Ajratilgan vaqt : 2 soat Mavzu bo’yicha asosiy masala(savol)lar


Tobelanish turlari (4-jadval)



Yüklə 0,82 Mb.
səhifə16/104
tarix25.11.2023
ölçüsü0,82 Mb.
#134226
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   104
portal.guldu.uz-ONA TILI

Tobelanish turlari (4-jadval)

Asosiy xususiyati

Tobelanishning turlari va mazmuni





Misollar

Tobelanish bir qismning boshqa-sini aniqlashga xizmat qilishidir;
A) gap bo’laklari orasida;
B) ergash gap bilan bosh gap orasida



Moslashuv
Ikki so’z – tobe va hokim so’z bir-biriga muvofiq-lashadi. Harakat, belgi yo predmetning qaysi pred-metga tegishliligini ko’rsatadi

Kitobning varag’i,
qishlog’imiz o’quvchilari,
ishlab chiqarish, unumdorligi,
bolaning tug’ilishi.




Boshqaruv
Tobe so’z hokim so’zning talabi bilan o’z shaklini o’zgartiradi.

Fe’l boshqaruv va ot boshqaruv. Kelishik va ko’makchili boshqaruv





Uyga ketmoq, uydan ketmoq, uni ko’tarmoq, uquvchilar bilan gaplashmoq, tinchlik uchun ko’rashmoq.
Asal qanddan shirin.
Otdan baland, itdan past.




Bitishuv so’zlarning o’zaro aloqasi tartib va ohang orqali belgilanadi.
A)sifatlovchi-sifatlan-mish: sifatlovchi vazifa-sida otlashgan so’zlar va sifatdoshlar qo’llanadi;
B) hol-hollanmish:
Hol vazifasida ravish va ravishdoshlar qo’llanadi.



Yashil bayroq, bu bino, beshta o’quvchi, oqar suv, oltin kuz, ko’p kitob


Notiq sekin so’zladi.


Quyosh qizarib botdi.



Muhokama uchun savollar:
3.1.1 Sintaktik aloqa necha turga bo’linadi?
3.2.1 Predikativ – nopredikativ va tobe-teng aloqalarning farqi nimalarda ko’rinadi?
3.4.2 Ega va kesim, to’ldiruvchi–to’ldirilmish, aniqlovchi–aniqlanmish, hol va hollanmish orasidagi aloqa sintaktik aloqaning qaysi turiga mansub?

      1. O’zbek tilining sintaktik qurilishida qaysi sintaktik aloqa keng tarqalgan?


Yüklə 0,82 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   104




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin