı.
* Emekli olana kadar evlenmeleri yasaktı.
* Ocağın başında Yeniçeri ağası bulunurdu.
* Devşirme kökenli askerlerdir.
* Atlı askerlerdir.
* Devletin en önemli askeri gücüdür.
* Devletten maaş almazlardı.
* Yaptıkları hizmet karşılında tımar adı verilen toprağın gelirlerini alıyorlardı.
* Tımar sahibi, geliri doğrultusunda Cebelü adı verilen asker yetiştirirdi.
* Barış zamanında toprağı ekip biçme ile uğraşırlardı.
* Türklerden oluşmuştur.
Tımar Sistemi (Dirlik Sistemi )
* Hizmet karşılığında devlet adamlarına verilen topraklardır.
* Toprağın mülkiyeti devlete, kullanımı köylüye, vergisi ise sipahiye aittir.
Tımar Sisteminin Devlete Faydaları:
Yönetim
( İdari )
* Bulunduğu bölgenin güvenliğini sağlamak
* Devlete olan güveni korumak
Askeri
* Hazineden para harcamadan savaşa hazır asker yetiştirmek ( cebelü )
Ekonomik
* Halkın toprağı işlemesini sağlamak
* Üretim artışını ve üretimde sürekliliği sağlayıcı tedbirler almak
* Bulunduğu bölgenin vergisini toplamak
TOPRAK SİSTEMİ
MİRİ ARAZİ
* Devlete ait arazilerdir.
* İşletme hakkı belli yükümlülükler ile kişilere verilmiştir.
MÜLK ARAZİ
* Kişilerin mülkiyetindeki arazilerdir.
Dirlik : Hizmet karşılığı asker ve memura verilir.
Paşmaklık : Padişahın kızlarının, annelerinin ve eşlerine verilir.
Ocaklık : Kale muhafızları ve tersahane giderlerine ayrılır.
Yurtluk : Sınır boylarında görev yapanlara verilir.
Malikane : Üstün hizmet gösterenlere verilir.
Vakıf : Geliri hayır kurumlarına bırakılır.
Mukataa : Geliri doğrudan hazineye bırakılır.
Öşri:
* Müslümanların işlediği arazidir.
Haraci:
* Gayri Müslimlerin işlediği arazidir.
Not: Osmanlıda yaşayan halka ( reaya ) denilmekteydi. Osmanlı Devletinde topraklar ve üzerinde yaşayan insanlar Tapu Tahrir defterlerine kaydedilmiştir.
Tarım:
Hayvancılık
* Köylü toprağı satamaz, vakfedemez ve devredemezdi.
* Köylü toprağı üç yıl üst üste ekmezse çift bozan vergisi alınırdı.
* Sinop ve Kastamonu alınarak Candaroğulları Beyliğine son verilmiştir. ( 1461 )
* Trabzon alınarak Trabzon Rum İmparatorluğuna son verilmiştir. ( 1461 )
* Karamanoğullarından Konya ve Karaman
alınmıştır. ( 1466 )
Otlukbeli Savaşı 1473
Osmanlı’ya karşı ittifaklar düzenleyen Akkoyunlu Hükümdarı Uzun Hasan ile yapılan savaş kazanılmış ve Doğu Anadolu’nun güvenliği sağlanmıştır.
* Belgrat hariç tüm Sırbistan fethedilmiştir. ( 1454 )
* Mora yarımadası alındı. ( 1460 )
* Eflak alındı. ( 1462 )
* Bosna ve Hersek alındı. Bosnalılar Müslümanlığı kabul ettiler. ( 1463 )
* Boğdan alıdı. ( 1476 )
* Arnavutluk Osmanlı’ya bağlandı. ( 1479 )
Not: Trabzon ve Mora’nın alınması ile Bizansı yeniden diriltme umutları son bulmuştur.
Denizlerdeki Faaliyetler
* Eğriboz, Taşoz, Semadirek, Limni ve Midili gibi Ege adaları alındı.
* Zenta, Kefalonya ve Zenta Adaları Venediklilerden alındı.
* Venedikliler ile 16 yıl süren savaş sonrasında barış yapıldı. ( 1479 )
*Bu antlaşma ile Venedikliler ticari ayrıcalık elde eden ilk devlet olmuştur.