Rg sayı: 16 13 Mart 1976



Yüklə 0,69 Mb.
səhifə1/8
tarix15.01.2019
ölçüsü0,69 Mb.
#96895
  1   2   3   4   5   6   7   8

RG Sayı:16 13 Mart 1976
Kuzey Kıbrıs Türk Federe Devleti Kurucu Meclisinin 3 Mart 1976 tarihli birleşiminde kabul olunan “1976 Seçim ve Halkoylaması Yasası”, Anayasanın 74’üncü maddesi gereğince KTF Devleti Başkanı tarafından Resmi Gazetede yayınlanmak suretiyle ilan olunur.
5/1976

SEÇİM VE HALKOYLAMASI YASASI


(29/1977; 1/1980; 4/1980; 12/1981; 17/1985; 19/1985; 15/1986; 16/1986; 60/1988; 17/1990; 33/1990; 52/1991; 78/1991; 46/1993; 59/1993; 2/1994; 12/1994; 12/1998; 48/1998 ;13/2000 ve 14/2002 sayılı Yasalar ile değiştirilmiş ve birleştirilmiş şekliyle)
MADDE DİZİNİ:
Madde 1. Kısa isim.

Madde 2. Tefsir.


BİRİNCİ KISIM – GEMNEL KURALLAR

BÖLÜM I – İLKELER.

Madde 3. Yasanın uygulanacağı seçimler.

Madde 4. Seçim İlkeleri.

Madde 5. Seçim Bölgeleri.

Madde 6. Seçim Çevresi.

Madde 7. Sandık Bölgesi.

Madde 8. Seçmen Nitelikleri.

Madde 9. Seçilebilme Nitelikleri.

Madde 10. Seçim Dönemi.

Madde 11. Seçimlerin ve Halkoylamasının başlangıç ve oy

verme günü.

Madde 12. Cumhuriyet Meclisi Seçimlerinin Yenilenmesi ve

Ertelenmesi.

Madde 13. Boşalmalarda seçim.

Madde 14. Ara seçimler.

Madde 14A. İstifaların Sunulacağı makam ve geçerlilik.

Madde 14B. Muhtar veya Köy İhtiyar Heyetlerinde istifalar

dışındaki boşalmalar.
BÖLÜM II – SEÇİM KURULLARI

Madde 15. Seçim işleri.

Madde 16. Seçim kurulları.

Madde 17. Yüksek seçim kurulu.

Madde 18. Üye seçimi zamanı.

Madde 19. Karar verme.

Madde 20. Yüksek Seçim Kurulunun görev ve yetkileri.

Madde 21. İlçe seçim kurulları.

Madde 22. Siyasal parti temsilcileri.

Madde 23. İlçe Seçim Kurullarının görev ve yetkileri.

Madde 24. Sandık kurulları.

Madde 25. Sandık kurulu başkanı.

Madde 26. Sandık kurulu üyeleri.

Madde 27. Görev süresi.

Madde 28. Adaylar ve gözlemcileri.

Madde 29. Kurullarda görev alamayacaklar.

Madde 30. And içme.
İKİNCİ KISIM – SEÇİM ÖNCESİ İŞLERİ.

BÖLÜM I – SEÇMEN KÜTÜKLERİ.

Madde 31. Seçmen kütüğünün daimiliği.

Madde 32. Büroların seçim giderleri.

Madde 33. Kütüğe yazılma ilkeleri.

Madde 34. Seçim çevresi krokisi ve binalar cetveli.

Madde 35. Kroki ve cetvellerin partilere verilmesi.

Madde 36. Kütüklerin düzenlenme ve denetlenmesinde

görevlendirilecekler.

Madde 37. Daimi seçmen kütüklerinin düzenlenişi.

Madde 38. Daimi seçmen kütüklerinin denetlenmesi ve

kütükler üzerinde yapılacak işlemler.

Madde 38A. Seçim Dönemi bitmeden seçimin yenilenmesi halinde

daimi Seçmen Kütüklerinin hazırlanması.

Madde 38B. Seçmen yaşına ulaşmamış yurttaşların kaydolunduğu

kütükler üzerinde yapılacak işlemler.

Madde 39. Siyasal partilerin gözlemci bulundurması.

Madde 40. Günlük çalışmaların saptanması.

Madde 41. Cetvellerin teslimi, birleştirilmesi, daktilo

edilmesi, denetim ve onaylama işlemleri.

Madde 42. Daimi seçmen kütüğünün sandık seçmen listelerine

bölünmesi.

Madde 43. Sandık seçmen listesi.

Madde 44. Sandık seçmen listelerinin asılması.

Madde 45. Sandık seçmen listelerinin korunması.

Madde 46. Askı yeri görevlisi.

Madde 47. Kütüğün siyasal partilerce incelenmesi.

Madde 48. Askı süresi.

Madde 49. Sandık seçmen listelerinin kesinleşmesi.

Madde 50. Seçmen kartı.

Madde 51. Seçmen kartlarının dağıtılması.
BÖLÜM II – ADAYLIK.

Madde 52. Seçilecek kimselerin sayısının saptanması.

Madde 53. Aday olabilecekler.

Madde 54. Aday listeleri.

Madde 55. Siyasal parti adayları.

Madde 56. Adaylığını koyamayacak olanlar.

Madde 57. Kamu görevlilerinin adaylığı.

Madde 58. Adaylık için başvurma.

Madde 59. Bir bölgeden adaylık.

Madde 60. Başvurmaların incelenmesi.

Madde 61. Adayların ilanı.

Madde 62. Adayların seçilmiş sayılacağı haller.

Madde 63. Adaylıktan çekilme, adaylığa aykırılık ve ölüm.

Madde 64. Aday saptama toplantıları.


BÖLÜM III – SEÇİM VE HALKOYLAMASI PROPAGANDASI.

Madde 65. Propaganda serbestliği ve süresi.

Madde 66. Açık yerlerde propaganda.

Madde 67. Kapalı yerlerde propaganda.

Madde 68. Devlet radyoları ve televizyonu ile propaganda

yapılması.

Madde 69. Başvurma.

Madde 70. Yayın zamanının saptanması.

Madde 71. Radyo ve televizyon konuşmalarının tespiti.

Madde 71A. Bağımsız adayların radyo ve televizyon konuşmaları.

Madde 72. Hoparlörle propaganda.

Madde 73. Duvar ve el ilanları.

Madde 74. Propaganda yayınlarına ilişkin yasaklar.

Madde 75. Ayrıcalık.

Madde 76. İlan yerleri.

Madde 77. Başka yerlere ilan asma yasağı.

Madde 78. Matbua dağıtımı.

Madde 79. Seçim süresince yapılamayacak işler.

Madde 80. Törenlere ait yasaklar.

Madde 81. Cumhurbaşkanı, Başbakan ve Bakanlara ilişkin yasaklar.

Madde 82. Kamu görevlilerinin gezilere katılma yasağı.
BÖLÜM IV. – ARAÇLAR.

Madde 83. Araçların sağlanması.

Madde 84. Oy verme araçları ve teslimi.

Madde 85. Tutanak defteri.


ÜÇÜNCÜ KISIM – SEÇİM GÜNÜ İŞLERİ.

BÖLÜM I – SANDIK BAŞI İŞLERİ.

Madde 86. And içme.

Madde 87. Görev ve yetkileri.

Madde 88. Gözlemciler.

Madde 89. Kurulda çoğunluğun sağlanması.

Madde 90. Sandığın konulacağı yer.

Madde 91. Kapalı oy verme yeri.

Madde 92. Oy verme yerinin nitelikleri.

Madde 93. Sandığın ve oy pusulalarının Kurulca mühürlenmesi.

Madde 94. Halkoylamasında oy pusulası.

Madde 95. Cumhurbaşkanlığı, Belediye başkanlığı ve muhtarlık seçimlerinde oy

pusulası.

Madde 96. Milletvekilliği, belediye meclisi üyeliğim ve ihtiyar heyeti üyeliği

seçimlerinde oy pusulası.

Madde 97. Oy pusulalarının teslimi ve mühürlenmesi.

Madde 98. Seçmene verilecek oy pusulası.

Madde 99. Halkoylamasında oy verme şekli.

Madde 100. Cumhurbaşkanlığı, belediye başkanlığı ve muhtarlık seçimlerinde oy

verme şekli.


Madde 101. Milletvekilliği, belediye meclisi ve ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde oy

verme şekli.

Madde 101A. Aynı günde birden fazla seçim yapılması halinde oy verme biçimi.

Madde 102. Kullanılmayan oy pusulaları.


BÖLÜM II – YASAKLAR VE SANDIK BAŞI DÜZENİ.

Madde 103. İçki ve silah taşıma yasağı.

Madde 104. Yayın yasağı.

Madde 105. Sandık alanı, sandık yeri ve düzenin sağlanması.

Madde 106. Başkana ait yetkiler.

Madde 107. Sandık alanında suç işlenmesi.

Madde 108. Sandık alanındaki inzibat tedbirleri.

Madde 109. Sandık alanı dışındaki inzibat tedbirleri.


BÖLÜM III – OY VERME.

Madde 110. Oy verme yetkisi.

Madde 1 11. Kimlik saptanması.

Madde 112. Oy verme düzeni.

Madde 113. Oy verme süresi.

Madde 114. Oy vermede sıra.

Madde 115. Oy vermeden önceki işler.

Madde 116. Kapalı oy verme yerinde kalma.

Madde 117. Oy pusulasının sandığa atılması ve imza.

Madde 118. Kurul görevlilerinin oy vermesi.


BÖLÜM IV – OYLARIN SAYIMI VE DÖKÜMÜ.

Madde 119. Sayım tedbirleri.

Madde 120. Oy verenlerin sayısının denetimi.

Madde 121. Kullanılan oy pusulaları.

Madde 122. Sandığın açılması ve oy pusulalarının sayımı.

Madde 123. Oyların sayımı ve dökümü.

Madde 124. Oy pusulalarının açılması.

Madde 125. (12/1994 sayılı Yasa ile kaldırılmıştır).

Madde 126. Geçerli olmayan oy pusulaları.

Madde 127. Hesaba katılan ve katılmayan oy pusulaları.

Madde 128. Sayımın ilanı ve sonuçların tutanağa geçirilmesi.

Madde 129. Tutanağın asılması.

Madde 130. Sayıma ilişkin evrak ve belgelerin teslimi.
DÖRDÜNCÜ KISIM – SEÇİM SONRASI İŞLERİ.

BÖLÜM I – SEÇİM VE HALKOYLAMASI SONUÇLARININ BİRLEŞTİRİLMESİ.

Madde 131. Sonuçların birleştirilmesinde genel ilke.

Madde 132. Birleştirmede kişisel oyların da saptanması.

Madde 133. Seçim sonuçlarının ilçe seçim kurullarında birleştirilmesi.

Madde 133A. Genel baraj ve hesaplanması.

Madde 134. Yüksek Seçim Kurulunda birleştirme.
BÖLÜM II – SEÇİM VE HALKOYLAMASI SONUÇLARININ SAPTANMASI.

Madde 135. Muhtar ve belediye başkanı seçilenlerin saptanması.


Madde 136. Partilerle bağımsız adayların elde ettikleri milletvekilleri, belediye

meclisi üyesi ile ihtiyar heyeti üyesi sayısının hesaplanması.


Madde 137. Milletvekilliğine, belediye meclisi üyeliğine ve ihtiyar heyeti üyeliğine

seçilenlerin Yüksek Seçim Kuruluna bildirilmesi ve tutanakların

verilmesi.

Madde 138. Seçim ve halkoylaması sonuçlarının ilanı ve yayımı.

Madde 139. Cumhurbaşkanlığına seçilen adayın saptanması ve ilanı.

Madde 140. Halkoylamasının kesin sonucunun saptanması ve ilanı.

Madde 141. Seçim ve halkoylaması sonuçlarının yayını.

Madde 142. Seçim ve halkoylaması delillerinin saklanması.

Madde 143. Seçimin, halkoylamasının veya tutanağının iptali.

Madde 144. Birden fazla siyasal görevin aynı kişide birleşemeyeceği.


BÖLÜM III – SEÇİLENLERİN GÖREVE BAŞLAMASI.

Madde 145. Belediye başkanı, belediye meclisi üyesi, muhtar ve ihtiyar heyeti

üyelerinin göreve başlaması.

Madde 146. Milletvekillerinin göreve başlaması.

Madde 147. Cumhurbaşkanının göreve başlaması.
BEŞİNCİ KISIM – İTİRAZ VE ŞİKAYETLER.

BÖLÜM I – GENEL KURALLAR.

Madde 148. İtiraz edebilecekler.

Madde 149. İtiraz mercileri.

Madde 150. İtirazın şekli.

Madde 151. İtiraz üzerine verilecek karar

Madde 152. Kararların bildirilmesi ve tebliği.

Madde 153. Resim ve harç


BÖLÜM II – ŞİKAYET.

Madde 154. Tarifi ve mercii.

Madde 155. Şikayetin incelenmesi.

Madde 156. İtiraz ve şikayetin işlemleri durdurmaması.


BÖLÜM III – KURULLARIN OLUŞUMU VE İŞLEMLERİNE KARŞI ŞİKAYET

VE İTİRAZ.

Madde 157. Sandık kurullarına ait itiraz ve şikayet.

Madde 158. İlçe seçim kurullarına karşı itiraz ve şikayet.


BÖLÜM IV – SANDIK SEÇMEN LİSTELERİNE İTİRAZ.

Madde 159, 160 ve 161 ………………………………… ile kaldırılmıştır.

Madde 162. Adaylığa itiraz.

Madde 163. Adaylığa itirazın incelenme süresi.


BÖLÜM V – SANDIK KURULLLARININ VEYA BAŞKANLARININ ŞİKAYET

ÜZERİNE VERECEKLERİ KARARLARA İTİRAZ.

Madde 164. Sandık kurullarının veya başkanlarının işlemlerine itiraz.

Madde 165. Sandık kurulu kararlarına ve tutanağa itiraz.


BÖLÜM VI – İLÇE SEÇİM KURULLARININ VEYA BAŞKANLARININ

ŞİKAYET ÜZERİNE VERECEKLERİ KARARLARLA SAİR

KARARLARINA VE İLÇE BİRLEŞTİRME

TUTANAKLARINA İTİRAZ VE OLAĞANÜSTÜ İTİRAZ.

Madde 166. İlçe seçim kurullarının veya başkanlarının, şikayet üzerine verecekleri

Kararlarla sair kararlarına ve ilçe birleştirme tutanaklarına itiraz.
BÖLÜM VII – YÜKSEK SEÇİM KURULUNUN İŞLEM VE TEDBİRLERİNE

KARŞI ŞİKAYET.

Madde 167. Yüksek seçim kurulunun işlem ve tedbirlerine karşı şikayet.

Madde 168. İnceleme ve soruşturma usulü


ALTINCI KISIM – SEÇİM SUÇLARI VE CEZALAR.

Madde 169. Kurullara karşı suçlar.

Madde 170. Kurulların karar ve tedbirlerine uymama.

Madde 171. Kurul üyelerinin kurul kararlarına uymaması.

Madde 172. Kurul üyelerinin göreve gelmemesi.

Madde 173. Araç ve gereçlerin zamanında gönderilmemesi.

Madde 174. Görevi savsama ve kötüye kullanma.

Madde 175. Kamu görevlilerinin cezaları.

Madde 176. Seçmen kütükleri hazırlıklarına ilişkin suçlar:

Madde 177. Seçmen kütüklerinin düzenlenmesi.

Madde 178. Kütük düzenlemekle görevli olanların suçları.

Madde 179. Seçme yeterliği olmayanların seçmen kütüklerine kaydı.

Madde 180. Birden fazla seçmen kütüğüne kayıt.

Madde 181. Seçmen kütüğüne kaydolunmamaya teşvik.

Madde 182. Sandık seçmen listeleri üzerinde işlenen suçlar:

Madde 183. Sandık seçmen listesine ilişkin suçlar.

Madde 184. Seçmen kütükleri, sandık seçmen listeleri ve diğer belgeler üzerinde

işlenen suçlar.

Madde 185. Propaganda toplantılarına ilişkin suçlar.

Madde 186. Toplantı kurullarına karşı suçlar.

Madde 187. Yasak günlerde propaganda.

Madde 188. Yasak günlerde kamuoyu yoklamalarının yayınlanması.

Madde 187A. Haksız oy sağlama.

Madde 188. Oy kullanmayı engelleme.

Madde 189. Oy kullanmayı engelleme.

Madde 190. Adaylık kurallarına aykırı hareketler ve propaganda yapamayacak

olanlar.

Madde 191. Cumhurbaşkanı, Başbakan ve bakanların yasaklara uymamaları.

Madde 192. Sair propaganda suçları.

Madde 193. Matbua ve ilanların tahribi.

Madde 194. Sandık düzeni ve oy vermeye ilişkin suçlar.

Madde 195. Sandık başında müdahale ve ihtara uymama.

Madde 196. Seçmen olmayanların oy vermesi.

Madde 197. Oy sandığı üzerinde suçlar.

Madde 198. Oy pusulaları üzerinde işlenecek suçlar.

Madde 199. Kurul başkan ve üyelerinin seçim işlerini bozması.

Madde 200. Oy verme sonucunu etkileyecek haller.

Madde 201. İtiraz ve şikayetleri Kabul etmeme.

Madde 202. Kötü niyetle itiraz.

Madde 203. Kötü niyetle şikayet.

Madde 204. Çeşitli kurallar.

Madde 205. Resmi makamların bildirilerine karşı işlenen suçlar.

Madde 206. İçki yasağına aykırı hareketler.

Madde 207. Silah taşıyanlar.

Madde 208. Kovuşturma usullerine aykırı hareket.
YEDİNCİ KISIM – KOVUŞTURMA USUL VE ŞEKİLLERİ.

Madde 209. Kovuşturma ve Soruşturma zamanı.

Madde 210. Genel kuralların uygulanması.

Madde 211. Kovuşturma usulü.

Madde 212. Seçim zamanında cevap hakkı .

Madde 213. Kurulda görevli yargıcın bakamayacağı davalar.

Madde 214. Tutanakların delil değeri.

Madde 215. Seçim ve halkoylaması suçu.

Madde 216. Dava süresi.
SEKİZİNCİ KISIM – YURT DIŞINDAKİ SEÇMENLERİN SEÇİM VE

HALKOYLAMASINA KATILMASI.

Madde 217. Yurt dışında oy kullanabilecek seçmenler.

Madde 218. Yurt dışında oy kullanmak için başvurma.

Madde 219. Yurt dışında sandık açılacak yerlerin saptanması.

Madde 220. Yurt dışında oy kullanacak olanların sandık seçmen listeleri.

Madde 221. Özel sandık kurulları.

Madde 222. Sandık seçmen listesinin asılması.

Madde 223. Sayım ve döküm.

Madde 224. Seçim sonuçlarına ilişkin evrak ve belgelerin teslimi.

Madde 225. Seçim sonuçlarının bildirilmesi ve birleştirilmesi.

Madde 226. Yurt dışında işlenen seçim suçları.

Madde 227. Tüzük yapma yetkisi.

Madde 228. Kısmın kapsamı.


DOKUZUNCU KISIM – ÇEŞİTLİ KURALLAR.

Madde 229. Seçim giderleri.

Madde 230. Ödenecek ücretler.

Madde 231. Satın alma ve avans.

Madde 232. Seçim eşyasının saklanması.

Madde 233. Muaflık.

Madde 234. Yüksek Seçim kurulunca yapılacak işlemler.

Madde 235. Radyo ve televizyon ile yayınlanması zorunlu bildiriler.

Madde 236. Aday olan kamu görevlilerinin durumu.

Madde 236A. Bilgisayardan yararlanma.


ONUNCU KISIM – SON KURALLAR.

Madde 237. Tüzük ve Yönetmelikler.

Madde 238. Yürürlükten kaldırma.

Madde 239. Yürütme organı.

Madde 240. Yürürlüğe giriş.





Kıbrıs Türk Federe Devleti Kurucu Meclisi, aşağıdaki Yasayı yapar:


Kısa

İsim



  1. Bu Yasa, "1976 Seçim ve Halkoylaması Yasası" olarak isimlendirilir.




Tefsir

2. Bu Yasada metin başka türlü gerektirmedikçe;

2.12/1994

"Anayasa", Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Anayasasını anlatır.




"Bakanlar Kurulu", Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Bakanlar Kurulunu anlatır.




"Bakanlık", İçişleri ile görevli bakanlığı anlatır.

51/1995


"Belediye", Belediyeler Yasası uyarınca kurulan yerel yönetim birimini anlatır.




"Belediye Başkanı", bu Yasa kuralları uyarınca seçilen bir belediye başkanını anlatır.




"Belediye Meclisi", bu Yasa kuralları uyarınca seçim yoluyla oluşturulan belediye meclisini anlatır.




"Belediye Meclis Üyesi", bu Yasa kuralları uyarınca belediye meclislerine seçilen meclis üyesini anlatır.




"Cumhurbaşkanı", Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanını anlatır.




"Devlet", Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Devletini anlatır.

50/1983

25/86


54/89

35/93


"Devlet Radyo ve Televizyonu", Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Anayasasının 130'uncu maddesi kuralları ile Bayrak Radyo Televizyon Kurumu Yasası uyarınca Devlet eliyle kurulan Bayrak Radyo ve Televizyonunu anlatır.




"Halkoylaması", Anayasaya, Yasaya veya Karara dayanarak yapılan halkoylamasını anlatır.

Bölüm 244

16/72


10/74

17/74


14/75

"İhtiyar Heyeti Üyesi", Köy İhtiyar Heyetleri Yasası kurallarına göre oluşturulan İhtiyar Heyetlerinin bu Yasa uyarınca seçilen üyelerini anlatır.

33/1998


"İlçe", Mülki Yönetim ve Bölümleri Yasası kuralları çerçevesinde ilçe olarak belirlenen mülki yönetim birimini anlatır.

2.12/1998


"Kimlik Kartı", Kıbrıs Türk Federe Devleti kimlik kartını veya Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti kimlik kartını veya Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti polis kimlik kartını anlatır.




"Milletvekili", bu Yasa kuralları uyarınca seçilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi üyesini anlatır.




"Muhtar", Köy İhtiyar Heyetleri Yasasında tanımlanan ve yetki ve görevleri belirlenen ve bu Yasa Kuralları uyarınca seçilen muhtarı anlatır.

2.12/1998


"Pasaport", Kıbrıs Türk Federe Devleti pasaportunu veya Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti pasaportunu anlatır.

10/1975

27/81


18/90

77/91


"Siyasal Parti", Siyasal Partiler Yasası kuralları uyarınca oy verme gününden en az doksan gün önce kurulup tüzel kişilik kazanan siyasal partileri anlatır.

Bağımsız Aday İfadesinin Bazı Madde

Amaçları

Bakımından

Yorumu

2.14/2002





"Yurttaş", Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yurttaşını anlatır.


2A. Bu Yasanın 26'ncı maddesinin (3)'üncü ve (5)'inci fıkraları, 28'inci maddesi, 62'nci maddesi, 63'üncü maddesinin (2)'inci fıkrası, 66'ncı maddesinin (3)'üncü fıkrası, 67'nci maddesinin (l)'inci fıkrası, 72'nci maddesinin (2)'inci ve (3)'üncü fıkraları, 73vüncü maddesinin (l)'inci fıkrası, 76'ncı maddesinin (2)'inci ve (3)'üncü fıkraları, 88'inci maddesi, 124'üncü maddesinin (8)'inci fıkrası, 128'inci maddesinin (9)'uncu fıkrası, 129'uncu maddesinin (l)'inci fıkrası, 133'üncü maddesinin (l)'inci, (4)'üncü ve (5)'inci fıkraları, 138'inci maddesinin (3)'üncü fıkrası, 166'ncı maddesi ve 190'ıncı maddesinin (2)'inci fıkrasında geçen "bağımsız aday" ifadesi, muhtar adayı ve ihtiyar heyeti üyesi adaylarını da kapsar biçimde yorumlanır.






BİRİNCİ KISIM

GENEL KURALLAR

BÖLÜM I - İLKELER


Yasanın uygulanacağı seçimler

3. Bu Yasa kuralları, Cumhurbaşkanlığı, milletvekilliği, belediye başkanlığı, belediye meclis üyeliği, muhtarlık, köy ihtiyar heyeti üyeliği seçimleri ile halkoylamasında uygulanır.


Seçim ilkeleri

  1. (1) Seçimler ve halkoylamaları serbest, eşit ve tek dereceli

genel oy ilkelerine göre yapılır




(2) Seçmen oyunu kendisi kullanır.




(3) Oy gizli verilir.




  1. Oyların sayımı, dökümü ve tutanaklara geçirilmesi açık olarak

yapılır.


Seçim bölgeleri

3.12/1981



  1. Cumhurbaşkanlığı seçimi ile halkoylamasında Devlet sınırları;

milletvekilliği seçimlerinde her ilçe; belediye başkanlığı ile belediye meclisi üyeliği seçimlerinde her belediyenin sınırları; muhtarlık ve ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde her köyün veya mahallenin sınırları, bir seçim bölgesidir.

Seçim çevresi

6. Seçim ve halkoylamalarında, her muhtarlık bir seçim çevresidir.


Sandık bölgesi

4.12/1981



7. (1) Seçim ve halkoylamalarında, her seçim çevresi gerektiği kadar sandık bölgesine ayrılır. Her sandık bölgesi için oy verme mahalli, mahallenin bağlı olduğu muhtarlık sınırları içinde saptanır.




(2) Her sandık bölgesi esas itibariyle üç yüz seçmeni kapsar.




  1. Seçmen sayısı dört yüzü aşmayan seçim çevrelerinde, seçmenler

oylarını bir sandıkta verebilirler.

Seçmen nitelikleri

8. (1) On sekiz yaşını bitirmiş ve bu Yasa kuralarına uygun olarak seçmen kütüklerine kaydedilmiş kadın - erkek her Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Yurttaşı seçmendir; seçme ve halkoylamasına katılma hakkına sahiptir.

Ancak, kısıtlılar ve kamu hizmetlerinden yasaklılar seçmen olamazlar






(2) On sekiz yaşını bitirmiş olanların saptanmasında, oy verme günü esas alınır. Oy verme günü belli olmadan yapılacak işlemlerde, Yüksek Seçim Kurulunun saptayacağı gün, yaşın saptanmasında esas alınır.

Seçilebilme nitelikleri

4.12/1994




9. (1) Yirmi beş yaşını bitirmiş kadın veya erkek her yurttaşı, aşağıdaki (2)'inci fıkrada belirlenen nitelikleri taşımak koşuluyla, bu Yasanın 3. maddesinde öngörülen seçimlerde seçilme hakkına sahiptir.

(2) Seçilebilme nitelikleri şunlardır:






(A) Kısıtlı olmamak;




(B) Yurt ödevini (Mücahitlik veya askerlik yükümünü) yasaların öngördüğü biçimde yerine getirmiş olmak veya yurt ödevinden bağışık tutulmuş olmak;




(C) Oy verme gününden önce en az üç yıldan beri daimi ikametgahı Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sınırları içinde bulunmak;




(Ç) Beş yıldan fazla hapis cezasına çarptırılmamış olmak veya kasten adam öldürme, adam öldürmeye teşebbüs; uyuşturucu madde imal etme, ithal etme, tasarrufunda bulundurma, kullanma veya alıp satma; ırza geçme veya ırza geçmeye teşebbüs; dolandırıcılık; hileli iflas; rüşvet almak veya vermek veya hırsızlık suçlarından biriyle mahkum olmamış olmak.




  1. Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde, aday olacak kişilerin, yukarıdaki (2)'inci fıkrada belirtilen nitelikler yanında, aşağıdaki bentlerde öngörülen nitelikleri de taşımaları gerekir.

(A) Yüksek öğrenim yapmış olmak;

(B) Otuz beş yaşını doldurmuş olmak;

(C) Türk ana ve babadan doğmuş olmak;

(Ç) Oy verme gününden önce en az beş yıldan beri daimi ikametgahı Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sınırları içinde bulunmak.






(4) Bu maddede öngörülen seçilebilme yaşının saptanmasında,

oy verme günü esas alınır.




Seçim dönemi

5.12/1994



10. (1) Cumhurbaşkanlığı ile Cumhuriyet Meclisi Seçim dönemleri beş yıldır.




(2) Cumhurbaşkanlığı seçim döneminin başlangıç günü, seçilen Cumhurbaşkanının göreve başladığı gündür. Cumhuriyet Meclisinin seçim döneminin başlangıç günü ise, milletvekillerinin and içtikleri, milletvekili genel seçim sonuçlarının Resmi Gazete'de yayımlanmasını izleyen onuncu gündür. Seçilenlerden bazılarının özürlü olarak bu günde göreve başlamamaları, bu kuralı değiştirmez.

(3) Belediye Başkanlığı, Belediye Meclisi, Muhtarlık ve

İhtiyar heyeti seçim dönemleri dört yıldır.


Seçimlerin ve halkoyla-masının başlangıç ve oy verme günü

6.12/1994




11. (1) Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekilliği seçimlerinde seçim döneminin sona erdiği tarihten önceki altmışıncı gün seçimin başlangıç günüdür ve seçim döneminin son gününden önceki Pazar günü oy verilir.





(2) Cumhurbaşkanlığı seçiminde, oy verme gününde herhangi bir aday, kullanılan geçerli oyların salt çoğunluğunu (yarıdan fazlasını) alamadığı takdirde, seçim, en çok oy alan iki aday arasında yedi gün sonraki Pazar günü yinelenir.


(3) Belediye Başkanlığı, Belediye Meclisi, Muhtarlık ve İhtiyar Heyeti seçimlerinde seçimin başlangıç günü oy verme gününden önceki altmışıncı gündür ve seçim döneminin sona erdiği yılın Haziran ayında, Cumhuriyet Meclisince saptanan günde oy verilir




(4) Halkoylamasında, halkoylamasının başlangıç günü, halkoylaması yapılacağının Resmi Gazete'de yayımlandığı günü izleyen gündür ve bu günü izleyen dördüncü Pazar günü halkoylaması için oy verme günüdür.

Ancak, halkoylaması yapılacağının Resmi Gazete'de yayımlandığı günü izleyen üç ay içinde Cumhurbaşkanlığı veya milletvekilliği genel seçimi varsa halkoylaması için oy verme de, bu seçimlerin yapılacağı günde yapılır.



Cumhuriyet Meclisi Seçimlerinin Yenilenmesi ve Ertelenmesi

7.12/1994




12. (1) Cumhuriyet Meclisi, seçimlerinin yenilenmesine veya bir yıl süreyle ertelenmesine karar verdiği takdirde, yenileme veya erteleme kararı Cumhuriyet Meclisi Başkanınca, karar tarihinden başlayarak en geç kırk sekiz saat içinde Resmi Gazete'de yayınlanmak suretiyle ilan edilir. İlan tarihi, yenilenmesi kararlaştırılan milletvekili seçimlerinin başlangıç günüdür ve altmışıncı günden önceki ilk pazar günü oy verilir.




(2) Cumhuriyet Meclisi Seçimlerinin, Anayasanın 88'inci maddesi kuralları çerçevesinde Cumhurbaşkanınca yenilenmesine karar verilmesi halinde, bu Kararın Resmi Gazete'de yayımlandığı tarihi izleyen gün, yenilenmesine karar verilen Cumhuriyet Meclisi seçimlerinin başlangıç günüdür ve altmışıncı günden önceki ilk Pazar günü oy verilir.


Boşalmalarda Seçim

8.12/1994



13. (1) (A) Seçim dönemi bitmeden önce, Cumhurbaşkanının ölümü, istifası veya Anayasa Mahkemesince sağlık nedeniyle görevini devamlı yapamayacağına karar verilmesi nedeniyle Cumhurbaşkanlığının boşalması halinde, boşalma tarihini izleyen kırk beşinci günden önceki ilk Pazar günü oy verilir.

(B) (A) bendi kurallarına göre boşalma hallerinde yapılan seçimde, Cumhurbaşkanlığı seçim dönemi yeniden başlar.






(2) Muhtarlık ve Belediye Başkanlığında seçim dönemi bitmeden önce, herhangi bir nedenle boşalma olması halinde bu yerler, ara seçimlere kadar, halen üyelik görevini sürdürenlerin salt çoğunluğu ile kendi aralarından seçecekleri bir üye ile vekaleten doldurulur. Üçüncü tura kadar seçilememesi halinde en yaşlı üye vekalet eder.

Bu fıkra amaçları bakımından üye, hale göre İhtiyar Heyeti ve Belediye Meclisi üyeliğini anlatır.




Ara Seçimler

9.12/1994



14. (1) Cumhuriyet Meclisi, belediye meclisi ile ihtiyar heyeti üyeliklerinde boşalma olması halinde, derhal seçim yapılmaz. Bu gibi boşalmalar için yılda bir defa ara seçimi yapılır.

Ancak, milletvekilliği genel seçimlerine bir yıl kala milletvekili ara seçimi yapılmaz.



3.14/2002

(2) (A) Belediye meclisi üyeliklerinde boşalma olması halinde, yeri boşalan üye hangi parti listesinden seçilmişse, boşalan üyeliğe, bağlı olduğu partiden aday olup seçilemeyenler arasından en çok oyu alan kişi seçilmiş olur.

(B) İhtiyar heyeti üyeliklerinde boşalma olması halinde, boşalan üyeliğe, seçilemeyenler arasından en çok oyu alan kişi seçilmiş olur.

Bu durumda, yeni üyenin görev süresi, ihtiyar heyeti veya belediye meclisi

seçim dönemlerinin tamamlanması için geriye kalan süre kadardır






(3) Herhangi bir belediye meclisi ile ihtiyar heyetinin üye tam sayısının en az yarıdan bir fazlasının boşalması halinde, boşalan üyelikler için derhal ara seçim yapılır.

Bu gibi ara seçimler için, boşalmanın ilan edildiği gün seçimin başlangıç günüdür ve altmışıncı günden önceki ilk Pazar günü oy verilir.






(4) Aday olmaması nedeniyle, herhangi bir belediye meclisi ile ihtiyar heyetinin üye tam sayısının en az yarıdan bir fazlasının doldurulmaması halinde, boş kalan üyelikler için genel veya ara seçimi izleyen dört ay içinde, boş kalan yerlerin doldurulması için ara seçimi yapılır.




(5) Boşalan Belediye Başkanlığı ve Muhtarlık için yapılan ara seçimlerde seçilenler, yerlerine seçildikleri Belediye Başkanı ile Muhtarın seçim dönemlerinin tamamlanması için kalan süre kadar görev yaparlar.




(6) Ara seçimlerde her yılın Haziran ayı içerisinde Cumhuriyet Meclisince saptanan günde oy verilir; bu günden önceki altmışıncı gün seçimin başlangıç günüdür.

Ancak, ara seçimden üç ay önce veya sonra Cumhurbaşkanlığı seçimi veya milletvekilliği genel seçimi yapılacaksa, yalnızca o yıl için Belediye Meclisi veya İhtiyar Heyeti üyeliklerindeki boşalmalar nedeniyle ara seçim, diğer seçimlerle aynı gün yapılır.




İstifaların sunulacağı makam ve geçerlilik

4.29/1977




14A. Seçilenler, ilgili yasalarda açık kural bulunmaması halinde, istifalarını duruma göre, Yüksek Seçim Kurulu veya İlçe Seçim Kurulu Başkanlarına sunarlar. İstifalar, Resmi Gazete'de ilan tarihinden başlayarak geçerlilik kazanır.


Muhtar veya Köy İhtiyar Heyetlerinde istifalar dışındaki boşalmalar

2.60/1988



14B. (1) (A) Seçim dönemi içinde iki ayı aşan, ancak altı aydan az bir süre kesintisiz olarak, ilgili ilçenin Kaymakamından izin almadan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetini terk eden Muhtarın veya Köy İhtiyar Heyetinden izin almadan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetini terk eden Köy İhtiyar Heyeti Üyesinin;





(B) Seçim dönemi içinde izin alıp almadığına bakılmaksızın, altı ayı aşan bir süre, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetini terk eden Muhtarın veya Köy İhtiyar Heyeti üyesinin; ve

10.12/1994

(C) Bu Yasanın 9'uncu maddesinin (2)'inci fıkrasının (ç) bendinde belirlenen suçlardan mahkum olan Muhtar veya Köy İhtiyar Heyeti üyesinin;

Muhtarlığı veya Köy İhtiyar Heyeti üyeliği düşer ve ilgili yerle

boşalmış sayılır.





(2) Yukarıdaki (1)'inci fıkra kuralları çerçevesinde ortaya çıkan boşalmalar konusunda, ilgili Kaymakamlıklarca, Yüksek Seçim Kuruluna bildirimde bulunulur. Yüksek Seçim Kurulu, böyle bir bildirimi aldıktan sonra ilgili yerleri boş olarak Resmi Gazete'de ilan eder ve ilan tarihinden başlayarak bu Yasanın Seçimle ilgili kuralları uygulanır.

Ancak, Muhtarlığı veya İhtiyar Heyeti üyeliği boş ilan edilen kişi, ilan tarihinden başlayarak otuz gün içinde bu karar aleyhine İlçe Seçim Kuruluna başvurabilir. İlçe Seçim Kurulu, başvuru tarihinden başlayarak on beş gün içinde karar verir. İlçe Seçim Kurulunun bu kararı ile ilgili itiraz ise, kararın tebliğ edildiği tarihten başlayarak üç gün içinde Yüksek Seçim Kuruluna yapılabilir. Yüksek Seçim Kurulu on gün içinde karar verir.







BÖLÜM II - SEÇİM KURULLARI


Seçim işleri

15. Seçim ve halkoylaması ile ilgili işler, seçim kurullarınca yürütülür.

Seçim Kurulları

16. Merkezde bir Yüksek Seçim Kurulu, her ilçede bir ilçe seçim kurulu,

seçim çevrelerine konacak her sandık için bir sandık kurulu kurulur.



Yüksek Seçim Kurulu

17. (1) Yüksek Seçim Kurulu, bir başkan, dört asli ve iki yedek üyeden oluşur.

4.1/1980

(2) Başkanın gaybubeti halinde, en kıdemli yargıç ona vekalet eder.

Gerek başkan gerek üyeler Yüksek Mahkeme tarafından, Devlet hizmetinde olan yargıçlar arasından, gizli oy ve salt çoğunlukla seçilir.

Ancak, Başkan ve bir üye Yüksek Mahkemenin Başkanı ve üyeleri arasından aynı yöntemle seçilir.


Üye seçimi zamanı

18. Yüksek Seçim Kurulu için başkan ve üye seçimi, beş yılda bir Ocak

aynın ilk haftasında yapılır.

Bu süre içinde üye sayısında azalma olursa derhal yeni seçim yapılır.


Karar verme

19. Yüksek Seçim Kurulu, üye tam sayısı ile toplanır ve kararlarını salt

çoğunlukla verir; oyların eşitliği halinde başkanın katıldığı taraf üstün

tutulur.

Yüksek Seçim Kurulunun kesin kararları ile prensip kararları, en

kısa zamanda, Resmi Gazete'de yayınlanır.


Yüksek Seçim

20. Yüksek Seçim Kurulunun başlıca görev ve yetkileri şunlardır:

Kurulunun görev ve yetkileri

5.1/1980



(1) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti seçim bölgelerinde seçimin veya halkoylamasının güvenlik içinde düzenle yürütülmesini sağlamak için gereken bütün tedbirleri almak ve bu hususta gerekli genelgeleri zamanında yapmak, seçim ve halkoylaması işlerini denetlemek;

11(1).12/1994

(2) İlçe Seçim Kurullarına oy sandıklarını ve bu Yasada öngörülen diğer seçim araç ve gereçlerini göndermek;

11(2).12/1994

(3) Seçimlere katılan siyasal partilerin oy verme gününden en az doksan gün önce kurulmuş olup olmadığını ve tüzel kişilik kazanıp kazanmadığını incelemek ve seçime katılıp katılamayacağına karar vermek;

.9(2).12/1981


(4) Kütük düzenleme işlerinin başlamasından seçim veya halkoylaması sonuçlarının kesinleşmesine kadar bu Yasada söz konusu edilen işlemlerin gerektirdiği cetvel, alındı belgesi, tutanak, seçmen kartı gibi her türlü basılı kağıt ve defterlerin, uzmanların yardımı ile şekillerini saptayıp ihtiyaca yetecek sayıda bastırılmasını ve ilçe seçim kurullarına yollanmasını sağlamak;

11(3).12/1994

(5) İlçe Seçim Kurullarının kuruluşunu sağlamak, İlçe Seçim Kurullarının oluşumunu, işlemlerine ve kararlarına karşı yapılacak itirazları, oy verme gününden önce ve itiraz konusunun gerektirdiği süratle, kesin karara bağlamak;




(6) Adaylığa ait itirazlar hakkında Yasa gereğince kesin karar vermek;

Yüklə 0,69 Mb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin