ÜNİte (sosyolojiye giRİŞ ve yöntem) Sosyoloji Veya Diğer Adı İle Toplumbilimini Değişik Şekillerde Tanımlamak Mümkündür
_ Tabakalaşma Sistemi Kaça Ayrılır?
Yüklə 184,8 Kb.
|
167_ Tabakalaşma Sistemi Kaça Ayrılır? Kapalı, açık ve yarı açık sistemler olarak üçe ayrılır.
168_ Kölelik Ve Kast Sistemi Kaça Ayrılır? A) Köle, B) Kast, C) Zümreler, D) Sınıf ve Statü sistemi 169_ Köle Nedir? Hukuka ve göreneklere göre bir başkasının malı sayılan, hiçbir hakka sahip olmayan bir mal olarak tanımlanır. 170_ Kast Nedir? Kapalı bir toplumsal tabakalaşma sistemi olup, bireyler kast içindeki statülerine doğumlarıyla sahip olmaktadırlar ve bu statü yaşam boyu aynı kalmaktadır. 171_ Hindistan’da Ki Kast Sistemindeki Şu Ana Katlar Vardır.
172_ Kast Sistemini Diğer Tabakalaşma Sistemlerden Ayıran İki Özellik Vardır Bunlar.
173_ Zümre Nedir? Zümre biçimi tabakalaşma kast ve kölelik sisteminden biraz daha açık bir sistemdir. Zümreler yasaya dayanır. Ve hukuksal bir sistemdir. 174_ Zümrelerin Toplumda Yerine Getirdikleri Bazı Görevler Vardır. En temel dört görevi ise politik, askeri, dini ve ticaridir. 175_ Feodal Çağda Avrupa Da Egemen Şu Zümreleri Görüyoruz. Kraliyet ailesi (hanedanlar), soylular, özgür yurttaşlar, serfler, köleler, bu sistemde rahipler de soylular içinde yer almıştır. 176_ Max Weber Neyi Savunmuştur? Weber sınıfların üretim, mal ve hizmetlerin elde edilmesiyle ilgilerine göre tabakalandığını, statü gruplarının ise belirli bir yaşam biçimi (hayat tarzı) ile ifade edilen tüketimlerinin ilkelerine göre tabakalandığını söylemektedir. 177_ Lenski’nin Kuramı Nedir? Lenski’ye göre evrende bir tarihsel gelişim olan sosyo-kiltürel bir evrim söz konusudur. Bu nedenle toplumlar yapılar ve kültürler gittikçe karmaşık bir yapıya doğru gitmektedir. Lenski bu fikirden hakaretle, toplumların tabakalaşmasının onların sahip oldukları artı değere göre gerçekleştiğini savunmaktadır. 178_ 1980 Yıllara Gelinceye Kadar Dünya Ülkeleri Üç Grupta İncelenmekteydi Bunlar.
179_ Toplumsal Hareketlilik Veya Mobilite Nedir? İnsanların farklı toplumsal düzeylerdeki veya mevkilerdeki hareketlerine denir. 180_ Sosyologlar İki Tür Hareketlilikten Daha Söz Etmektedir?
181_ Toplumsal Değişmenin Temel Sayıltıları Nelerdir? Bu sayıltıları beş temel altında toplamak mümkün
182_ Toplumsal Değişmeyi Yaratan Etmenler Nelerdir? Dış etmenler; Çevresel etmenler, istila, Kültürel temas, yayılma, İç kaynaklar; Keşifler ve icatlar, nüfus hareketleri, teknoloji ve toplumsal değişme 183_ Teknoloji Toplumu Beş Yönden Etkileyerek Değiştirebilir. Bunlar
Ünite 9 (psikoloji bilimine giriş) 184_ Psikoloji Nedir? İnsan ve hayvan davranışlarını inceleyen bilim dalıdır. Çevre organizma ve davranışlar arasındaki ilişkiyi inceler 185_ Psikolojide Çevre Nedir? Psikolojide çevre kavramı çoğu kez uyarıcı ile eş anlamda kullanılır. Fakat çevre uyarıcıdan daha geniş kapsamlı bir kavramdır. Organizmanın alıcı sinir uçlarına etki edebilen her türlü enerji değişikliğine uyarıcı denir. 186_ Psikolojide Organizma Nedir? Tek bir hücreden bile oluşsa bir canlıya organizma denilir. Fakat psikoloji araştırmalarında en çok incelenen organizmalar güvercinler, fareler, maymunlar ve insanlardır. Organizma denildiğinde bu canlılar akla gelir. 187_ Davranışlar 3 Grup Da İncelenir: 1/gözlemci tarafından doğrudan doğruya dolaysız biçimde gözlenebilen davranışlar. Organizmanın çeşitli hareketleri, jest ve mimikler ile konuşma bunlara örnek olarak gösterilebilir. 2/ dolaylı olarak gözlenebilen davranışlar. Bu gruptaki davranışlar doğrudan gözlenemez. Ancak gözlenebilen davranışlardan yararlanılır. (tahmin edilebilir) 3/ yukarıda belirtilen davranışların temelinde yatan sinir sistemi faaliyetleri ve fizyolojik süreçler; bunlara nörofizyolojik faaliyetler denir. 188_ Psikoloji Biliminin Temel Amaçları Nelerdir?
189_ Psikolojinin Dalları Nelerdir?
190_ Deneysel Psikoloji Nedir? Psikolojinin en eski dallarından biridir. Deneysel psikologlar, davranışı aramak, açıklamak ve kontrol edebilmek için araştırmalarında deneysel yöntemi kullanırlar. 191_ Deneysel Psikolojinin Alt Dalları Nelerdir?
192_ Sosyal Psikoloji Nedir? Bu daldaki psikologlar, canlının sosyal ortamdaki ya da sosyal uyarıcılar karşısındaki davranışlarını inceleme konusu yaparlar. 193_ Sosyal Psikologlar Neyi İnceler? Sosyo-kültürel kurumlar ile değerlerin, değişik grup, ortam ve üyeliklerinin, teknoloji ve bilim gibi kurumların bireyin davranışlarını, inançlarını, tutumlarını ve kişiliğini nasıl etkileyip şekillendirdiğini inceler. 194_ Günümüz Sosyal Psikologlarının En Çok İlgilendirdiği Konular Nelerdir? Bireyin sosyalleşmesi gruplar, grup yapısı ve grup üyelikleri, grup içinde birey: tutumlar, tutumların gelişmesi ve değişmesi liderlik ve dil iletişim gibi konular sayılabilir. 195_ Gelişim Psikolojisi Nedir? Psikolojinin en eski ve yaygın dallarından biridir. Gelişim psikolojisinde organizmanın davranışında döllenmeden ölümüne kadar, tüm yaşam boyunca gözlenen biyolojik ve psikolojik değişiklikler incelenir. 196_ Psikolojinin Yöntemleri Nelerdir?
197_ Betimsel Araştırmalar Ve İlgili Teknikler Nedir? Betimsel teknikler, Davranışları betimlemeyi, yani davranışları özetlemeyi, ortak özelliklere göre sınıflamayı ve birbiri ile ilişkili ya da ilişkisiz davranışsal olayları belirlemeyi amaçlar. 198_ Doğal Gözlem Nedir? Doğal gözlemde canlılar, doğal ortamlarında ve araştırıcının herhangi bir müdahalesi olmaksızın gözlenir. 199_ Sistematik Gözlem Nedir? Sistematik gözlemde canlılar araştırmacının belirlediği koşullar altında gözlenir. Sistematik gözlem, psikolojinin tüm dallarında sık olarak kullanılır. 200_ Test Nedir? Testler belirli davranışları veya bu davranışla ilgili özellikleri ölçmede kullanılan araçlardır. Gerçeklik, bir ölçü aracı olarak testin ölçmeyi amaçladığı özelliği ne derecede ölçebildiğini; güvenirlik ise testi değişik uygulamalarda ne dereceye kadar tutarlı ölçme yaptığını gösterir. 201_ Anket (Soru Listesi) Nedir? Anketler, kişilerin belirli konulardaki tutumlarını, düşünce ve duygularını, önerilerini saptamak üzere hazırlanmış soru listeleridir. Anketlerin bir özelliği de yazılı olarak sunulmalarıdır. 202_ Mülakat Nedir? Mülakat, bireylerin duygu, düşünce ve davranışlarını saptamada, onları yakında tanımada bir tekniktir. Mülakatın özelliği, birey hakkındaki bilginin yüz yüze bir ilişki ve sözel iletişim yoluyla elde edilmesidir. 203_ Vak'a İncelemesi Nedir? Vaka incelemesi daha çok uygulamalı dallara özgü bir tekniktir. Vaka incelemesinde bireyin geçmişi, ailesi ve çevresindeki kişilerle ilişkileri sorunları ve benzeri diğer konular hakkında bireyin kendisinden ve diğer ve diğer kaynaklardan veri toplanır. 204_ Deneysel Araştırmalar Nedir? Deneysel araştırmaların temel amacı, davranışın nedenlerini ve ön belirleyicilerini saptamaktır. 205_ Deneysel Araştırmalar Kaça Ayrılır?
206_ Psikoloji Araştırmalarında Üç Bağımsız Değişken Türü Vardır.
207_ Korelatif Araştırmalar Nedir? Korelatif araştırmalarda, çevrede kendiliklerinden mevcut olan ve yine kendiliklerinden değişik değerler alan değişkenler incelenir. Ünite- 10 (Yaşam Boyu Gelişim Psikolojisi) 208_ Yaşam Boyu Gelişim Nedir? Döllenmeden ölüme kadar uzanan zaman boyutunda.Yaşa bağlı olarak görülen düzenli ve birbirini izleyen değişimlerdir. Yaşam boyu gelişlim modeline göre bireydeki değişim potansiyeli, döllenmeden yaşamın sonuna kadar devam etmektedir. 209_ İnsan Gelişimini İncelemenin Temel Amacı Nedir? Yaşam boyu devam eden değişim sürecini ve doğasını anlamaktır. Bu temel amaç çerçevesinde gelişim psikologları davranış ve yeteneklerde yaşa bağlı olarak meydana gelen değişimleri betimlemeye, açıklamaya, yordamaya ve kontrol altında iyi hale getirmeye çalışmaktadırlar. 210_ Gelişim Psikologları İnsanı 4 Temel Alanda İncelemektedirler. Fiziksel, bilimsel, sosyal ve kişilik gelişimi diye ayrılır. 211_ Davranışın Gelişmesinde Biyolojik Ve Çevresel Etkenler Kaça Ayrılır.
212_ Olgunlaşma Nedir? Öğrenme olmaksızın olmaksızın kalıtsal olarak belirlenmiş büyüme örüntüsüne göre doğal olarak gelişme anlamına 213_ Çevrenin Gelişim Üzerindeki Etkileri Nelerdir? Öğrenme Ve Sosyalleşme
214_ Gelişimin Dönemler Halinde Oluştuğunu Öne Süren Kuramcılar Hangileridir? (Freud, Erikson, Piaget, Kohlberg) 215_ Sosyal Öğrenme Kuramını Kim Geliştirmiştir? Davranışçılığın gelişimine katkısı olan Hull’un öğrencilerinden Mowrer, Sears, Miller ve Dolland hem U-D hem de psikoanalitik kurama dayalı olarak sosyal öğrenme kuramını geliştirmişlerdir. Bu kurama göre normal ve sapmış (aykırı) davranışların oluşması çevresel etkenlere bağlıdır. 216_ Sears Neye Önem Vermiştir? Aile ve çocuk ilişkilerine 217_ Bandura Ve Walters Neye Önem Vermiştir? Gençlik dönemine önem vermişlerdir. Ayrıca Bandura’nın gözleyerek öğrenme, taklit ve özdeşim üzerinde çalışmaları vardır. 218_ Freud, Bandura Ve Walters Saldırganlık Nedir? Freud, saldırganlık engellemenin bir sonucudur der. Bandura ve Walters saldırganlığın gözlem, taklit ve pekiştirme ile öğrenildiğini savunurlar. Fiziksel cezayı uygulayan ana, baba çocuk için bir model oluşturmaktadır. Saldırganlığın artmasına neden olmaktadırlar. 219_ Özdeşim Nedir? Sosyal kuralların içselleştirilmesidir. Özdeşim yoluyla cinsiyete uygun davranış örüntüleri ve kültürdeki ahlaki değerler kazanılır. Böylece vicdan gelişmeye başlar. 220_ Freud Ve Psikoseksüel Gelişim Dönemleri Freud’ a göre kişiliğin temeli yaşamın ilk beş yılında atılır 1- Oral Dönem(0-1 YAŞ) beslenmek 2- Anal Dönem(1-3 YAŞ) tuvalet eğitimi 3- Fallik Dönem(3-6 YAŞ) cinsiyet rolleri 4- Latans Dönem(7-11 YAŞ) okul dönemi 5- Jenital Dönem, yaşlılığa kadar devam eder. 221_ Erikson Ve Psikososyal Gelişim Dönemleri 1- Oral-Duyusal Dönem(0-1 YAŞ) temel güven-güvensizlik 2- Kas-Anal Dönem(2-3 YAŞ) özerklik-utanç ve kuşku 3- Lokomotor-Jenital Dönem(3-6 YAŞ) girişkenlik-suçluluk 4- Latans Dönem(6-büluğ) çalışma, başarılı olma-aşağılık 5- Ergenlik Dönemi, özdeşim kurma-rol karmaşası 6- Yetişkinlik Dönemi, yakınlık-yalnızlık 7- Olgunluk Dönemi, neslin devamı, üretkenlik-durgunluk 8- Yaşlılık Dönemi, ego bütünlüğü-umutsuzluk 222_ Piaget Ve Bilişsel Gelişim Dönemleri Piaget geleneksel görüşe karşı çıkarak çocukların yetişkinlerden daha ilkel düşünce örüntüsü gösteren minyatür yetişkinler olmadığını onların kendilerine özgü bir dünya görüşü olduğunu vurgulamıştır. 1- Duyusal-Motor Dönemi (0-2 YAŞ) duyusal gelişim 2- İşlem Öncesi Dönem (2-7 YAŞ) dil gelişimi, egosentrik düşünce 3- Somut-İşlemsel Dönem (7-11 YAŞ) soyut işlem yapamazlar. 4- Formel-İşlemsel Dönem (12 ve sonrası) soyut ve sistematiktir 223_ Vicdan Gelişimi Nedir? Ana-babanın koyduğu standartların, çocuk tarafından benimsenerek bir iç kontrol sisteminin geliştirilmesi vicdan gelişimidir. 224_ Yaşlıları inceleyen bilim dalı nedir? Gerentolojidir. Ünite 11 (Güdüler Ve Duygular) 225_ Güdü Nedir? Bir davranışı başlatan ve bu davranışın yön ve sürekliliğini belirleyen içsel bir güçtür. Örn, açlık güdüsü yiyecek bulmaya yöneltir 226_ Dürtü Nedir? Fizyolojik bir ihtiyacın neden olduğu rahatsızlık ve gerginlik durumudur. Fizyolojik ihtiyacın psikolojik sonucudur. 227_ Özendirici Nedir? Güdüsel bir davranışın başlamasına neden olan çevresel uyarıcılardır. Örn, pişmekte olan bir yemeğin kokusu acıktığımızı hatırlatarak güdülenmemize neden olur. 228_ Birincil Güdüler Doğuştan, birincil hedefleri olan güdülerdir. Birici grupta: Açlık ve susuzluk gibi tamamen fizyolojik kökenli güdüler bulunur. İkinci Grupta: Cinsellik ve analık güdüleri gibi fizyolojik bir kökeni olan ancak bu kökenlerden bağımsız olarak sürebilen güdüler vardır. Üçüncü Grupta: araştırma, merak, faaliyet ve kurcalama gibi bilinen herhangi bir fizyolojik kökeni olmayan güdüler yer alır. 229_ 2- Sosyal Güdüler, öğrenme yoluyla kazanılır. Sosyal güdülerin tür, kuvvet ve dereceleri bireyden bireye değişebilir. a- Bağlanma güdüsü, yalnızlıktan kimse hoşlanmaz b- Başarı güdüsü, insanlarla etkileşim sonucu öğrenilir. 230_ Güdülerin Hiyerarşisi (Maslow) 1- Kendini gerçekleştirme 2- Kendine güven, başarı, statü, itibar, şöhret 3- Bağlanma, sevgi, saygı 4- Güvenlik 5- Fizyolojik 231_ Duyguların Sınıflandırılması 1- KORKU, hoş olmayan kimsenin yaşamak istemediği bir duygudur. Korkuların çoğu öğrenilerek kazanılır. 2- KAYGI, belli bir nedeni olmayan korkudur. 3- ÖFKE, hedefe yönelik davranışlarımızın engellenmesi suretiyle ortaya çıkan duygudur. 4- MUTLULUK, bir ihtiyacın tatmini sağlandığında ya da bir hedefe ulaşıldığında duyulan hoş bir duygudur. Ünite 12 (Duyum Ve Algı) 232_ Duyum Nedir? Çevremizdeki enerji değişikliklerinin yani uyarıcıların sinir akımı haline dönüştürülerek beynimize ulaştırılmasıdır 233_ Algı Nedir? Duyu organları tarafından kaydedilen uyarıcıların beynimiz tarafından örgütlenip yorumlanarak anlamlı hale getirilmesidir. 234_ Algının Özellikleri Özellikleri Hangilerdir?
235_ Dikkati Belirleyen Uyarıcı Etkenler Hangilerdir?
236_ Dikkati Belirleyen Bireysel Etkenler Hangilerdir?
237_ Değişmezlik Nedir? Şekil değişmezliği (bir kapıya hangi açıdan bakarsak bakalım dikdörtgen algılarız) Aşina olduğumuz nesneleri hep aynı olarak algılarız (büyüklük değişmezliği) renk değişmezliği, parlaklık değişmezliği 238_ Örgütlenme Nedir? Duyu organlarımızı etkileyen uyarıcıların tek tek değil anlamlı ilişkiler bütünü içinde algılanmalarıdır. Örn, kişilerin yüzünü bütün olarak algılamamız. 239_ Algılarımızın Örgütlenme Özelliği Kendisini Değişik Biçimlerde Gösterir.
240_ Derinlik Nedir? Derinlik boyutunu algılayabilmemize olanak tanıyan bazı ipuçlarının ortaya çıkabilmesi için tek bir göz yeterlidir. Bu tür ipuçlarına MONOKÜLER İPUÇLARI denir. 241_ Monoküler İpuçları Hangilerdir? - Gölgeler, ışığın geldiği yer daha nettir. - Araya girme, görünüşü engellenen uzak görünür. - Açıklık, iyi görünenler yakın görünür. - Göreli Yükseklik, yüksek olan uzakta görünür. - Doğrusal Perspektif, büyüklüklerini bildiğimiz nesneler uzaktayken birbirine daha yakın görünür. 242_ Binoküler İpuçları Hangilerdir? Bu ipuçlarının ortaya çıkabilmesi için iki gözün birlikte çalışması gerekir. - Ağtabakasal Farklılık, gözlerimizin her biri bir nesneye bakarken o nesnenin farklı bir yönünü görür. - Konverjans, bakmakta olduğumuz bir nesne bize doğru yaklaştıkça daha net bir görüntü sağlamak üzere göz bebeklerimiz de birbirine yaklaşır 243_ Duyum Ve Algı Konusunda Çalışan İlk Psikologlar Kimlerdir? Locke, Kant, Berkeley, Decartes’tir. ÜNİTE 13 (ÖĞRENME) 244_ Öğrenme Nedir? Yaşantılar yoluyla davranışlarda meydana gelen uzun süreli değişmelerdir. 245_ Öğrenmenin Yolları Hangilerdir? 1- Tepkisel Koşullanma (Klasik Şartlanma), 2- Edimsel Koşullanma, 3- Gözlem Yoluyla Öğrenme 246_ Tepkisel Koşullanma Nedir? Klasik şartlanma) PAVLOV, köpeğe yaptığı bir deneyde önceden öğretildiği için köpeğin zil sesi duyduktan sonra yiyecek beklediği için salya akıttığını gözlemlemiştir 247_ Tepkisel Koşullanmanın Kavramları Nelerdir? A- Koşulsuz Uyarıcı, öğrenilmeden ilk tepkiyi yaratan uyarıcıdır. B- Koşulsuz Tepki, koşulsuz uyarıcının yarattığı tepkidir. Öğrenilmemiştir. C- Koşullu Uyarıcı, öğrenilmiş uyarıcıdır. Deneydeki zil sesi gibi. D- Koşullu Tepki, öğrenilmiş tepkidir. Zil sesi duyan köpeğin salyasının akması gibi. 248_ Edimsel Koşullanma Nedir? SKİNNER, çevreye etki eden ve çevremizi değiştiren davranışlarımızı tepkilerden ayırdedebilmek için bu davranışlara edimsel davranış demiştir. Ders çalışmak, işe gitmek gibi, belirli amaca ulaşmak için gerçekleştirilir. Kendi sonucuna bağlı olarak değişen davranışlara EDİM denir. Yüklə 184,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|