Türkiye’de İki Farklı Artçı Deprem Zonundaki Sismisite Parametrelerinin Uzaysal Ve Zamansal Değişimi
Bu çalışmada, Ms= 6.4 olan 1 Mayıs 2003 Bingöl depremi ve sırası ile ML=5.2, ve ML=5.4 olan 23, 26 Temmuz 2003 Buldan-Denizli depremleri artçı deprem dizilerine ait b ve p parametrelerinin uzaysal ve zamansal değişimi incelenmiştir. Çalışmada kullanılan artçı deprem verileri Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Deprem Araştırma Enstitüsü’nden sağlanmıştır. Bu çalışmada, b değerleri Gutenberg-Richter bağıntısı ile, p değerleri Modified Omori üstel azalım bağıntısı ile saptanmıştır. 23, 26 Temmuz 2003 Buldan depremleri için hesaplanan b ve p değerleri sırası ile 0.77-1.07 ve 1.09-1.92 arasında, 1 Mayıs 2003 Bingöl depremi artçı deprem dizisi için hesaplanan b ve p değerleri ise sırası ile 1.22-1.27 ve 1.1-1.5 arasında değişmektedir. Bingöl’de b değerlerinin daha yüksek olması Buldan yöresine oranla daha düşük gerilme değerleri ile ilişkili olabilir. Ayrıca 1 Mayıs 2003 Bingöl depreminin oluştuğu fay zonunda aşırı derecede ayrışmış volkanik kayaçların bulunması, Bingöl’deki b değerlerinin daha yüksek olması ile ilişkilendirilebilir. Buldan yöresi için b ≈ 1 civarındadır, 23 Temmuz 2003 ana şokundan sonraki dönemde b = 0.77 olmuştur. Bu sonuç bölgede etkin gerilmenin arttığını düşündürmektedir, 26 Temmuz 2003 tarihinde oluşan ML= 5.6 büyüklüğündeki ana şok bu sonucu destekler niteliktedir. b değeri 26 Temmuz 2003 tarihinden sonraki dönemlerde tekrar b ≈ 1.0 seviyesine dönmüştür. Genel olarak Buldan yöresine ait p değerlerinin Bingöl’ e ait p değerlerinden daha yüksek olması Buldan yöresindeki daha yüksek ısı akısı ile ilişkilendirilebilir. Buldan yöresinde p değerlerinin genel olarak yüksek olması bu bölgenin, Bingöl’ e göre daha hızlı bir artçı şok azalım oranına sahip olduğunu göstermektedir. Sonuç olarak b ve p değerlerinin uzaysal ve zamansal değişimi, artçı deprem zonlarına ait jeolojik yapı, malzeme heterojenitesi, çatlak yoğunluğu, ısı akısı ve gerilme birikimi ile ilişkili olabilir.
The Spatial And Temporal Distrubution Of Seismicity Parameters Of Two Different Aftershock Zones İn Turkey
In this study, the spatial and temporal variation of b and p values of aftershocks of Bingöl earthquake (1 May 2003, Ms= 6.4) and aftershock series of Buldan-Denizli earthquakes (23 July 2003, ML= 5.2 and 26 July 2003, ML= 5.6, respectively) are examined. The aftershock data used for this study is obtained from Kandilli Observatory and Earthquake Research Institute. The b and p values have been obtained by using Gutenberg-Richter relation and Modified Omori power law decay relation, respectively. The calculated b and p values for Buldan-Denizli are between 0.77- 1.07 and 1. 09- 1. 92 respectively; while they are between 1.22-1.27 and 1.1-1.5 respectively for aftershock series of Bingöl earthquake. The reason of high b value of Bingöl earthquake might be related to low stress in Bingöl region compared to Buldan region. The high b value here also can be related to the fact that the fault zone where Bingöl earthquake occurred contains decomposed volcanic rocks b value for the Buldan region is around 1. After the mainshock of 23 July 2003, the b value becomes 0. 77 which implies the increase of effective stress in the region. It seems that the mainschock of 26 July 2003, ML = 5.6, supports this conclusion and b value for the periods following 26 July 2003 takes values close to 1. The reason that p values for Buldan- Denizli earthquakes are higher than that of Bingöl earthquake might be related to higher heat flow in Buldan –Denizli region. The high p values for Buldan- Denizli region show that Buldan - Denizli region has higher aftershock decrease rate than that of Bingöl. In conclusion, the temporal and spatial variations of b and p values might be related to geologic structure of aftershock zones, heterogeneity of materials, crack density, heat flow and stress concentration.
Dostları ilə paylaş: |