A) tub-tup B) yaroqli-yarog‘liC) afzal-abzal d) xol-hol 13.Noto’g’ri izohni toping . 1.Davlat arboblari astoydil harakat qilsalar ,hayotning zangini oltinga aylantirish mumkin deyishadi.2 . Uning basharasi tok zangiday bujmayib ketdi.3.Boboqul otaning zangi eshitilmaydigan bo’lib qoldi.4.Temir zangi uning havoda oksidlanishi natijasida paydo bo’ladi.A.1,4 gaplardagi zang so’zi o’zaro shakldosh B. 2,3,4-gaplarda zang o’zaro shakldosh C.1,4-gaplarda zang so’zining turli ma’nolari aks etgan D.3,4 gaplardagi zang so’zi o’zaro shakldosh 14. Uch turkum doirasida omonimlik hosil qiladigan so’zlarni topingA) kul,tutB)yozmoq,suzmoq C)tosh,tom D)uch,tom 15.Quyida uch turkum doirasida shakldosh bo’la oladigan nechta so’z bor?
Tik, tom ,tol,mushak,tut,suzmoq,ortA)3ta B)2ta C)4ta D)1ta
16.Bor maqatansa topilur ,yo’q maqtansa chopilur.Ushbu maqolda qaysi bo’lak(lar) o’zaro antonim holatda qo’llangan? 1.ega 2. kesim 3.aniqlovchi 4. to’ldiruvchi 5. holA.1 B. 1,2,3C.3 D.1,3
17.Paronimlar tilshunoslikning qaysi bo’limlari bilan bog’liq ?
1.fonetika 2.leksikologiya 3.orfografiya 4.orfoepiya 5. morfologiya
A.1,2 B.2,3 C.3,4 D.4,5
18. . Qaysi gapda paronimlarni qo‘llash bilan bog‘liq
uslubiy xato mavjud?
1. Besh asirkim nazmiy saroyni
Titratadi zanjirband bir she’r.
2. Urish, noming o‘chsin jahonda!
3. Sanat saroyiga konsert tomosha qilgani bordik.
4. Og‘zi kuygan qattiqni ham puflab ichadi.
A) 1, 3 B) 2, 3 C) 1, 2, 3 D) 1, 2, 3, 4
19. Qaysi gapda so‘z qo‘llash bilan bog‘liq xatolik
mavjud?
A) Erta bahorda o‘n tup mevali daraxt ko‘chati o‘tqazdik.
B) Otabek ham istehzoli tabassum orasida Homidga ko‘z qirini tashladi.
C) Yo‘lchi mashaqqatlar, qiyinchiliklar ichida bo‘lsa ham, faqir hayotning uch yilini Mirzakarimboy eshigida o‘tqazdi.
D) Quyosh hamal yulduzlar burjiga o‘tishi bilan
kunlar isiy boshladi.
20. . Gapning ko‘chma . tagma’nosi ifodalangan qatorni toping.
A) Bizni ”homiy”lardan himoya qilg‘il, degan sharq xalqida piching-duo bor. Xo‘sh, janobi oliylari, qaysi sho‘rlik xalq Sizning
”himoyangizga” qolmish intizor.
B) Dunyoda o‘zimizdan keyin qoldiradigan tuyog‘imiz : faqat shul Otabekdir.
C) - Sizga tekkuncha alvastiga tegsam
bo‘lmasmidi?!
- Afsuski, yaqin qarindoshlar orasida
nikoh man qilingan.
D) Barcha gaplarda tagma’no ifodalangan
21.Har ikki qismi ham omonim xarakterga ega bo‘lgan so‘zlardan tashkil topgan qo‘shma so‘zlar ko‘rsatilgan javobni toping.
1) toshqovoq; 2) belbog‘; 3) yor-do‘st; 4) tokqaychi;
qo‘shog‘iz; 6) bodomqovoq
A)1,2,5 B) 1,2,3,4,5C) 1,2,6D)2,3
22. . Visoli lazzatidin zavq topmoqlig` erur dushvor, Firoqi shiddatinda yo`qsa jon bermaklik osondur. Bobur qalamiga mansub ushbu baytda so`zlarning shakl va ma'no munosabatiga ko`ra qaysi turi qo`llangan? A. ma'nodosh so`zlar B. zid ma’noli so`zlar C. shakldosh so`zlar D. paronim so`zlar 23) Nechta jumlada zang so’zi ko’chma ma’noda qo’llangan ? 1)Boboqul otaning zangi eshitilmaydigan bo’lib qoldi 2.Uning basharasi tok zangiday bujmayib ketdi 3.Yoshlar astoydil harakat qilsa,hayotning zngini oltinga aylantiradilar 4.Uning kaftiga temirning zangi tegdi A)1taB)2ta C) 3taD)zang so’zi ko’chma ma’noda qo’llanmagan 24. .Noto’g’ri izohni toping . 1.Davlat arboblari astoydil harakat qilsalar ,hayotning zangini oltinga aylantirish mumkin deyishadi.2 . Uning basharasi tok zangiday bujmayib ketdi.3.Boboqul otaning zangi eshitilmaydigan bo’lib qoldi.4.Temir zangi uning havoda oksidlanishi natijasida paydo bo’ladi.
A.1,4 gaplardagi zang so’zi o’zaro shakldosh B. 2,3,4-gaplarda zang o’zaro shakldosh C.1,4-gaplarda zang so’zining turli ma’nolari aks etgan
D.3,4 gaplardagi zang so’zi o’zaro shakldosh 25.Quyidagi sozlar haqidagi to’g’ri izohni toping. 1do’st2.yosh3.yuz4.nafis5.mol6.oyoq7.bel8.tut9.yengil10.gul
11.sher12.sana13.uch 14.quloq.. A.1,2,3-omonim so’zlar emas B. 2,3,4-polisemantik bo’la olmaydi. C. 11,12 –omonimlikni hosil qila olmaydi D.2,3,10,14- ham omonim ,ham polisemantik xususiyatga ega.
26. Ikki turkum doirasida shakldosh bo’ladigan so’zlar qatorini toping
A) kul,tutB)yozmoq,suzmoq C)tosh,tom D)uch,tom
27.Tarkibida ham asosi ,ham qo’shimchasi omonim(shakldosh) bo’lgan ikki so’z ishtirok etgan gapni toping. A.Yaqinlashyapmiz-o’rmon tobora bo’y cho’zyapti. B.Mozorda yotganlar , nazarimda, so’zlarimni eshitib bezovtalanayotganday edi. C.Sen Mahmud akaning uyi oldida turgin.D.Biz tomonlarda kuz sho’xligi shumlikka aylanib ketadigan paytlar ham bo’ladi.
28. .Har ikki qismi ham omonim xarakterga ega bo‘lgan so‘zlardan tashkil topgan juft otlar ko‘rsatilgan javobni toping. 1) ochko‘z; 2) qo‘y-qo‘zi; 3) yor-do‘st; 4) uzuq-yuluq; 5) gul-chechak A) 3, 5 B) 1, 3, 4 C) 2, 3, 5 D) 2, 4, 5
29. Otasining o‘limidan keyin uyimga tez-tez keladigan bo‘ldi. Gapdagi qanday qo‘shimchalar o‘zaro shakldosh bo‘lib kelgan?
A)lug‘aviy shakl yasovchilar B)so‘z yasovchi, egalik va shaxs-son
30..Bunim yo’q,unim yo’q, Uyimda unim yo’q. Ishimda unum yo’q, Aytishga unim yo’q. Quyidagi she’riy parchadagi shakldosh so’zlarning asoslari qaysi turkum(lar)ga mansub? A. faqat ot B. ot,olmosh C. ot,fe’l D. ot ,sifat
Leksikologiya 2-variant
1.So’zlar shakl va ma’no munosobatiga ko’ra necha turga bo’linadi?
A. 2 B.3 C.4 D.5
2.Aytilishi va yozilishi bir xil bo’lib ,turli atash ma’nolarini bildirgan so’zlar ……..deyiladi.Nuqtalar o’rniga mos so’zni qo’ying. A. shakldosh so’zlar B.ma’nodosh so’zlar C. ko’p ma’noli so’zlar D. paronim so’zlar 3.To’g’ri izohni toping. 1. Ko’p ma’noli so’zlar bir so’zni o’z va ko’chma ma’nolarda qo’llashdan hosil bo’ladi. 2.Ko’p ma’noli so’zlarning ma’nolari orasida bog’liqlik, umumiylik bo’ladi. 3.Shakldosh so’zlarning ma’’nolari orasida hech qanday umumiylik ,yaqinlik yo’q. 4.Ba’zi omonimlar ko’p ma’noli so’zlar ma’nolari o’rtasidagi bog’liqlikning uzilishi natijasida paydo bo’lgan . 5.Shakldoshlik bir yoki bir necha turkum doirasida uchrashi mumkin. 6.Agar shakldosh so’zlar bir turkum doirasida uchrasa , ularga grammatik qo’shimchalar qo’shilsa ham shakldoshlik munosabati saqlanadi.
7.Lug’atlarda omonimlar arab raqamlari orqali beriladi
A.1,3,4,6 B.1,2,3,4,5,6 C.5,6 D.hamma izohlar to’g’ri 4.Bir turkum doirasidagi shakldoshlik ko’proq qaysi turkumlarda uchraydi? 1.ot 2.sifat 3.son4. fe’l 5.olmosh 6.ravish A.1,3,5 B.1,2 C.1,4 D.4.6
5.Faqat bir turkum doirasida shakldosh bo’ladigan so’zlar qatorini toping. 1.davlat 2.chuv3.chaqmoq 4.savdo 5.ort 6. kul 7.karam