Doğal kaynaklar ve siniflandirilmasi

DOĞAL KAYNAKLAR VE SINIFLANDIRILMASI

• DOĞAL KAYNAKLAR VE SINIFLANDIRILMASI

Bu grubun ortak özellikleri;

• Bu grubun ortak özellikleri;

• Yeryüzünde rezervlerinin sınırlı olması;

• kullanılma hız ve miktarları ne denli kısıtlanırsa kısıtlansın,

• kendilerini yenileyememeleri nedeniyle, eninde sonunda tükenme zorunda kalacaklarıdır.

Yenilenemeyen doğal kaynaklar:

• Yenilenemeyen doğal kaynaklar:

• petrol,

• kömür,

• bakır

• demir

• bu kaynakların rezerv alanları hızla azalmaktadır.

• ne denli kısıtlı kullanılırsa kullanılsın

• bu kaynaklar bir gün tükenecek ve ortadan kalkacaktır

Her hangi bir kaynağın koruyucu amenajmanla kullanıldığı zaman,

• Her hangi bir kaynağın koruyucu amenajmanla kullanıldığı zaman,

• yıldan yıla kendi kendini yenilemesi
• potansiyel verimlilik gücünü uzun yıllar devam ettirmesidir.

• Ormanlar,

• çayır ve mer'alar,

• göl ve denizler,

• tarımsal alanlar

• Bunlar;

• iyi bir amenajmanla potansiyel verimlilik güçlerini korurlar

Yenilenebilir enerji kaynağı ;

• Yenilenebilir enerji kaynağı ;

• enerji kaynağından alınan enerjiye eşit oranda veya kaynağın tükenme hızından daha çabuk bir şekilde kendini yenileyebilmesi ile tanımlanır.

Güneş Enerjisi

• Güneş Enerjisi

• Rüzgar Enerjisi

• Jeotermal Enerji

• Hidro Enerji

• Akıntı ve Dalga Enerjisi

• Biyoyakıt Enerjisi

• Biyogaz, Biyodizel, Biyoetanol

Bunlar:

• Bunlar:

• Odun,

• yağlı tohumlu bitkiler (kolza, ayçiçek, soya, mısır),

• karbonhidrat bitkileri (patates, buğday, mısır,pancar, enginar)

• Elyaf bitkileri (keten, kenevir, sorgum, miskantus, vb.)

• Protein bitkileri (bezelye, fasulye, buğday vb.)

• Bitkisel artıklar (dal, sap, saman, kök, kabuk, vb.)

• Hayvansal atıklar ile şehirsel ve endüstriyel atıklar

Bitkiler yeryüzünün devamlılığında daima önemli varlıklardır.

• Bitkiler yeryüzünün devamlılığında daima önemli varlıklardır.

• bitkilerin yeryüzünden kaybolması,

• insan ve insanla birlikte diğer hayvanların da yeryüzünden silinmesine yol açar.

• Bitkilerin geniş bir kullanım alanı vardır.

• Beslenme dışında

• Barınma malzemelerinin yapılmasında, Giyecek, kağıt, boya maddeleri üretiminde, endüstrinin diğer birçok dallarında, ilaç yapımında kullanılırlar.

Ayrıca;

• Ayrıca;

• su ve rüzgar erozyonunun kontrol altında tutulmasında,

• toprak verimliliğinin yükseltilmesinde,

• peyzaj materyali olarak da estetikte kullanılırlar.

Uygarlığın temeli;

• Uygarlığın temeli;

• insanların ilk kez ateşi bulması ve tarımı geliştirmesine dayanır.

• Ateşle birlikte,

• insanların yiyecek maddeleri çeşitlenmiştir.

Toprak işlemesi ile ilk bitkisel üretim tarihi:

• Toprak işlemesi ile ilk bitkisel üretim tarihi:

• 7000-10 000 yıl öncesi Neolitik Çağdadır.

• İlk insanlar

• önceleri taş ve sopalarla toprağı işlemişler
• Sonraları bugünkü karasabana benzer aletleri kullanmışlardır.

Ancak, bu tarihlerden önce

• Ancak, bu tarihlerden önce

• insanların toplayıcılık ve avcılık yaparlardı.

• Bu uzun devreden sonra

• Tarım;

• Farklı bölgelerde
• birbirinden oldukça geniş zaman aralıkları içerisinde gelişmiştir.

Örneğin : Mezopotamya ve Mısır'da M. Ö. 3300 yıllarında

• Örneğin : Mezopotamya ve Mısır'da M. Ö. 3300 yıllarında

• arpa, buğday, susam, darı ve hardal yetiştirmişler

Kuzey ve Orta Amerika yerlileri:

• Kuzey ve Orta Amerika yerlileri:

• Mısır yetiştirmişler,

• İnkalar

• gelişmiş bir mısır ve patates yetiştiricilik teknolojisine sahip olmuşlar.

Yeryüzündeki uygarlıkların başlangıç noktaları;

• Yeryüzündeki uygarlıkların başlangıç noktaları;

• bitki parçalarının yada tohumlarının ekilmeye başlaması ve bol ürün sağlandığı devirlerde olmuştur.

• ilk kültüre alınan bitkiler; Tek yıllık yada mevsimlik bitkilerdir.

• Çok yıllık bitkilerin meyveleri önceleri toplanarak değerlendirilmiş

• daha sonra üretimlerine geçilmiştir.

• Böylece üretimle birlikte bazı ürünlerin çoğaltılması, ürün fazlasına yol açmıştır.

• Bu da

• tarım dışında diğer alanlarda üretim yapanların ortaya çıkmasına

• ve insanlar arasında üretim fazlalarının değişmesine yol açmıştır.

Bugün bilinen ve üretilen bitkilerin çoğu tarih öncesinden bugüne kadar gelişerek gelmiştir.

• Bugün bilinen ve üretilen bitkilerin çoğu tarih öncesinden bugüne kadar gelişerek gelmiştir.

• Bu gelişimde etkili iki faktör:

• 1) Evcilleştirme,

• kültüre alma yada yabani türlerin kontrol altına alınması

• 2) seleksiyon,

• Türler arasında daha iyi ve yararlı olanların seçilmesi

Bu nedenle,

• Bu nedenle,

• ilk insanların

• yabani bitkileri evcilleştirme ve
• yiyecek maddelerini seçerek hazırlamada ortaya koydukları hünerleri ile
• tarımın ilerlemesine öncülük ettikleri tartışılamazdır.

Bugünkü kültür bitkileri orijinlerinden çok farklılaşmışlardır.

• Bugünkü kültür bitkileri orijinlerinden çok farklılaşmışlardır.

• Bugünkü birçok kültür bitkisi ile eskiye doğru kesin bir hattın çizilmesi çoğu kez olanak dışıdır.

• Buğday ve Mısırın yabani formlarından seçile seçile kültür bitkileri haline dönüştürülmesi gerçekten çok çarpıcı örneklerdir.

Bu arada insanlar,

• Bu arada insanlar,

• Göçlerle, ellerinde bulundurdukları kültür bitkilerini diğer bölgelere taşımışlardır.

• Öyle ki;

• Bugün kültür bitkilerinin çoğunun,

• üretim merkezleri ile gen merkezleri birbirinden uzaktır.

Kültür bitkilerinin ilk kez nerelerde kültüre alındıkları kesin bilinmemekle birlikte,

• Kültür bitkilerinin ilk kez nerelerde kültüre alındıkları kesin bilinmemekle birlikte,

• Arkeolojik kazılara göre;

• Indüs Nehri,

• Fırat ve Dicle nehirleri

• Nil Nehrinin sulanan alüviyal topraklarında

• 7 000 - 8 000 yıl önce ilk kültür bitkilerinin yetiştirilmeye başlanıldığı sanılmaktadır.

Verimli Mezopotamya toprakları ilk uygarlıkların birçoğunun doğum yeri olmuştur.

• Verimli Mezopotamya toprakları ilk uygarlıkların birçoğunun doğum yeri olmuştur.

• Birbirinden oldukça farklı yaşama ortamı koşullarına sahip olmaları nedeniyle

• çok çeşitli yabani bitki ve hayvan türleri bu bölgede ortaya çıkmıştır.

• Bu bölge

• arkeolojik kazılara göre,

• toplayıcılıktan üretim ekonomilerine geçişin ilk izlerini taşımaktadır.

İlk tarım kültürü, buğday ve arpa gibi küçük tanelilerin daha çok da kurak ve yarı kurak bölgelerde yetiştirilmeleri ile başlamıştır.

• İlk tarım kültürü, buğday ve arpa gibi küçük tanelilerin daha çok da kurak ve yarı kurak bölgelerde yetiştirilmeleri ile başlamıştır.

• Bu kültüre küçük taneli bitkilerin yetiştirilmesi anlamına gelen granokültür adı verilmektedir.

• Tarımsal sistemlerin ikinci büyük grubunu oluşturan sebze ve meyve kültürü ise, vejekültür adı ile anılıp, başlangıcının daha çok tropikal iklime sahip merkezlerden olduğu kabul edilmektedir.

Mezopotamya tarımının önemli gıda maddeleri

• Mezopotamya tarımının önemli gıda maddeleri

• buğday ve arpa,

• hurma ve incir,

• zeytin ve üzüm

Eski çağlarda en iyi tarım teknikleri Mısır’lılara aitti.

• Eski çağlarda en iyi tarım teknikleri Mısır’lılara aitti.

• Mısırlılar;

• sulama ve drenaj konularında çok ileri idiler.

• Mısır yeryüzündeki en büyük barajlardan birine M.Ö 5000 yıllarında sahipti.

Tarım birçok temel uygulamalı bilim dallarının ortaya koyduğu kavram ve prensiplerden yararlanan geniş kapsamlı bir bilim ve sanat dalıdır.

• Tarım birçok temel uygulamalı bilim dallarının ortaya koyduğu kavram ve prensiplerden yararlanan geniş kapsamlı bir bilim ve sanat dalıdır.

toprak işleme, yabancı ot savaşı, tohumluk seçimi, ekim, ekim nöbeti, gübreleme, bakım, hasat-harman, ürünü pazara hazırlama ve depolama konularında

• toprak işleme, yabancı ot savaşı, tohumluk seçimi, ekim, ekim nöbeti, gübreleme, bakım, hasat-harman, ürünü pazara hazırlama ve depolama konularında

• en az enerji tüketimi ile
• en yüksek verimin hangi yöntemlerle elde edilebileceğini
• ve bu işin sürekliliğinin ne şekilde sağlanabileceğini öğreten bir bilim ve sanat dalıdır.

Tarımın sanat yönü, insanların el ile tohumu toprağa ekişi ile başlar.

• Tarımın sanat yönü, insanların el ile tohumu toprağa ekişi ile başlar.

• Bilimsel açıdan tarım doruk noktasına son yüz yıl içerisinde ulaşmıştır.

• Bu gelişme,

• temel ve uygulamalı bilim dallarında ortaya konan kuralların ve yöntemlerin tarım içerisinde uygulama alanı bulmuş olmasından kaynaklanır.

İyi bir tarımcı;

• İyi bir tarımcı;

• başta

• Ekoloji

• sonra

• botanik,
• fizik,
• kimya
• ve matematik

• konularında iyi yetiştirilmiş olması gerekir.

Tarımcının yapması gereken işlevleri için,

• Tarımcının yapması gereken işlevleri için,

• toprak bilimi
• iklim bilgisi
• bitki koruma
• sulama drenaj
• hayvan yetiştirme
• tarım ekonomisi ile işletmecilik konularında sağlam ön bilgiler edinmesi gerekir.