2018 yili programi

Kaynak: SPK, BDDK, Hazine Müsteşarlığı, TÜİK, TSPB, Emeklilik Gözetim Merkezi

1. 
   Girişim sermayesi yatırım ortaklıkları için piyasa değeri, portföy yönetim şirketleri için portföy büyüklüğü kullanılmıştır.
   

Toplam satırına yetkili müesseseler dâhil edilmemiştir.Bankacılık

Haziran 2017'de bankacılık sektöründe faaliyet gösteren 51 bankanın 33'ü mevduat, 13^rrü kalkınma ve yatırım, 5'i ise katılım bankasıdır. 2016 yılı Haziran ayında 53 olan banka sayısının gerilemesinin nedeni, bir katılım bankasının ve Türkiye'de şubesi bulunan bir yabancı bankanın sistemden çıkmış olmasıdır. Haziran 2017 itibarıyla bankacılık sektörünün toplam aktif büyüklüğü TL bazında yıllık yüzde 20 artarak 3 trilyon TL; ABD doları bazında ise yüzde 1 azalarak 847 milyar ABD doları olarak gerçekleşmiştir.

TABLO I: 28- Bankacılık Sektörü Temel Göstergeleri	2015		Haziran
		2016	2016	2017
Temel Büyüklükler
Aktif Büyüklüğü (Milyar TL)	2 357	2 731	2 477	2 972
Aktif Büyüklüğü (Milyar ABD Dolan)	811	773	856	847
Krediler (Milyar TL)	1485	1 734	1 570	1 919
Mevduat (Milyar TL)	1 245	1 454	1 312	1 578
Net Dönem Kâri (Milyon TL)	26 052	37 530	19 033	25 359
Banka Sayssı (Adet)	52	52	53	51
Şube Sayısı (Adet)	12 269	11747	12 151	11 705
Personel Sayısı (Bin kişi)	218	211	215	210
Performans (Yüzde)
Vergi öncesi Kâr / Toplam Aktifler (1)	1,5	1,9	1,0	1,1
Dönem Net Kân / Toplam özkaynaklar (1)	11,3	14,3	7,2	8,3
Kredi (Briit) / Mevduat	123,1	123,3	123,8	125,5
Mevduat / Toplam Pasifler	52,8	53,2	52,9	53,1
Kredi (Brüt) / Toplam Aktifler	65,0	65,6	65,6	66,6
İhraç Edilen Menkul Değerler / Toplam Pasifler	4,2	4,3	4,0	4,4
Riskler (Yüzde)
Sermaye Yeterlilik Rasyosu	15,6	15,6	15,8	16,9
Yabancı Para Net Genel Pozisyonu / Yasal Özkaynak	1,3	-1,3	-0,5	0,3
Tahsili Gecikmiş Alacaklar (TGA) (Brüt) / Brüt Krediler	3,1	3,2	3,3	3,1
TGA (Net) / Brüt Krediler	0,8	0,7	0,8	0,7
Likidite Yeterlilik Oranı	143,5	135,6	144,3	144,8

Kaynak: BDDK

(1) Ara dönemler yılükiandınlmamıştır.

Haziran 2017 itibarıyla yerli özel sermayeli bankalar sektör aktiflerinin yüzde 36,2'sini, yabancı sermayeli bankalar yüzde 29'unu ve kamu bankaları da yüzde 34,8'ini temsil etmektedir. Fonksiyonel gruplar bazında mevduat bankaları yüzde 90,1lik payını korurken katılım bankalarının payı yüzde 4,8'e gerilemiş, kalkınma ve yatırım bankalarının payı ise yüzde 5,1'e yükselmiştir. Bu gelişmede, Eximbank kredilerindeki artış ve bir katılım bankasının sistemden çıkması etkili olmuştur.

Bankacılık bilançosunun en önemli aktif kalemi olan krediler, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 22,2 artarak Haziran 2017 itibarıyla 1,9 trilyon TL'ye yükselmiştir. Makroihtiyati tedbirlerin gevşetilmesi, vergisel teşvikler ve Kredi Garanti Fonu (KGF) destekli ilave kredi imkânları kredilerdeki artışta etkili olmuştur. Aynı dönemde tüketici kredileri yıllık yüzde

8. 
   ve kredi kartlan yüzde 6,6 artarken KOBİ kredileri yüzde 20,2 ve kurumsal krediler
   

yüzde 28 artmıştır. Bu dönemde tüketici kredileri ve kredi kartlarının toplam krediler içerisindeki payı azalırken KGF desteklerinin de etkisiyle ticari kredilerin payı artmıştır.

Bankaların temel fon kaynakları olan mevduat, çoğunluğu yurtdışmdan sağlanan krediler ve ihraç edilen menkul kıymetlerin paylarında Haziran 2016-Haziran 2017 döneminde kayda değer bir değişim gözlenmemiştir. Haziran 2017'de söz konusu kalemlerin toplam pasiflere oranı sırasıyla yüzde 53,1, yüzde 16 ve yüzde 4,4 olarak gerçekleşmiştir. Bankaların en kısa vadeli fon kaynağı durumundaki para piyasası işlemlerine bakıldığında ise Haziran 2017 itibarıyla bir yıllık dönemde, repo işlemlerinden sağlanan fonların payı 3,3 puan azalarak yüzde 2,9'a gerilemiş, para piyasalarına ve merkez bankasına borçların payı ise yüzde 1,4 seviyesinden yüzde 5'e yükselmiştir. Bu gelişmede, TCMB'nin repo ihaleleri yoluyla yaptığı piyasa fonlamasını azaltıp geç likidite penceresini yoğun olarak kullanması etkili olmuştur.

Haziran 2016'da yüzde 123,8 olan kredi/mevduat oranı Haziran 2017 itibarıyla yüzde 125,5'e yükselmiştir. 2017 yılının ilk yarısında kredi büyümesi, ağırlıklı olarak şirketler kesimine TL cinsinden kullandırılan kredilerdeki artışla sağlanmış, söz konusu kredilerin finansmanında yabana para cinsi kaynaklar ağırlıklı olarak kullanılmıştır. Buna bağlı olarak, yılın ilk yarısında kredi/mevduat oranı TL cinsi kalemler için yaklaşık 15 puan artarken yabancı para cinsi kalemler için 11 puan gerilemiştir. Mevduat kabul etmeyen kalkınma ve yatırım bankaları hariç tutulduğunda, Haziran 2017 itibarıyla kredi/mevduat oranı yüzde 118,5'e kadar gerilemektedir.

Haziran 2017'de, bankacılık sektörünün dönem net kârı önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 33,2 oranında artarak 25,4 milyar Tl/ye yükselmiştir. Bu artışta, esas olarak net faiz gelirlerindeki 12,2 milyar TLlik yükseliş belirleyici olmuş ve takipteki alacaklar için ayrılan özel karşılıklardaki azalış da olumlu katkı yapmıştır. Diğer taraftan, sermaye piyasası ve kambiyo işlemleri kâr/zararı toplamının, önceki dönemde dönem net kârına olan azaltıcı etkisinin bu dönemde yükselmesi kâr artışını baskılamıştır. Sonuç olarak, Haziran 2017 itibarıyla vergi öncesi aktif kârlılığı yüzde 1,1, özkaynak kârlılığı ise yüzde 8,3 olarak gerçekleşmiştir.

Sermaye yeterliliği rasyosu (SYR) uluslararası standartların öngördüğü asgari düzeyin oldukça üzerinde olup Haziran 2017 itibarıyla yüzde 16,9 seviyesinde gerçekleşerek 2013 yılının ilk çeyreğinden bu yana en yüksek seviyesini görmüştür. Haziran 2016-Haziran 2017 döneminde, temel olarak güçlü kârlılık performansı ile ilave sermaye ihtiyacı yaratmayan KGF kredileri sayesinde SYR'de 1 puanlık artış sağlanmıştır. Haziran 2017 itibarıyla SYR; mevduat bankaları için yüzde 16,4, katılım bankaları için yüzde 17,4, kalkınma ve yatırım bankaları için yüzde 24,8 seviyesindedir. Bankaların sahiplik durumuna göre ise özel bankalar, kamu bankaları ve yabana sermayeli bankalar sırasıyla yüzde 16,1, yüzde 16,7 ve yüzde 18,2 düzeyinde SYRlere sahiptir.

Sektörün kullandırdığı kredilerdeki tahsili gecikmiş alacaklar (TGA) oranında 2015 yılının ikinci yansında başlayan artış 2016 yılında da devam etmiş; yıl içinde yüzde 3,41ere yükselen söz konusu oran, özellikle 2017 yılında gerçekleşen güçlü kredi büyümesinin etkisiyle Haziran 2017'de yüzde 3,1'e gerilemiştir. Alt gruplar itibarıyla bakıldığında, TGA oranının tüketici kredileri için yüzde 3, kredi kartlan için yüzde 6,9, KOBİ kredileri için yüzde

7. 
   ve kurumsal krediler için yüzde 2 seviyesinde gerçekleştiği görülmektedir, KOBİ kredilerinin TGA oranında gözlenen iyileşmede KGF destekli kredilerin önemli bir etkisi olduğu değerlendirilmektedir.
   

Bankacılık sektörünün düzenleme ve denetimine uluslararası standartlar doğrultusunda devam edilmektedir. Kredilerin Sınıflandırılması ve Bunlar İçin Ayrılacak

Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik 01/01/2018 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek olup 2006 yılından bu yana uygulanmakta olan mevcut Yönetmelik yürürlükten kaldırılacaktır, Yeni Yönetmelikle kredilerin sınıflandınlmasına ve yeniden yapılandırılmasına ilişkin esaslar Basel Bankacılık Denetim Komitesinin belirlediği ilkeler çerçevesinde yapılacak ve kredi karşılıkları Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarına uygun olarak "beklenen kayıp yaklaşımı" esasına göre ayrılacaktır.

Sermaye Piyasası

Borsa İstanbul'da işlem gören şirketlerin piyasa değeri 2016 yılı sonunda 614,1 milyar Ti iken Haziran 2017'de 773,2 milyar TL'ye yükselmiş; 405 olan Borsa İstanbul'da işlem gören şirket sayısı ise 404'e düşmüştür. Şirketlerin piyasa değerindeki iyileşmeyle orantılı olarak piyasa kapitalizasyonunun GSYH'ya oranı yüzde 27,6'ya ulaşmıştır. Söz konusu dönemde, Borsa İstanbul'daki yabancı payı yüzde 63,4 seviyesinden yüzde 65,2'ye yükselmiştir.

TABLO I: 29- Sermaye Piyasalarına İlişkin Göstergeler

	2014	2015	2016	2017-6
Sermaye Piyasası Kanunu Kapsamındaki Şirketler (Adet)	582	514	485	485
Borsa İstanbul Şirketleri (Adet)	425	416	405	404
Borsa Dîşi Şirketler (Adet)	157	98	80	81
Piyasa Değeri (Halka Açk Kısım, Milyon TL)	247 173	227 270	245 806	308 449
Yabana Payı (Halka Açık Kısım, Yüzde)	63,8	62,4	63,4	65,2
Piyasa Kapitalizasyonu (Milyon TL)	627 365	554 884	614 069	773 202
Piyasa Kapitalizasyonu/GSYH (Yüzde)	30,7	23,7	23,5	27,6
Yatırım Kuruluşları (Adet)	140	136	132	128
Aracı Kurumlar (Adet)	97	93	89	84
Bankalar (Adet)	43	43	43	44
Menkui Kıymet Yatırım Fonları (Adet)	482	363	384	434
Toplam Değeri (Milyon TL)	33 315	37 186	43 755	48 514
Bireysel Emeklilik Fonları (Adet)	246	249	263	293
Toplam Değeri (Milyon TL)	37 771	47 918	58 439	70 270
Yabana Yatırım Fonlan (Adet)	41	42	42	42
Portföy Değeri (Milyon TL)	32	18	16	14
Menkul Kıymet Yatırım Ortakiıklan (Adet)	9	9	9	9
Net Aktif Değer (Milyon TL)	449	437	442	449
Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları (Adet)	31	31	31	31
Aktif Toplamı (Milyon TL)	42 059	52 530	60 602	63 978
Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıkları (Adet)	6	8	8	8
Portföy Yönetim Şirketieri (Adet)	40	46	50	50
Yönettikleri Portföy Büyüklüğü (Milyon TL)	81 867	99 400	122 178	139 671
Bağımsız Denetim Şirketleri (Adet)	92	98	100	101
Gayrimenkul Değerleme Şirketleri (Adet)	130	132	132	132
Derecelendirme Kuruluşları (Adet)	10	10	8	7
Hisse Senedi Hariç Öze! Sektör Menkul Kıymetleri (Milyon TL)	47 743	49 395	51 838	55 506

Kaynak: SPK,TÜÎK

Menkul kıymet yatırım fonlarının toplam değeri 2016 yılı sonunda 43,8 milyar TL iken Haziran 2017 itibarıyla 48,5 milyar TL'ye ulaşmıştır. Portföy yönetim şirketlerinin yönettikleri portföy büyüklüğü ise aynı dönemde yüzde 14,3 artarak 139,7 milyar TL olmuştur.

Gayrimenkul yatırım ortaklıklarının aktif toplamı 2017 yılı Haziran sonunda bir önceki yılsonuna göre yüzde 5,6 oranında artarak 64 milyar TL olarak gerçekleşmiştir, Diğer yandan, menkul kıymet yatırım ortaklıklarındaki durağanlık ile yabancı yatırım fonlarında son yıllarda görülen azalış trendi 2017 yılının ilk altı ayında da devam etmiştir.

2016. 
      yılının ilk yarısında görülen canlanmanın etkisiyle, hisse senedi hariç özel sektör menkul kıymet stoku bir önceki yılsonuna göre yüzde 7,1 artarak 55,5 milyar Tİ seviyesine yükselmiştir. Bu stokun yüzde 651 banka bonosu, yüzde 31,8'i ise özel sektör tahvili, kalan kısmı ise varant ve varlığa dayalı menkul kıymetlerden oluşmaktadır.