1. Nəqliyyat termininin mahiyyəti Nəqliyyat haqqında qanunvericilik Nəqliyyat sistemi və onun alt sistemləri

Təşkiletmə, həmçinin bir prosesdir. Bu prosesi 3 mər­­hə­ləyə bölmək olar.

1. Müəssisənin təşkil edilməsi.

2. İstehsalın təşkil edilməsi.

3. İdarəetmənin təşkili.

Təşkiletmənin birinci mərhələsi müəssisənin hüquqi cə­­­hət­dən təsis edilməsi və müvafiq dövlət orqanlarında qey­­­­­diy­­­yatdan keçirilməsi ilə əlaqədardır. Bu mərhələ müəs­­­­sisənin hüquqi cəhət­dən təşkil olunması mərhələsi ki­­­­mi başa düşülür. Çün­ki istehsal fəaliyyəti ilə məşğul ola­raq pul qazanmaq istəyən sahib­­kar həmin istəyinə çat­maq və ideyalarını real­laş­dır­maq üçün birinci növbədə müəs­sisəni təsis etməli, başqa sözlə desək, hüquqi şəxs ya­rat­malıdır.

İkinci mərhələ isə istehsalın təşkili mərhələsidir. Bu mər­­hələ istehsal üçün lazım olan ünsürlərin təşkili ilə əla­qə­­­dardır. İstehsalın baş verməsi üçün üç ünsürün ol­ma­sı va­cib­dir. 1) əmək alətləri (əsas vəsaitlər); 2) əmək ci­sim­lə­ri (dövriyyə vəsaitləri); 3) işçi qüvvəsi. İşçi qüv­və­si əmək alət­ləri vasitəsi ilə əmək cisimlərinə təsir etməklə məh­sul isteh­sal edir.

Üçüncü mərhələ idarəetmənin təşkili ilə əlaqə­dardır. Yəni istehsal üçün bütün ünsürlər vardır. Sadəcə olaraq, bu ünsürləri hərəkətə gətirməklə məhsulun istehsalı prose­sini həyata keçirmək lazımdır. İstehsal prosesi isə ol­duq­ca çə­tin və mürəkkəb prosesdir. Bu pro­sesi idarə etmək üçün müəs­sisənin idarəetmə apara­tını, təşkilati struk­tu­ru­nu ya­rat­­maq lazımdır. Çünki isteh­sala xidmət edən sa­hə­lə­ri (təc­­­­hi­zat, marketinq, maliy­yə, satış və s.) idarə etmək bir nə­­­fərin işi deyildir. Buna görə də müəssisədə təşkilati struk­­tu­ru yarat­maq, idarə heyətini təşkil etmək, əmək böl­gü­­sü­nü həyata keçir­mək, onun əlaqəli fəaliyyətini qur­maq, yəni idarə etmə mexanizmini təşkil etmək la­­­zım­dır. Bu zaman təşkil­etmə prosesi daha da mü­rək­kəb­lə­şir və el­mi­ləşir.

Təşkiletmə, müəssisənin bü­­tün sferalarını əhatə edir və özündən sonrakı proseslərin hə­­­yata keçirilməsində mü­hüm rol oynayır. Təşkiletmə elə bir strukrurun yaradılmasıdır ki, təşkilat öz planlarını və məqsədlərini yerinə yetirə bilsin.

Müəssisə rəhbərləri planlaşdırma zamanı hər bir məsələnin həlli üçün bölmələr üzrə hər bir icraçının hüqüq və səlahiyyətlərini müəyyənləşdirməyi bacarmalıdır. Məhz təşkilatın icra müvəffəqiyyəti bütün bölmələrin birgə fəaliyyətindən asılıdır. İdarəetmənin icra funksiyasının mahiyyəti sübutlar, dəlillər, əlaqələr və menecerin liderlik keyfiyyətlərilə ölçülür.

Liderlik icra funksiyasının əsas müvəffəqiyyəti hesab olunur.

Rəhbərlər və ya menecerlər çox gözəl başa düşür ki, əgər təşkilatlarda faktiki işlər yerinə yetirilməzsə hətta ən real planların və təşkilatı strukturların heç bir faydası yoxdur.

Menecerin başlıca vəzifəsi bu zaman ondan ibarətdir ki, icraçılar qarşılarına qoyulmuş vəzifəni tam peşəkarlıqla və arzuolunan səviyyələrdə yerinə yetirilməyi bacarsınlar.