ÜNİversitelerin sayiştay bulgu sonuçlari
Yüklə 6,23 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- DENETİM GÖRÜŞÜNÜ ETKİLEMEYEN TESPİT VE DEĞERLENDİRMELER BULGU 1: Üniversitenin TOKI İle Yapılan Protokoldeki Yükümlülüklerini Yerine Getirmemesi
- Kamu idaresi cevabında;
- İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ DENETİM GÖRÜŞÜNÜ ETKİLEMEYEN TESPİT VE DEĞERLENDİRMELER
- ABDULLAH GÜL ÜNİVERSİTESİ DENETİM GÖRÜŞÜNÜN DAYANAKLARI
- BULGU 2: Vadeli Banka Hesabına İlişkin Olarak Elde Edilen Faiz Gelirinin Hatalı Muhasebeleştirilmesi
DENETİM GÖRÜŞÜ İstanbul Medeniyet Üniversitesi 2015 yılına ilişkin yukarıda belirtilen ve ekte yer alan mali rapor ve tablolarının Binalar, Verilen Depozito ve Teminatlar ile Yapılmakta Olan Yatırımlar hesapları hariç tüm önemli yönleriyle doğru ve güvenilir bilgi içerdiği kanaatine varılmıştır.
BULGU 1: Üniversitenin TOKI İle Yapılan Protokoldeki Yükümlülüklerini Yerine Getirmemesi Toplu Konut İdaresi Başkanlığı(TOKİ) ile 30.12.2013 tarihinde on adet inşaat için protokol yapılmasına ve 10.000.0000 TL avans verilmesine rağmen henüz hiçbir inşaatın başlamamış olduğu, sadece bir inşaat için ihale tarihi açıklandığı görülmektedir. TOKİ ile yapılan protokole göre inşaatların başlayabilmesi için Üniversitenin yükümlülükleri bulunmaktadır. Bu yükümlülükler:
alana ait mevcut hali hazır haritaları, imar planı, tapular ve kesin projeler ile gerekli tüm belge ve bilgileri TOKİ'ye verecektir.
ve altyapı güzergahlarına ilişkin imar planı ve mülkiyet sorunları vb. konularla ilgili her türlü hukuki ve teknik problemlerin giderilmesi Üniversitenin sorumluluğundadır.
belirlenmesi ile ilgili olarak ilgili tüm kurum ve kuruluşlara karşı gerekli iş ve işlemlerden sorumlu olacaktır.
Protokol kapsamındaki inşaatlar şunlardır:
Bu inşaatların hiçbirisine başlanılmamış olup, sadece Merkezi Laboratuvar için ihale tarihi açıklanmıştır. (28.03.2016) Kamu kaynaklarının etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak kullanılması sorumluluğu çerçevesinde protokol kapsamındaki inşaatların başlaması ve bir an önce hizmete girmesi için Üniversitenin yükümlülüklerini yerine getirmesi gerekmektedir. Kamu idaresi cevabında; Üniversitemiz ile Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) arasında yapılan protokol kapsamında TOKİ kampüs alanına ilişkin mastır planını hazırlanmış ve hazırlanan plan Kalkınma Bakanlığına gönderilmiş olup onay beklenmektedir. Ayrıca Merkez Laboratuvar inşaatı uygulama projesi ile inşaatı ihalesi yapılmış olup protokol kapsamında takip edilmektedir. Sonuç olarak Mastır planı Kalkınma Bakanlığına 2016 yılında gönderilmiştir. TOKİ ile protokol yapılmasından itibaren 2 yıldan fazla zaman geçmesine rağmen hünüz fiilen başlamış bir inşaat bulunmamaktadır. Üniversite prefabrik binalarda zor koşullarda hizmet vermektedir. Kamu kaynaklarının etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak kullanılması sorumluluğu çerçevesinde protokol kapsamındaki inşaatların başlaması ve bir an önce hizmete girmesi için Üniversitenin yükümlülüklerini yerine getirmesi gerekmektedir. İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ
BULGU 1: Üniversitelerin İhtiyaçlarını Karşılayacak Özgün Nitelikteki Yazılım İşinin Üçüncü Kişilere Gördürülmesinin İçerdiği Riskler ve Ortaya Çıkan Eserin Fikri Mülkiyet Hukuku Kapsamında Korunmaması İzmir Katip Çelebi Üniversitesi bilgi yönetim sistemi yazılım projesinde 2015 yılı sonu itibarıyla idari ve akademik süreçlerin yönetiminde kullanılan 26 farklı modül hizmete alınmış durumdadır. Söz konusu proje kapsamında 2015 yılı sonu itibari ile toplamda 5.864.413,66 TL harcama yapılmıştır. 02.07.2013 tarihinde 2013/64642 ihale kayıt numarası ile gerçekleştirilen Proje Bazlı İşlerde Yazılım Hizmeti Alımı ihalesi sonucu Bilgisayar Yazılım Donanım Şirketi ile 26.07.2013 tarihinde imzalanan sözleşme kapsamında 01.08.2013-31.12.2014 tarihleri arası hizmet alımı yöntemi ile proje faaliyetleri devam ettirilmiştir. Türkiye’deki üniversitelerin; özellikle yeni kurulan devlet üniversitelerinin, idari ve akademik ihtiyaçlarını çözecek kapasitede olması hedeflenen bu nitelikteki özgün bir bilgi yönetim sistemi yazılım projesi kapsamında ortaya konulan eserin, üniversite haricindeki kişilerin eline geçmesi, başkaları tarafından kullanılması veya başka firmalar tarafından başka üniversitelere satılması riski her daim mevcuttur. Söz konusu riski bertaraf etmek üzere yazılım hizmetinin alınmasına ilişkin şartname ve sözleşmelere, ortaya çıkacak bilgisayar programına; ki söz konusu program 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında eser niteliğindedir, ilişkin her türlü fikri mülkiyet hakkının idareye ait olacağına dair yer alan hükümlerin yeterli olamayabileceği göz ardı edilmemesi gereken bir risktir. Nitekim yukarıda belirtilen dönemler itibari ile söz konusu yazılımın geliştirilmesi aşamasında İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi’ne hizmet veren Bilgisayar Yazılım Donanım firmasının benzer mahiyetteki bir yazılımı Atatürk Üniversitesine 2014/106489 sayılı ihale kayıt numarası ile 09.10.2014 tarihinde gerçekleştirilen ihale neticesinde 2.648.599,00 TL bedelle satmayı taahhüt ettiği EKAP kayıtlarından anlaşılmaktadır. Bu bağlamda, Kalkınma Bakanlığının desteği ile İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesince yazdırılan söz konusu bilgisayar programına ilişkin hukuk düzeni tarafından korunma altına alınan maddi ve manevi tüm hakların korunması noktasında 5018 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesi kapsamında Rektör üst yönetici sıfatı ile kamu kaynaklarının kayıp veya kötüye kullanımının önlenmesinden ve 2547 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesinin son fıkrası gereği bu anlamda yerine getirilmesi gereken idari gözetim ve denetimin yapılmasında birinci derecede yetkili ve sorumludur. Üniversiteye ait söz konusu hukuki hakkın korunması ve gözetilmesi noktasında gereken hassasiyetin gösterilmesi gerektiği belirtilen düzenlemelerin açık bir gereğidir. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi tarafından hizmet alımı suretiyle geliştirilen söz konusu bilgisayar programının tüm fikri mülkiyet hakları, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu gereği Üniversiteye aittir ve söz konusu Kanun kapsamında bahse konu eser üzerinde manevi ve mali hakları bulunmaktadır. Manevi hakları arasında eserde değişiklik yapılmasını önleme hakkı; mali hakları arasında da eseri işletme, çoğaltma ve yayma hakkı bulunmaktadır. Eser sahibinin haklarına bir tecavüz olduğunda hak sahibi ilgili mevzuat kapsamında hukuk ve ceza davaları açmaya yetkili iken ve ikinci paragrafta belirtildiği üzere Üniversitenin bahse konu haklarına kuvvetle muhtemel bir tecavüz vaki iken ve Üniversitenin yetkili organları bu durumdan haberdar iken Üniversitenin yukarıda belirtilen yetkili organlarının bu konuda herhangi bir işlem başlatmamış olmasının Üniversitenin menfaatlerinin korunması noktasında önemli bir eksiklik ve hatta hukuka aykırılık olduğu değerlendirilmektedir. Ayrıca, proje kapsamında yapılan harcamalar 2015 yılına kadar 260 nolu Haklar Hesabında izlenmekte iken 2015 yılında 630 Giderler Hesabına kaydedilmiştir. Oysaki Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği'nin haklar hesabını düzenleyen 194’üncü maddesi; ”260 Haklar hesabı Hesabın niteliği
Dolayısıyla yukarıda da belirtildiği üzere söz konusu proje faaliyetleri sonucu ortaya çıkan bilgisayar programı üzerinde yine yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri çerçevesinde hukuk düzeni tarafından Üniversiteye tanınan belli bazı hakların doğması nedeniyle bahse konu proje kapsamında yapılan harcamaların 260 nolu haklar hesabına kaydedilmesi gerektiği değerlendirilmektedir. Netice itibari ile proje kapsamında 2015 yılında yapılan hizmet alımları dolayısıyla ödenen 1.967.880,90 TL'nin 260 nolu Haklar hesabı yerine 630 Giderler Hesabına kaydedilmesi sonucu Üniversitenin yıl sonu bilançosunda Maddi Olmayan Duran Varlıklar Hesap Grubunda yer alan 260 nolu Haklar hesabının belirtilen tutar kadar hatalı gösterildiği anlaşılmaktadır.
Proje kapsamında 2015 yılına kadar yapılan harcamalar 260 Bilgisayar Yazılımları Hesabı’na alınmış, ancak 2015 Yılında Üniversitemiz Yazılım geliştirilmesine Dair Yazılım Hizmet Alımı işine istinaden 4734 Sayılı KİK’in 3/f maddesine göre (6554 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı (21/b) yazılım personeli ile sözleşme imzalanmıştır. Bu nedenle sözleşme yapılan kişilerin ücret ve SGK primi ödemeleri 630 Giderler Hesabından ödenmiştir. Proje tamamlandıktan sonra ise hakların doğması hasebiyle proje kapsamında yapılan harcamalar 260 Haklar Hesabı (Bilgisayar Yazılımları Hesabı)’na alınacağı düşünülmüştür. Sayıştay Denetim Raporu gereği 2015 yılına ait 630 Giderler hesabından proje kapsamında yapılan giderler Bilgi İşlem Daire Başkanlığının 12.05.2015 tarih ve 1600023826 sayılı yazılarına ait detay listesi ile Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı tarafından 3990 no’lu yevmiye ile 260 Haklar Hesabı (Bilgisayar Yazılımları Hesabı)’na alınarak düzeltilmiştir. Sonuç olarak Üniversite Bilgi Yönetim Sistemi kapsamında yapılan aylık tamamlanan işler, yine aylık hakedişlerle yapılan kontroller neticesinde kabul alınmış ve kabullere istinaden ödemeler firmaya aylık olarak yapılmıştır. Üniversiteye hizmet veren Bilgisayar Yazılım Donanım firmasının benzer mahiyetteki bir yazılımı başka bir Üniversitesiye satıldığını sorumlular kabul etmişlerdir. Kalkınma Bakanlığının desteği ile geliştirdiğimiz Üniversite Bilgi Yönetim Sistemi projesi 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında eser niteliğinde olduğunu kabul etmişler ancak ödemeler yapıldığı ve iş tamamlandı gözükmekle birlikte Kültür Bakanlığından ilgili belgelerin alınmadığı görülmektedir. Üniversite Bilgi Yönetim Sistemine ilişkin hukuk düzeni tarafından maddi ve manevi tüm hakların korunması adına gerekli inceleme ve raporlamaların yapılarak Hukuk Müşavirliği ile yasal süreçlerin başlatılması konusunda bilgi verileceğini bildirildiği halde yapılan inceleme sonucu rapor yazım zamanına kadar hiçbir işlem başlatılmadığı gibi inceleme sırasında işin çalışmadığı tespitine de henüz cevap gelmemiştir. Kısaca konunun, idarece geleceğe bırakılması nedeniyle ve yapılan işlerin çalıştırılamaması, Kalkınma Bakanlığı yardımıyla yapılan iş için personel çalışırılması ve bu personel için yasal izin alınmaması, 2015 yılında ise 9 personel için Maliye Bakanlığından izin alınması ve çalışan sayısının 26 çıkması ve 17 kişi için izin alınmaması ve projenin geçmiş yıllarda birlikte çalışan firmaca işin piyasada satılmaya başlaması, ayrıca söz konusu harcamaların hatalı muhasebeleştirildiği idare tarafında da kabul edilmiş olması ile 260 nolu Haklar Hesabında gerekli düzeltme kaydı yapıldığı anlaşılmıştır. ABDULLAH GÜL ÜNİVERSİTESİ
BULGU 1: 102 Bankalar Hesabının Gerçeği Yansıtmaması ve Üniversite Adına Yetkisiz Birimler Tarafından Banka Hesabı Açılması Üniversite adına açılmış banka hesaplarına ilişkin olarak ilgili bankalardan temin edilen; hesap, hesap hareketleri, yetki ve bakiye bilgileri ile 102 Banka Hesabına ilişkin yevmiye kayıtları ve 2015 yılı Bilançosunun incelenmesi neticesinde; İlgili mevzuat hükümleri uyarınca üniversite adına açılmış banka hesaplarını kullanma yetkisi sadece muhasebe biriminde (muhasebe yetkilisi ve muhasebe yetkilisi mutemedinde) olduğu halde başka birimlerce de banka hesabı açıldığı ve bu hesapların ancak ana hesaba yapılan aktarmalar üzerinden dolaylı olarak takip edildiği tespit edilmiştir. 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nda, kamu idaresi hesaplarının niteliği ve bu hesaplara ilişkin görev, yetki ve sorumluluklar tanımlanmış; bu görev ve yetkilerin kimler tarafından kullanılacağı belirlenmiştir. Anılan Kanun’un 61’inci maddesinde muhasebe hizmeti; “gelirlerin ve alacakların tahsili, giderlerin hak sahiplerine ödenmesi, para ve parayla ifade edilebilen değerler ile emanetlerin alınması, saklanması, ilgililere verilmesi, gönderilmesi ve diğer tüm malî işlemlerin kayıtlarının yapılması ve raporlanması işlemleri’ şeklinde tanımlanmış ve bu işlemlerin muhasebe yetkililerince yürütüleceği belirtilmiştir. Muhasebe yetkilisi, bu hizmetlerin yapılmasından ve muhasebe kayıtlarının usulüne uygun, saydam ve erişilebilir şekilde tutulmasından sorumlu tutulmuştur. Bahsi geçen 61’inci maddenin devamında, muhasebe yetkilisi adına ve hesabına para ve parayla ifade edilebilen değerleri geçici olarak almaya, vermeye ve göndermeye yetkili olanların “muhasebe yetkilisi mutemedi” olduğu ve bunların doğrudan muhasebe yetkilisine karşı sorumlu olduğu belirtilmiş ve bu maddeye istinaden Maliye Bakanlığınca 31.12.2005 tarih ve 26040 sayılı 3. mükerrer Resmi Gazetede yayımlanan “Muhasebe Yetkilisi Mutemetlerinin Görevlendirilmeleri, Yetkileri, Denetimi Ve Çalışma Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik ile de bunların görevlendirilmeleri, yetkileri, denetimi, tutacakları defter ve belgeler ve diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir. Diğer yandan, Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin 102 Banka hesabına ilişkin “Hesabın niteliği” başlıklı 17’inci maddesinde; “(1) Banka hesabı, muhasebe birimleri adına bankaya yatırılan paralar ve bankaya tahsil için verilen çeklerden tahsil işlemi tamamlananlar ile muhasebe birimlerince düzenlenen çek ve gönderme emirlerinden ödendiği veya gönderildiği bildirilen çek ve gönderme emri tutarlarının izlenmesi için kullanılır.” “Hesaba ilişkin işlemler” başlıklı 18’inci maddesinde ise;
denilmek suretiyle, 102 Banka Hesabının yalnızca muhasebe birimlerine adına açılan banka hesaplarının takibi için kullanılacağı ve söz konusu banka hesaplarına ilişkin her türlü para yatırma, tahsilat ve ödeme işlemlerinin de muhasebe birimlerince (5018 sayılı Kanun’un anılan hükümleri uyarınca muhasebe yetkilisi ve/veya mutemedince) yerine getirileceği açıkça belirtilmiştir. Ayrıca, söz konusu hükümlerden muhasebe birimi adına açılan tüm hesapların muhasebece takip edilmesi gerektiği de anlaşılmaktadır. Buna karşın, tarafımızca Üniversite adına hesap açıldığı tespit edilen Vakıfbank Düvenönü Şubesiyle yapılan yazışmalar sonucunda bu bankadan edinilen bilgilerden; aşağıda, ayrıntıları gösterilen banka hesaplarının Üniversite’nin ana hesabına yapılan aktarmalar üzerinden dolaylı olarak takip edildiği ve bu nedenle söz konusu banka hesaplarında
tespit edilmiştir. Tablo 4: Üniversiteye Ait Olup Muhasebece Takip Edilmeyen Banka Hesapları
Buna göre, yukarıda değinilen mevzuata aykırı işlemler ortaya konan tespitler çerçevesinde, 102 Banka Hesabı olması gerekenden 27.570,00 TL daha düşük gösterilmiş ve 2015 yılı Bilançosunda da bu tutar kadar hataya neden olunmuştur. Bunun dışında, muhasebe birimi dışındaki birimler adına açılan banka hesaplarının kapatılması veyahut bu hesaplar için de muhasebe yetkilisinin yetkilendirilmesi veya bu hesaplar için yetkilendirilen kişilerin muhasebe yetkilisi mutemedi olarak görevlendirilmesi, ayrıca, Üniversite adına açılmış tüm hesapların muhasebesinin doğrudan izlenmesi gerekmektedir. Kamu idaresi cevabında; “Üniversitemiz adına Vakıfbank Düvenönü Şubesi nezdinde açılmış olan bütün vadeli ve vadesiz hesapları görme, takip ve talimat ile ilgili bütün hususlarda tam yetkinin üniversitemiz muhasebe yetkilisine verilmesi hususunda Rektörlük Makam Oluru alınmış olup, 25/04/2016 tarihinde Vakıfbank Düvenönü Şubesi Müdürlüğüne bildirilmiştir. Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı ve Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı adına açılmış olan hesaplarla ilgili muhasebe yetkilisi mutemedi görevlendirilmiş ve bu hesapları sadece görme yetkisi verilmiştir. İlgili düzeltmeler ve yapılan işlemler Ek Dosya 1’de sunulmuştur.” denilmektedir. Sonuç olarak Kamu idaresi tarafından gönderilen cevap ve eki belgelerden, Kuruma ait tüm banka hesaplarına ilişkin işlem yapma yetkisinin muhasebe yetkilisine verilmesi hususunda Rektörlük Makam Oluru alınarak 25.04.2016 tarihli bir yazıyla ilgili banka şubesine talimat verildiği, ayrıca, Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı ve Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı adına açılmış olan hesaplarla ilgili olarak da muhasebe yetkilisi mutemedi görevlendirildiği anlaşılmıştır. Bulguda belirtilen; 102 Bankalar Hesabı olması gerekenden 27.570,00 TL daha düşük gösterilmesi hususunda ise kamu idaresi cevabında herhangi bir açıklama yapılmamış olup bununla ilgili 2016 yılında yapılacak bir düzeltme işleminin 2015 yılı dönem sonu mali tablolarındaki hatayı düzeltici bir etkisi de bulunmamaktadır. BULGU 2: Vadeli Banka Hesabına İlişkin Olarak Elde Edilen Faiz Gelirinin Hatalı Muhasebeleştirilmesi Üniversiteye ait vadeli banka hesabına tahakkuk eden faiz tutarları üzerinden banka tarafından yapılan %15 oranındaki Gelir Vergisi tevkifatının muhasebeleştirme işleminin hatalı yapıldığı tespit edilmiştir.
Buna karşın yapılan incelemede, vadeli banka hesabına tahakkuk eden faiz gelirinin net tutarlar üzerinden 600.5.1.9.3 hesap koduna kaydedildiği, tevkifat tutarının ise muhasebe kayıtlarında hiç gösterilmediği, dolayısıyla yukarıya alınan Yönetmelik hükümlerine aykırı olarak hatalı muhasebeleştirme işlemi yapıldığı tespit edilmiştir. Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinin ilgili hükümlerine aykırı olarak yapılan söz konusu muhasebe kaydı sonucunda, karşılıklı olarak 600 Gelirler Hesabının 600.5.1.9.3 kodu ile 630 Giderler Hesabının 630.3.4.3.1 koduna kaydedilmesi gerekirken kaydedilmeyen 261.483,04 TL’lik tevkifat tutarı kadar 2015 yılı Faaliyet Sonuçları Tablosunda hataya neden olunmuştur. Kamu idaresi cevabında; “Sayıştay Denetim Raporunun Başkanlığımıza ulaştığı tarihte 2016 yılı içerisinde vadeli hesaptan tahakkuk eden faiz gelirlerine ilişkin olarak yapılan %15 stopaj kesintileri düzeltme kaydı 1872 yevmiye numaralı Muhasebe İşlem Fişi ile düzeltilmiştir. Bundan sonra elde edilen faiz gelirlerine ilişkin muhasebe kayıtları Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliğine uygun olarak yapılmaya başlanmıştır. İlgili düzeltmeler ve yapılan işlemler Ek Dosya 3’de sunulmuştur.” denilmektedir. Sonuç olarak Kamu idaresi tarafından gönderilen cevap ve eklerinin incelenmesi neticesinde, bulguda konu edilen; vadeli banka hesabına tahakkuk eden faiz tutarları üzerinden bankalar tarafından yapılan %15 oranındaki Gelir Vergisi tevkifatına ilişkin düzeltme kayıtlarının yapıldığı anlaşılmıştır. Ancak, söz konusu düzeltme kayıtları 2016 yılına ilişkin olup bu kayıtların 2015 yılı dönem sonu mali tablolarındaki hatayı düzeltici bir etkisi bulunmamaktadır. Yüklə 6,23 Mb. Dostları ilə paylaş:
|