Турецкий язык. Лингвострановедение

METNİ İNCELEME

1. Aşağıdaki soruları yukarıdaki metne göre cevaplayınız.

1. 
   Hamam sözcüğü ne anlama gelmektedir?
   
2. 
   Anadolu'daki ilk Türk hamamları hangi bölümlerden oluşmaktaydı?
   
3. 
   Anadolu'daki en eski hamam hangisidir ve kaçıncı asırdan
   

kalmıştır?

4. 
   Osmanlı hamamlarını karakteristik özellikleri nelerdir?
   
5. 
   İstanbul'un en büyük hamamı hangisidir?
   
6. 
   Bir zaman İstanbul'da kaç tane hamam vardı?
   
7. 
   Tellaklar hangi aletleri kullanırlar?
   
8. 
   Günümüzde hamama gitmek istesek yanımıza hangi eşyaları almalıyız?
   

2. Konuşma:

"Hamama giren terler" atasözünü açıklayınız.

2. DEYİMLERİMİZDE HAMAM

• 
  hamama gider kurnaya, düğüne gider zurnaya âşık olur.
  
• 
  hamam anası
  
• 
  hamamda deli var
  
• 
  hamamın namusunu kurtarmak
  

Yukarıdaki değimlerin anlamlarını açıklayarak birer cümle içinde kullanınız.

GELENEKSEL TÜRK SANATLARI: EBRU

Kitre gibi kıvamlaştırıcı maddeler katılarak yoğunluğu arttırılan suya serpilen boyalarla bir desen elde edilmesi, suyun üstüne kapatılan kâğıda geçirilmesi sanatı. Sözcüğün aslının "bulut gibi", "bulutumsu" anlamlarına gelen Farsça ebri'den ya da abru "su yüzü" sözcüğünden geldiği kabul edilir. Ebrulu kâğıttaki desenler gerçekten de yer yer bulutu andırır. Fransızlar bu desenlerin mermere benzeyen damarlarından ötürü ebru'ya papier marbre, İngilizler de marbled paper adını verirler. Araplar ise ebru yerine, damarlı kâğıt anlamına gelen varakü'l-mücezza sözcüğünü kullanırlar. Ebru sanatının önce nerede ortaya çıktığı kesin olarak belli olmamakla birlikte, ilk kez Çin'de, Türkistan'da ya da Hindistan'da yapıldığını ileri sürenler vardır. İran kaynakları ilk ebruyu Hindistan'daki İranlıların Mir Muhammed

gönderilmesiyle ülkede ebru sanatının yaygınlaştığını belirtmişlerdir. Gene İran kaynaklarına göre ebru sanatı, İran'dan Anadolu'ya geçmiştir. XI. yüzyılın sonlarında Türkiye'ye gelen tüccarlar, diplomatlar ve seyyarlar bu sanatı Avrupa'ya taşımışlar ve adına "Türk Kâğıdı" demişlerdir, İtalya, Almanya, Fransa ve İngiltere'de yaygın olarak kullanılmıştır. Osmanlı'da ebru sanatı; ilk zamanlarda resmi devlet belgeleri ile çeşitli anlaşmaların yazıldığı, özellikle ince desenli kâğıtların zemin olarak tercih edildiği bir kullanım alanı bulmuştur. Böylelikle, belge üzerinde tahrifatın önlenmeye çalışılmasıdır ki, bu da tıpkı günümüzdeki banknot ve çek defterlerindeki fon desenlerinin silinti girişimlerini belli etmesi mantığına uymaktadır. Daha sonra Ebru sanatı, İslam sanatları arasında önemli bir yer tutmuştur. Türkler, İslamiyete çok yüce bir iman ile bağlandılar. Her konuda olduğu gibi, sanatın da hemen tüm dallarında "İLAHİ" güzellikleri ifade etmeye çalışmışlardır. Mimaride, müzikte, süslemede hep mistik güzelliklerin arayışı içinde olduklarını görmekteyiz. O dönemde (XI. yy - XIX. yy) birçok tekkeler usta-çırak yöntemi ile öğrenci yetiştiren "sanat atölyeleri" haline gelmiştir.

1. KELİME BİLGİSİ

Sözlük:

• 
  çırak - подмастерье
  

предупреждать

• 
  damarlı kâğıt – бугристая бумага ^{ serpmek - рассеивать,}
  

• 
  desen - узор
  
• 
  elde etmek – приобретать, достигать
  
• 
  girişim - попытка
  
• 
  ileri sürmek - выдвигать
  
• 
  kıvamlanmak - достигать надлежащей степени
  
• 
  kitre - растение астрагал
  
• 
  mantık - логика
  
• 
  önlemek - предотвращать,
  

распылять

• 
  seyyar - путешественник
  
• 
  silinti - стертое место, вычеркнутое место
  
• 
  su yüzü – поверхность воды
  
• 
  tahrifat - искажать, коверкать, изменять
  
• 
  tekke - обитель дервишей
  
• 
  tercih etmek - предпочитать
  
• 
  tıpkı – словно, будто, точно
  

• 
  tüccar – торговец
  
• 
  yoğunluk – густота,
  

насыщенность

2. METNİ İNCELEME

1. Aşağıdaki sorulara cevap veriniz:

1. 
   Ebru sanatı ne demektir?
   
2. 
   Ebru sanatının kökenleri nerededir?
   
3. 
   Sizin ülkenizde geleneksel sanat türü var mı?
   

- de

2. Aşağıdaki karmaşık kelimelerden anlamlı cümleler kurunuz.

1. 
   derlermiş –– sevda – eskiler - rengi - kırmızıya
   
2. 
   kadın -– kan - biraz - yaşlı – lâfını –– bu - durakladı - edince 3 bir - yağda –eliniz – eliniz – balda - bir
   

4. 
   kilimlerin – için – kendimizi – avuturduk - bunun - bu - nakışlarında
   

4. 
   yaklaşımları – orijinal – vardı – üstelik - da
   

3. Aşağıdaki kelimelrin Türkçe anlamını verin:

• 
  elde etmek .......................................................................................
  
• 
  seyyar ................................................................................................
  
• 
  tahrifat ........................................................................................
  
• 
  kıvamlanmak ..............................................................................