9. Sinif tarih ders notlari tarih Nedir?

9.SINIF TARİH DERS NOTLARI
Tarih Nedir?

Tarih, insan topluluklarının sosyal, ekonomik, kültürel, siyasi, dini ilişkilerini, birbiriyle olan münasebetlerini, belgelere dayanarak, yer ve zaman göstererek inceleyen , olayların sebep ve sonuç ilişkilerini açıklayan bilim dalıdır.

*Tarihi Olayların Özelliği:

• 
  Belgelere dayanma
  
• 
  Yer-zaman ve sebep-sonuç ilişkisi.
  
• 
  Deney ve gözlem yapılamaz.
  
• 
  Tekrarlanamaz.
  
• 
  Olayın meydana geldiği ortam önemlidir.
  
• 
  Dünü anlatır, bugünü açıklar ve geleceğe ışık tutar.
  
• 
  Bir tarihi olay, diğer bir tarihi olayın sebepleri ya da sonuçları arasında yer alır.
  

*Tarih Biliminin Yöntemi:

• 
  Kaynakları araştırmak
  

(Yazılı - yazısız; 1. elden kaynaklar - 2. elden kaynaklar)

• 
  Kaynakları tasnif etmek
  
• 
  Tahlil etmek
  
• 
  Tenkit etmek
  
• 
  Terkip (sentezini) yapmak.
  

*Tarih Yazıcılığının Evreleri:

Kronik (Haberci) Tarihçilik: En ilkel şekli Anallardır.
Rivayetçi (Hikayeci) Tarihçilik: İlkçağ'da ortaya çıkmıştır. Hikâyeci tarihte olaylar olaylar hikaye yoluyla anlatır. Sebep-sonuç ilişkisi üzerinde durmaz. (Herodut, Taberi)
Öğretici (Prağmatik, faydacı) Tarihçilik: Tarihi olaylardan ders çıkarmayı amaçlayan anlatım türüdür.
Sosyal Tarihçilik: Öğretici tarihçiliğin hissi yönlerinden arındırılmış şekli.
Felsefi Tarihçilik: Değişik kültürleri inceleyerek biri birine etkileşimlerini inceler.
İlmi Tarihçilik: Neden-nasılcı tarihçilik. Materyalist, Kültürel, Pozitif (vs) Tarih çeşitleri....
*Kapsamına Göre:
-Genel Tarih: Geniş bir coğrafyadaki millet yada devletlerin tarihini inceler: Avrupa yada Asya Tarihi gibi...
-Özel Tarih: Bir milletin yada devletin tarihini inceler: Türk Tarihi, Artukoğulları Tarihi.. gibi

*Tarihin Tasnifi: Tarihin öğretimini ve araştırılmasını kolaylaştırmak için yapılır.
1- Zaman, 2- Mekan 3- Konu olmak üzere üç şekilde tasnif edilir.

Örnek: Zamana Göre: XVIII. yy. Osmanlı Islahatları.

Mekana Göre. Ankara Tarihi

Konuya Göre: Osmanlı Kültür Tarihi, Dinler Tarihi (vs).

*Tarih Bilimi zamana göre aşağıdaki şekilde tasnif edilir:

Tarih Öncesi Devirler:
(Prehistorik)

Taş Devri : Maden Devri

Kaba Taş Bakır Devri

Yontma Taş Tunç Devri

Cilalı Taş Demir Devri

*Tarih öncesinin devirlere ayrılması, kullanılan aletlere göre yapılmıştır.
Tarihi Devirler:

1.İlkçağ : Yazının icadı ile başlar - M.S. 376 da kavimler göçü ile sona erer.

2.Ortaçağ : M.S sonra 376 kavimle göçü ile başlar -1453 İstanbul’un fethi ile sona erer.

3.Yeniçağ :1453 İstanbul ‘un fethi ile başlar - 1789 Fransız İhtilali ile sona erer.

4.Yakınçağ : 1789 Fransız İhtilali ile başlar - günümüze kadar ulaşir.
*Çağ açıp - kapayan olayların ortak özelliği tüm dünyayı etkilemeleridir.

Tarihöncesi (Prehistorik) Devirler:
*Kaba Taş Devri: Henüz alet yok. Sivri cisimler kullanılır. Bitki kökleri, toplayıcılık ve avcılıkla beslenilir. Dönemin sonuna doğru üretim ekonomisine geçilmiştir.
*Yontma Taş Devri: Taşlar, çakmak taşı yontularak savunma amaçlı kullanılmıştır.

-Soğuklardan dolayı mağaralara ve ağaç kovuklarına çekilmişlerdir.

-Mağaralara hayvan resimleri çizmişlerdir.

-Dönemin sonlarına doğru ateş bulunmuştur.

*Cilalı Taş Devri: Buzullar kuzeye doğru çekilince insanlar mağaralardan çıkmışlardır.

-Çanak-çömlek kullanıldı. Toprak ve kilden kaplar yapıldı.

-Tarım yapıldı (arpa, buğday). Örgüler kullanıldı.

-Yerleşik hayata geçildi.

-Taş ve kerpiç kullanılmaya başlandı. Kamıştan kulübeler yapıldı.

-Dolmen ve Menhir denilen mezarlar yapıldı.

-Hayvanlar evcilleştirildi.

-İlk insan toplulukları oluştu.

-İlk üretim ile ticaret yapılmaya başlandı.
TARİHE YARDIMCI OLAN BİLİMLER:

1)- COĞRAFYA: Tarih olayın geçtiği YER'in fiziki ve beşeri özelliklerini coğrafyadan öğrenir.

2)- ARKEOLOJİ (Kazı Bilimi): Toprağın ve suyun altında kalmış olan tarihi eserleri ortaya çıkarır.

3)- KRONOLOJİ (Takvim Bilgisi): Tarihi olayların zamanlarını belirleyerek, meydana geliş sıralarını düzenler.

4)- PALEOGRAFYA: Eski yazıların okunmasını sağlayan bilim dalıdır.

5)- EPİGRAFYA (Kitabeler Bilimi): Taş, mermer gibi sert cisimler üzerine yazılan yazıları inceler.

6)- SOSYOLOJİ (Toplum Bilimi): Sosyal olayları inceler.

7)- ANTROPOLOJİ: Toplumların ırk yapılarını inceler.

8)- FİLOLOJİ (Dil Bilimi): Dilleri ve diller arasındaki bağları inceler.

9)- ETNOGRAFYA: Örf,adet, gelenek ve görenekleri inceler.

10)- DİPLOMATİK: Günümüze kadar gelmiş olan resmi belgeleri, fermanları vb. inceler.

11)- HERALDİK (Mühür bilimi): Resmi belgelerdeki mühür, arma ve özel işaretleri inceler.

12)- NÜMİZMATİK (Paralar bilimi): Eski Paraları inceler. Bunlardan başka tarihe yardımcı bilimler arasına felsefe, istatistik, psikoloji, astronomi, Tıp, kimya gibi bir çok bilimi katabiliriz.

YAZI İLE İLGİLİ ÖNEMLİ BİLGİLER

• 
  Toplumlar ilk olarak resim yazısı kullanmışlardır.
  
• 
  İlk yazıyı Sümerler bulmuştur.(Çivi Yazısı)
  
• 
  Bugün kullandığımız alfabeyi, ilk olarak Fenikeliler kullanmış, onlardan Yunanlılar ve Romalılar alarak geliştirmişler ve böylelikle LATİN alfabesi ortaya çıkmıştır.
  
• 
  Yazı, Anadolu'ya ilk olarak ASURLULAR tarafından TUNÇ devrinde getirilmiştir.
  
• 
  Türk Tarihinin ilk yazılı eserleri GÖKTÜRK(ORHUN) KİTABELERİDİR.
  

TAKVİM

İnsanların zaman ölçüsü olarak kullandıkları çizelgelere denir. Takvimler iki esasa göre yapılır.

1.Ay yılı: Ay ‘ın dünya etrafında 12 defa dönmesi ile oluşan zamandır.Bir ay yılı 354 gündür.

2. Güneş yılı: Dünya nın güneş etrafında bir tur dönmesi ile oluşan zamandır.Toplam 365 gün 6 saatir.

Türklerin Tarih Boyunca Kullandıkları Takvimler

1. 
   12 Hayvanlı Türk Takvimi
   
2. 
   Hicri takvim: Ay yılı esaslı bir takvimdir.Peygamberimizin m.s. 622 yılında Mekke den Medine ye yapmış olduğu Hicret başlangıç olarak kabul edilir.
   
3. 
   Celali takvim: Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah döneminde kısa süre kullanılmıştır.
   
4. 
   Rumi takvim: Osmanlı Devleti nde 16.yüzyılda eski Bizans takviminden geliştirilen güneş yılı esaslı bir takvimdir.
   
5. 
   Miladi takvim: 1925 yılında çikarilan bir kanunla kullanmaya başladığımız bir takvimdir.Hz. İsa nın doğumunu başlangıç olarak kabul eder.Güneş yılı esaslı bir takvimdir.