Bulgaristan Ticaret Odasının (BTO) 2013 yılında yaptığı analizine göre Burgaz İlinde nüfus durumu Bulgaristan’daki genel nüfus durumuna kıyasla iyi sayılabilir. Örneğin Burgaz İlinde nüfusun -%2,3 oranında azaldığı (gözlem 2011-2012 yıllarını kapsamaktadır), ülke genelinde ise nüfusun -%8,214 oranında azaldığı gözlemlenmiştir. Burgaz’da nüfusun doğal artış katsayısı negatiftir, ancak ülkenin birçok diğer iline göre daha düşüktür (negatif değer olarak).
Burgaz İlinin özelliklerinden birisi Bulgaristan’ın en çok şehirleşmiş illerinden olmasıdır. Burgaz İlinde şehirlerde yaşayanların oranı % 75’e yakın. Nüfusun şehirlerde (özellikle İl Merkezi olan Burgaz’da) yoğunlaşmasının başlıca nedeni ekonomik ve mali krizin ağır etkileri ve köylerde istihdam imkânlarının olmamasıdır. İldeki yüksek düzeyde şehirleşme ve göreceli olarak oldukça elverişli iş ortamının olmasına rağmen 2012 yılında Burgaz İlinde mekanik nüfus artışı negatif olmuştur, diğer bir deyişle ili terk edenler ile yerleşenlerden daha çok olmuştur. Burgaz İlinden göç genellikle Sofya ve yurtdışına yöneliktir, Burgaz’a göç edenler ise genellikle komşu Sliven ve Yambol İllerindendir15. 65 yaş üzerindeki nüfus ile 14 yaş altı nüfus arasındaki oran göstergesinin 2010-2012 yılları arasında olumsuz yönde seyrettiğini, fakat bu göstergeye göre sıralamada Burgaz İlinin Sliven İlinden sonra ikinci yerde olduğunun belirtilmesi önem taşımaktadır16.
Tablo 2’de Burgaz İli sınırları içerisinde bulunan belediyelerde yaşayan nüfusun eğitim seviyesini göstermektedir. Görüldüğü üzere Burgaz İlinde nüfusun % 17,6’sı yüksek eğitim, % 42’si lise mezunudur, 7 yaş ve üzeri kişilerden % 5 civarında ilkokulu tamamlayamamıştır.
Tablo 2. Yerleşim yerleri ve eğitim seviyesine göre 7 yaş ve üstü nüfus - 01.02.2011 tarihi itibarıyla
|
İller
Belediyeler
Yerleşim yerleri
|
Toplam
|
Yüksek
|
Lise
|
Orta
|
İlk
|
Tamamlan-mamış ilk
|
Hiç okula gitmemiş
|
Çocuk (7 yaş dâhil)
|
ÜLKE İÇİN TOPLAM
|
6891177
|
1348650
|
2990424
|
1591348
|
536686
|
328803
|
80963
|
14303
|
BURGAZ
|
385224
|
67759
|
162079
|
96004
|
31714
|
20363
|
6310
|
995
|
AYTOS
|
26378
|
2683
|
10084
|
8407
|
2782
|
1659
|
692
|
71
|
BURGAZ
|
198064
|
49777
|
94142
|
33977
|
9693
|
8478
|
1564
|
433
|
KAMENO
|
9627
|
480
|
3241
|
3619
|
1143
|
617
|
500
|
27
|
KARNOBAT
|
23673
|
2738
|
9086
|
7091
|
2717
|
1503
|
463
|
75
|
MALKO TIRNOVO
|
3539
|
346
|
1249
|
1160
|
481
|
193
|
104
|
6
|
NESEBIR
|
20577
|
3162
|
9871
|
4766
|
1619
|
947
|
152
|
60
|
POMORİE
|
25549
|
2917
|
9943
|
7805
|
2713
|
1725
|
362
|
84
|
PRİMORSKO
|
5645
|
639
|
2434
|
1561
|
649
|
271
|
82
|
9
|
RUEN
|
26488
|
731
|
5835
|
12855
|
3756
|
2110
|
1108
|
93
|
SOZOPOL
|
11731
|
1385
|
4555
|
3887
|
1150
|
583
|
139
|
32
|
SREDETS
|
13690
|
1231
|
4962
|
4049
|
1939
|
912
|
562
|
35
|
SUNGURLARE
|
11639
|
643
|
3087
|
4540
|
2036
|
821
|
472
|
40
|
TSAREVO
|
8624
|
1027
|
3590
|
2287
|
1036
|
544
|
110
|
30
|
Ülkede eğitim kalitesine ilişkin yapılan araştırmalar Burgaz İlinde eğitim kalitesinin ülke ortalamasının altında olduğunu göstermektedir. Bu sonuç, insan sermayesinin kalitesi ve kadro yetiştirmeyle ilgili olarak işverenler ve iş çevrelerinde kaygılanma sebebidir. Burgaz İlinde üç yükseköğrenim kurumu faaliyet göstermesine rağmen çalışan nüfustan üniversite mezunu olanların sayısı ülke ortalamasının grisinde kalmaktadır. Lise düzeyinde eğitimde tanımlanan sorunların başında öğretmen-öğrenci oranıdır. Bunun yanı sıra diğer illerle kıyasla kişi başına düşen daha az sayıda okul mevcuttur. Neticede lise öğrencileri diğer illerdeki öğrencilere göre daha kötü sonuçlar (mezuniyet sınavı vb.) vermektedir. Fakat diğer taraftan Burgaz İlinden okuldan ayrılan öğrencilerin sayısı ülke çapında en düşük düzeydedir17.
Etnik grup mensubiyeti verilerine göre Burgaz İli nüfusunun % 80’i Bulgar olup, % 13,3’ü kendilerini Türk ve % 5’i Roman olarak belirlemiştir.
İl
Belediye
Yerleşim yeri
|
Etnik mensubiyete ilişkin zorunlu olmayan soruya cevap verenler
|
Etnik grup
|
Kendisini belirlemeyen
|
Bulgar
|
Türk
|
Roman
|
Diğer
|
ÜLKE İÇİN TOPLAM
|
6680980
|
5664624
|
588318
|
325343
|
49304
|
53391
|
BURGAZ
|
370544
|
298128
|
49354
|
18424
|
2632
|
2006
|
AYTOS
|
26014
|
13847
|
8766
|
3101
|
77
|
223
|
BURGAZ
|
191653
|
179383
|
6264
|
3871
|
1407
|
728
|
KAMENO
|
9200
|
7989
|
327
|
654
|
147
|
83
|
KARNOBAT
|
22787
|
19030
|
2125
|
1202
|
289
|
141
|
MALKO TIRNOVO
|
3390
|
2902
|
23
|
429
|
16
|
20
|
NESEBIR
|
20511
|
18367
|
1240
|
565
|
199
|
140
|
POMORİE
|
24523
|
17992
|
4947
|
1307
|
176
|
101
|
PRİMORSKO
|
5003
|
4268
|
84
|
577
|
37
|
37
|
RUEN
|
24492
|
1619
|
21241
|
1300
|
10
|
322
|
SOZOPOL
|
11202
|
8889
|
523
|
1678
|
88
|
24
|
SREDETS
|
13320
|
10912
|
230
|
2063
|
68
|
47
|
SUNGURLARE
|
10873
|
6193
|
3553
|
929
|
76
|
122
|
TSAREVO
|
7576
|
6737
|
31
|
748
|
42
|
18
|
Tablo 3’de görüldüğü üzere bu oranlar İlin belediyelerine göre oldukça farklılık göstermektedir. Burgaz şehrinde kendilerini Bulgar olarak nitelendirenlerin oranı % 90 iken, Aytos Belediyesinde Türk nüfusu % 33, Ruen’de ise % 86’ının üzerindedir. Belirli etnik grup temsilcilerinin bazı belediye ve köylerde daha yoğun oldukları anlaşılmaktadır. Çoğu kez bu durum belirli belediye sınırları içerisinde yaşam tarzını, benimsenen çalışma alışkanlıklarını ve kalıpları etkilemektedir.
2001-2011 yılları arasında Bulgaristan’da ailelere ilişkin verilerin kıyaslanması ilgi çekicidir, zira bu veriler sayesinde aile hayatıyla ilgili şekillenmiş beklenti eğilimleri ve dolayısıyla bu tür eğilimlerin özel ve meslek hayatının uyumuna etkisi hakkında tahminlerde bulunulabilir.
Tablo 4. İl ve aile yapısına göre aileler (adet)
|
İller
Aile yapısı
|
1.03.2001
|
1.02.2011
|
toplam
|
şehirlerde
|
köylerde
|
toplam
|
şehirlerde
|
köylerde
|
Ülke için toplam
|
2 369 100
|
1 623 612
|
745 488
|
2 123 224
|
1 537 777
|
585 447
|
Karı kocadan oluşan bekâr çocuksuz / bekâr çocuklu aile
|
2 079 072
|
1 401 621
|
677 451
|
1 810 441
|
1 294 734
|
515 707
|
Bir ebeveyn bekâr çocuklu
|
290 028
|
221 991
|
68 037
|
312 783
|
243 043
|
69 740
|
Бургас
|
127 871
|
90 066
|
37 805
|
122 256
|
91 771
|
30 485
|
Karı kocadan oluşan bekâr çocuksuz / bekâr çocuklu aile
|
113 520
|
79 057
|
34 463
|
106 526
|
79 010
|
27 516
|
Bir ebeveyn bekâr çocuklu
|
14 351
|
11 009
|
3 342
|
15 730
|
12 761
|
2 969
|
2001 yılında çocuklu bir ebeveynden oluşan ailelerin oranı ülke çağında % 12,2 imiş. 2011 yılında bu oran % 14,7’ye yükselmiştir. Aynı eğilim, daha küçük çaplı olmakla birlikte, Burgaz İli için de geçerlidir. Burgaz İlinde toplam ailelerden bir ebeveynli aile oranı % 11,2’den (2001 yılı) % 12,9’a (2011 yılı) yükselmiştir. Gözlemlenen bu eğilimlere sebep olan sosyal faktörler ve bundan doğan sonuçlar ile ilgili derin bir analiz için bu veriler yeterli olmasa da, yine de aşağıdaki argümanları destekleyici niteliktedirler:
-
Bulgar toplumunda evliliğe ve onun önemine yönelik bakış aşısında belirli ölçüde değişiklik gözlemlenmektedir;
-
Bir ebeveynli aile ve/veya hanelerin artması istihdamda artış (daha fazla saat mesai, ek iş vb.) gerekliliğini doğurmaktadır;
-
Küçük çocuklu bir ebeveynin yoksulluk ve sosyal dışlanma riski artmakta, bu veliler uygun istihdam imkânı bulamamakta veya çalışabilmesi için çocuğuna/çocuklarına bakım sağlayamamaktadır.
2. Bulgaristan ve Burgaz’da istihdam yapısı.
Ekonomik aktivite katsayısı veya 15 ve üzeri yaşta işgücü ve nüfus arasındaki oran, farklı koşullardan etkilenen bir tür sosyal-demografik faktördür. Bu, her 3 ayda bir gözlemlenen standart bir ölçüdür. Aşağıdaki tablo 2013 yılının dördüncü çeyreği için Bulgaristan’da işgücü ve ekonomik aktivite katsayısı verilerini yansıtmaktadır.
Tablo 5. İşgücü ve ekonomik aktivite katsayıları (15-64 yaş)–2013 yılı dördüncü çeyreği.
|
Cinsiyet, ikamet, eğitim seviyesi
|
İşgücü -Bin
|
Ekonomik aktivite katsayıları - %
|
Toplam
|
3 317.6
|
68.6
|
Cinsiyete göre
|
Erkek
|
1 771.1
|
72.8
|
Kadın
|
1 546.5
|
64.4
|
İkamete göre
|
Şehirlerde
|
2 597.9
|
71.1
|
Köylerde
|
719.7
|
61.0
|
Eğitim düzeyine göre
|
Yüksek
|
943.6
|
85.9
|
Lise
|
1 953.0
|
72.7
|
Meslek edinenler dâhil
|
1 277.8
|
77.9
|
Orta
|
356.0
|
41.7
|
İlk ve altı
|
65.1
|
33.1
|
Dostları ilə paylaş: |