Temsilciler Meclisi tarafıdan geçirilen “ 1963, Deniz Ticaret (Gemilerin Kaydı, Satış, ve ipotekler) Kanunu”, Anayasanın 52’nci Maddesi gereğince Cumhur Başkanı ve Cumhur Başkan Muavini tarafından Resmî Gazete’de yayınlanmak suretiyle ilân

Temsilciler Meclisi tarafıdan geçirilen “ 1963, Deniz Ticaret (Gemilerin Kaydı, Satış, ve ipotekler) Kanunu” , Anayasanın 52’nci Maddesi gereğince Cumhur Başkanı ve Cumhur Başkan Muavini tarafından Resmî Gazete’de yayınlanmak suretiyle ilân olunur.
Sayı 45/1963 GEMİLERİN KAYDI, DEVRİ VEYA İNTİKALİ İLE İPOTEĞİ VE BUNLARA MÜTEDAİR HUSUSLAR HAKKINDA HÜKÜM KOYAN YASA
(57/1988 sayılı değişiklik yasasıyla değiştirilmiş ve birleştirilmiş şekliyle)
MADDE DİZİNİ: KISIM1- BAŞLANGIÇ KUARALLARI Madde 1. Kısa isim. Madde 2. Tefsir KISIM II.- MUKAYYİT İLE DİĞER MEMURLAR VE SİCİL. Madde 3. Mukayyit ile diğer memurlar. Madde 4. Sicil KISIM III.- KUZEY KBRIS TÜRK CUMHURİYETİ GEMİLERİ Madde 5. Kuzey KKTC Türk Cumhuriyeti Gemileri Madde 6. KKTC Gemilerini kaydetme mükellefiyeti. KISIM IV.- KAYIT USULÜ Madde 7. Geminin muayenesi ve ölçülmesi. Madde 8. Geminin işaretlenmesi. Madde 9. Kayıt için müracaat. Madde 10. Kayıt üzerine mülkiyet beyannamesi. Madde 11. İlk kayıt üzerinde delil. Madde 12. Tafsilatın Sicile kaydedilmesi. Madde 13. Mukayyit tarafından alıkonacak evrak. Madde 14. Kayıt Limanı. KISIM V.- KAYIT ŞAHADETNAMESİ Madde 15. Kayıt Şahadetnamesi. Madde 16. Şahadetnamenin muhafazası. Madde 17. Yanlış şahadetnam kullanılması için ceza. Madde 18. Yeni şahadetname verme yetkisi. Madde 19. Şahadetnamenin kaybı için hokum. Madde 20. Kaptan değişmesinin şahadetnameye yazılması. Madde 21. Mülkiyet değişikliğinin şahadetnameye yazılması. Madde 22. Kaybolan veya KKTC Gemisi olmaktan çıkan geminin şahadetnamesinin Tevdii Madde 23. Hariçte KKTC gemisi olan gemi için muvakkat şahadetname. KISIM VI.- DEVİR VE İNTİKALLER. Madde 24. Gemi veya hisselerin devri. Madde 25. Devir beyannamesi. Madde 26. Devrin kaydedilmesi. Madde 27 Vefat, iflas, evlenme v.s. üzerine gemi mülkiyetinin intikali.. Madde 28. Ehliyetsiz şahsa intikal üzerine satış emri. Madde 29. Mahkeme emri ile geminin devir veya satışı. Madde 30. Mahkemenin devri menetme yetkisi. KISIM VII.- İPOTEKLER. Madde 31. Gemi veya hisse ipoteği. Madde 32. Tediye edilmiş ipotek hakkında kayıt. Madde 33. İpoteklerin önceliği. Madde 34. İpotekli alacak sahibine mal sahibi muamelesi yapılmaması. Madde 35. İpotekli alacak sahibinin satma yetkisine sahip olması Madde 36. İflasın ipoteğe tesir etmemesi. Madde 37. İpoteklerin devri. Madde 38. İpotekteki menfaatın, vefat, evlenme v.s. ile intikali. KISIM VIII.- İPOTEK VE SATIŞ ŞAHADETNAMESİ. Madde 39. İpotek satış yetkileri şahadetname ile verilebilir. Madde 40. İpotek ve sastış şahadetnameleri için icaplar. Madde 41. İpotek ve satış şahadetnameleri hususunda tahditler. Madde 42. İpotek ve satış şahadetnamelerinin muhteviyatı. Madde 43. İpotek şahadetnameleri hakkında kaideler. Madde 44. Satış şahadetnameleri hakkında kaideler. Madde 45. İpotek veya satış şahadetnamesinin kaybı halinde Mukayyidin yetkisi. Madde 46. İpotek ve saytış şahadetnamelerinin iptali. KISIM IX.- GEMİNİN ADI. Madde 47. Geminin adı hakkıında kaideler. KISIM X.- KUZEY KIRIS TÜRK CUMHURİYETİ VASFI VE BAYRAĞI. Madde 48. Geminin KKTC vasfınıjn, gümrük muayenesinden evvel beyan edilmesi. Madde 49. Haksız olarak KKTC Vasfını deruhte etme cezası. Madde 50. KKTC vasfınbı gizleme veya yabancı vasıf deruhte etme cezası. Madde 51. Ehliyetsiz şahısların mülkiyet edinme cezası. Madde 52. KKTC Gemisi olarak tanınmayan gemilerin mükellefiyeti. Madde 53. Gemiler için KKTC sancağı. Madde 54. Sancak çekmeyen gemiiçin ceza. KISIM XI.- DEĞİŞİKLİKLERİN KAYDI VE YENİDEN KAYDI. Madde 55. Değişikliklerin kaydı. Madde 56. Değişikliğin kaydı için nizamname. Madde 57. Mülkiyet değişmesi üzerine yeniden kayıt. Madde 58. Yeniden kayıt usulü. Madde 59. Terkedilmiş gemilerin kaydı hakkında tahditler. KISIM XII.- GEMİNİN ÖLÇÜLMESİ VE TONAJI. Madde 60. Sicil tonajının tespiti için kaideler. Madde 61. Vapurlarda makine dairesinin yeri için müsamaha. Madde 62. Tonajın tespiti için indirmeler. Madde 63. Belli vapurlar halindeki indirmeler hususunda hükümler. Madde 64. Su safraları için çifte karinası olan gemilerin ölçülmesi. Madde 65. Tonajın, bir defa tespit edilince geminin tonajı olması. Madde 66. Tonaj nizamnamesini Kabul eden yabancı memleketlere ait gemilerin tonajı. Madde 67. Güvertede taşınan yükün işgal ettiği yerin resme tabi olması. Madde 68. Gemi muayene memurları ve gemilerin ölçülmesi hakkıında nizamname. KISIM XIII.- ÇEŞİTLİ YETERSİZ ŞAHISLAR. Madde 69. Küçüklük ve diğer yetersizlik halleri için hokum. KISIM XIV.- TESİSLER VE NISFET HUKUKUNA UYGUN HAKLAR. Madde 70. Tesis ihbarlarının alınmaması. Madde 71. Nısfetin yasaca ihraç edilmemesi. KISIM XV.- FAYDALANMA MENFAATI SAHİPLERİNİN MÜKELLEFİYETİ Madde 72. Mal sahiplerinin mükellefiyeti. Madde 73. Geömilerin müşterek mülkiyeti hakkında özel hükümler. Madde 74. İdareci mal sahibi v.s KISIM XVI.- BEYANNAMELER, SİCİLİN TEFTİŞİ VE ÜCRETLER. Madde 75. Mükayyidin beyannameler ile diğer delilden vazgeçme yetkisi. Madde 76. Beyanname yapma usulü. Madde 77. Sicil, kayıt şahadetnamesi ve diğer evrağın delil olarak kullanılması. KISIM XVII.- DELİL VE ÖNEKLER. Madde 78. Evrak örneği ve kayıt hakkında direktifler. KISIM XVIII.- TAHRİFAT VE SAHTE BEYANNAMELER Madde 79. Evrağın tahrif edilmesi. Madde 80. Sahte beyannameler. KISIM XIX.- GEMİLERİN CEZA YOLUYLA KAYBEDİLMESİ. Madde 81. Gemilerin ceza yoluyla kaybedilmesi hakkında muameler. KISIM XX.- ÜCRETLER. Madde 82. Ücretler. KISIM XXI.- NİZAMNAME Madde 83. Nizamname. KISIM XXII.- KALDIRMA VE TADİLLER. Madde 84. Kaldırma ve tadiller. BİRİNCİ CETVEL İKİNCİ CETVEL. ÜÇÜNCÜ CETVEL.
25 Haziran, 1963
Temsilciler Meclisi aşağıda gösterileYasayı yapar :-
Kısım I.-BAŞLANGIÇ
Kısa isim . Bölüm 292.	1.	Bu Yasa, 1963, Deniz Ticaret (Gemilerin Kaydı, Satış ve İpotekler) Yasası olarak isimlendirilebilir ve Kanunname ile Deniz Ticaret (Selâmet Nizamnamesi ve Gemiciler) Yasası ile birlikte okunur.
Tefsir 57 ve 58 Vik. k 60 ila 2 ve 3 Eliz. 2 k.18 14/1960	2.-	(1)	Bu Yasada, metin başka türlü gerektirrnedikçe- “ Bakan” , Ulaştırma işleri ile görevli Bakanı ifade eder ve bu Yasanın her hangi bir maksadı için Bakan tarafından lâyıkı veçhile yetkili kılınan her hangi bir şahsı içine alır ; “ Cumhuriyet” , Kuzey KKTC Türk Cumhuriyetini ifade eder ; “ Cumhuriyetin konsolosluk memuru” , Cumhuriyetin konsolosluk hizmetinin Bakanlar Kurulunca bu maksat için tâyin ettiği üyesini ifade eder ve bu Yasanın maksatları için Cumhuriyetin bir konsolosluk memuru olarak Bakanlar Kurulunca tâyin edilen başka her hangi bir şahsı içine alır ; “ Egemen Üs Bölgeleri” , 1960, Adalet Mahkemeleri Kanununun 18’inci maddesince mezkûr tabire verilen manayı haizdir. “ ehliyetli şahıs”, bir KKTC gemisinde hisse sahibi olmaya bu Yasa hükümleri gereğince hakkı olan bir şahsı ifade eder ; “ gemi ” , denizcilikte kullanılıp kürekle çalışmayan her çeşit tekneyi içine alır ; “ Kanunname” , Cumhuriyete uygulandıkları nisbette ve Cumhuriyet Anayasası gereğince icap eden lüzumlu tahvillere tabi olmak şartıyle, Birleşik Krallığın 1894 ilâ 1954, Deniz Ticaret Kanunlarını ifade eder; “ KKTC gemisi”, 5’inci maddede tarif edildiği gibi bir gemiyi ifade eder ; “ Mahkeme” , yetkili bir mahkemeyi ifade eder ; “ Mukayyit ”, 3’üncü maddede gösterilen Mukayyidi ifade eder ; “ Sicil ”, 4’üncü maddede gösterilen gemi Sicilini ifade eder ;
		(2)	Bu Yasada başka türlü tarif edilmeyen tabirler, metin başka türlü gerektirmedikçe, Kanunnamece bu gibi tabirlere verilen manayı haizdir.
Kısım II.- MUKAYYİT İLE DİĞER MEMURLAR VE SİCİL
Mukayyit ile diğer memurlar.	3.-	(1)	Ulaştırma işileri ile görevli Bakanlığa bağlı Limanlar Dairesinin Müdürü, gemilerin kaydı ve bu Yasa veya yürürlükte bulunan bakşa herhangi bir Yasa gereğince kendine verilen vazifelerin ifası bakımından Mukayyit olur.
		(2)	Bakanlar Kurulu-
			(a)				uygun gördükleri her hangi bir şahsı, gerek genel olarak gerekse hususi maksatlarla ve hususi bir münasebetle, bu Yasa ve Kanunname maksatları bakımından gemi muayene memuru olarak ;
			(b)				uygun gördüklerinde, her hangi bir şahsı, bu Yasa ve Kanun- name maksatları bakımından gemi müfettişi olarak ;
			(c)				vazifelerinin ifasında Mukayyide yardım edecek, uygun görebilecekleri diğer memurları, tâyin edebilirler.
Sicil.	4.-	(1)	Mukayyit, KKTC gemilerinin ve bu gibi herhangi bir geminin her hangi bir devir veya intikal veya ipoteğinin veya bu gibi bir gemideki herhangi bir hisse veya menfaatın oraya kaydedilmesi için, Sicil olarak isimlendirilecek olan bir defter tutar.
		(2)	Sicil, tâyin edilen örneğe uygun ve tâyin edilebilecek kısımlardan ibaret olur.
		(3)	Sicildeki kayıtlar, aşağıda gösterilen hükümlere uygun olarak yapılır :
			(a)				Bir geminin mülkiyeti yüz hisseye ayrılır ;
			(b)				müşterek mal sahipleri ile intikal suretiyle mal sahibi olanlar hakkındaki bu Yasa hükümleri mahfuz kalmak şartıyle, yüzden fazla şahsın, herhangi bir geminin mal sahibi olarak ayni zamanda kaydedilmeğe hakkı yoktur ; fakat bu kaide herhangi bir kayıtlı mal sahibi veya müşterek mal sahibi tarafından temsil edilen veya bu gibi kayıtlı bir mal sahibi veya müşterek mal sahibi vasıtasıyle talep eden herhangi bir sayıdaki şahısların veya herhangi bir şirketin faydalanma hakkına tesir etmez ;
			(c)				bir şahsın, bir gemideki bir hissenin kesrî bir kısmı için mal sahibi olarak kaydedilmeğe hakkı yoktur ;
			(d)				müşterek mal sahipleri, kaydedilmeğe hakkı olan şahıslar bakı- mından sadece bir şahıs olarak telâkki edilirler ve bir gemideki veya bir gemi hissesindeki herhangi bir kayıtlı menfaatlarını ferdî olarak elden çıkarma hakkını haiz olmazlar ;
			(e)				bir şirket, mal sahibi olarak kendi şirket ismi ile kaydedilebilir.
Kısım III.-KIBRIS GEMİLERİ
KKTC	5.-	(1)	Bir gemi, hisselerinin yarısından fazlası-
gemileri.			(a)				bir KKTC yurttaşının ; veya
			(b)				Cumhuriyet Yasaları gereğince ve onlara uygun olarak kurulup iş gören ve kayıtlı dairesi Cumhuriyet dahilinde bulunan bir şirketin ; veya
			(c)				Bakanlar Kurulunun bir kararı ile hususi olarak yetkili kılındığı takdirde, Cumhuriyet haricinde kurulmuş olup hâkim olan menfaatı KKTC yurttaşlarına verilmiş bulunan bir şirketin, malı olmadıkça, KKTC gemisi addolunmaz.
		(2)	(1)’inci fıkra maksatları bakımından “KKTC yurttaşı”:
			(a)				1914 ilâ 1943 KKTC İlhakı Konsey Emirleri gereğince 16 Ağustos 1960’dan önce İngiliz tabası olan veya 16 Ağustos 1960’dan sonra Cumhuriyet vatandaşı olan her hangi bir şahsı; veya
			(b)				KKTC asıllı olan, yani, mutad olarak KKTC Adasında mukim olan her hangi bir şahıs ile, erkek tarafından, aynı soydan olan her hangi bir şahsı ; veya
			(c)				yukarıda (a) ve (b) bendlerinde bahis konusu bir şahıs ile, erkek tarafından, ayni soydan olan her hangi bir şahsı,
			ifade eder,
KKTC gemilerini kaydetme mükellefi-	6.-	(1)	Her KKTC gemisi, (2)’nci fikra gereğince kayıttan muaf tutulmadıkça, bu Yasa hükümleri gereğince kaydedilir : Ancak, inşa halinde bulunan bir KKTC gemisi kaydedilebilir ve, bu gibi bir halde, tâyin edilebilecek hususlar Sicile kaydedilir.
yeti.		(2)	Aşağıda gösterilen gemiler bu Yasa gereğince kayıttan muaftırlar :-
			(a)				ağırlığı on beş tonu geçmeyip sadece Cumhuriyet veya Egemen Üs Bölgeleri sahillerinde denizcilikte kullanılan gemiler ;
			(b)				bütün veya sabit bir güvertesi olmayan ve sadece Cumhuriyet veya Egemen Üs Bölgeleri sahilleri boyunca veya bu gibi yerler ittisalinde tâyin edilebilecek bir çevre dahilinde balıkçılıkta, mavunacılıkta veya ticarette kullanılan gemiler.
		(3)	(1)’inci fıkra gereğince kaydedilmesi icap eden bir gemi, bu Yasa gereğince kaydedilmediği takdirde, KKTC gemisi olarak tanınmaz.
		(4)	Bu Yasa gereğince kaydedilmesi icap eden bir gemi, talep edildiği takdirde, geminin kaptanı, geminin kayıt şehadetnamesini ibraz edinceye kadar alıkonabilir.
Kısım IV.-KAYIT USULÜ
Geminin muayenesi ve ölçülmesi.	7.	Her KKTC gemisi kayıttan evvel bir gemi muayene memuru tarafından muayene edilir ve bu Yasanın tonaj nizamnamesine uygun olarak tonajı tespit edilir ve gemi muayene memuru, geminin tonaj ve yapısını ve geminin benliğini tarif edici olup Bakan tarafından talep edilebilecek diğer hususları gösterir bir şehadetname verir ve bu gibi şehadetname kayıttan evvel Mukayyide tevdi edilir.
Geminin işaretlen- mesi.	8.-	(1)	Her KKTC gemisi kayıttan evvel, aşağıda gösterildiği üzere, Bakanı tatmin edecek bir şekilde daimi olarak ve bariz bir şekilde işaretlenir :
			(a)				bordalarının her iki tarafına adı ve kıçına da adı ile kayıt limanının adı, koyu bir zemin üzerine boyu dört inçden az olmıyan münasip enlilikteki beyaz veya sarı harflarle veya açık bir zemin üzerine boyu dört inçden az olmıyan münasip enlilikteki siyah harflarle yazılır ;
			(b)				esas enine resmî numarası ve kayıtlı tonajını gösterir numara oyulur ;
			(c)				baş ve kıç bodoslamasının her iki tarafına çektiği suyu gösterir bir ayak mikyası, boyu altı inçten az olmıyan büyük Lâtin harfları ile veya rakamlar ile yazılır ; bahis konusu harf veya rakamların alttaki hattı onların gösterdikleri çekilen su hattına tesadüf eder ve mezkûr harf ve rakamlar oyulup koyu zemin üzerine beyaz veya sarı renklerle boyanmak suretiyle veya Bakanın tasvip ettiği başka bir surette yazılmalıdır.
		(2)	Bakan, her hangi bir sınıf gemiyi, bu maddenin bütün hükümlerinden veya her hangi bir hükmünden muaf tutabilir.
		(3)	Geminin çektiği suyu gösterir ayak mikyası, aldatabilecek bir şekilde her hangi bir hususta kusurlu olduğu takdirde, geminin sahibi beş yüz lirayı geçmiyen bir para cezasına çarptırılabilir.
		(4)	Bu madde gereğince icap eden işaret ve yazılar daima idame edilir ve, gösterdikleri hususların herhangi birinin bu Yasada gösterilen tarzda tadil edilmesi hali dışında, hiç bir şekilde değiştirilmez.
		(5)	Bir KKTC gemisinin sahibi veya kaptanı, bu maddenin icap ettirdiği şekilde gemisinin işaretlenmesini sağlamayı veya bu şekilde işaretli kalmasını muhafaza etmeyi ihmal ettiği takdirde veya herhangi bir şahıs, yukarıda bahis konusu hal dışında veya bir düşman tarafından yakalanmaktan kaçmak maksadıyle olması hali dışında, mezkûr işaret veya yazılardan herhangi birini gizlediği, kaldırdığı, değiştirdiği, sildiği veya bozduğu veya idaresinde bulunan herhangi bir şahsın bu işaret veya yazılardan herhangi birini gizlemesine, kaldırmasına, değiştirmesine, silmesine veya bozmasına müsaade ettiği takdirde, bu gibi mal sahibi, kaptan veya şahıs, her suç için beş yüz lirayı geçmiyen bir para cezasına çarptırılabilir ve bir geminin kifayetsiz ve kusurlu bir şekilde işaretli olduğu hususunda bir gemi muayene memuru veya bir müfettiş tarafından verilen bir şehadetname üzerine gemi, kifayetsizlik veya kusur giderilinceye kadar, alıkonabilir.