Ünden bugüN
Tablo I Kartal Üçesi'nin Nüfus Gelişimi
Yüklə 8,87 Mb.
|
Tablo I Kartal Üçesi'nin Nüfus Gelişimi
Tablo I'deki nüfus gelişimi çizelgesi incelendiğinde ilçe nüfusunun sürekli bir artış içinde olduğu görülür. Ancak 1955 ve 1960 ile 1970 ve 1975'te önemli sıçramalar gösteren yıllık ortalama nüfus artış hızı 1965-1970 arasında yaklaşık yüzde 15'e kadar yükselmiştir. 1985 sayımına değin Küçükyalı, Maltepe, Pendik ve Soğanlık gibi yoğun yerleşme merkezleri Merkez Bu-cağı'na bağlı olarak gösterildiğinden, ilçenin kırsal nüfusu şişkindir. Daha sonra Şamandıra Bucağı dışındaki yerleşme alanlarının belediye sınırları içine alınmasıyla kırsal nüfus önemli ölçüde azaldı. 1987'de ilçe topraklarının önemli bir bölümü Pendik llçesi'ne verilmiş olmasına rağmen kırsal nüfusla toplam nüfusta azımsanmaya-cak bir artış görülür. 1990'da ilçe nüfusu 6ll.532'ydi. Bunun yüzde 51,7'si erkeklerden, yüzde 48,3'ü ise kadınlardan oluşuyordu. Aynı tarihte Kartal, Ilçesi'nde kilometrekareye 2.613 kişi düşüyordu. Ancak 1992'de Maltepe ve Sultanbeyli ayrıldıktan sonra nüfus yapısının yeni bir değişikliğe uğramış olması gerekir. Maltepe ilçesi ile Sultanbeyli Ilçesi'ni oluşturan mahallelerin 1990'daki nüfusları göz önüne alınarak yapılabilecek hesaplama- ya göre Kartal ilçesi nüfusunun 264.146' ya gerilediği görülür. Kartal ilçe merkezinde 12 ve daha yukarı yaştaki nüfus 1990'da 384.344'tü. Bunun 175.559'u iktisaden faaldi. Iktisaden faal olmayan 208.785 kişinin yüzde 62'si ev kadınlarından, yüzde 23'ü öğrencilerden ve yüzde 11'i de emeklilerden oluşur. Aynı tarihte ilçe merkezinde yaşayanlardan yalnızca 20-24 ve 60'ın üzerindeki yaş gruplarında kadınlar erkeklerden fazladır (bak. Tablo II). ilçe merkezinde 6 ve daha yukarı yaştaki nüfus 1990'da 450.259'du. Bunun yüzde 90'ı okuryazardı. Bu oran il ortalamasıyla aynıdır. Okuma yazma bilenlerin yüzde 85'i okul çıkışlıdır. Okul çıkışlıların yüzde 62'si ilkokul, yüzde 16'sı ortaokul ve dengi meslek okulu, yine yüzde 16'sı lise ve dengi meslek okulu, yüzde 6'sı da yüksekokul ve fakülte mezunudur. ilçe merkezinde yaşayanlardan yüzde 34'ü istanbul ili doğumludur. Bunu yüzde 4,4'le Erzincan, yüzde 4,3'le Sivas, yüzde 3'le Trabzon ve yüzde 2,5'le Rize doğumlular izler. Kartal Ilçesi'nde en önemli ekonomik etkinlik sanayidir. Kartal'daki en eski büyük ölçekli sanayi tesisi, 1926'da üretime geçen Yunus Çimento Fabrikası'dır. Sanayi tesisleri daha çok Ankara Asfaltı'nın kenarında yer alır. Bunlardan başlı-calan akü, elektrikli aletler, fayans, kontrplak, metal eşya üretimi, kablo, çimento, konfeksiyon, metalürji, makine, mobilya, boya, boru, ekmek ve cıvata fabrikaları ve gaz dolum tesisleridir. Anadolu'daki bazı yerleşme merkezlerini İstanbul'a bağlayan demir ve kara yolları ilçe topraklarından geçer. Bu karayollarından başlıcaları eskiden E-5 ve Ankara Asfaltı adlarıyla anılan D-100 Karayolu ile O-2 Otoyolu'dur. Harem Iskelesi'ne u-laşan D-100 Karayolu aynı zamanda istanbul lli'nin doğu kesimindeki merkezleri birbirine bağlar. Fatih Sultan Mehmet Köp-rüsü'yle istanbul Boğazı'nı aşan ve Anadolu Otoyolu da denen O-2 Otoyolu ise ilçenin kırsal kesimindeki Samandıra'dan geçer. Bir başka karayolu da Maltepe yönünden kıyıya paralel biçimde uzanarak gelen Bağdat Caddesi'dir. Kartal ilçe merkezine geldiğinde istasyon ve Hükümet caddeleriyle saçaklanan bu karayolu, yine kıyıya paralel biçimde Ankara Caddesi adıyla Pendik'e doğru uzanır. Haydarpaşa'da sona eren çift hatlı banliyö demiryolu Ankara ve Bağdat caddelerini izler. Bu demiryolu hattı Anadolu'daki bazı yerleşme merkezlerini de istanbul'a bağlar. Kartal, istanbul'un deniz ulaşımı açısından da önemli bir yere sahiptir. Uzun yıllar boyunca kentin Yalova'yla ilişkisi büyük ölçüde Kartal'dan yapılan araba vapuru seferleriyle kuruluyordu. Bu seferler günümüzde kaldırılmıştır. Denizyoluyla Kartal-Yalova ulaşımı bugün deniz otobüsü ve şehir hatları vapurlarıyla sağlanmaktadır, ilçedeki en önemli ticaret ve hizmet merkezi Kartal İskele Meydanı çevresinde yer alır. ATiLLA AKSEL
Yüklə 8,87 Mb. Dostları ilə paylaş:
|