Zbekiston respublikasi raqamli texnologiyalar vazirligi

§3. Signallarni spektor orqali ifodalash. DPF
Signalni qayta ishlashda signal spektr yordamida chastota domenida ifodalanishi mumkin. Spektr signalni individual chastotalarga ajratadigan matematik vositadir.Signalning spektrini olish uchun biz Furye transformatsiyasi deb ataladigan matematik vositadan foydalanamiz. Furye transformatsiyasi vaqt domenidagi signalni oladi va uni chastota domenidagi signalga aylantiradi. Furye konvertatsiyasining natijasi spektr deyiladi.Spektr signalning xarakteristikalari haqida foydali ma'lumot beradi. Bu signalning o'ziga xos xususiyatlarini aniqlash uchun ishlatilishi mumkin bo'lgan signalning chastota komponentlarini aniqlash imkonini beradi. Masalan, ovozni qayta ishlashda spektr tovushning dominant chastotalarini aniqlash uchun ishlatilishi mumkin, bu bizga ijro etilayotgan musiqiy notalarni aniqlash imkonini beradi.Spektrlarning ikki turi mavjud: amplitudali spektrlar va fazali spektrlar. Amplituda spektri signalning har bir chastota komponentining kuchini ko'rsatadi, faza spektri esa turli chastota komponentlari o'rtasidagi munosabatni ko'rsatadi.Xulosa qilib aytganda, signallarni spektr bilan ifodalash signalni qayta ishlashda muhim vositadir. Bu bizga signalning xususiyatlarini yaxshiroq tushunish va dominant chastotalar kabi o'ziga xos xususiyatlarni aniqlash imkonini beradi.
Dizel zarrachalari filtri (DPF) - bu dizel avtomobillaridan chiqadigan chiqindilarni kamaytirish uchun chiqindi gazni (ba'zilari ularni kuydiruvchi deb atashadi) ushlaydigan va saqlaydigan filtr.

XULOSA
Signallarni spekrlar orqali ifodalash hozirgi axborot va enternet tarmoqlari rivojlangan paytda xabarlarni tezkor uzatish va enternet tezligini oshirish kabi soxalarda katta burilish yasadi.Yani ularni optic tolali kabellar orqali ma’lumotni uzatish tezligini va undagi sarf harajatlarni ancha muncha kamaytirish bu sohadagi ishlarni jadal rivojlantirishga o’ziga yarasha katta islohotlarni yuzaga chiqardi.
Bu orqali Elektro texnika soxasidagi ixtirolarva komuniokatsiya sohasini jadal rivojlantirishga o’zining salmoqli hissasini qo’shdi axborotlarni hozirgi zamonda tez va xavsiz yuborish eng global masalalar qatorida turganligi bois signallar borasidagi har qanday yangi loyihalar ni tezroq hayotga tatbiq qilish va bu soxaning eng global muammolariga eng optimal yechim bergan deb o’ylayman

Foydalanilgan adabiyotlar

1. 
   https://lib.fbtuit.uz/assets/files/1-1610.pdf
   
2. 
   Signals and systems: analysis using transform methods and MATLAB. M.J. Roberts. Publisher: McGrow-Hill Science Engineering, 2012.
   

3. Jon B. Hagen. Radio-Frequency Electronics. Circuits and Applications. Cambridge University Press, 2009.