2011 YÜksek lisans tez özetleri

PEYZAJ MİMARLIĞI ANABİLİM DALI

  

ÇAKIROĞLU Gamze

Danışman : Prof. Dr. Hakan ALTINÇEKİÇ

Anabilim Dalı : Peyzaj Mimarlığı

Mezuniyet Yılı : 2011

Tez Savunma Jürisi : Prof. Dr. Hakan ALTINÇEKİÇ

Prof. Dr. Kamil ŞENGÖNÜL

Prof. Dr. Hüseyin DİRİK

Prof. Dr. Hüseyin E. ÇELİK

Prof. Dr. Ömer KARAÖZ

Peyzaj Tasarımında Su Tasarrufuna Yönelik Güncel Uygulamaların İrdelenmesi: İstanbul Örneği.

Bu araştırmada peyzaj tasarımında su tasarrufu amaçlı olarak neler yapılabileceğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Genel olarak iki kısma ayırabileceğimiz bu tez çalışmasının ilk kısmında suyun önemi, işlevi, tarihteki kullanımından bahsedilmiştir. İkinci kısımda ise İstanbul’da görülen aşırı şehirleşme, ısı adası oluşumu ile hava kirliliğinin özellikle yağış üzerinde azaltıcı etkisi olması ve su kaynaklarının giderek daha da değerli hale gelmesi sonucunda bu kaynakların korunmasına ve sürdürülebilir kullanımına yönelik önlemler araştırılmıştır.

Yeşil alanların küresel ısınma ile gittikçe artacak olan susuzluğa uygun olmayan yaklaşımda düzenlenmesi yerine daha az çim alan oluşturma ve su ihtiyacı az olan bitkiler kullanarak su kullanımını minimuma indiren ve su kaynaklarını korumanın asıl amaç olduğu “Kurakçıl Peyzaj” yaklaşımı ele alınmıştır. Bu yaklaşıma göre uyulması gerekli ana prensipler açıklanmıştır.

Ayrıca, peyzaj tasarımının önemli bileşeni olan yağmur suyu yönetim planları kapsamında geliştirilen yağmur bahçeleri gibi özel uygulamaların ve kurakçıl peyzaj düzenlemelerinin dünyadaki örnekleri incelenmiştir. Çeşitli kaynaklardan faydalanarak kurakçıl peyzaj yaklaşımına göre kullanılması gereken az su gereksinimi olan bitki türleri belirlenmiştir.

Ülkemizde, özellikle İstanbul’da Park ve Bahçeler Müdürlüğü, Karayolları Bölge Müdürlüğü, İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi gibi kamu kuruluşlarının ve bazı özel kuruluşların konuyla ilgili yaklaşımları, çalışmaları ve uygulamaları ele alınmıştır.

Sonuç olarak da dünyadaki konuya ilişkin güncel uygulamalar değerlendirilerek, ülkemizdeki peyzaj tasarım çalışmalarında kullanılabilecek öneriler (tasarım, uygulama, bakım açısından) geliştirilmiştir. Bu önerilerden bazıları aşağıdaki gibi sıralanmıştır:

• 
  Su tasarrufuna yönelik çalışmalara öncelikle planlama ve tasarım aşamasında başlanmalıdır. Gerek sert peyzaj (hard landscape) gerekse yumuşak peyzaj (soft landscape) çalışmalarında öncelikli amaçlardan biri olarak su tasarrufu ele alınmalıdır.
  

• 
  Toprak koşullarının iyileştirilmesi, kuraklığa dayanıklı bitki türü seçimi, çim alanların azaltılması, yeşil alanlarda etkin sulamanın gerçekleştirilmesi, malç kullanımının yaygınlaştırılması ve amaca uygun bakım çalışmalarının gerçekleştirilmesine önem verilmelidir.
  

• 
  Yeşil alanlarda kullanılabilecek kurakçıl bitki listeleri yetkili kuruluşlar tarafından hazırlanarak kişilere, fidanlıklara, özel ve kamu kuruluşlarına, yönlendirici olmak amacıyla dağıtılmalıdır. Mümkün olabilirse bu konunun yasal düzenlemelerle desteklenmesi sağlanmalıdır.