1.İntellektual mərhələ 2.İcra mərhələsi İntellektualmərhələnin psixoloji məzmunu həvəs və arzunun əmələ gəlməsi, niyyətin yaranması, qərar qəbulu, məqsədin formalaşması və iradi işin planlaşdırılmasından ibarətdir. Bu proseslər onunla nəticələnir ki, insan görmək istədiyi işləri nəzərdən keçirir, onlardan ən vacibini görmək üçün səy göstərir, az əhəmiyyətli işləri isə nisbətən sonra görməyi qərara alır.
İcramərhələsində insanın iradi keyfiyyətləri özünü göstərir. Bu mərhələdə insanın özünə sahib olması, özünə nəzarət edə bilməsi və s. xüsusilə mühüm rol oynayır. İnsan müxtəlif çətinlikləri aradan qaldırdıqca, onun iradi keyfiyyətləri də möhkəmlənir və tədricən xarakter əlamətlərinə çevrilir.
Uşaqların iradi sferasının tərbiyəsində ailə və məktəbin rolu müstəsna əhəmiyyətə malikdir. Valideynlər, tərbiyəçilər və müəllimlər iradi keyfiyyətlərin mahiyyətini izah etməklə, uşaqlarda qətiyyətli, təkidli, cəsur, əzmkar, mərd, qəhrəman adamlara rəğbət hissi, qorxaq, tənbəl, boşboğaz adamlara isə nifrət hissi oyadır ki, bu da böyük tərbiyəvi əhəmiyyətə malikdir.
Mühüm iradi keyfiyyətlər.İradi fəaliyyət prosesində şəxsiyyətin iradi keyfiyyətləri təzahür edir və formalaşır. İnsanlarda iradi fəaliyyət müxtəlif formada cərəyan edir. Biri təkidlilik göstərir, digərində bu keyfiyyət müşahidə olunmur, biri qərar qəbul edərkən özünü çox müstəqil aparır, digəri tez təsir altına düşür, biri öz əzmi ilə hamını heyran edir, digəri qətiyyətsizliyi ilə fərqlənir və s. Ümumiyyətlə, şəxsiyyətin formalaşması prosesində iradi keyfiyyətlər müxtəlif formalarda təzahür edir. Məsələn, dözümlülük, qətiyyətlilik, təkidlilik, müstəqillik, inadkarlıq, məsuliyyətlilik, intizamlılıq, prinsipiallıq, təşəbbüskarlıq, işgüzarlıq, mütəşəkkillik, özünü ələ ala bilmək, özünə inam və s. keyfiyyətləri qeyd etmək olar. Belə keyfiyyətlər çoxdur. Həmin iradi keyfiyyətlərdən ən mühümləri haqqında qısaca məlumat verək. Şəxsiyyətin ən mühüm iradi keyfiyyətləri aşağıdakılardır:
