Yunan Destanları
|
İlyada ve Odesa(Homeros)
|
Fin Destanı
|
Kalevala
|
Hint Destanları
|
Ramayana ve Mahabharata
|
Alman Destanı
|
Nibelungen
|
Japon destanı
|
Şinto
|
Rus Destanı
|
İgor
|
Fransız Destanı
|
Chanson de Roland
|
İspanyol Destanı
|
Le Cide
|
İngiliz Destanı
|
Beowulf
|
Sümer Destanı
|
Gılgamış (En eski destan)
|
2.Sözlü Edebiyat
Sözlü edebiyat, yazıya geçmemiş, ağızdan ağıza geçerek ilerdeki kuşaklara aktarılan edebiyattır. Bunlar daha sonra halkın ağzından derlenerek yazıya geçirilir. Örneğin İran destanı Şehname’yi Firdevsi, Yunan Destanları olan İlyada ve Odesa’yı Homeros derlemiştir. Buna göre sözlü bir ürün halkın ağzındadır, halkın malıdır(Anonimdir). Sözlü ürünler halkın ağzında dolaştığı için yöreden yöreye farklı söylenişleri vardır.(Varyant)
Sözlü edebiyat, destan döneminde doğmuştur. Çünkü mitolojik ögeler sayılan ışık, ağaç, bozkurt, at, rüya, kırklar gibi motifler o dönemde ciddi olarak inanılan ögelerdir. Halk bunları ve bunlarla ilgili öyküleri sözlü olarak birbirine anlatmış, böylece sözlü edebiyatın doğmasına sebep olmuşlardır. Dolayısıyla destanla sözlü edebiyat arasında doğrudan bir ilişki vardır. Sözlü edebiyat, mitsel(olağandışı) bir zihniyet taşır. Çünkü bu dönemde insanlar açıklayamadıkları her şeyi olağandışı güçlere bağlamışlardır. Dolayısıyla mitler de bu zihniyetle oluşmuştur. Buna göre mitolojik ögelere şunlar sebep olmuştur:
-Kişinin tabiat güçleriyle mücadelesi ve kişinin üstün güçlerle ve düşmanlarla mücadelesi sırasındaki hayal gücü yoluyla oluşturduğu eserler, sözler, tavırlar.
Sözlü edebiyat ürünleri(destan, şiir vs.) toplumun ortak değerlerini(zihniyetini) anlatır, toplumu birleştirir. Böylece destan döneminde bireyler birbirinden kopuk yaşamaz, ırki bir birliktelik oluşur. Destan dönemi, böylece mitsel, ırki ve sözlü olmuş olur.
-
Dostları ilə paylaş: |