Türk otomotiv sektöRÜnde solventle yapilan yüzey iŞlemleri İÇİn ulusal mevcut en iYİ teknikler (met) kilavuzu

2.3. İzleme

(Ayrıntı için Bkz. STS-BREF; Bölüm 20.3 & Annex 24.5)

STS – BREF kapsamında yer alan 18 farklı sektörde solvent emisyonları, kütle dengesi ile veya boru sonu yöntemlerle izlenebilir.

Solventlerin Kütle Dengesi ile İzlenmesi (Bkz. STS-BREF, Bölüm 20.3.1)

Emisyonlar, solvent yönetim planı olarak da adlandırılan, kütle bilanço dengesi sayesinde tespit edilmektedir. Solvent yönetim planı (kütle dengesi) birtakım gereksinimleri tespit etmek için kullanılmaktadır.

Çevresel faydalar: Solvent dengeleri kaçak emisyonların tahmin edilmesi ve dolayısıyla kontrolü için gereklidir. Sık hesaplanan dengeler herhangi bir düzensiz durumu ortaya çıkarır, çevresel riskleri azaltır ve solvent emisyonlarının azaltılmasını sağlar.
Havaya Salınan Emisyonların Doğrudan Ölçümü (Bkz. STS-BREF, Bölüm 20.3.2)

UOB emisyonları, atık gazdaki partiküller, hacimsel akış, vs. gibi, havaya salınan emisyonların tespiti için doğrudan ölçümlerin yapılmasını gerektiren ilgili tekniklerin kullanılmasıdır.

Çevresel faydalar: Veri sunulmamıştır.

18. MET: UOB emisyonlarının minimum seviyeye indirilebilmesi için Solvent Yönetim Plan ile izlenmesidir. Solvent Yönetim Planı solventlerin tüketiminin, kullanımının ve emisyonlarının, özellikle de kaçak UOB emisyonlarının anlaşılabilmesi açısından çok önemli tekniktir. Özellikle araç boyahanelerinde UOB boru sonu ölçümü iyi bir uygulama örneği değildir. Araç boyahanelerinden kaynaklanan UOB’lerin tespit edilmesinde Solvent Yönetim Planı ile Kütle Bilanço Yöntemi iyi uygulamadır.
Araç boyahane tesislerinde Uçucu Organik Bileşik (UOB) boru sonu ölçüm tekniği iyi uygulama değildir. Araç boyahane tesislerinden kaynaklanan Uçucu Organik Bileşik (UOB) izlenmesinde kütle denge yöntemi kullanılmalıdır. (Bkz. STS-BREF, Annex 24.5.1)

Otomotiv Sektöründe solvent emisyonlarının doğrudan ölçüm ile izlenmesi STS BREF’te aşağıdaki şekilde değerlendirilmiştir:

“Bölüm 24.5 Araç boyahanelerinden kaynaklanan UOB lerin tespit edilmesi:

Bölüm 24.5.1. Temel prensipler/genel bakış:

2. Boyahanelerden kaynaklanan UOB emisyonlarının kesintisiz boru sonu önlemleri ile tespit edilmesi, düzenli izleme yapılması için yeterince doğru, güvenilir ya da sağlıklı bir teknik değildir. Bu teknik ciddi miktarda kaçak emisyonun ortaya çıkma ihtimalini göz önünde bulundurmakta ve yüksek sermaye ve operasyon maliyetlerine yol açmasından dolayı fayda maliyeti bakımından olumsuz sonuçlar vermektedir (bkz. Bölüm 24.5.2.1 ve 24.5.2.2). Sözü edilen teknik bir iyi uygulama örneği değildir.”
“ Bölüm 24.5.2.1. UOB emisyonlarının kütle akışlarının izlenmesi

Bölüm 24.5.2.1.1. Boru sonu önlemleri

“a. Doğru ölçümlerin yapılabilmesi, normalde yalnızca yüksek bacalarla mümkün olan, uzun süreli ve ara müdahale yapılmayan ölçümlerin yapılmasını gerektirir. Boru çapraz kesitinde, ortalama akışın olduğu kısımlarda ve konsantrasyon dalgalanmalarında birkaç test noktası belirlenmesi ile tüm diğer konfigürasyonların net ölçümlerinin yapılması gerekir. Kabinden çıkan her bir boruda, kabindeki atık gaz akımının ölçümü yapılmalıdır. Bazı boyahanelerde 50’den fazla baca kullanılmaktadır. Merkezi atık gaz borularının kullanıldığı durumlarda, bu boruların çapları çok geniştir. Bu borular oldukça yoğun bir şekilde diğer boru ve cihazlarla kaplıdır. Ölçüm noktalarının doğru yerlerde belirlenmesi, özellikle de mevcut boyahanelerde belirleme yapılması gerekiyorsa, zor ve hatta bazen imkânsızdır. Hemen her durumda, birden fazla noktanın belirlenmesi gerekmektedir (bkz yukarıda yer alan kısım). Kurutucu fırınlarının atık gazları genellikle azaltma teknikleri kullanılarak arıtılmaktadır. Atık gaz arıtma ünitelerinden (WGT) kaynaklanan emisyonların, sıcak temiz hava akımında ölçülmesi gerekir.

Tesisin teknik tasarımına bağlı olarak, kaçak emisyon miktarı çok fazla olabilir ve Direktif gereklerine uygunluk için bu emisyonların değerlendirilmesi gerekir. Tanımı gereği boru sonu izleme tekniği bu kaynakları kapsamamaktadır. Kaçak emisyonların direkt olarak izlenmesi ise mümkün değildir ya da araç imalatı gibi karmaşık tesislerde çok yüksek maliyetlidir.

Emisyon verilerinin boru sonu ölçümleri ile toplanabilmesi için çok sayıda test noktası belirlenmesi gerekir.

Sonuç : Kaçak emisyonların direkt olarak ölçümü pek gerçekçi değildir.”
“d. Genel Sonuç: UOB emisyonlarının hat sonu yöntemiyle izlenmesinin en önemli dezavantajı bu yöntemle yalnızca bacalardan çıkan emisyonların ölçülebilmesidir. Bu endüstri türünün maliyeti çok yüksektir. Yayılan emisyonlar makul değerlerle direkt olarak ölçülememektedir. Bu tür bir emisyon izleme yöntemi yalnızca, bir tesisin hesaplama yapılması yoluyla izlenemeyen özel operasyon koşullarının izlenmesi gerektiğinde ya da diğer nedenlerle yoğun izleme yapılması gerektiğinde uygulanmalıdır. Otomobil boyama endüstrisinde bu tür özel koşullara rastlanmaz.”

19. MET: Her ne kadar düzenli kontrol amaçlı temel parametreler belirlense ve ikame edilse de, solvent dengelerinin düzenli olarak (emisyonun ölçeğine göre) hesaplanmasıdır. Karşılaştırmalı değerlendirmelerin (Benchmark) yapılmasıdır.
Kütle Bilanço Yöntemi ile tespit edilen solvent dengesi periyodik olarak kontrol edilmelidir. Bu periyod iç izlemeler için genellikle 1 aydır. Kütle bilanço hesaplamaları yılda 1 kez doğrulanmalıdır. Kütle bilanço verilerinin en önemli faydalarından birisi de bu verilerin karşılaştırılabilir olmalıdır. Firmalar emisyon değerlerini periyodik olarak diğer firma verileri ile karşılaştırmalı ve önlem almalıdır.


20. MET : Emisyonların temel parametrelerce öngörülen seviyede kalabilmelerini sağlamak için, belli ekipmanların (örn. fanlar, havalandırmalar, atık gaz arıtma sistemleri, vs.) düzenli olarak kullanılmasının temin edilmesidir.

Emisyonların temel parametrelerce öngörülen seviyede kalabilmelerini sağlamak için, bu tür ekipmanların düzenli olarak kullanılmasının temin edilmesi MET’tir. Kritik bir ekipmanın (fan motoru, döndürme kayışı ya da atık gaz arıtma ekipmanı gibi) değiştirilmesi halinde, ya önceki ekipmanların orijinal özelliklerinin aynıları sağlanmalı (örneğin motorların tam olarak aynı özellikleri taşıması, döndürme kayışlarının aynı boyutlarda olması, vs. gibi) ya da sistem doğrudan ölçüm ile yeni ekipmanlara göre yeniden kalibre edilmelidir.