Тясяввцф нурунун ики чыраьы
Yüklə 1,7 Mb.
|
| Mənsur Həllac
Kitab ət-təvasin
ﺍﻟﺣﻼﺝ ﺍﺑﻭ ﺍﻟﻣﻌﻳﺙ ﺍﻟﺣﺳﻳﻥ ﻣﻧﺼﻭﺭ ﻜﺗﺎﺏ ﺍﻟﻁﻭﺍﺳﻳﻥ (ərəbcə mətnin tərcüməsi) I (a) ta sin Çıraq [Həllac] (Allah ondan razı olsun) deyir: Ta sin, çıraq1 qeybin nurundandır, göründü və yox oldu. Çıraq irəli keçdi və hər şeydən üstün oldu. O, aylar arasından təcəlli edən aydır. Onun bürcü sirlər ulduzundadır. Haqq-Təala onu bütün məqsədlərinə görə «ümmi» (savadsız), nemətinin əzəmətinə görə «həram» (qadağan olunmuş), öz yaxınlığında imkan əldə etdiyinə görə «məkkəli» adlandırdı. [Haqq] onun köksünü genişləndirdi (Quran 94/1), onun dərəcəsini qaldırdı, onun əmrini vacib etdi, onun bədrini (dolu ay) göstərdi, onun bədri Yəmamə buludundan doğdu, onun günəşi Tihamə (Məkkə) tərəfdən parladı, onun çırağı kəramət mədənindən işıq saçdı. Onun bəsirətindən başqa xəbər yoxdur, onun həyatının həqiqətindən başqa bir sünnətin əmri yoxdur. [Onun] hüzuruna vardı və ərz etdi, gördü və xəbər verdi, etməyə çalışdı və dəqiqləşdirdi. Doğruluğu Sıddıqdan (Əbu Bəkrdən) başqa bir kimsə görə bilməz, çünki o, onunla həmfikir idi, sonra aralarında fərq qalmasın deyə onunla yoldaş oldu. Arif cəhalətin təsvir etdiyindən başqa bir şey bilmir. Yalnız Haqqın nəzarət etdiyi kəşfin vəsfi ona aydındır. O kəslər ki, biz onlara kitab verdik ki, Öz oğullarını tanıdıqları kimi onu (kitabı) tanısınlar. Onlardan elə bir qrup da var ki, Haqqı bilir və gizlədir (Quran 2/146). Peyğəmbərliyin nurları onun görünən nurundandır. Onun qeybin nurundan olan nurları zahirdir. Onların nurları onun aşkar nurundandır. Nurlarda kərəm sahibinin [Allahın] nurundan savayı, daha işıqlı, daha aşkar və daha əzəli bir nur yoxdur. Onun əzmi əzmlərdən, varlığı yoxluqdan, adı qələmdən əvvəldir. Çünki o, nəsillərdən qabaqdır. Üfüqlərin arxasında, üfüqsüz üfüqlərdə bu hökmün sahibindən daha zəfərli, daha şərəfli, daha çox bilikli, daha ədalətli, daha mərhəmətli, [Allahdan] daha çox qorxan, daha şəfqətli biri olmayıb. O, yaradılışın ağası, adı Əhməd, vəsfi əhəd, əmri təkid, zatı aşiq, sifəti şərəfli, nəsli təkdir. Heyrət! Necə aşkar, baxımlı, necə böyük, nurlu, qüdrətli, açıqgözlüdür. O, hadisələrdən, baş verənlərdən, yaradılanlardan əvvəl olduğu kimi, hələ də məşhur olmaqdadır. Əvvəldən əvvəl, sonradan sonra cövhərlər və rənglər hələ də onu xatırlatmaqdadır. Onun cövhəri (mahiyyəti) saf, kəlamı peyğəmbəri, elmi ali, şərhi (ifadəsi) ərəbi, nəsli nə şərqidir, nə qərbi (Quran 24/35), cinsi patriarxal, missiyası nizamlayıcı, ləqəbi ümmidir (savadsız). Gözlər onun işarəti ilə görür, sirlər və gizlinlər onunla tanınır, onu Haqq danışdırır, dəlil onu təsdiqləyir, Haqq onu göndərib, o, dəlildir və dəlalət ediləndir. O, qapalı sinələri pasdan təmizləyir, o, əzəli, söylənməmiş, deyilməmiş, edilməmiş kəlamla verəndir. O, Haqla ayrılmadan birləşir, əqli olanın fövqünə qalxır. O, son və sonlar, sonun sonları haqqında xəbər verəndir. Bulud qalxdı və Həram evinə (Kəbəyə) işarə etdi. O, kamaldır, o, comərddir, o, bütləri sındırmağı əmr edəndir, o, məxluqata və günahkarlara göndəriləndir. Onun üzərində bulud bərq vurur, altında şimşək çaxır, parıldayır, yağış yağır, meyvələr yetişir. Bütün elmlər onun dənizinin bir qətrəsidir, hikmətlər hamısı onun çayından bir ovucdur, bütün zamanlar onun dövründən bir saatdır. Haqq onunladır və onunla olmaq həqiqətdir, doğruluqdur və mülayimlikdir. O, vüsalda ilkdir, o, peyğəmbərlikdə sonuncudur. Həqiqətlə batin, mə‘rifətlə zahirdir. Hər hansı bir alim onun elminə çatmaz, hər hansı bir hakim onun fəhminə vaqif olmaz. Haqq Onun öz xəlqinə göndərdiyidir, çünki O, Odur, mən oyam və o, odur1. «Muhamməd»in (ﻣﺣﻣﺪ) «mim»indən (ﺪ) [heç nə] xaric deyil, onun «ha»sına (ﺡ) bir kimsə daxil deyil. Onun «ha»sı ikinci mim, «dəl»i (ﺪ) birinci «mim»dir. Onun «dəl»i onun davamıdır, «mim»i onun məkanıdır, «ha»sı onun halıdır, onun halı ikinci «mim»dir. O (Allah), onun dediklərini üzə çıxartdı, onun əlamətlərini aydınlaşdırdı, izahlarını yaydı, furqanını (qanununu) nazil etdi, onun dilini dəqiqləşdirdi, ruhunu nurlandırdı, onun bənzərlərini aciz etdi, onun dediklərini təsdiqlədi, onun şanını ucaltdı (Quran 94/4). Onun meydanından qaçsan, yol hanı? Dəlil yoxdur, ey xəstə. Müdriklərin hikmətləri onun hikmətinin yanında qum dənəsi kimidir.
Yüklə 1,7 Mb. Dostları ilə paylaş:
|