Darak gapda so’z tartibi. Fransuz tilida darak gapda so’z tartibi quyidagicha bo’ladi:
I o’rinda
II o’rinda
III o’rinda
ega
kesim
to’ldiruvchi
Les étudiants
traversent
la rue
Bu gapda birinchi o’rinda ega, ikkinchi o’rinda kesim, uchinchi o’rinda to’ldiruvchi kelgan.
Agar gapda o’rin yoki payt holi bo’lsa, ular gapning boshida yoki oxirida kelishi mumkin.
Nous occupons les places dans la salle.
Dans la salle nous occupons les places.
Aujourd’hui il fait beau temps.
Il fait beau temps aujourd’hui.
Adjectifs démonstratifs – ko’rsatish sifatlari.
birlik
ko’plik
muj. rod
jens. rod
ikkala rod uchun
ce, cet (bu)
cette (bu)
ces (bular)
Nous lisons ce livre.
Cet étudiant lit le texte.
Cet homme parle bien français.
Cette rue est grande.
Cette école est grande.
Cette heure
Nous lisons ces livres.
Ces étudiants lisent
ces textes.
Ces rues sont grandes.
Ces écoles sont grandes.
Ko’rsatish sifatlari yordamchi so’z bo’lib, ular ot oldida qo’llanadi. U artikl kabi otning rodini, sonini ko’rsatadi. Ot oldida ko’rsatish sifatlari qo’llanganda, artikl ishlatilmaydi.
“ce” undosh bilan boshlangan mujskoy rod birlik sondagi ot oldida, “cet” esa unli yoki o’qilmaydigan “h” harfi bilan boshlangan mujskoy rod birlik sondagi ot oldida qo’llanadi.
M: Ce livre – bu kitob; cet institut – bu institut; cet homme – bu odam.
“Cette” formasi barcha jenskiy rod birlik sondagi otlar oldida qo’llanadi.
M: Cette rue – bu ko’cha; cette école – bu maktab; cette herbe – bu maysa.
“Ces” formasi har ikkala rodning ko’plik sondagi otlar oldida qo’llanadi.
M: Ces livres – bu kitoblar; ces étudiants – bu studentlar; ces hommes – bu odamlar; ces rues – bu ko’chalar; ces écoles – bu maktablar; ces herbes – bu maysalar.
