İqlim və ətraf mühit

Qəbələ Peşə məktəbi

“İqlim və ətraf mühit” modulu üzrə

suallar
1.Havanın əsas elementləri dedikdə nə başa düşülür?

1. 
   havanın temperaturu, rütubəti və təzyiqi
   
2. 
   külək, yağıntı
   
3. 
   günəş radiasiyası, təzyiq
   
4. 
   havanın temperaturu, yağıntı
   

2. İrimiqyaslı atmosfer proseslərinin təhlili əsasında havanın gələcək vəziyyəti haqqında irəli sürülmüş elmi fikrə deyilir:

1. 
   Hava xassəsi
   
2. 
   Hava elementi
   
3. 
   Hava proqnozu
   
4. 
   Hava axını
   

3. Atmosfer təzyiqini ölçən cihaz?

1. 
   Hiqrometr
   
2. 
   Termometr
   
3. 
   Barometr
   
4. 
   Anemometr
   

4.Torpağın nəmliyi nəyə deyilir?

1. 
   torpaqda olan suyun onun mütləq quru çəkisinə görə faizlə miqdarına
   
2. 
   nəm torpağın çəkisinə
   
3. 
   quru torpağın çəkisinə
   
4. 
   suyun nəm torpağın çəkisinə nisbətinə
   

5. Mütləq rütubətlilik nəyə deyilir?

1. 
   1m³ havada olan su buxarının qramlarla miqdarına
   
2. 
   havanın yer səthinə göstərdiyi ağırlıq qüvvəsinə
   
3. 
   buxarın maye halına keçməsinə
   
4. 
   havanın yüksək təzyiq sahəsindən alçaq təzyiq sahəsinə doğru yerdəyişməsinə
   

6. Üzərində rəqəmlər və şərti işarələrlə hava (temperatur, təzyiq, buludluluq, külə­yin istiqaməti, sürəti və s.) haq­qında məlumat verilmiş xəritə necə adlanır?

1. 
   geoloji xəritə
   
2. 
   torpaq xəritəsi
   
3. 
   sinoptik xəritə
   
4. 
   heç biri
   

7. Atmosfer təzyiqi - ....

1. 
   buxarın maye halına keçməsi prosesidir
   
2. 
   havanın yer səthinə və oradakı cisimlərə göstərdiyi ağırlıq qüvvəsidir
   
3. 
   havanın yüksək təzyiq sahəsindən alçaq təzyiq sahəsinə doğru yerdəyişməsidir
   
4. 
   1m³ havada olan su buxarının qramlarla miqdarıdır
   

8.İqlim yaradan amil deyil?

1. 
   külək
   
2. 
   atmosfer təzyiqi
   
3. 
   torpağın rütubətliliyi
   
4. 
   torpağın məsaməliliyi
   

9. Ərazidə rütubət əmsalı < 1 (vahiddən kiçik) olduqda rütubət çatışmazlığı var. .......................... iqlimdir.

1. 
   arid
   
2. 
   rütubətli
   
3. 
   humid
   
4. 
   kserofit
   

10. Havanın nəmliyi hansı cihazla ölçülür?

1. 
   barometrlə
   
2. 
   termometrlə
   
3. 
   hiqrometrlə
   
4. 
   flügerlə
   

11. Buxarın maye halına keçməsinə ................................ deyilir və bu proses bulud, duman, şeh, yağış əmələ gətirir.

1. 
   mütləq rütubətlilik
   
2. 
   kondensasiya
   
3. 
   ağırlıq qüvvəsi
   
4. 
   külək
   

12.Əksər bitkilər üçün havanın optimal nəmliyi nə qədərdir?

1. 
   70-80 %
   
2. 
   10-15%
   
3. 
   5-10 %
   
4. 
   30-40%
   

13. Küləyin sürətini ölçən cihaz:

1. 
   flüger
   
2. 
   hiqrometr
   
3. 
   barometr
   
4. 
   termometr
   

14. Hər hansı bir bitkinin inkişafı üçün 5 həyat amili lazımdır.Bunlar hansılardır?

1. 
   su, hava, işıq, təzyiq, istilik
   
2. 
   işıq, su, istilik, rütubət, təzyiq
   
3. 
   işıq, istilik, su, hava, qida maddələri.
   
4. 
   işıq, hava, qida maddələri, iqlim
   

15. Bioloji tarazlığın yalnız təbiət hadisələri ilə pozulmasına səbəb olan amilləri seçin?

1. 
   Şəhərsalma, meşələrin qırılması, quraqlıq, səhralaşma, sərt qış və normadan artıq istilər
   
2. 
   Sel, daşqınlar, quraqlıq, səhralaşma, sərt qış və normadan artıq istilər
   
3. 
   Sərt qış və normadan artıq istilər, heyvanların ovlanması, seleksiya işlərinin aparılmaması
   
4. 
   Heyvanların ovlanması, suvarmaların düzgün aparılmaması, kimyəvi maddələrdən normadan artıq istifadə
   

16. Maddələrin torpaq, bitki, heyvan və mikroorqanizmlər arasında dövr etməsi necə adlanır?

1. 
   Geoloji (böyük dövr etmə)
   
2. 
   Bioloji (kiçik dövr etmə)
   
3. 
   Radioloji
   
4. 
   Heç biri
   

17. Toxumlar cücərəndə onların şişməsi üçün və bitkinin vegetasiya dövründə qida maddələrini mənimsəmək üçün lazım olan amil hansıdır?

1. 
   hava
   
2. 
   işıq
   
3. 
   külək
   
4. 
   su
   

18. Müəyyən ərazi üçün xas olan və ildən-ilə təkrarlanan hava tiplərinin çoxillik rejiminə .............. deyilir.

1. 
   iqlim
   
2. 
   ərazi
   
3. 
   rütubət
   
4. 
   günəş radiasiyası
   

19. Aşağıdakı fikirlərdən hansı yanlışdır?

1. 
   Müəyyən ərazi üçün xas olan və ildən-ilə təkrarlanan hava tiplərinin çoxillik rejiminə iqlim deyilir
   
2. 
   Düşən yağıntının miqdarı buxarlanan suyun miqdarından az olan torpaqlara humid torpaqlar deyilir
   
3. 
   Humid torpaqlarda yağıntının miqdarı buxarlanan və yerə hopan suyun miqdarından xeyli çox olur
   
4. 
   Arid torpaqlar quru çöllərdə, səhralaşmış savannalarda, yarımsəhra və səhralarda əmələ gəlir
   

20. Transpirasiya nədir?

1. 
   qeyri-üzvi maddələrdən üzvü maddələrin əmələ gəlməsi
   
2. 
   müəyyən ərazi üçün xas olan və ildən-ilə təkrarlanan hava tiplərinin çoxillik rejimi
   
3. 
   bitkinin torpaqdan aldığı suyu yarpaqlar vasitəsilə buxarlandırmasıdır
   
4. 
   havanın yer səthinə və oradakı cisimlərə göstərdiyi ağırlıq qüvvəsidir
   

21.Dolu yağması nəticəsində və zərərverici həşəratların təsiri ilə bitkinin yarpaqlarının zədələnməsi halları hansı ekoloji amillərə aiddir?

1. 
   Dolu – biotik amil, zərərverici həşərat – abiotik amildir
   
2. 
   Dolu – abiotik amil, zərərverici həşərat – biotik amildir
   
3. 
   Hər iki hadisə biotik amilə aiddir
   
4. 
   Hər iki hadisə abiotik amilə aiddir
   

22.Torpaq profilində və onun səthində duzların əmələgəlməsi prosesi necə adlanır?

1. 
   Eroziya
   
2. 
   Şoranlaşma
   
3. 
   Nitrifikasiya
   
4. 
   Denitrifikasiya
   

23. Bitkilər zəif inkişaf edir, gövdəsi nazik, uzun olur və yerə yatır. Bitkidə bu hallar hansı amil çatışmadıqda baş verir?

1. 
   Su
   
2. 
   Hava
   
3. 
   İşıq
   
4. 
   Rütubət
   

24. İqlim dəyişikliklərinin əsas səbəbi nədir?

1. 
   Atmosferə atılan qazların yaratdığı istixana təsiri (effekti)
   
2. 
   Atmosferə atılan qazların yaratdığı radiasiya
   
3. 
   Atmosferə atılan qazların yaratdığı soyuq hava
   
4. 
   Heç biri
   

25. Bioloji tarazlıq - .......

1. 
   canlı orqanizmlərlə məskunlaşma mühitinin yaratdığı vahid təbiət kompleksləri
   
2. 
   canlı orqanizmlər və qeyri-üzvi komponentlərin maddələr dövranı baş verən məcmusudur
   
3. 
   təbiətdə olan canlı orqanizmlərin növ tərkibinin, onların sayının, məhsuldarlığının, yayılmasının, həmçinin mövsümü dəyişməsinin və digər bioloji proseslərin nisbi davamlığı başa düşülür
   
4. 
   təbii komplekslərin bir-biri ilə qarşılıqlı əlaqəsi ilə dinamiki stabilliyin (sabitlik) qorunmasıdır
   

26. Bitkilərə təsir edən ekoloji amillər hansı variantda düzgün verilmişdir?