Kaynak; Kalkınma Bakanlığı, TCMB
(i) Gerçekleşme Tahmini, (2) Program, (3) ödemeler dengesinde gösterildiği şekildedir.
-
yılında, portföy gelirlerindeki artışın etkisiyle bir önceki yıla göre yüzde 6,7 oranında azalarak 9 milyar ABD dolar seviyesinde gerçekleşen birincil gelir dengesindeki açık, 2017 yılının Ocak-Ağustos döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 14,4 oranında artmış ve 6,8 milyar ABD dolan olarak gerçekleşmiştir, Birincil gelir dengesi açığının 2017 yılında 9,5 milyar ABD doları oiarak gerçekleşmesi beklenirken, ikincil gelir dengesinin 2 milyar ABD doları seviyesinde fazla vereceği tahmin edilmektedir.
Dış ticaret, hizmetler, birincil ve ikincil gelir dengelerindeki gelişmeler ve tahminlere göre, 2017 yılında cari işlemler açığının 39,2 milyar ABD dolan olması beklenmektedir, Buna göre cari açığın milli gelire oranının 2017 yılında yüzde 4,6 olacağı öngörülmektedir. Altın hariç tutulduğunda cari işlemler açığının milli gelire oranı yüzde 3,7'ye gerilemektedir.
-
2013 Yılı Hedefleri
-
yılında ihracatın (fob) yüzde 8 oranında artarak 169 milyar ABD dolarına, ithalatın (cif) ise yüzde 6,8 oranında artarak 237 milyar ABD dolarına ulaşması ve böylece dış ticaret açığının 68 milyar ABD dolan olması öngörülmektedir.
İhracat ve ithalat fiyatlarının 2018 yılında, sırasıyla yüzde 2 ve yüzde 2,2 oranında artması beklenmektedir. 2018 yılında ihracat ve ithalatın reel olarak sırasıyla yüzde 5,8 ve yüzde 4,6 oranında artacağı tahmin edilmektedir,
-
yılında seyahat gelirlerinin 23 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşeceği, hizmetler dengesinin ise 13,6 milyar ABD doları fazla vereceği tahmin edilmektedir. 2018 yılında birincil gelir dengesinde 9,9 milyar ABD dolan açık öngörülürken, ikincil gelir dengesinde 2,3 milyar ABD doları fazla beklenmektedir.
Söz konusu varsayımlar altında 2018 yılında cari işlemler açığının 40 milyar ABD doları, cari işlemler açığının GSYH'ya oranının ise yüzde 4,3 seviyesinde gerçekleşeceği tahmin edilmektedir,
-
Sermaye ve Fînans Hesapları
a) Mevcut Durum
-
yılında yaşanan olumsuzluklara rağmen Türkiye'ye yönelik sermaye hareketlerinde giriş yönlü bir eğilim kaydedilmiştir. Söz konusu yılda, Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) yatırımlarında 823 milyon ABD doları net giriş olurken, Hazine tarafından yurt dışında ihraç edilen tahviller yoluyla 2,7 milyar ABD doları tutarında net borçlanma gerçekleştirilmiştir. Diğer sektörler, 2016 yılında, yurt dışı tahvil ihraçları yoluyla 1,4 milyar ABD dolan tutarında sermaye girişi sağlamıştır. 2017 yılının Ocak-Ağustos döneminde ise, gelişmiş ekonomilere yönelik ekonomik kaygıların artmasına ve yurtiçi ekonomik aktivitedeki güven ortamına bağlı olarak Türkiye'ye yönelik net portföy yatırımlarında 20,1 milyar ABD doları seviyesinde giriş kaydedilmiştir. Aynı dönemler itibarıyla, DİBS'e ve Borsa İstanbul (BIST)'e sırasıyla 6,7 milyar ABD doları ve 3,2 milyar ABD doları seviyesinde sermeye girişi gerçekleşmiştir. Hâzinenin yurt dışı tahvil ihracında 3,5 milyar ABD doları ve bankaların yurt dışı tahvil ihraçlarında 5,6 milyar ABD doları tutarında sermaye girişi gerçekleşmiştir.
Diğer yatırımlar kaleminde, 2016 yılında, yurtdışından sağlanan kredi kullanımlarının azalmasının etkisiyle, net sermaye girişi 6,4 milyar ABD doları olarak gerçekleşmiştir. 2017 yılının Ocak-Ağustos döneminde de benzer eğilim devam etmiş ve net sermaye girişleri 2,4 milyar ABD dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. Yılın kalan döneminde sermaye girişlerindeki seviyenin dış finansman kırılganlığını azaltması beklenmektedir.
|
|
|
Ocak-Ağustos
|
|
2015
|
2016
|
2016
|
2017
|
Carî İşlemler Dengesi
|
"32,1
|
-32,6
|
-22,9
|
-27,2
|
Türlerine Göre Sermaye Hareketleri (rezerv hariç) (1)
|
10,1
|
-21,8
|
-28,9
|
-27,4
|
Doğrudan Yatırımlar (net)
|
-12,5
|
-9,2
|
-5,6
|
-4,9
|
Portföy Yatırımları (net)
|
15,7
|
-6,3
|
-10,3
|
-20,1
|
Yabancılann Hisse Senedi Alımiarı
|
-2,4
|
0,8
|
0,4
|
3,2
|
Yabancılann DİBS Alımlan
|
-7,7
|
0,8
|
4,1
|
6,7
|
Diğer Yatırımlar (net)
|
-13,4
|
-6,7
|
-13,0
|
-2,4
|
Kullanıcıya Göre Sermaye Hareketleri (i) (2)
|
10,1
|
21,8
|
-28,9
|
-27,4
|
Kamu Kesimi
|
-9,0
|
2,4
|
6,3
|
9,4
|
Özei Kesim
|
6,7
|
10,6
|
16,9
|
12,7
|
Bankalar
|
-4,7
|
-4,9
|
4,2
|
4,6
|
Banka dışı
|
11,4
|
15,5
|
12,7
|
8,1
|
Doğrudan Yatırımlar (net)
|
12,5
|
9,2
|
5,6
|
4,9
|
Rezerv Varlıklar
|
-11,8
|
0,8
|
10,5
|
-1,4
|
Net Hata Noksan
|
10,2
|
11,3
|
4,5
|
-1,6
|
Kaynak: TCMB
-
Eksi işareti çıkış göstermektedir.
-
Doğrudan yatırımlar girişinde kamu ve özel kesim ayrımı net olarak yapılamadığından ve bu borç oluşturan bir kalem olarak kabul edilmediğinden kullanıcıya göre sermaye hareketleri kısmında hesaplamaya dâhil edilmeyip ayrı olarak verilmiştir. Ayrıca sermaye hesabı altında yer alan göçmen transferleri ve üretilmeyen ve fınansal olmayan varlıklar kalemleri de hesaplamaya dâhil edilmemiştir.
-
Dış Borç Stoku a) Mevcut Durum
-
yılında 404,5 milyar ABD dolar olarak gerçekleşen toplam dış borç stoku, 2017 yılının ikinci çeyreği sonu itibarıyla 432,4 milyar ABD dolarına yükselmiştir. Dış borç stokunun GSYH'ya oranı 2016 yılında yüzde 46,9 olarak gerçekleşmiştir. 2016 yılında toplam dış borç stokunun yüzde 24,2'si kısa vadeli dış borçlardan oluşurken, 2017 yılı ikinci çeyreği sonunda bu oran yüzde 25,1 olarak kaydedilmiştir.
|
2014
|
2015
|
2016
|
2017 (1)
|
Toplam Dış Borç Stoku
|
401,8
|
396,1
|
404,5
|
432,4
|
Vadesine Göre
|
|
|
|
|
Kssa Vadeli Dış Borçlar
|
131,6
|
101,9
|
98,0
|
108,7
|
Kamu
|
17,9
|
14,6
|
16,3
|
17,3
|
TCMB
|
0,3
|
0,2
|
0,1
|
0,1
|
Özel
|
113,4
|
87,2
|
81,6
|
91,3
|
Finansal Kuruluşlar
|
78,9
|
52,0
|
42,9
|
47,2
|
Rnansai Olmayan Kuruluşlar
|
34,5
|
35,1
|
38,7
|
44,1
|
Uzun Vadeli Dış Borçlar
|
270,2
|
294,2
|
306,5
|
323,6
|
Kamu
|
99,8
|
98,6
|
103,6
|
112,1
|
TCMB
|
2,1
|
1,2
|
0,7
|
0,7
|
Özel
|
168,3
|
194,5
|
202,2
|
210,9
|
Finansal Kuruluşlar
|
84,8
|
105,0
|
105,5
|
109,8
|
Finansal Olmayan Kuruluşlar
|
83,5
|
89,5
|
96,7
|
101,1
|
Borçluya Göre
|
|
|
|
|
Kamu Kesimi Dış Borç Stoku
|
117,7
|
113,1
|
119,8
|
129,3
|
TCMB Dış Borç Stoku
|
2,5
|
1,3
|
0,8
|
0,8
|
Özel Sektör Dış Borç Stoku
|
281,6
|
281,6
|
283,8
|
302,2
|
Yüzde Oranlar
|
|
|
|
|
Kısa Vadeli Dış Borçlar / Toplam Dış Borç Stoku
|
32,7
|
25,7
|
24,2
|
25,1
|
Kamu Dış Borç Stoku / Toplam Dış Borç Stoku
|
29,3
|
28,6
|
29,6
|
29,9
|
TCMB Rezervler (net) / Kısa Vadeli Dış Borçlar
|
96,8
|
108,5
|
108,4
|
100,0
|
Toplam Dış Borç Stoku / GSYH
|
43,0
|
46,0
|
46,9
|
51,8
|
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
Not: Yuvarlamalar nedeniyle hesaplamalar net sonuçlan vermeyebilir. (1) İkinci Çeyrek Sonu İtibarıyla.
-
ENFLASYON VE PARA-KUR POLİTİKASI
-
Enflasyon a) Mevcut Durum
yılında TÜFE yıllık artış hızı; yılsonunda Türk Lirasında yaşanan değer kayıplarına karşın temel mal ile gıda enflasyonundaki olumlu görünümün etkisiyle bir önceki yıla göre 0,3 puan azalarak yüzde 8,5 olarak gerçekleşmiştir.GRAFİK: 3- Fiyat Gelişmeleri
TÜFE ve Özel Kapsamlı TÜFE Göstergesi C (ÖKTG-C) {Yıllık Yüzde Değişim)
|
ÜFE ve imalat Sanayii Fiyatları (Yıllık Yüzde Değişim)
|
12 As
2016 2017
|
20
15
0 SIÎîIIIfSÎSI|s|S|l|#E
; 2016 : 2017
Yİ-ÜFE mm um mm imalat
|
Dostları ilə paylaş: |
