Tematik değerlendirme raporu

Uygulama

Bahsi geçen hibe programlarının hedef grupları farklı olduğundan, temel faaliyet türlerine ait grafikler ayrı olarak üretilmiştir. HBÖ mantalitesine ve konseptine uygun olarak, yetişkinler için özellikle temel mesleki beceri eğitimleri düzenlenmiştir. Aktivitelerin yanı sıra, proje, hayat boyu öğrenme ve eğitim alanlarındaki sosyal paydaşlar arasındaki işbirliği, staj ve etkili diyalog olanaklarının geliştirilmesine de katkıda bulunmuştur(%59,3). Ayrıca, eğitim imkanlarının iyileştirilmesi için teknolojik birimler, laboratuvar vb. oluşturulması da hibe projeleri kapsamında gerçekleştirilen faaliyet türlerindendir (%40,7).

IEREFG projelerinde ise, özellikle kız çocukları için psikolojik danışmanlık hizmetlerinin geliştirilmesi ve sunulması (%67,9) en önemli faaliyetlerden biri olarak ifade edilmiştir. Bu aktiviteyi; öğrencilere orta öğretime devam edebilmeleri için ders desteği sağlanması (%60,7), okula gitmek istemeyen kız çocukları için psikolojik danışmanlık hizmetleri sağlanması (%57,1) ve farkındalık, hassasiyet geliştirme, bilgilendirme ve reklam çalışmaları yapılması gibi aktiviteler takip etmiştir (%57,1). Öğrenciler ve mezunlar için gerçekleştirilen aktivitelerin yanı sıra, aileler için motivasyon ve destek eğitimleri düzenlenmesi de oldukça önemli faaliyetlerdendir(%50).

Hibe faydalanıcıları, uygulamış oldukları projeleri ve aktiviteleri; yerel gazetelerde, kendi web-sitelerinde ve hatta yerel basında duyurular yaparak ilan etmişler ve potansiyel katılımcılara bu yollarla ulaşmışlardır. Ancak yanıt verenlerin tamamı, kullandıkları en etkin yöntemin, bildiri ve broşürler dağıtmak olduğunu ifade etmişlerdir (%100).

Katılımcıların, projelerin aktivitelerine ne şekilde seçildiğine bakıldığında; %77,8 potansiyel katılımcı HBÖ için, %34,6 katılımcı ise IEREFG projeleri için mülakat yoluyla seçilmiştir. Bununla birlikte, sosyal paydaşlar da hibe faydalanıcılarını, katılımcı seçimi sürecinde desteklemişlerdir.

Yanıt verenlerin çoğunluğu, İl Milli Eğitim Müdürlüklerinden yeterli destek alamadıklarını vurgulamışlardır (%77,8 HBÖ ve %51,9 IEREFG).

Her iki hibe programı altında uygulanan projeler kapsamında organize edilen eğitim faaliyetlerinin hemen hemen tümünün eğitim müfredatı, ilgili MEB müfredatına uygun olarak hazırlanmıştır.

Her iki hibe programı altında uygulanan projelerde hayata geçirilen eğitim faaliyetlerine katılım oldukça fazla olmuştur. Ancak, az da olsa, eğitimden ayrılma oranlarına bakıldığında; %88,5 HBÖ ve %96,4 IEREFG hibe faydalanıcısı, ayrılma oranının %5’ten az olduğunu vurgulamışlardır.

Eğitimlere katılım sürekliliğini etkileyen ortak faktörler olarak; ailevi sebepler ve eğitim sırasında iş bulmak veya bölgeden taşınmak ifade edilmiştir.

HBÖ hibe faydalanıcılarının %73,1’i, IEREFG’nin %81,5’i proje uygulamasıyla ilgili olarak katılımcıların görüş ve önerilerini yansıtan değerlendirme çalışmaları yaptıklarını belirtmişlerdir.

Ankete yanıt verenlerin büyük çoğunluğu, eğiticiler ve eğitim müfredatını oldukça olumlu olarak değerlendirirken, HBÖ hibe faydalanıcılarının yarısı ve IEREFG’nin %75’i eğitim malzemeleri, çalıştaylar ve ekipmanları yeterli bulduklarını ifade etmişlerdir. Eğitim mekanı ve ikramlar da katılımcılar tarafından memnuniyet verici bulunmuştur.

Ortak seçiminde; %88,9 HBÖ HF ve %92,9 IEREFG HF, projenin temel faaliyetlerinin uygulanmasına aktif katılım sağlamasını birincil faktör olarak belirtmişlerdir. Projenin sürdürülebilirliği ve hedef gruplara erişim sağlanması seçim sürecinde göz önünde tutulan diğer faktörlerdir.
Pek çok ortak kurum, katılımcılara ulaşmak ve katılımlarının sağlanması konusunda projeye destek sağlamışlardır. %66,7 HBÖ HF ve%70,4 IEREFG HF, ortak kuruluşların ayrıca temel faaliyetleri uygulayarak izleme çalışmalarında yer aldıklarını ifade etmişlerdir. Son olarak %25,9 HBÖ HF, ortaklarının, katılımcılara iş imkânları sağladıklarının altını çizmiştir.

Yanıt veren hemen hemen tüm katılımcılar, ortaklarının, kendilerinden beklenenleri tamamıyla yerine getirebildiklerini belirtmişlerdir.

Beklentileri yerine getiremeyen ortak kurum ve kuruluşlarla ilgili olarak ifade edilen en büyük olumsuzluk, ortakların, gerektiği şekilde sorumluluk almaktan çekinmeleridir. Bunun yanı sıra, bazı IEREFG hibe faydalanıcısı kuruluşlar da; aralarındaki işbirliği seviyesinin gerektiği ölçüde olmadığını ve tecrübe seviyelerinin öngörülen ölçüde olmamasını diğer olumsuzluklar olarak vurgulamışlardır.

Anket sonuçları, Operasyon Faydalanıcısı olan MEB’in ve Sözleşme Makamları olarak ÇSGB ve MFİB’nin, uygulama sırasında, hibe faydalanıcısı kuruluşları etkin bir şekilde desteklediklerini ortaya koymaktadır.

Bu kurumlar, hibe faydalanıcılarını çoğunlukla danışmanlık hizmetleri sağlayarak desteklemişlerdir. Eğitimler ve yardım masası hibe faydalanıcılarının sıklıkla başvurdukları diğer destek mekanizmaları olarak ifade edilmiştir.

Sağlanan desteğin kapsamına bakıldığında; %91,7 HBÖ HF ve %92 IEREFG HF, öncelikle, proje uygulaması ve yönetimi konularında tamamen desteklendiklerini, ikinci olarak final raporu hazırlanması aşamasında katkı alındığını ifade etmişlerdir. Özellikle IEREFG hibe faydalanıcıları YBS kullanımı ve satın alma konularında desteğin oldukça sınırlı kaldığını belirtmişlerdir.

Ankete yanıt veren IEREFG hibe faydalanıcılarının sadece % 3,7’si, MEB, ÇSGB ve MFİB’den alınan desteğin hiç faydalı olmadığını belirtmişlerdir.

Anketi yanıtlayan hibe faydalanıcılarının %87’si merkezi ve bölgesel izleme ekipleriyle Teknik Destek Ekibi’nin katkılarının, proje uygulamasında kısmen faydalı olduğu görüşündedirler.

Her iki hibe projesinin faydalanıcılarının çoğunluğu uyguladıkları projelerin, valiliklerdeki AB İlişkileri Birimi ve/veya Milli Eğitim Bakanlığı’nın İl Müdürlüğü ile ilişkileri geliştirmeye katkıda bulunduğunu ortaya koymaktadır.

Anket sonuçlarına göre, hibe faydalanıcıları YBS’yi en çok raporlama amacıyla kullanmıştır. Bunun yanında, ankete yanıt verenlerin %85’i sistemi; kayıt tutma, faaliyet ve harcamaları kurum-içi izleme amacıyla dosyalamak maksadıyla da kullanmıştır.

Sistemin etkin kullanılması önündeki engellerden biri olarak en fazla ifade edilen sorun, yeterince eğitim alınmaması ile izleme ve teknik destek ekiplerinden yeterli destek alınmaması olarak vurgulanmıştır.

Proje uygulaması sırasında karşılaşılan temel sorunlar

HBÖ hibe faydalanıcılarının %77,8’i proje uygulaması sırasında karşılaştıkları en büyük problemin, karmaşık ve uzun ihale prosedürleri olduğunun altını çizerken, IEREFG hibe faydalanıcılarının %57,1’i ise hibe sözleşmesinin imzasında yaşanan gecikmelerin uygulamanın etkinliğini açmaza soktuğunu belirtmişlerdir. İhale süreçlerinde menşei kurallarına uyum, kalifiye proje personeli bulmada yaşanan zorluklar, yetersiz uygulama desteği, raporlama ve YBS kullanımı yaşanan diğer zorluklar arasında ifade edilmiştir.

3.