Wijsbegeerte

4.2Doelstelling

De tweejarige masteropleiding Wijsbegeerte van een bepaald wetenschapsgebied wil afgestudeerden in staat stellen tot de zelfstandige beoefening van de wijsbegeerte van een bepaald wetenschapsgebied. Daartoe wordt beoogd om studenten die vanwege hun vooropleiding al een brede basiskennis van en inzicht in een bepaald (niet-wijsgerig) wetenschapsgebied hebben, te laten beschikken over, 1) een relevante vertrouwdheid met de geschiedenis van de wijsbegeerte en 2) inzicht in aspecten van de systematische wijsbegeerte, die van betekenis zijn voor wijsbegeerte van een wetenschapsgebied. Studenten die reeds beschikken over een bachelordiploma Wijsbegeerte dienen toereikende kennis van en inzicht in een (niet-wijsgerig) wetenschapsgebied te verwerven. De verworven basiskennis van een vakwetenschap in combinatie met algemeen filosofische inzichten dient vervolgens te worden aangewend om een verdiepte en gespecialiseerde kennis van en inzicht in de wetenschapsfilosofie en de wijsbegeerte van bepaald wetenschapsgebied te verwerven. In samenhang met dit alles is de afgestudeerde master in staat tot het kritisch lezen en analyseren van vakwetenschappelijke en wijsgerige teksten. Voorts beschikt deze over argumentatieve vaardigheden, zowel mondeling als schriftelijk, nodig voor zelfstandige beoefening van de wijsbegeerte van een wetenschapsgebied. Studenten zijn daarom na de voltooiing van hun opleiding in staat om in filosofische debatten betreffende het relevante wetenschapsgebied een eigen standpunt in te nemen dat zij overtuigend kunnen onderbouwen en helder kunnen verwoorden.

Eindkwalificaties
(1) Kennis en inzicht:

• 
  basale kennis van de geschiedenis van de wijsbegeerte en verdiept inzicht in aspecten van de systematische filosofie – voorzover relevant voor de beoefening van de wijsbegeerte van een wetenschapsgebied;
  
• 
  brede basiskennis van en inzicht in een bepaald wetenschapsgebied;
  
• 
  grondige kennis en inzicht in de voornaamste onderdelen van de wijsbegeerte van een wetenschapsgebied, hun grondslagen, methoden, sociaal-culturele betekenis en ethische implicaties;
  
• 
  verdiepte en gespecialiseerde kennis van en inzicht in een aantal actuele problematieken of visies in de wetenschapsfilosofie en de wijsbegeerte van een bepaald wetenschapsgebied, gericht op het kunnen leveren van een eigen bijdrage aan discussies die nationaal en internationaal gevoerd worden.
  

(2) Wetenschappelijke vaardigheden:

• 
  het kunnen verzorgen van schriftelijke en mondelinge presentaties van wijsgerige aard;
  
• 
  vermogen om zelfstandig onderzoek te verrichten, een probleemstelling te formuleren, te participeren in een (wetenschaps)filosofisch debat en daar een eigen bijdrage aan te leveren in de vorm van een gedegen wijsgerige verhandeling over centrale thema’s van een wetenschapsgebied, mede in relatie tot bredere filosofische vraagstukken en visies.
  

(3) Filosofische en communicatieve vaardigheden gericht op een niet-filosofische context:

• 
  het zowel mondeling als schriftelijk kunnen verhelderen van de (impliciete) wijsgerige aspecten van discussies binnen en over de wetenschappen in relatie tot sleutelbegrippen, cruciale argumenten en vooronderstellingen;
  
• 
  het vruchtbaar kunnen toepassen van wijsgerige vaardigheden, kennis en inzicht in de context van een praktijk of beroep, waarin de aard van de wetenschappen en hun socio-culturele en normatieve betekenis aan de orde zijn, om zo bij te kunnen dragen aan de oordeelsvorming ter zake.
  

(4) Beroepsuitoefening:

• 
  voorbereiding op promotietraject in de wijsbegeerte;
  
• 
  voorbereiding op een vervolgtraject tot docent filosofie in het middelbaar onderwijs en in het hoger beroepsonderwijs;
  
• 
  voorbereiding op een beroepspraktijk waarin kennis, inzicht en vaardigheden met betrekking tot de wijsbegeerte van een wetenschapsgebied een toegevoegde waarde hebben;
  
• 
  voorbereiding op elke beroepspraktijk waarin algemene academische vaardigheden vereist zijn, met bijzondere aandacht voor abstractievermogen, creativiteit, heuristische vaardigheden, analytisch vermogen en uitdrukkingsvaardigheid.
  

4.3Toelatingsvoorwaarden

De student wordt toegelaten tot het masterprogramma afhankelijk van aard en inhoud van de gevolgde vooropleiding. Enerzijds biedt het masterprogramma slechts, in aansluiting bij een aantal bacheloropleidingen, een passende specialisatie aan, anderzijds worden er ook aanvullende instroomeisen gesteld. Deze aanvullende eisen luiden als volgt:

• 
  In geval de student beschikt over een BA-wijsbegeerte dient hij/zij de vakwetenschappelijke studie in het eerste jaar van de masteropleiding in te vullen in aansluiting op een binnen de BA Wijsbegeerte afgelegde “vakwetenschappelijke” minor die past bij één van de aangeboden specialisaties en een omvang van ten minste 30 studiepunten heeft.
  
• 
  In geval de student beschikt over een andere (d.w.z. “vakwetenschappelijke”) universitaire bachelor in aansluiting waarop de master een specialisatie aanbiedt, dient deze een minor wijsbegeerte van ten minste 18 studiepunten te hebben omvat. Vanuit de BA-opleiding wijsbegeerte wordt in overleg met de student een overgangsprogramma wijsbegeerte vastgesteld (dat ook in de vorm van aanschuifonderwijs kan worden gevolgd) teneinde in de een eventuele deficiëntie te voorzien.
  
• 
  In geval de student beschikt over een HBO-bachelor op een wetenschapsgebied waarvoor de master een specialisatie aanbiedt, geldt als ingangseis een premaster van maximaal 60 studiepunten. Deze premaster omvat een minor wijsbegeerte van ten minste 18 studiepunten, zonodig toereikende modulen academische vorming (schakelprogramma, doorstroomminor) en indien nodig additionele universitaire vorming op het desbetreffende wetenschapsgebied.
  

De opleiding Wijsbegeerte van een bepaald wetenschapsgebied biedt op dit moment een royaal aanbod van acht specialisaties. Dit brede spectrum is mede mogelijk door het gegeven dat de VU docenten van de Faculteit der Wijsbegeerte wijsgerige vorming verzorgen binnen de meeste faculteiten van de universiteit, alsook omdat er binnen een aantal faculteiten docenten zijn belast met onderwijs in wat kan worden aangeduid als vakfilosofie, respectievelijk Wijsbegeerte van een wetenschapsgebied (binnen de faculteit der medische wetenschappen, die der rechtswetenschap, die der godgeleerdheid, die der letteren en die van de psychologie en pedagogiek).

Met inachtneming van voornoemde nadere instroomeisen is de master Wijsbegeerte van een bepaald wetenschapsgebied in elk geval toegankelijk op basis van een BA-wijsbegeerte, dan wel één van de hieronder genoemde andere universitaire bachelors (zoals die thans aan de VU worden aangeboden), met dien verstande dat de student afhankelijk van zijn of haar vooropleiding een aangeboden specialisatierichting binnen de opleiding volgt:
Variant I: Wijsbegeerte van de natuurwetenschappen

Wijsbegeerte van de natuurwetenschappen

Natuur- en sterrenkunde (BA)

Scheikunde (BA)

Farmaceutische wetenschappen (BA)

Medische natuurwetenschappen (BA)
Variant II: Wijsbegeerte van de sociaal-culturele wetenschappen en

menswetenschappen

Sociale en culturele wijsbegeerte

Antropologie (in meerdere varianten) (BA)

Sociaal-culturele wetenschappen (BA)

Politicologie (BA)

Beleid, communicatie en organisatie (BA)

Bestuur en organisatie (BA)

Communicatiewetenschap (BA)
Rechtsfilosofie

Rechtsgeleerdheid (BA)

Criminologie (BA)

Notarieel recht (BA)

Wijsbegeerte van de pedagogische wetenschappen

Pedagogische wetenschappen (BA)

Variant III: Wijsbegeerte van de geesteswetenschappen

Taalfilosofie, hermeneutiek en esthetica

Duitse taal en cultuur (BA)

Engelse taal en cultuur (BA)

Franse taal en cultuur (BA)

Griekse en Latijnse taal en cultuur (BA)

Nederlandse taal en cultuur (BA)

Taalwetenschap (BA)

Literatuurwetenschap (BA)

Algemene cultuurwetenschappen (BA)

Kunstgeschiedenis (BA)

Godsdienstfilosofie

Theologie (BA)

Religie en levensbeschouwing (BA)
Geschiedfilosofie en theorie van de geschiedenis

Geschiedenis (BA)

Variant IV: Wijsbegeerte van de medische wetenschappen

Medische filosofie en ethiek

Geneeskunde (BA)

Uit deze lijst van bachelors op basis waarvan in elk geval toelating kan worden verkregen tot de master Wijsbegeerte van een bepaald wetenschapsgebied blijkt dat 29 van de 55 op dit moment aan de Vrije Universiteit aangeboden bachelors toegang tot deze master bieden. Instroom op basis van een andere bachelor zal dit slechts mogelijk zijn voorzover deze opleiding vakinhoudelijk voldoende verwant is met één van de opgesomde bachelors.
De examencommissie van de Faculteit der Wijsbegeerte beslist in overleg met de coördinator van de masteropleiding over

• 
  De toelating van studenten die beschikken over een universitaire bachelor (al dan niet elders behaald) van een studierichting die voldoende verwant is met één van de bovengenoemde bachelors die toegang geven tot de masteropleiding.
  
• 
  De toelating van studenten die beschikken over een HBO-bachelor in zoverre die qua vakgebied voldoende verwant is met die van één een van de bovengenoemde universitaire bachelors. De commissie stelt ook de omvang en inhoud van de vereiste premaster vast.
  
• 
  Het verlenen van vrijstellingen met betrekking tot (onderdelen van) de in het voorgaande vermelde vereisten.