Dövlət və bələdiyyə idarəetməsinin müasir problemləri
Yüklə 1,61 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 1 MÖVZU 1. “Dövlət və bələdiyyə idarəetməsinin müasir problemləri” fənninin predmeti, vəzifələri və məqsədi. Dövlət və onun funksiyaları 1.1. Fənnin predmeti, vəzifələri və məqsədləri 1.2. Dövlət anlayışı 1.3. Dövlətin mənşəyi və əsas əlamətləri 1.4. Dövlətin tipləri 1.5. Dövlətin əsas funksiyaları 1.1. Fənnin predmeti, vəzifələri və məqsədləri Dövlət və bələdiyyə idarəetməsi yeni elm sahəsi olmaqla predmeti əsasən dövlət, hakimiyyət, siyasət, iqtisadiyyat, idarəetmə, cəmiyyət, sosial münasibətlər və hüququn qarşılıqlı vəhdətindən əmələ gəlir. Predmetin obyekti cəmiyyətin iqtisadi-təsərrüfatçılıq , sosial-mədəni, sosial-iqtisadi, siyasi-hüquqi fəaliyyət sahələridir. Tədris olunan bu fənnin predmetini və obyekti müəyyənləşdirərkən Dövlət idarəçilik nəzəriyyəsi və bələdiyyə idarəçiliyi nəzəriyyəsi elmlərinin fəaliyyət sahələri müəyyənləşdirilməli və müasir idarəetmə sahəsində bir-birini tamamlayan idarəetmə sahələrinə kompleks yanaşma sərgiləmək vacib şərtdir. Dövlətin siyasi idarəetmə sahəsində fəaliyyəti ictimai münasibətlərin və insanların davranışının hüquqi tənzimlənməsi ilə sıx bağlıdır. Burdan da dövlət idarəçilik nəzəriyyəsinin hüquqi aspekti meydana çıxır. Dövlət idarəçiliyinin sosial aspektləri nəzərə alındıqda bu fəaliyyətin insanla və insanların sosial mənafeyi ilə bağlı olduğu meydana çıxır. Dövlət idarəçiliyi insanla və insanların sosial mənafeyi ilə bağlı olduğundan dövlət idarəçiliyinin sosial aspektinin də nəzərə alınması vacibdir. Beləliklə, dövlət idarəetməsi bütövlikdə dövlətlə insanlar arasında siyasi- hüquqi, sosial fəaliyyət və münasibətlər sahəsidir. Dövlət idarəçiliyi anlayışı özündə siyasi, sosial və hüquqi əlamətləri olan hadisə və prosesləri xarakteriza edir. Eyni zamanda onu da nəzərə almaq lazımdır ki, Azərbaycan Respublikası demokratik dövlət quruculuğu prosesində bütün sahələrdə olduğu kimi dövlət idarəetmə sahəsində də əsaslı islahatlar həyata keçirilmiş, mərkəzi hakimiyyətim əksmərkəzləşməsi nəticəsində onların bir çox səlahiyyətləri regional və yerli hakimiyyətlərə ötürülməsi təmin edilmişdir. Beləliklə də vətəndaş cəmiyyətin bərqərar olması üçün və vətəndaşların idarəetmədə iştirak etmək kimi konstituon 2 hüquqlarının reallaşdırılması məqsədilə seçki əsasında formalaşan yerli özünüidarə orqanları olan bələdiyyələr yaradılmış və onların normal fəaliyyət göstərməsi üçün lazımi təşkilati-hüquqi baza yaradılmışdır. İlk dəfə respublikada bələdiyyə seçkiləri 12 dekabr 1999-cu ildə keçirilmiş və 13 il ərzində bələdiyyələr ölkənin sosial- iqtisadi inkişafında mühüm yer tutmaqdadırlar. Artıq bələdiyyələr yerli səviyyədə mühüm dövlət işlərini əsas hissəsini- yerli sosial-iqtisadi,sosial müdafiə və ekoloji problemləri həll etmək istiqamətində müvafiq tədbirlər həyata keçirirlər. Yerli problemlərin həlli ilə bağlı qərarların qəbulu və icrası prosesləri heç şübhəsiz yeni bir idarərtmə forması olan bələdiyyə idarəetməsinin meydana gəlməsinə səbəb oldu. Göründüyü kimi bələdiyyə idarəetməsi dovlət idarəetməsi prosesinin davamı kimi onunla vəhdət təşkil edir. Əsasən yerli əhalinin sosial ,iqtisadi və ekoloji məsələlərini idarə etdiyinə görə Bələdiyyə idarəetməsi cəmiyyətdə sosial münasibətləri və həmin münasibətlərin qanunauyğunluqlarının öyrənən bir elm sahəsidir. Bələdiyyə idarəetməsi siyasi münasibətləri özündə əks etdirmir. Dövlət isə özündə həm siyasi hakimiyyəti, həm də müasir cəmiyyətin təşkilinin ən yüksək formasını birləşdirir. Beləliklə, dövlət idarəçilik nəzəriyyəsinin predmet sahəsi dövlət və cəmiyyətin idarəetmə və özünüidarəetmə subyekti və obyekti kimi qarşılıqlı fəaliyyət sferasını xarakteriza edən siyasi-hüquqi və sosial hadisə və proseslərin vəhdətindən ibarətdir. Yüklə 1,61 Mb. Dostları ilə paylaş:
|