SiVİl büYÜ aktif yurttaşlik mekanizmasi biLGİ notu

SİVİL BÜYÜ

AKTİF YURTTAŞLIK MEKANİZMASI

BİLGİ NOTU

Sivil Büyü, Aktif Yurttaşlık Mekanizması (AYM); aktivistler, yurttaş inisiyatifleri, platformlar, ağlar ve Sivil Toplum Örgütleri (STÖ’ler) tarafından yürütülen, hak-temelli ve kamu yararını gözeten çalışmalara esnek, şeffaf ve ulaşılabilir doğrudan katkı sağlamak amacıyla Sivil Alan projesi kapsamında uygulanmakta olan bir ayni-destek programıdır.

Destekler, doğrudan sivil toplumun ihtiyaçlarına hitap edecek olup, AB teknik gereklilikleri de gözetilecek şekilde, programın tasarım, planlama ve uyarlama süreçlerinde, katılımcı bir yaklaşım izlenecektir.

Doğrudan destek, uygun faaliyetlerin maliyetlerini kapsayacak ayni katkı şeklinde olacak ve talep üzerine hibe veya mali transfer şeklinde OLMAYACAKTIR.

Sivil Büyü AYM Desteğinin Hedefleri Nelerdir?

Sivil Büyü Ayni Destek Programı, Kıbrıs Türk toplumunun (KTt) desteklenmesine yönelik AB Mali Yardım Programı¹ kapsamında uygulanmaktadır. KTt için AB Mali Yardım Programının hedeflerinden birisi olan “güven arttırıcı önlemlerin ve uzlaşmanın teşvik edilmesi ve sivil toplumun desteklenmesine” katkıda bulunma amacı gütmektedir.

Sivil Büyü Programının özel hedefleri ise şunlardır:

• 
  Sivil toplum için elverişli ortamı iyileştirecek tedbirler de dahil olmak üzere, STÖ’lerin topluma karşı hesap verebilirliklerini ve görünürlüklerini artırmak;
  
• 
  Politikalara ilişkin diyalog, tasarım ve izleme süreçlerine yurttaşların katılımını sağlayarak İnsan Hakları ve Demokrasiyi teşvik etmek;
  
• 
  Kıbrıslı Türk ve Kıbrıslı Rum toplumları arasında uzlaşma, diyalog, yakın ilişkiler ve güven ortamının oluşturulmasını desteklemek;
  
• 
  Gönüllülüğün desteklenmesi de dahil olmak üzere, yurttaş ağlarının kurulması ve yaygınlaşmasını sağlamak amacıyla iyi örneklerin paylaşılmasına katkıda bulunmak.
  

Kimler Destek Talep Edebilir?

Sivil Büyü, Kıbrıslı Sivil Toplum aktivistlerini ve yeni oluşmakta olan örgütleri destekleyecektir ve aşağıdaki kişi veya örgütlerin destek taleplerine açıktır:

• 
  Aktivistler² (yasal olarak Kıbrıs’ta ikamet eden);
  
• 
  Kayıtlı veya kayıtsız sivil toplum platformları, ağları, yurttaş inisiyatifleri, grupları;
  
• 
  Kayıtlı dernekler, vakıflar ve kar amacı gütmeyen şirketler;
  
• 
  Sendikalar, Yerel kooperatifler, Meslek Kuruluşları, Kıbrıslı Rum STÖ'ler, yurttaş inisiyatifleri ve Kıbrıslı Rum aktivistler ancak kamu refahı/yararı güden Kıbrıslı Türk bir STÖ, yurttaş grubu³ ve Kıbrıslı Türk aktivistlerle ortak olarak destek talep edebilirler.
  

Hangi Çalışmalar Desteklenecektir?

Yukarıda belirtilen kişi veya kamu refahı/yararı için çalışan grupların hak-temelli faaliyetleri ⁴ desteklenecektir. Sivil Büyü, sivil toplum ve aktivistlerin değişen ihtiyaçlarına cevap verebilmek için esnek davranmayı hedeflemektedir. Uygun faaliyetleri gösteren bir liste aşağıda verilmiştir, ancak liste bunlarla sınırlı değildir:

• 
  Program amaçları doğrultusunda (ör.: İnsan hakları, sivil toplum ve katılımcı demokrasi, barış ve uzlaşma), toplantılar, konferanslar, çalıştaylar, seminerler, çalışma ziyaretleri veya benzer etkinlikler düzenlemek veya bu gibi etkinliklere katılmak;
  
• 
  Eğitimler, çalıştaylar, kolaylaştırıcılık vb. için uzman desteği;
  
• 
  Ağ oluşturmak veya ağlara katılmak; işbirliği ve ortaklık girişimleri ve benzeri faaliyetler (Kıbrıs’ta, diğer AB Üye Devletleri’nde veya IPA Ülkelerinde⁵);
  
• 
  Uygunluk kriterleriyle uyumlu çalışmalar için çeviri desteği;
  
• 
  İki toplumlu faaliyetler;
  
• 
  Savunuculuk çalışmaları, lobi faaliyetleri, kampanyalar ve benzeri etkinlikler organize etmek veya bu tür faaliyetlere katılmak.
  

Hangi Maliyetler Uygundur?

Sivil Büyü Programı kapsamında sağlanacak destek nakit olarak değil, ayni katkı şeklinde olacaktır. Uygun bulunan faaliyetlerin harcamaları ve organizasyonel maliyetleri doğrudan Sivil Alan Projesi tarafından karşılanacaktır. Olası uygun maliyetleri belirten bir liste aşağıda sunulmaktadır ancak bunlarla kısıtlı olmayacaktır:

• 
  Konaklama, seyahat, vize, seyahat ve ulaşım masrafları,
  
• 
  Yazılı veya simültane çeviri masrafları,
  
• 
  Etkinlik masrafları (ör.: eğitim, toplantı, seminer mekanı kiralama, izaz ikram, ekipman kiralama),
  
• 
  İnceleme veya araştırma masrafları,
  
• 
  Tasarım, basım ve dağıtım masrafları (ör.: kitap, poster, broşür, kampanya ve promosyon materyalleri, reklamlar),
  
• 
  Reklam ve promosyon masrafları (ör.: yazılı medya, radyo, sosyal medya, film yapımı, promosyon materyalleri),
  
• 
  İletişim masrafları ve idari masraflar (kontörlü telefon kartı, kontör, kırtasiye),
  
• 
  Kısa dönemli uzman ücretleri (ör.: eğitmen, rehber, danışman, araştırmacı)⁶.
  

Hangi Maliyet/Faaliyetler Uygun Değildir?

• 
  Kar amacı güden veya ticari faaliyetler/masraflar;
  
• 
  Burslar;
  
• 
  AB veya diğer bir donör tarafından hali hazırda finanse edilen faaliyetler;
  
• 
  AB projelerinin eş finansmanının karşılanması;
  
• 
  AB finansmanlı bir diğer projenin birebir aynısı olan çalışmalar;
  
• 
  Borçlar ve borç/faiz masrafları;
  
• 
  Destek talebinin kabul edilmesinden önce uygulanmış faaliyetlerin masrafları;
  
• 
  Personel maaşları;
  
• 
  Ofis kiralama veya alımı, ofis kullanım giderleri veya inşaat giderleri, bina altyapı ve renovasyon/tadilat masrafları.
  

Destek Çeşitleri Nelerdir?

Sivil Büyü Standart ve Acil olarak iki farklı çeşit talebi kabul edecek ve destekleyecektir.

Standart ayni destekler için, yukarıda bahsedilen uygunluk kriterlerine uyan kişiler, gruplar ve çalışmalar desteklenecektir.

Tüm Proje süresi boyunca acil destek talebinde bulunulabilecektir ve bu taleplerin işlem süresi daha kısa olacaktır (yaklaşık 10 iş günü). Acil ayni destek programı ise, kamu refahı/yararı gözeten ve hak temelli yurttaş inisiyatifleri ile STÖ’lerin ve aktivistlerin daha küçük ve acil ihtiyaçlarını desteklemek üzere tasarlanmıştır. Dolayısıyla, destek talep edebilecek kişi ve gruplar standart destek talep edebilecek olanlardan farklar içerir: sendikalar, yerel kooperatifler ve meslek kuruluşları acil ayni destek talebinden yararlanamazlar. Ayrıca, Acil Ayni Destek talepleri, Standart Ayni Destekler için öngörülmüş olan uygunluk kriterlerine ek olarak aşağıdaki kriterlerlerle de uygun olmak zorundadır:

• 
  Bir veya birden fazla aktivistin korunması için gereklidir, VEYA, beklenmedik bir durum içermektedir ve zaman kısıtı söz konusudur, VE
  
• 
  Talep sebebi olan faaliyet, dezavantajlı gruplar (ör.: LGBTI, engelli kişiler, gençlik, kadın, insan kaçakçılığı, göçmen, azınlık) tarafından yönetilmektedir veya doğrudan bu gruplarla ilgilidir.
  

Ne Kadar Destek Sağlanacaktır?

Sağlanacak minimum destek miktarı 50 Euro’dur. Standart ayni destekler için üst limit 3,000 Euro, acil ayni destekler için ise üst limit miktarı 1,000 Euro’dur.

Aynı aktivist, grup veya STÖ’nün birden fazla destek talebinde bulunması mümkündür ancak, aynı talep sahibine bir yıl içerisinde 5,000 Euro’dan fazla destek verilmeyecektir. Talep sahibinin birden fazla destek talebi olduğu durumlarda, ilk talep dışındaki talepler uygunluk kontrol listesinin son sırasına alınacaktır.

Seçilen başvuru sahiplerine nakit transferi yapılmayacak, uygun bulunmuş maliyetler Sivil Alan ve talep sahibinin mutabık kalacağı şekilde Sivil Alan tarafından doğrudan hizmet sağlayıcısına/ürün tedarikçisine ödenecektir. Yapısı itibarıyla, Sivil Büyü, bir ayni destek programıdır ve küçük ölçekli hibe programı DEĞİLDİR.

Destek Talebi Nasıl Yapılacaktır?

Potansiyel talep sahipleri için İngilizce, Türkçe ve Rumca dillerinde hazırlanmış basit talep formları hazırlanmıştır. Bu dillerin herhangi birinde yapılacak talepler geçerli olacaktır. Biri standart ve biri acil talepler için iki çeşit destek talep formu mevcuttur.

Talepler farklı kanallardan kabul edilecektir: online olarak (Sivil Alan web-sitesi üzerinden); e-posta aracılığıyla ve posta/kurye yoluyla.

Online talepler şu web sitesinden yapılabilir: www.sivilalan.eu.

E-posta yoluyle gönderilecek destek talep formları [e-mail] adresine gönderilebilir.

Posta/kurye yoluyle iletilecek destek talep formları Hüseyin Küçük Sokak, Şeytanoğlu Apartmanı, No:38, Köşklüçiftlik, Lefkoşa adresindeki Sivil Alan ofisine gönderilebilir.

Destek Talepleri Nasıl Kontrol Edilecektir?

Destek mekanizmasının resmi açılış tarihinden başlayarak destek için ayrılan miktar tamamen dağıtılana kadar, standart ve acil talepler için destek talep süreci açık tutulacaktır. Ancak, talebin çok yüksek olması veya Programın ara dönem değerlendirmesi sonrasında gerekli görülmesi halinde, Sivil Alan projesi dönemsel talep toplama yöntemini tercih etme hakkını saklı tutar.

Tüm talepler, teslim tarihlerine göre sıralanacak ve uygunluk kontrolüne alınarak ilk gelene ilk gelen öncelikli olur esasıyla listelenecektir. Sivil Alan Ekibi (teslim saatine göre) alınan talepleri listeleyecek ve bu sıra ile uygunluk kontrolü yapacaktır.

Sivil Büyü bir hibe programı olmadığından, standart değerlendirme prosedürlerini takip etmeyecektir. Uygunluk kontrolü iki aşamalı bir yaklaşımdır ve Sivil Alan Ekibi tarafından yürütülecek, gerek duyulması durumunda süreç kısa dönemli uzmanlar tarafından desteklenecektir. Birinci uygunluk kontrolü, talebin uygunluk kriteri ile uyumuna (Program hedefleri, talep sahibi, çalışmanın yeri, talep edilen destek miktarı, hak temelli yaklaşım ve kamu refahı/yararı unsurları ve acil destek talebi durumunda acil destek talep kriterlerine uygunluğuna) bakılacaktır. Bu kriterleri karşılayan talepler, daha sonra ikinci aşama uygunluk kontrolüne alınacak ve tutarlılık, etki ve uygulanabilirlik açısından kontrol edilecektir.

Özellikle belirtmek gerekir ki, Sivil Büyü öncelikle, öz-savunuculuk güden, öz-yardım temelli, yeni veya yakın zamanda faaliyete geçmiş olan, taban inisiyatifleri, STÖ’leri ve aktivistleri desteklemeyi hedeflemektedir.

Sivil Alan Ekibi, taleplerin alınmasını takiben standart destek taleplerini yaklaşık bir ay içerisinde, acil destek taleplerini ise 10 iş günü içerisinde sonuçlandıracaktır. Sivil Alan Ekibi, desteklenmelerine karar verilenler ve destek talepleri kabul edilmemiş olanlar dahil, tüm talep sahiplerine, e-posta ve telefon aracılığı ile bildirecektir. Buna ek olarak, şeffaflık ilkesi uyarınca ve talep sahiplerinin çalışmalarını iyileştirmelerine fırsat vermek amacıyla, uygunluk kontrolü sonuçlarını da talep sahipleri ile paylaşacaktır.

Destek Masası İşlevi

Sivil Alan Ekibi tüm mesai günlerinde (Pazartesi-Cuma) 14:30-16:30 saatleri arasında hizmet verecek bir destek masası oluşturacaktır. Destek masası aşağıda listelenen konularda yardım sağlayacaktır ancak sadece bunlarla sınırlı kalmayacaktır:

• 
  Prosedürler, formlar, Sivil Büyü’nün gereklilikleri vb. ile ilgili bilgi sağlama;
  
• 
  Talep öncesi ve sonrası aşamalarla ilgili rehberlik;
  
• 
  Ortak bulma konusunda destek.
  

KENDİ BÜYÜNÜ YARAT!

1^ Regulation (EC) 389/2006

2^ Toplumda katılımcı ve gönüllü faaliyetler yürüten aktif kişiler: uygulama süreçleri de dahil toplumu etkileyen kararların alınmasında aktif rol alan; toplumu etkileyen kararların somut temeller üzerinde geliştirilmesi için gerekli bilgi, beceri ve anlayışı geliştiren; kamu politikaları, uygulamaları ve mevcut sistemi eşitlik, çeşitlilik ve sosyal adalet ilkeleri bakımından sorgulayan kişilerdir.

3^ Kamu yararı için çalışan STÖ’ler, kamu refahı/yararı gözeten faaliyetlerde bulunmak için yaratılan ve var olan; temelde üyelerinin, kurucularının veya ilgili kişi/grupların çıkar veya ihtiyaçları için çalışmayan (ör.: odalar, birlikler, meslek kuruluşları) örgütlerdir. Sosyal olarak dezavantajlı insan gruplarının haklarını ve çıkarlarını savunan veya koruyan STÖ’ler, genel olarak kamu refahı için çalışan STÖ’ler olarak kabul edilir.

4^ Hak temelli yaklaşım, insan haklarının evrensellik ve bölünmezliği ile karar alma süreçlerine dahil olma ve katılma, ayrımcılık-yapmama, eşitlik ve adalet, şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkelerine dayanmaktadır. Hak temelli yaklaşımın odak noktası ihtiyaçlardan ziyade haklardır. Yaklaşım, ‘hak sahipleri” ile bu haklara yönelik ‘yükümlülük sahiplerinin’ belirlenmesi ve haklarını savunabilmeleri ve görevlerini yerine getirebilmeleri için kapasitelerinin artırılmasına dayanmaktadır. Daha fazla bilgiye, http://register.consilium.europa.eu/doc/srv?l=EN&f=ST%209489%202014%20INIT adresinden ulaşılabilir.

5^ AB IPA bölgesi şu ülkelerden oluşur: Arnavutluk, Bosna Hersek, Eski Yugoslav Makedonya Cumhuriyeti, Kosovo, Karadağ, Sırbistan,Türkiye.

6^ Talep sahipleri, çeşitli kapasite artırma faaliyetleri için Sivil Alan Projesi uzman havuzundan yararlanabilirler.

Sivil Büyü Aktif Yurttaşlık Mekanizması, Sivil Alan Teknik Destek Projesi kapsamında uygulanmaktadır.



Bu proje, Avrupa Birliği tarafından finanse edilmektedir.