Acs aciyi bastinr, su sanciyi

ATASÖZLERİ

Acele işe şeytan karışır.

Acı patlıcanı kırağı çarpmaz.

Acımayana acınmaz.

Aç ayı oynamaz.

Ağalık vermeyle yiğitlik vurmayla olur.

Akıl ipin üstündedir.

Akıl zoru bozar.

Akıllı düşman deli dosttan iyidir.

Akıllı hesaplayana kadar deli vurup geçer.

Alıcı kuşun ömrü az olur.

Âlim kocar koç olur cahil kocar hiç olur.

Âlim olmaktan arif olmak iyidir.

Altın satanla kefen satan onmaz.

Altın yere düşmekle tuç (tunç) olmaz.

Ananın bastığı cücük ezilmez.

Armudun iyisini ayılar yer.

Armut dibine düşer.

Arsızın yüzü utanmaz.

Asalet asıldan gelir.

Asıl azmaz bal kokmaz.

Aslan gündüz dinlenmez.

At, avrat, silah emanet edilmez.

Ata malı mal olmaz (kendin kazanmadıkça).

Ateş yanan yerde çiçek bitmez.

Atın iyisine doru derler.

Attan düşen ölmez eşekten düşen ölür.

Ava giden avlanır.

Avradın güzeli ömür artırır.

Avradın kötüsü böğür kazığıdır (ne yana dönsen batar).

Ayak başa baş da ayağa bağlıdır.

B.k b.ku kenefte bulur.

Bal yiyen baldan yağ yiyen yağdan usanır.

Bela gelince haklı haksız ayırmaz.

Bir deriden iki post çıkmaz.

Bir musibet bin nasihatten iyidir.

Ciğer yanmaz ise göz yaşarmaz.

Çiğ un çuvalda durur.

Çivi çıkar izi kalır.

Çoban sevdiği keçiye bir fazla vurur.

Çok laf yalansız çok para haramsız olmaz.

Çürük bez dikiş tutmaz.

Dağ delisiz yol çalısız olmaz.

Dağa dert anlatmak nadana dert anlatmaktan kolaydır.

Davul bile “dengi dengi” çalar.

Davulun sesi uzaktan hoş gelir.

Deli b.kundan değil aklından belli olur.

Deli olmadan veli olunmaz.

Deniz dalgalanmadan durulmaz.

Dervişin fikri ne ise zikri de odur.

Dilber çağında sevilir demir tavında dövülür.

Doğruluk dost kapısıdır.

Doğruluk hazinedir.

Dosta giden yolda engel çok olur.

Dostluk pazarında muhannetlik olmaz.

Düğün girmedik ev olurda ölüm girmedik ev olmaz.

Dükkan kapısı hak kapısıdır.

El nalına da vurur mıhına da.

Elde yiyen yolda acıkır.

Elden gelen öğün olmaz o da vaktinde bulunmaz.

Elden vefa zehirden şifa olmaz.

Eli b.k olmayanın karnı tok olmaz.

Emir demiri keser.

En çok duman ateş karalacağı (söneceği) zaman çıkar.

Enik itinen yal yenmez.

Erken kalkan karga yem bulur erken kalkan soğulcan (solucan) yem olur.

Erken kalkan yol alır, erken evlenen döl alır.

Erken kalkanın siftahı yüklü olur.

Esnaf öğlene kadar aç kalır.

Eşeğe gücü yetmeyen palanı döver.

Eşeği süren o..uruğuna katlanır.

Et giren yere dert girmez.

Ev hırsızına kilit olmaz.

Ev tosunundan öküz olmaz.

Evden eve ışık düşmez.

Ezeli olmayanın geleceği olmaz.

Fetva fetvayı bozar.

Garip kuşun yuvasını Allah yapar.

Gâvur içinde din artmaz.

Gezen tilki yatan aslandan iyidir.

Gönülsüz itten g.tsüz enik doğar.

Gülün narhı sorulmaz.

Güzele göz ağrısı bile yakışır.

Güzelin kahrını çekmek zor olur.

Hain iflak olmaz.

Haramdan şifa olmaz.

Haramın binası olmaz.

Harp paklanır namus paklanmaz.

Hastaya nar sorulmaz.

Her kuşun bir alıcısı vardır.

Her kütüğün başına karınca toplanmaz.

Irmak geçilirken at değiştirilmez.

İkbale ermeden kemâle erilmez.

İnsan dilinin altında gizlidir.

İnsan insana yük olmaz can bedene mülk olmaz.

İnsanın başına ne gelirse dilinden gelir.

İntikam zehirli yılandır (döner sahibini sokar).

İş başa düşerse tuman ayağa düşer.

İş olacağına varır ahmak boşa yorulur.

İşine hor bakan boğazına torba takar.

İt itin kuyruğuna basmaz.

İt kapıda zebun gerek.

İt kemiğin olduğu yerde dolanır.

İt ne yerse onu s..ar.

İte dalaşmaktansa çalıyı dolaşmak iyidir.

İtin g.tü kalıp tutmaz.

İtinen yatan bitinen kalkar.

İyi söz gönül yaylasıdır.

İyisi gelmez yenisi gelir.

Kaba yele karşı tığ savrulmaz.

Kaderden kaçılmaz.

Kadın erkeği eşref de eder eşek de.

Kancık yalanmazsa erkek dolanmaz.

Kâr eden ar etmez.

Karıncanın katarı sayılmaz.

Karının kötüsü yağmur yağarken tavuk sular.

Kavurganın yananı sıçrar.

Kerahattan keramet olmaz.

Kervan yolda dizilir.

Kılavuzu karga olanın burnu b..tan kurtulmaz.

Kış kışlığını p.şt p.ştluğunu yapar.

Kıymet bilmeyen kıymet görmez.

Kocası iyi olan kadın düğünde belli olur.

Kocası iyi olan kadın kurna başında belli olur.

Koça kuyruğu yük olmaz.

Komşu komşunun külüne muhtaçtır.

Kör ile yatan şaşı kalkar.

Kötü düşünmek kötülüğü çağırır.

Kul daralmazsa Hızır yetişmez.

Kul darda kalmazsa Hızır yetişmez.

Kurt katırın pahasını bilmez.

Kurt komşusunu yemez.

Kuş kanatsız uçmaz.

Leyleğin ömrü lak lakayınan geçer.

Mağdur eden mağdur olur.

Merhamet etmeyene merhamet edilmez.

Merhametten maraz doğar.

Mide derdin perhiz devanın başıdır.

Misafir umduğunu değil bulduğunu yer.

Muhannet zor ve çetindir.

Mum dibine ışık vermez.

Müsrif tüccar eski defterleri karıştırır.

Namus kiri su ile paklanmaz.

O..uruğunan gelen pıskırığınan gider.

Oğlan dayıya kız bibiye çeker.

Or.spunun tövbesi zampara görene kadardır.

Ölüsü olan bir gün delisi olan her gün ağlar.

Para anayı kızdan ayırır.

Parası olmayan pazardan, imanı olmayan mezardan korkar.

Piçin babası sorulmaz.

Piçte yiğitlik olur merhamet olmaz.

Sabır acıdır meyvesi tatlıdır.

Sabır gibi devlet bulunmaz.

Sabır taşı eritir.

Sabrın sonu selamettir.

Saçı uzunun âhı yerde kalmaz.

Sağlam vücut üstüne zenginlik olmaz.

Sermayesiz pazar açan pazar da rezil olur.

Sofuluk kırmızı akçe ile beyaz baldırda belli olur.

Sora sora Bağdat bulunur.

Su akar yolağını bulur, yel eser koyağını bulur.

Su çukurunu bulur.

Su içene yılan değmez.

Su yarığını bulur.

Sürüden ayılanı kurt kapar.

Şahin ufak ama turnayı gökten indirir.

Taş yerinde ağırdır.

Tavşan b.ku yemeyle yürük olunmaz.

Tilki tilkiliğini ispat edene kadar post elden gider.

Üstünden yol geçmeyen dağ olmaz.

Var da yalan yok da yalan var biraz da sen oyalan.

Var satılırda yok satılmaz.

Vardan zarar gelmez yoktan gelir.

Varlıktan kötülük gelmez.

Veresiye veren kara suya gider.

Yağ yağa karışır bulgur arada kalır.

Yağar eser yolcu gider.

Yakalanmayan hırsız beyden üstündür.

Yarım hoca dinden yarım doktor candan eder.

Yerinden oynayan güzel yerini yerini gezer.

Yiğidi kılıç kesmez bir kuru söz öldürür.

Yiğidin iyisine deli derler .

Yiğit yiğidi gözünden tanır.

Yola giden yorulur.

Yürek yanmadıkça göz yaşarmaz.

Yürek yarasına merhem kâr etmez.

Zalim abad olmaz.

Zaman her şeyin ilacıdır.

Zenginin attığı fakirin düttüğü tutar.

Zor zoru bozar.

Zorla güzellik olmaz.

Zurnayla peşrev olunmaz.

(Bu bölümde yer alan Atasözleri Sayın Mehmet Aydın’ın özel arşivinden alınmıştır)