NOT: Bültendeki haberler kaynak gösterilmek kaydı ile aynen kullanılabilir ve aktarılabilir
İLK HABER
Prof Dr. Erdal Türkkan:”Avrupa Birliği İlerleme Raporunda Daha Bağımsız, Daha Aktif ve Daha Güçlü bir Rekabet Kurumu Öneriliyor.”
6 Ekimde yayınlanan Avrupa Birliği İlerleme Raporu, Türkiye’nin siyasi, ekonomik ve sosyal alanda çözmesi gereken temel sorunları bazen detaylara da girerek ortaya koyuyor. Rapor’un 6. Bölümünde de Rekabet politikaları kapsamlı bir biçimde masaya yatırılıyor.Raporda dört ana konuya vurgu yapılıyor.
Vurgu yapılan konulardan birisi devlet yardımları:Bu konuyla ilgili olarak yapılan öneriler şunlar:
-Devlet yardımlarının rekabete uygunluğunu kontrol edecek bağımsız bir otoritenin vakit kaybetmeksizin oluşturulması,
-Demir Çelik sektörü için yapılacak yardımları içeren makul bir yeniden yapılanma programının oluşturulması,
Vurgu yapılan ikinci önemli husus, kamu inisiyatifinde olan karar ve düzenlemelerin rekabete uygunluğunun sağlanması
-Devlet monopollerinin sahip oldukları özel ayrıcalıkları giderecek yeni düzenlemelerin yapılması.
-Gerek Parlamentonun gerekse idari birimlerin yaptıkları yasal ve idari düzenlemelerin rekabete uygunluğunun sağlanması,
-Özelleştirmelerin rekabeti arttıracak şekilde yapılması,
-Rekabete aykırı sektörel düzenlemelerin ortadan kaldırılması,
-Alkollü içkiler piyasasında 2001 düzenlemeleriyle getirilen adil rekabeti bozucu hükümlerin düzeltilmesi,
Vurgu yapılan üçüncü önemli konu ise Rekabet Kurumu’nun rolünün etkinleştirilmesi:
-Rekabet Kurumu’nun geniş anlamda rekabet politikalarının belirlenmesindeki rolünün arttırılması,
-Rekabet Kurumu’nun ve diğer düzenleyici kurumların bağımsızlığını azaltacak girişimlerden kaçınılması (Yeni çerçeve yasası)
-Uygulamada dikey ve yatay anlaşmalara yönelik muafiyet ve istisnaların azaltılması ve AB ile uyumlaştırılması,
-Rekabet Kurumu ile diğer bağımsız düzenleyici kurumlar arasındaki işbirliğinin arttırılması,
Vurgu yapılan son konu ise idari yargının kapasitesinin arttırılması ve gecikmelerin engellenmesi.
İlerleme Raporu’nun esas vurgusu Rekabet Kurumunun rolü ile ilgili.Çünkü Rekabet Kurumu’nun gerek devlet yardımları, gerekse Devletin diğer idari ve yasal düzenlemeleri konusunda önemli rol oynaması söz konusu. Bu çerçevede bir bütün olarak değerlendirildiğinde AB İlerleme Raporu’nun daha bağımsız, daha güçlü ve daha aktif bir Rekabet Kurumu önerdiği ortaya çıkıyor.Şimdi karşımıza çıkan soru şu: Acaba bağımsız düzenleyici kurumları kendi denetimine sokmaya çabalayan Hükümet, Rekabet Kurumu’nun yasal ve idari alandaki hareket serbestliğini kısıtlamasına izin verecek mi?
Rekabet Kurumu Türk Telekom ve Tekelin Özelleştirilmesi İçin Yöntem Önerdi
-Telekom’u sat-böl,Tekeli Böl Sat (Posta,28 Eylül 2004)
-Tekel Bölünerek Satılmalı (Akşam 28 Eylül 2004)
-Parçala Özelleştir (Tercüman 28 Eylül 2004)
-Parlak’tan “Samsun’u ayrı Maltepe’yi ayrı sat” uyarısı (Sabah 28 Eylül 2004)
-Tekel’i Hemen,Telekom’u Satıştan sonra Parçalayın (Hürriyet 28 Eylül 2004)
-Ayaydın:Kurul’u Dinlayin Yoksa satış İptal Olur (Hürriyet 28 Eylül 2004)
-Hurşit Güneş:Marka mı Şirket mi Önemli? (Milliyet 30 Eylül 2004)
Türkcell Türk Telekomda İsrarlı
-Türk Telekom’da Türkcell Israrı (Milliyet 28 Eylül 2004)
Sigortacılık Sektöründe Yıkıcı Rekabet Endişesi mi Anlaşma Teklifi mi?
-‘Yangın Sigortasındaki fiyat rekabeti yıkıcı olmasın’ (Milliyet,12 Ekim 2004)
Rekabet Kararlarının RG Yerine WEB
de yayınlanması Rekabet Kurumunu 2,5 Trilyonluk Masraftan Kurtardı
-Zülfikar Doğan.2,5 Trilyonluk Rekabet İlanı WEB’e (Akşam 7 Ekim 2004)
DOĞAL TEKELLER SERBESTLEŞME VE REGÜLASYON
AB İlerleme Raporu: Doğal Tekellerde Serbestleşme Sürdürülmeli
AB ilerleme raporunda özellikle telekomünikasyon sektörünün serbestleştirilmesi ve rekabetin tesisi konusunda önemli adımlar atıldığı ancak bu konudaki çabaların sürdürülmesi gerektiği tespitine yer veriliyor.Bu çabaların özellikle yasal çerçevedeki eksikliklerin giderilmesi,giriş engellerinin kaldırılması; düzenlemelerin tam olarak uygulanması; Telekomünikasyon Kurumunun güçlendirilmesi; özellikle GSM hizmetlerindeki ağır vergilerin, lisans ve tarife bedellerinin düşürülmesi, Türk Telekom’un fiili monopolüne son verilmesi ve tüm telekomünikasyon hizmetlerinde rekabetin sağlanması konularında sürdürülmesi gereği vurgulanıyor. Raporda ayrıca posta hizmetlerinin serbestleştirilmesi, düzenlenmesi ve bunun için bağımsız bir düzenleyici kurulun oluşturulması önerisi getiriliyor.
İlerleme Raporu’nda enerji sektöründeki gelişmeler de detaylı olarak ele alınıyor.Bu konuda serbestleşme ve rekabetin sağlanması açısından bazı önemli mesafeler alındığı teslim edilmekle birlikte serbestleşme çabalarının sürdürülmesi gereği vurgulanıyor.Bu açıdan üzerinde durulan temel konular şunlar: Enerji piyasasının rekabetçi bir yapıya kavuşturulması ve fiyat bozukluklarının önlenmesi için özelleştirme çabalarına ağırlık verilmesi;TEDAŞ ve BOTAŞ’ın faaliyetlerinin EPDK nın sıkı denetimi alına sokulması.BOTAŞ için öngörülen kontrat devirlerinin tamamlanması ve hukuki olarak farklı şirketlere ayrılarak yeniden yapılandırılması, TEDAŞ ın % 28 olan piyasaya açıklık oranının artırılması, elektrik konusunda geçmiş uygulamalardan kaynaklanan yüksek fiyattan alım zorunluluğunun
kaldırılması, sübvansiyonların ve çapraz sübvansiyonların kaldırılması, elektrik ve gazda Doğu Avrupa Enerji Birliği projesinin sürdürülmesi ve AB ağı ile bağlantının sağlanması, elektrikte kaçaklarla daha etkin mücadele edilmesi ve tahsilat sorununun çözülmesi,Enerji etkinliğini arttırmak amacıyla alternatif enerji kaynaklarının ve özellikle yenilenebilir enerji kaynaklarının geliştirilmesi için bir yasal çerçeve oluşturulması, Kömür üretimine yapılan devlet yardımlarının kurallara uygun hale getirilmesi; Türkiye’nin enerji koridoru olma ve arz emniyetini arttırma çabalarının sürdürülmesi ve transit faaliyetlerin düzenlenmesi için şeffaf bir çerçeve oluşturulması.Nükleer enerjide emniyeti arttırmaya yönelik idari denetim kapasitesinin arttırılması
HABER BAŞLIKLARI
-Telekomünikasyon Kurumu’nun Belirlediği Ara Bağlantı Ücretlerinden Kimse Memnun Değil
-Ara Bağlantı Çıkmazı ( Gülçin Üstün,Milliyet 6 Ekim 2004)
-EPDK Lisans Yönetmeliği’nin bazı Maddelerinin İptali İçin Danıştay’da Dava Açıldı
-Rafineriden Doğrudan Akaryakıt Satışına İptal Başvurusu (Hürriyet 22 Eylül 2004)
-Erdal Sağlam:Başbakan’ın Kasteddiği Bürokratlar bunlar mı? (hürriyet 18 Ekim 2004)
-EPDK’ya Akaryakıt Dağıtımı İçin 22 Yeni Lisans Başvurusu
-Akaryakıt Dağıtımı İçin 22 Lisans Başvurusu Yapıldı (Milliyet,20 Eylül 2004
REKABET KÜLTÜRÜ
HABER BAŞLIKLARI -AB Rekabet Kültürünün Gelişimini Gerektiriyor.
-Ercan Kumcu:Avrupa Birliği ve Ekonomi(2) 8Hürriyet 15 Ekim 2004)
-Girişimciler Nereden Çıkıyor
-On beş kasabadan patron da çıkıyor iş
de (Sabah , 18 ekim 2004)
-Yeni İlköğretim Müfredatında Girişimci ve Rekabetçi Nesiller Yetiştirmak Hedefleniyor
-Hedef Girişimci Gençlik (Evrensel,5 Ekim, 2004)
-Devlette Kendine Göre
Kural Koyma ve Değiştirme Alışkanlığı Sürüyor
-Ercan Kumcu:Kuralları Kendine Göre Koyan Devlettir.(Hürriyet 6 Ekim 2004)-Türklerin Guiness Rekorlar Kitabına Girme Çabası Artıyor
-Guiness’ten Okey Geldi (Hürriyet 10 Ekim 2004)
DEVLET YARDIMLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
AB İlerleme Raporunda Devlet Yardımları ve Yükümlülükleri
AB İlerleme Raporunda devlet yardımları konusunda rekabete uygunluğun bağımsız bir kurum tarafından denetimi konusu üzerinde duruluyor.
Raporda vergileme konusundaki eleştirilerde ise özellikle TVA muafiyetlerinin daraltılması, TVA nın uygulama alanının genişletilmesi, düşük oranlarda AB müktesebatına uyum, ve özel rejimler konularının altı çiziliyor.
Raporda Alkollü içkiler ve sigarada yerli üretim lehine kayırmacılık yapan ve AB ile uyumlu olmayan hususlar da vurgulanıyor. Bu bağlamda yerli tütüne daha düşük vergi uygulaması, içkilerin AB de olduğu gibi alkol oranına göre değil, alkol tipine göre vergilendirilmesinin rekbeti bozucu etki yaptığı ifade ediliyor. Direkt vergilerde de AB normlarına uygun olmayan vergilerin kaldırılması öneriliyor.
Diğer taraftan kayıt dışı ekonomi ve vergi kaçaklarıyla daha etkim mücadele yapılması ve idari kapasitesin arttırılması gereğinin altı çiziliyor.
HABER BAŞLIKLARI
-Teşvik Kapsamındaki İl Sayısı Artacak
-Teşvik Yasasının Kapsamı Genişleyecek (Akşam 27 Eylül 2004)
-Erdoğan:Teşvikli İl Sayısı 52’ye Çıkacak (Hürriyet,30 Eylül 1994)
-Üretim Yapana Teşvik Veriyoruz (Akşam 1 Ekim 2004)
-Teşvik Yasası Haksız Rekabet Yaratıyor İddiası
Adana SO:Teşvik yasası değiştirilmeli (Akşam,13 Ekim 2004)
-Vergi İndirimi Hazırlıkları Sürüyor
-Vergiler Üç Yıl İçinde Bir Bir Düşürülecek (Sabah,25 Eylül 2004)
-Vergi Yükü Azaltılacak (Milliyet 26 Eylül 2004)
-Vergi İndirimi Yılbaşından Önce (Sabah 1 Ekim 2004)
-Vergi Ayrıcalığı Yabancıları Türk Tütünü Kullanmaya İtiyor
-Maliye Vergileri Arttırdı Sigaracılar “Türkleşti” (Sabah 2 Ekim 2004)
-Sigaracılar çareyi yüksek vergiden kaçmakta buldu(Akşam,13 Ekim 2004)
-1980 den Buyana Vergi Sisteminde 190 Değişiklik Yapıldı
Abdurrahman Yıldırım:İşsizler Adına Vergide Oyuna Son Verilsin (Sabah 1 Ekim 2004)
-Otomotiv Yatırımlarını cezp etmek İçin Orta Avrupa dan Teşvik Atağı
-Yeni AB Ülkeleri 10 Yıllık Teşvikle Devleri Tavladı (Mete Tansu,Sabah, 20 Eylül 2004)
-OECD;AB Ülkeleri ve Türki,ye’deki Vergi Yükleri (Şükrü Kızılot,Hürriyet 29 Eylül 2004)
ÖZELLEŞTİRME VE SERBESTLEŞMELER
AB İlerleme Raporunda Özelleştirme ve Serbestleşme
AB ilerleme raporunun ekonomik kriterler bölümünde özelleştirme ve serbestleşmeler konusu ele alınıyor. Raporda Türk ekonomisinde serbestleşmenin 1980 lerde başladığı , bugüne kadar elektrik, şeker, tütün gibi konularda önemli serbestleşme sağlandığını, bağımsız düzenleyici kurullar oluşturulduğu belirtiliyor ve petrolde liberalizasyonun da 2005 de başlayacağına işaret ediliyor. Raporda tarım başta olmak üzere fiyatlara müdahalenin önemli ölçüde azaltıldığı da vurgulanıyor.Bununla birlikte Raporda
kamunun ekonomideki etkisinin hala çok güçlü olduğu ve bazı alanlarda giriş ve çıkış engellerinin sürdüğü tespiti yapılıyor.Raporda kamu borçlanmasının dışlayıcı etkileri nedeniyle KOBİ lerin kaynaklardan yeteri ölçüde yararlanamadığının da altı çiziliyor..
Raporda üzerinde durulan diğer bir konu da ticaret mahkemelerinin yavaş çalışması nedeniyle kontrat özgürlüğünün korunamaması ve bürokratik engellerin aşılamaması.
Raporda Özelleştirmeler konusunda yeterli mesafe alınamamakla birlikte( 3,6
milyar Eoro) özel sektörün payının %80 lere çıktığı ve devletin banka ve KİT ler yoluyla %7 lik ve kamu hizmetleriyle de % 13 lük bir paya sahip olduğu belirtiliyor. Raporda POAŞ,TEKELin alkol bölümü ve Mobil Telefon konularında önemli özelleştirmeler yapıldığı, ancak, bankacılıkta henüz başlangıç noktasında olunduğu belirtiliyor. Rapor, Türk-Telekom, TEDAŞ ve THY nin gündemde olduğuna da işaret ediyor. Süt alkol, petrol dağıtımı gibi konularda kamunun piyasadan çekildiğine işaret eden Rapor demir çelik, kağıt turizm gibi alanlarda kamu varlığının sürdüğüne işaret ediyor
HABER BAŞLIKLARI Prof. Aydın Ayaydın:Özelleştirmede Rekabet Sağlanmalı
-Aydın Ayaydın:Özelleştirmede Rekabet (Takvim 30 Eylül 2004)
-Araç Muayenesi İçin Özelleştirme İhalesi Açıldı
-Araç Muayenesi İhaleye Çıktı (Posta, 28 Eylül 2004)
-POAŞ, araç muayene İstasyonlarına Talip oldu (Tercüman, 28 Eylül 2004)
-Telekom ve Tekel İhalesi Ekimde Yapılıyor
-Telekom ve Tekel İhalesi Ekimde (Milliyet 2004)
-Telsim’den ders çıkarıldı (Milliyet 1 Ekim 2004)
-POAŞ Yurtdışına Hisse Satmak İstiyor
-POAŞ yurtdışına Hisse Satacak (Milliyet, 1 Ekim 2004)
-Danıştay 10. Dairesi Demirbank’ın HSBC ‘ye Satışını İptal Eden Kararı Durdurdu
-Demirbank’ın HSBC’ye Satışını İptal Eden Karar Durduruldu (Sabah,1 Ekim 2004)
-Fon’u Rahatlatan Danıştay Kararı (Milliyet 1 Ekim 2004)
-ÖİB,THY’nin Halka Arz Sürecini Başlattı
-THY Halka Arz İçin Pist Başına Yöneldi (Hürriyet 7 Ekim 2004)
-THY nin %20 si halka arz edilecek(Milliyet,16 Ekim 2004)