Tez özetleri Astronomi ve Uzay Bilimleri Anabilim Dalı

KAYNAR Neslihan

Tez Adı : Kültür Çipura (Sparus Aurata) Balıklarının İhracatında Avrupa Birliği Kriterlerine Uyum Sürecinde Sorunlar Ve Çözüm Yolları

Danışman : Yard. Doç. Dr.Aygül Ekici

Anabilim Dalı : Su ürünleri yetiştiriciliği

Programı : Yetiştiricilik

Mezuniyet Yılı : 2013

Tez Savunma Jürisi : Yard. Doç. Dr.Aygül Ekici

Prof. Dr. Devrim Memiş

Prof. Dr. Mustafa Yıldız

Doç. Dr. Deniz Çoban

Yrd. Doç. Dr. Erdoğan Güven

Kültür Çipura (Sparus Aurata) Balıklarının İhracatında

Avrupa Birliği Kriterlerine Uyum Sürecinde Sorunlar Ve Çözüm Yolları
Bu tez çalışmasında, Ege ve Akdeniz Bölgesi`nde Avrupa Birliği (AB)`ne çipura ihracatı yapan işletmelerin ve Tarım İl/İlçe Müdürlüklerinin AB’ye uyum sürecinde karşılaştığı sorunlar incelenmiştir. Söz konusu işletmelere ait liste Ege ve Akdeniz ihracatçı birliklerinden temin edilmiş ve 27 adet firmaya gönderilen anket sonucu elde edilen veriler değerlendirilmiştir.
Yapılan anket çalışması sonucunda, işletmelerin % 93`ünün hem üretici hem ihracatçı olduğu ve işletmelerin üretimlerinin % 70`ini dış pazarda değerlendirdiği saptanmıştır. AB`ye çipura ihracatının Akdeniz Bölgesi`nden ziyade Ege Bölgesi`ndeki işletmeler tarafından gerçekleştirildiği belirlenmiştir.
Ege Bölgesi`ndeki ihracatçıların AB`ye uyum sürecine daha kolay adapte oldukları sonucuna varılmıştır. AR-GE`ye önem veren (% 53), teknolojiye yatırım yapan (% 71), fuarlara katılan (% 60), kalite sistem belgelerine sahip olan (% 94), su ürünleri birliğine üye olan (% 73) ve AB`ye yönelik eğitimlere katılan (% 57) işletmelerin AB`ye daha kolay uyum sağladığı ve sektörde yer edindiği tespit edilmiştir.
İhracat sırasında karşılaşılan en önemli sorun olarak gümrükte bekleme sürelerinin uzun olması, teşviklerin yeterli olmayışı ve havayolu taşımacılığında navlun fiyatlarının yüksek olması göze çarpan konulardır.
Anket sonucunda işletmelerin AB uyum sürecinde karşılaştıkları en önemli sıkıntılar arasında yönetmelik değişikliklerinden geç haberdar olmaları yer almaktadır. Ayrıca AB kriterlerinin eksik ve yanlış tercüme edilmesinin yönetmeliklerin anlaşılabilirliğini etkilediği ve uygulamada sıkıntı yarattığı da saptanmıştır. Üreticilerin AB kriterlerine yönelik öneri ve sıkıntılarını AB`ye iletebilecekleri bir aracı kurumun olmadığı tespit edilmiştir.

Bu tez çalışması sonucunda; KOBİ`lerin AB`ye uyum sürecinde yaşadıkları sıkıntıları AB`ye iletecekleri bir aracı kuruluşun oluşturulması, AB normlarına uygun tesis oluşturabilmesi amacıyla KOBİ`lerin gelişmesinin sağlanması, bürokratik işlemlerin minimum seviyeye indirilmesi, navlun ücretlerinde iyileştirme yapılması, finansal enstrümanların tanınmasını arttıracak çalışmalar yapılması, gümrük işlerinin hızlanması, tırlara uygulanan kotaların yeniden düzenlenmesi ve bu alanlarda su ürünleri mühendislerinin istihdam edilmesi gerektiği kanısına varılmıştır. Böylece hem sektörün AB`ye uyum sürecinde gelişme kaydetmesi hem de ülkemizin ihracat kapasitesinin önemli ölçüde artması ve yurtdışı piyasalarda rekabet gücümüzün hızlanması sağlanacaktır.