2018 yili programi

İKİNCİ BÖLÜM

1. 
   2018 YILI PROGRAMININ MAKROEKONOMİK AMACI
   

2017. 
      Yılı Programının temel amacı, OVP (2018-2020) çerçevesinde; makroekonomik istikrarın korunması, cari dengenin iyileştirilmesi, enflasyonun kontrol altında tutulması, ileri teknoloji kullanan üretim yapısının yaygınlaştırılması, işgücü kalitesinin ve üretkenliğinin artırılması ve kamuda kurumsal kalitenin iyileştirilmesi yoluyla büyümeyi hızlandırmak, istihdamı artırmak ve gelir dağılımını iyileştirmektir.
      

Ayrıca, sürdürülebilir kaynaklarla finanse edilen yatırım ve ihracat kaynaklı bir büyüme yapısına geçmek, daha esnek bir işgücü piyasası oluşturmak, iş ve yatırım süreçlerini kolaylaştırmak, yenilikçi ve yüksek katma değerli üretimle rekabetçi bir ekonomik yapı oluşturmak Programın temel öncelikleridir. Bu amaçlara ulaşılması için yapısal reformlara

kararlılıkla devam edilecektir.

2. 
   2018 YILI PROGRAMININ HEDEFLERİ VE POLİTİKALARI
   

1. 
   NİTELİKLİ İNSAN, GÜÇLÜ TOPLUM
   

1. 
   Eğitim
   

1. 
   Mevcut Durum
   

Zorunlu eğitim, ücretsiz ders kitabı, kampanyalar, sosyal destekler ve derslik sayısındaki artış başta olmak üzere son yıllarda uygulanan politikalar yardımıyla eğitime erişim artmıştır. Bu gelişmelerin neticesinde eğitimde kalma beklentisi 17 yıla yükselmiştir.

Okullaşma__Oranı'>Öğrenci_Sayıları_ve_Okullaşma_Oranları'>TABLO II: 1- Eğitim Kademeleri İtibarıyla Öğrenci Sayıları ve Okullaşma Oranları

	2014*2015		2015-2016		2016-2017
	Öğrenci Sayısı (Bin)	Brüt Okullaşma Oranı (Yüzde)	Öğrenci Sayısı (Bin)	Brüt Okullaşma Oranı (Yüzde)	Öğrenci Sayısı (Bin)	Brüt Okuiiaşma Oranı (Yüzde)
Okul Öncesi Eğitim (1)	1 156	46,8	1209	49,3	1316	52,1
İlköğretim (2)	10 712	103,9	10 572	102,9	10 490	100,7
a) ilkokul	5 434	101,1	5 361	99,2	4 970	96
b) Ortaokul	5 278	107,1	5 212	107,1	5 520	105,3
Ortaöğretim (2)	5 691	107,4	5 807	109,8	5 849	107
a) Genel Lise	2 902	54,8	3 047	57,6	3 136	56,5
b) Mesleki ve Teknik Eğitim	2 788	52,6	2 760	52,2	2 713	50,5
Yükseköğretim (3)	5 642	88,9	6 186	95,9	6 628	103,3
Örgün	2 793	39,5	3 108	40,9	3 259	42,4
Yaygın Eğitim (4)	9 908	-	8 700	-	8 700	-

Kaynak: Milli Eğitim Bakanlığı, YÖK

1. 
   Öğrenci sayısı, okul öncesi öğretimdeki tüm öğrencileri kapsamaktadır. Okullaşma oram 4-5 yaş grubu için ilkokula erken başlama yaşı dikkate alınarak aylık çağ nüfusu verileri kullanılmak suretiyle hesaplanmıştır.
   
2. 
   İlkokul kademesi için okullaşma oranı hesaplamasında 6-9 yaş arası öğrenciler dikkate alınmıştır. Açık ortaokul ve açık lise öğrencileri dâhildir.
   
3. 
   Üniversiteler ve diğer eğitim kurumlan dâhii, lisansüstü öğrenciler hariçtir. 18-22 yaş grubu için hesaplanmıştır,
   
4. 
   Yaygın eğitim kuranlarına ait öğrenci sayısı bilgileri bir önceki öğretim yılı sonu itibarıyla verilmiştir.
   

Okul öncesi eğitimde 2016-2017 öğretim yılı verilerine göre, okullaşma oranı (4-5 yaş grubu) brüt yüzde 52,1'dir. Bu yaş grubundaki brüt okullaşma oranının en düşük olduğu il yüzde 351e Ağrı iken en yüksek olduğu il yüzde 77,11e Erzincan'dır,

Ortaöğretimde okullaşma oranları açısından bölgesel farklılıklar önemini korumaya devam etmektedir. Ortaöğretim zorunlu eğitim kapsamına alınmakla birlikte öğrencilere açık öğretime devam imkânı da tanınmıştır. Bu bağlamda ortaöğretimde okuyan öğrencilerin yüzde 26'sı açık öğretim lisesine kayıtlıdır.

2016-2017 öğretim döneminde devam edilen eğitim kademesinden bağımsız olarak farklı yaş grubundaki öğrencilerin net okullaşma oranları sırasıyla yüzde 70,4 (5 Yaş), yüzde

1. 
   (6-9 Yaş), yüzde 99,2 (10-13 yaş) ve yüzde 87,4'tür (14-16 Yaş).
   

Mesleki ve teknik eğitimin yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmalar devam etmektedir. Bu kapsamda, 2016 yılı sonunda yapılan yasa değişikliği ile çıraklık eğitimi zorunlu eğitim kapsamına alınarak mesleki eğitim merkezleri ortaöğretim kurumlan arasında sayılmıştır. Ayrıca, bölgelerin ihtiyaç duyduğu alanlarda özel sektörle işbirliği içerisinde 19 adet tematik mesleki ve teknik eğitim kurumu açılmış olup yaygınlaştırma çalışmalarına devam edilecektir.

Eğitimin tüm kademelerinde erişimde sağlanan ilerlemelere karşın eğitimin kalitesinin artırılması konusu önemini korumaktadır. Bu kapsamda, fırsat eşitliği, öğretmen nitelikleri, öğrenme ortamları, müfredat ve kurumsal kapasite önemli politika başlıkları olarak öne çıkmaktadır.

Fırsat eşitliği bağlamında ikili eğitimden tekli eğitime geçme çalışmaları devam etmektedir. 2016-2017 öğretim dönemi itibarıyla ikili eğitimde okuyan ilkokul öğrencilerinin oranı yüzde 46, ortaokul öğrencilerinin oranı yüzde 38, ortaöğretim öğrencilerinin oranı ise yüzde 9'dur.

Tüm eğitim kademelerinde özel sektörün payının artırılması hedefi doğrultusunda öğrenci başına eğitim desteği uygulaması hayata geçirilmiştir. Bu sayede önümüzdeki dönemde özel sektörün eğitim hizmetleri sunumundaki payında artış beklenmektedir.

Öğretmenlere yönelik hizmet içi eğitimin süresi ve niteliğinin yetersizliği ve öğretmenlerin performanslarının yeterince değerlendirilmemesi eğitimin kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir. Öğretmen yetiştiren fakülteler ile okullar arasındaki etkileşimin güçlendirilmesi, öğretmen yetiştirme ve geliştirme sisteminin, yeterlilikleri esas alan bir şekilde yeniden yapılandırılması, kariyer gelişim ve performans değerlendirme sisteminin oluşturulması gerekmektedir. Deneyimli öğretmenlerin fırsat eşitliği çerçevesinde dezavantajlı bölgelerde görev yapmalarını özendirici tedbirlerin alınması ihtiyacı önem arz etmektedir. Bu doğrultuda, hizmet öncesi eğitim, mesleğe adayların seçimi ve istihdamı, sürekli mesleki gelişim, öğretmenlik mesleğinin statüsü, kariyer geliştirme ve ödüllendirme gibi hususları kapsayan Öğretmen Strateji Belgesi (2017-2023) yayımlanmıştır.

Son dönemde hizmete alınan yeni dersliklerle birlikte öğrenme ortamlarının niceliğinde önemli iyileşmeler sağlanmıştır. Tüm eğitim kademeleri itibarıyla derslik başına düşen öğrenci sayıları azaltılmıştır. Diğer yandan, öğrenme ortamlannın fiziksel açıdan niteliğinin artırılması önemini korumaktadır.

Yeni müfredat 2017-2018 öğretim dönemi itibariyle uygulanmaya başlamıştır. Güncellenen müfredatın işlevselliğinin artırılması için, dijital içeriklerin artırılması ve sınıf içi öğretim uygulamalarındaki iyi örneklerin geliştirilerek paylaşıma açılması önemlidir.

Ortaöğretim kademesinde okul bazlı bütçe uygulamasına geçilmiştir. Bununla birlikte, uygulamanın esnekliğinin artırılması ve okul yöneticilerinin bütçe yönetim sürecinde yetkilerinin artırılmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Ayrıca eğitime ayrılan bütçenin daha etkin kullanılmasını teminen uygulanan projelerin izleme ve değerlendirmesi kapsamında ayrıntılı verilerin ve düzenli raporların üretilmesi ihtiyacı devam etmektedir.

Eğitimin temel kademelerinde sağlanan olumlu gelişmelere paralel olarak, 2000'li yılların ortalarından itibaren yükseköğretimde önemli gelişmeler olmuştur. Bu süreçte yeni üniversiteler kurulmuş, örgün öğretim kontenjanı artırılmış ve sonuç itibarıyla yükseköğretim okullaşma oranlarında önemli bir artış sağlanmıştır. Örgün öğretim kontenjanındaki artışa rağmen Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemine (ÖSYS) başvuru, sınava tekrar girme ve boş kontenjan sayısındaki artış, yükseköğretim kontenjan planlamasının gözden geçirilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Bu amaçla 7033 sayılı Kanunla Yükseköğretim Kurulu (YÖK) bünyesinde Yükseköğretim Eğitim Programları Danışma Kurulu kurulmuştur. Bu Kurulda eğitim ve istihdamla ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile meslek örgütlerinin temsili sağlanmıştır.

Üniversitelerin misyon bazında farklılaşması ihtiyacından yola çıkılarak, 2006-2008 yılları arasında kurulmuş üniversitelerin bölgesel kalkınma misyonu çerçevesinde ihtisaslaşmalarını sağlamak amacıyla YÖK tarafından Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşması Projesi pilot uygulaması beş üniversitede başlatılmıştır. Diğer yandan, yükseköğretim sisteminin uluslararası rekabet gücünü artırmak amacıyla Araştırma Üniversiteleri Programı kapsamında 10 araştırma üniversitesi ve beş aday araştırma üniversitesi belirlenmiştir.

Yükseköğretimde kalite güvence sisteminin kurumsallaşmasını sağlamaya yönelik olarak 7033 sayılı Kanun ile idari ve mali açıdan özerk Yükseköğretim Kalite Kurulu kurulmuştur. Kurulun teşkilatlanma çalışmaları devam etmektedir.

Yeni kurulan üniversitelerle birlikte, fiziki mekân ihtiyaçlarında artış meydana gelmiştir. Yükseköğretim kurumlarında ilave kapalı alanlar yaratılması gereği bulunmakla birlikte mevcut kapalı alanların daha verimli şekilde kullanılması önem arz etmektedir. Bu kapsamda, mevcut mekânların envanterinin çıkarılması, verimlilik analizinin yapılması ve mekânsal standartların oluşturulmasına yönelik çalışmalar devam etmektedir.

Amaç ve Hedefler

Düşünme, algılama ve problem çözme yeteneği gelişmiş, özgüven ve sorumluluk duygusu ile girişimcilik ve yenilikçilik özelliklerine sahip, demokratik değerleri ve milli kültürü özümsemiş, farklı kültürleri yorumiayabilen, paylaşıma ve iletişime açık, sanat ve estetik duygulan güçlü, bilimsel gelişmelere açık, teknoloji kullanımına ve üretimine yatkın, bilgi toplumu gereklerini haiz, üretken ve mutlu bireylerin yetişmesi eğitim sisteminin temel amacıdır.

Eğitim sisteminde bireylerin kişilik ve kabiliyetlerini geliştiren, fırsat eşitliğine dayalı, kaliteyi yükselten bir dönüşüm programı uygulanacaktır. Fırsat eşitliği, öğretmen nitelikleri, öğrenme ortamları, müfredat ve kurumsal kapasite bu dönüşüm sürecini destekleyecek şekilde güçlendirilecektir

.Politika/Tedbir	Sorumlu/İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar	Süre	Yapılacak İşlem ve Açıklama
Okui türlerinin azaltıldığı, programlar arası esnek geçişlerin olduğu, öğrencilerin ruhsal ve fiziksel gelişimleri ile becerilerini artırmaya yönelik sportif, sanatsal ve kültürel aktivstelerin daha fazla yer aldığı, bilgi ve iletişim teknolojilerine entegre olmuş bir müfredatın bulunduğu, sınav odaklı olmayan, bireysel farklılıkları gözeten bir dönüşüm programı uygulanacaktır. (Kalkınma Planı p.145)
Tedbir 1. Güncellenen müfredatın işlevselliği artırılacaktır.	Milli Eğitim Bakanlığı (S), Üniversiteler	Aralık Sonu	Dijital içerikler artırılacak ve sınıf içi öğretim uygulamalarına yönelik iyi örnekler geliştirilerek paylaşıma açılacaktır.
Tedbir 2. Akademik Becerilerin İzlenmesi ve Değerlendirilmesi (ABİDE) Projesinin çıktıları değerlendirilecektir.	Milli Eğitim Bakanlığı (S), Kalkinma Bakanlığı, Üniversiteler	Aralık Sonu	Öğrencilerin akademik performans açısından gelişimlerinin takip edilmesini sağlamak amacıyla ABİDE projesi kapsamında geliştirilen ölçme, izleme ve değerlendirme sisteminin düzenli olarak uygulaması yapılacak ve sonuçları analiz edilerek kamuoyu ile paylaşılacaktır.
Tedbir 3. ilk ve ortaöğretimde özel eğitime gereksinim duyan engelli ve özel yetenekli öğrenciler için yönlendirme faaliyetleri ve sosyal aktiviteler artırılacak, eğitim programları gözden geçirilecek ve materyaller geliştirilecektir.	Milli Eğitim Bakanlığı (S), Sağlık Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, TÜBİTAK, Üniversiteler, İŞKUR, TOBB	Aralık Sonu	Özel eğitim kurumlanmn fiziki imkânları artırılacak, bu kapsamda mesleki ve teknik atölyelerin yenilenmesine özel önem verilecektir. Zihinsel, işitsel ve görme engellilere özel müfredat çalışması tamamlanacaktır. Özel eğitim ihtiyacı olan bireylere yönelik etkinlikler yapılacak ve bireyler yaptıkları çalışmaları sergileyecektir. Özel eğitim ihtiyacı olan bireylere yönelik eğitsel, kültürel ve sportif faaliyetlerini yapabilecekleri kamplar yapılacaktır. Özel eğitim öğrencilerin bireysel özelliklerine uygun eğitim programları geliştirilecektir.
Öğrencilerin sosyal, zihinsel, duygusal ve fiziksel gelişimine katkı sağlayan okul öncesi eğitim, imkânları kısıtlı hane ve bölgelerin erişimini destekleyecek şekilde yaygınlaştırılacaktır. (Kalkınma Planı p.146)
Tedbir 4. Okul öncesi eğitim yaygınlaştırılacak ve okul öncesi eğitim kurumlan artırılacaktır.	Milli Eğitim Bakanlığı (S), Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Maliye Bakanlığı	Aralık Sonu	Beş yaş grubu başta olmak üzere çocukların okul öncesi eğitime kazandırılması amacıyla bölgeler arasındaki farklar dikkate alınarak gerekli fiziki altyapı sağlanacaktır. Toplum Temelli Erken Çocukluk Eğitimi Merkezleri yaygınlaştırılacaktır.

Tedbir 5. Devamsızlığın yüksek olduğu illerde devamsızlık nedenleri araştırılarak çözüme yönelik faaliyetler yürütülecektir.	Milli Eğitim Bakanlığı (S), Valilikler	Aralık Sonu	Sınıf tekrarı ve okul terkine neden olan devamsızlık oranının azaltılması amacıyla ilkokul ve ortaokullarda 20 gün ve üzeri devamsızlık sebeplerini araştırmak için devamsızlık oranının yüksek olduğu ilk 10 ile saha ziyareti yapılacak ve çalışma raporu hazırlanacaktır. Bu doğrultuda devamsızlığın azaltılması için gerekli uygulamalara başlanacaktır.
Öğretmenlik mesleği daha cazip hale getirilecek; öğretmen yetiştiren fakülteler ile okullar arasındaki etkileşim güçlendirilecek; öğretmen yetiştirme ve geliştirme sistemi, öğretmen ve öğrend yeterliliklerini esas alan, kişisel ve mesleki gelişimi sürekli teşvik eden, kariyer gelişimi ve performansa dayanan bir yapıda düzenlenecektir. (Kalkınma Planı p.152)
Tedbir 6. Eğitim fakülteleri yeniden yapılandırılacaktır.	YÖK (S), Kalkınma Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Üniversiteler	Aralık Sonu	Eğitim fakülteleri; bölüm, anabilim dalı ile öğretmenlik genel ve alan yeterlilikleri arasında ilişki kuracak şekilde yeniden yapılandırılacak ve bu kapsamda müfredatları yenilenecektir, Ayrıca, eğitim fakültesi öğrencileri için eğitim fakültesi dışındaki fakültelerde çift ana da! ve yan dal yapma imkânı sağlanacak şekilde düzenlemeler yapılacaktır.
Tedbir 7. Öğretmen Akademisi kurulacaktır.	Milli Eğitim Bakanlığı (S), Kalkınma Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, YÖK	Aralık Sonu	Aday öğretmen yetiştirme programı, mesleki gelişim programları, pedagojik formasyon eğitimleri ile kariyer basamağında yükselmelere dönük eğitimler düzenlemek ve benzeri nitelikte amaçları gerçekleştirmek için Öğretmen Akademisi kurulacaktır.
Kalabalık ve birleştirilmiş sınıf ile ikili eğitim uygulama lan azaltılacak, öğrenci pansiyonları yaygınlaştırılacaktır. (Kalkınma Planı p.155)
Tedbir 8. Tüm eğitim 1 Milli Eğitim kademelerinde tekli eğitime Bakanlığı (S), geçilmesi çalışmaları Kalkınma Bakanlığı, hızlandinlacaktsr. Maliye Bakanlığı		Aralık Sonu	Fiziki altyapı olanakları artırılarak bütün eğitim kademelerinde ikili eğitim uygulamasına son verilmesine yönelik bir yol haritası çıkarılacak ve uygulamaya başlanacaktır.
Tedbir 9. Okulların fiziki ve I Milli Eğitim iç mekân kalitesi artırılacaktır. Bakanlığı (S), Kalkınma Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Üniversiteler		Aralık Sonu	Eğitim yapılarını ve mekânsal kaliteyi artırmak üzere nitelikli okul, nitelikli eğitim anlayışının benimsendiği, konforlu, enerji tasarrufu sağlayan, güvenli, fonksiyonel ve estetik görünümlü yeni tip projeler yaptırılacaktır.