- Müstəqil dövləti olmayan və ya kiçik dövləti olan azsaylı xalqın imperialist dövlətlər tərəfindən rəqabət apardığı digər dövlətlərə təsir vasitəsinə çevrilməsi. İmperialist dövlətlər dövləti olmayan milli azlıqlardan yararlanmaq üçün həmin xalqların milli azadlıq hərəkatına dəstək vermək adı ilə bu xalqların yaşadığı dövlətə təsir edir, sıxışdırır, sanksiyalar tətbiq edir, zəiflədir, hətta yeri gəldikdə həmin dövlətin ərazisinə qoşun da yeridir.
Azsaylı xalqların kiçik dövlətləri onsuz da güclü və tam mənada müstəqil ola bilmirlər və hansısa güclü dövlətə sığın-mağa məcbur olurlar. İmperialist dövlətlər isə belə kiçik dövlə-ti olan xalqların himayəçisi rolunda çıxış etməklə onların ərazi-sində qoşun yerləşdirir, öz kapitalını ixrac edir, onun ərazisin-dən digər rəqib dövlətlərə qarşı istifadə edirlər. Bir sözlə, qeyri rəsmi olsa da oranı öz ərazilərinə (müstəmləkəyə) çevirirlər.
Rus imperiyası zaman-zaman ermənilərdən və digər azsay-lı və dövləti olmayan xalqlardan türk dünyasına qarşı istifadə etmiş və bu gün də etməkdədir. Hazırda güclü Qərb dövlətləri də bu siyasətdən yararlanırlar.
Bütün bu beynəlxalq qanunauyğunluqları nəzərə aldıqda bir daha görürük ki, hazırda türk xalqlarında milli dövlətlərin formalaşması, milli şüurun inkişafı və türk dövlətləri arasında inteqrasiyanın və müttəfiqlik münasibətlərinin gücləndirilməsi sərbəst və sürətli inkişafımız üçün zəruridir.
Dostları ilə paylaş: |