TüRKİYE'de yenilenebiLİr enerji durumu emine siğirtmaç 13370310 mak 402 BİTİrme çalişmasi makine mühendiSLİĞİ BÖLÜMÜ
Yüklə 388,2 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 4.3.Dünyada Güneş Enerjisi
- 4.4.Dünyada Biyokütle Enerjisi
4.2.Dünyada Jeotermal Enerji Hidrolik, güneş, rüzgar vb. gibi tükenmez enerji kaynaklarından biri olan jeotermal enerji değerlendirilebilen diğer bir yenilenebilir enerji kaynağıdır. Jeotermal alanlar ısının transfer edildiği alanlardır. En yüksek entalpili alanlar; Pasifik Okyanusu, Atlantik ortası sırtları, Doğu Afrika Rift sonu ve Alpin-Himalaya kıvrım kuşağı civarındadır. Dünyadaki Yüksek Sıcaklıklı Jeotermal Kuşaklar -Okyanus ortası ve riftzonları (İzlanda)
-Genç orojenik Kuşaklar (Alp kuşağı; Fas, Cezayir, İtalya, Yugoslavya, -Yunanistan, Türkiye, İran, Hindistan, Çin)
Şekil . Dünyadaki yüksek sıcaklıklı jeotermal kuşaklar [35] Yüksek sıcaklıklı alanlar başlıca elektrik üretiminde, düşük sıcaklıklı alanlar ise ısıtmacılık başta olmak üzere diğer kullanımlarda yararlanılmaktadır. Dünyada, Filipinler’de toplam elektrik üretiminin %27’si, Kaliforniya Eyaleti’nde %7’si, Papua Yeni Gine’de 56 MWe kapasiteli jeotermal elektrik üretimi yapılmakta olup, Altın Madenciliği İşletmesinin enerji ihtiyacının %75’i jeotermalden karşılanmaktadır. İzlanda’da toplam ısı enerjisi (şehir ısıtma) ihtiyacının %86’sı jeotermalden karşılanmaktadır[35]. Elektrik enerjisi üretimi ya da ısıtma amacıyla kullanılan bu enerji türünü, en çok kullanan ülkelerin jeotermal enerji santrali kurulu güçleri sırasıyla aşağıdaki tabloda verilmiştir. Çizelge. Dünyada jeotermal enerji kümülatif kurulu güç kapasitesi [30]
2015'te yaklaşık 315 MW' luk yeni jeotermal güç kapasitesi çevrimiçi duruma geldi. Dünya'da Jeotermal enerji kurulu gücü 2014 yılına göre 2015 yılında %4 artış göstermiştir. Jeotermal enerjiden en çok yararlanan ülkeler sırasıyla, ABD, Filipinler, Endonezya, Yeni Zelanda, İtalya ve Meksika'dır. Jeotermal enerjiye dayalı elektrik üretimi konusunda en büyük kurulu güce sahip ülke ABD’dir. Türkiye de sektörde önemli ülkeler arasında gösterilmektedir. Türkiye, bu sıralamada 2015 yılında 8. sıradadır ve bu Türkiye’nin jeotermal enerji kurulu gücünün son yıllarda hızlı bir şekilde arttığını göstermektedir. Ülkemiz jeotermal enerji üretiminde Dünya kapasitesinin % 4.8 ine sahiptir. En çok Batı Anadolu’da yer alan jeotermal enerji sahalarının %95’i bölgesel konut ısıtılması, seracılık ve kaplıca turizmine uygundur[30,3,36]. Yenilenebilir Enerji 2016 Küresel Durum Raporu'na göre[60] jeotermal ısı kapasitesi en çok olan beş ülke çoktan aza doğru sırasıyla Çin, Türkiye, Japonya, İzlanda ve Hindistan' dır. Kişi başına düşen jeotermal ısı kapasitesinin en çok olduğu beş ülke ise çoktan aza doğru sırasıyla İzlanda, Yeni Zelanda, Macaristan, Türkiye ve Japonya'dır[37]. 4.3.Dünyada Güneş Enerjisi Güneş enerjisi, güneşin çekirdeğinde yer alan füzyon süreci ile (hidrojen gazının helyuma dönüşmesi) açığa çıkan ışıma enerjisidir.Güneşin toplam parlaklığı 1,366 kw/m²'dir.Güneş ışığından dünyanın atmosferine yansıyan toplam enerji akışı 174 PW olarak ifade edilir.Güneş kollektörleri, güneş santralleri ve güneş pilleri (fotovoltaik piller) gibi teknolojiler güneş enerjisinden yararlanmamızı sağlar.Güneş enerjisinden ısı enerjisi olarak ya da elektrik enerjisine dönüştürülerek yararlanılabilir[38]. Türkiye'de güneş enerjisi kurulu gücü 860,63MW'tır.Toplam kurulu güç içindeki katkı payı %1,08'dir. Türkiye'de toplam güneş enerjisi santral sayısı 1078adettir.Dünya güneş enerjisi tüketimi 2015 verilerine göre 2014 yılında 43,2 Mtep, 2015 yılında 57,3 Mtep olarak %32,6 artış göstermiştir. Türkiye ise 2014 yılına göre %32,89 artış göstererek 0,1 Mtep değerine ulaşmıştır[30]. Çizelge. Dünyada ve Türkiye' de güneş enerjisi tüketim miktarları (Mtep) [30]
Türkiye’nin güneş enerjisi potansiyeli coğrafi konumu nedeniyle İspanya dışındaki tüm Avrupa ülkelerinden fazladır. Türkiye, 1 m²’lik alandan yıllık ortalama 1000–1450 kWh güneş enerjisi elde edebilme imkanına sahiptir.Tablo 1'de Türkiye'nin bölgelere göre güneş enerjisi dağılımı verilmiştir.En fazla güneş enerjisinden yararlanabileceğimiz bölgemiz Güney Doğu Anadolu Bölgesi olup, ikinci sırayı Akdeniz Bölgesi almaktadır.En az güneş enerjisinden yararlanabileceğimiz bölgemiz ise Karadeniz Bölgesidir. Güneş enerjisinden en çok yararlanan ülkeler Almanya, Çin, Japonya, İtalya ve ABD'dir[39]. ABD başta olmak üzere Avrupa ülkeleri ve teknolojik gelişimlere yatkın olan Çinliler güneş enerjisi üretiminde ilk sıraları almaktadır.Afrika’nın önemli bir kısmı (özellikle Sahra Afrikası olarak adlandırılan ve tamamen çöl olan bölge), Avustralya ve Amerikaların orta bölgeleri güneş enerjisinin en güçlü ulaştığı bölgeler olarak dünyanın diğer bölgelerine göre daha avantajlı konumdadır[39]. Almanya, Danimarka, İspanya gibi ülkeler güneş enerjisi üretimi ve teknolojisi konusunda Avrupa’nın öne çıkan ülkeleri arasındadır. Almanya bu konunun en önemli ülkelerinden biridir. Almanya sahip olduğu teknoloji ile güneşten hem önemli ölçüde faydalanıyor hem de güneş pilleri ve güneş panelleri konusunda dünyada en önemli ülkelerden birisi olmuş durumdadır.Danimarka ise güneş pilleri üretiminde öne çıkan bir ülkedir[39]. Dünyanın en büyük barajlarına sahip İspanya güneş enerjisi bakımından Avrupa’nın en verimli ülkelerinden birisidir ve bu konuda önemli çabalar göstermiştir. İspanya bu konuda Avrupa'nın en avantajlı ülkelerinden biridir[39]. 4.4.Dünyada Biyokütle Enerjisi Biokütle yaşayan ya da yakın zamanda yaşamış canlılardan elde edilen fosilleşmiş tüm biyolojik malzemelerin genel adıdır. Biyokütle, bir enerji kaynağıdır ve endüstriyel anlamda biyokütle bu biyolojik maddelerden yakıt elde edilmesi ya da diğer endüstriyel amaçlarla kullanılması ile ilgilidir. Biyokütle enerji türü organik maddelerden elde edilen enerjidir. Bitki ve hayvan atıklarından yararlanma yöntemidir[40]. Yaklaşık 8,6 milyon TEP olan biyokütle potansiyelinin 6 milyon TEP’lik bölümü ısınma amaçlı kullanılmaktadır. 4,8 milyon ton ormansal atık ve 15 milyon ton tarımsal atık biyokütle enerjisinde kullanılabilir. Ülkemizde çöp gazı çıkarılması ve faydalanılması son yıllarda önem kazanmıştır (toplam kapasite 162,7 milyon m3/yıl).Ülkemizin 2023 yılı Biyokütle kurulu gücü 1 000 MW'a çıkması hedeflenmektedir[31]. Uluslararası enerji ajansının(iea) açıkladığı rapora göre 2014 yılında Dünyada toplam biyokütle enerjisi üretimi 1413.06 Mtoe'dur. Dünya'da toplam biyokütle enerjisi ithali 20.22 Mtoe, ihracatı 18.97 Mtoe, stok değişikliği 1.41 Mtoe miktarındadır. Yine aynı rapora göre 1973 enerji bilonçosuna baktığımızda Dünya genelinde 640.84 Mtoe elektrik üretimi, 0.13 Mtoe ithalat, 0.19 Mtoe ihracat, bu aradaki farka yol açan stok değişiklikleri ise 0.06 Mtoe değerlerini gösterir. Görüldüğü üzere 1973 yılına göre 2014 yılı biyokütle enerjisi oldukça ilerlemiştir. Fakat bu gelişme yeterli görülüp gerek teknolojik, gerek araştırma yöntemleri ve çalışmalarda yavaşlama olursa faydalı bir enerji kaynağından elde edilebilecek enerji kaynağından faydalanılmamış olur. Günümüzde çok önemli değere sahip olan enerji için bu büyük bir kayıp olur[31]. Çizelge. Dünyada en çok biyoyakıt üreten ülkelerin sıralaması(Ktoe) [30]
Dünyanın en çok biyoyakıt üreten ülkesi yukarıdaki tablodan elde edilen verilere göre ABD'dir. ABD'yi 2015 yılında Brezilya ve Almanya takip etmektedir. Finlandiya 2014 yılında 52 Ktoe ve 2015 yılında 65 Ktoebiyoyakıt üretmiştir. 2014 yılına göre 2015 yılında %25.5 ile en büyük artış oranına sahip ülkeFinlandiyadır. Endonezya ise 2014 yılına göre 2015'te ürettiği enerjiyle %46.9 gerileme göstermiştir[30]. Yüklə 388,2 Kb. Dostları ilə paylaş:
|
