Azərbaycan qədim dövrlərdən öz təbii sərvətləri, neft, qaz kimi zənginlikləri ilə məşhur olmuşdur. Bu sahədə partlayış isə XIX əsrin sonlarında baş vermiş və beləliklə, Azərbaycanda neft sənayesinin əsası qoyulmuşdur

Rusiya mətbuatında «Azərbaycan nefti»
Şübhəsiz ki, Azərbaycanla və onun nefti ilə ən çox maraqlanan, araşdıran ölkələrdən biri Rusiyadır. Bu ölkənin mətbuatında da Azərbaycan haqda xəbərlərə, məqalələrə tez-tez rast gəlinir. Bu yazılar müxtəlif mövzularda olur. Ancaq Rusiyanın yaxından əlaqədar olduğu məsələlərdən biri Azərbaycan nefti və onunla bağlı problemlərdir. Bir çox qəzetlərdə bu mövzunu əhatə edən xəbərlər, araşırmalar nəşr olunur. Onlardan bəziləri ilə tanış olamaqla Azərbaycan neftinə Rusiyanın gözü ilə baxmaq olar.

«Arqumentı i Faktı» qəzeti öz səhifələrində Azərbaycanla bağlı yazılara geniş yer verən mətbu orqanlardandır. Burda Azərbaycan nefti ilə bağlı baş verən hər bir hadisə, alınan qərarlar, dəyişikliklər öz əksini tapır.

Məs. Bu il Kiyevdə keçirilən Enerji Sammitində Azərbaycanın iştirakı, müzakirə olunan məsələlər, gözlənilən nəticələrlə bağlı xəbərlər «AiF»in səhifələrində öz əksini tapmışdır. Belə xəbərlərdə məsələnin gedişatı daha çox Rusiyanın maraqları baxımından izlənilir.

Bu qəzetdə nəşr olunan daha bir yazıda isə dünyanın əsas neft ehtiyatlarının tükənməsindən danışılır. Yazı belə adlanır «Biz nə vaxt neftsiz qalacağıq?» Bu yazıda dünyanın neft bazalarının istifadəsi tarixindən və neftin nə vaxtsa bitəcəyi barədə yaranmış müxtəlif versiyalardan söhbət açılır. Azərbaycanın neft sərvətlərinin işlənmə tarixi haqda da söhbət açılır:

«....Na qraniüe Qruzii i Azerbaydjana estğ dva sovsem kroxotnıx mestorojdeniə, no oni bolee 100 let daöt neftğ.....»*

Rusiyanın məşhur «Izvestiya» qəzeti də Azərbaycan neftinə xüsusi yer

*Arqumentı i Faktı Oktyabrğ 4 2007

ayırır. Əsasən də Bakı-Tfilis-Ceyhan boru xətti haqqında yazılar son dövrlərdə qəzet səhifələrində daha çox işıqlandırılır.

Belə yazılardın biri «Bakı-Tifli-Ceyhan - zamanı qabaqlayan ideya» adlanır. Burda bu layihənin yaranma tarixi, hələ Heydər Əliyevin bu barədə söylədiyi fikirlər haqda söhbət açılır, onun reallaşdırılması istiqamətində görülən işlərdən geniş söhbət açılır. Eyni zamanda proyektin iştirakçısı olan dövlətlərin prezidentlərinin fikri də əks olunub.

«Prezident Azerbaydjana Ilğxam ALIEV:

Azerbaydjan sçitalsə oçenğ riskovannoy stranoy, privleçğ söda v takix usloviəx inostrannıe investiüii, ubeditğ investorov v tom, çto ix kapital ne propadet, naprotiv, prineset dopolnitelğnıe doxodı, - vse gto, koneçno, trebovalo oqromnoqo politiçeskoqo umeniə, mudrosti, dalğnovidnosti. Kak rezulğtat deətelğnosti obhenaüionalğnoqo lidera Azerbaydjana Qeydara Alieva seqodnə mı perejivaem gti prekrasnıe mqnoveniə. Esli uçestğ, çto kak v strane, tak i v reqione i, v opredelennom smısle, vo vsem mire doverie k nefteprovodu Baku-Tbilisi-Djeyxan bılo ne stolğ uj vısokim, to mojno predstavitğ sebe kakimi trudnostəmi soprovojdalosğ pretvorenie v jiznğ gtoqo proekta. Koe-kto ne veril, koe-kto pıtalsə ne dopustitğ stroitelğstvo nefteprovoda Baku-Tbilisi-Djeyxan, sozdavali problemı, çinili prepətstviə. No volə naşeqo naroda, volə rukovodstva Azerbaydjana, Turüii, Qruzii, naşa sovmestnaə deətelğnostğ prevratili gtot mif v realğnostğ.»*

«Bakı-Tiflis-Ceyhan neft kəməri var-gücü ilə işləyir» başlıqlı xəbərdə isə boru xəttinin müvafiq dövr üçün vəziyyəti, iş prinsipləri, problemləri, statistika və s. barədə məlumat verilir. Qeyd edək ki, bu cür xəbərlərə qəzetdə müxtəlif vaxtlarda rast gəlinir. Bu da qəzetin Bakı-Tiflis-Ceyhan layihəsini yaxından izlədiyindən xəbər verir.
*Izvestiə Iölğ 27 2007

Bu qəzetdə nəşr olunmuş daha bir yazı diqqəti cəlb edir. «Azərbaycan dünya enerji təhlükəsizliyi sisteminin təminatçılarından birinə çevrilir» adlı yazıda Azərbaycan neftinin önəmi xüsusilə vurğulanır. Bu yazıda Azərbaycanın strateji mövqeyinin üstünlüklərindən, neft sahəsində həyata keçirilən layihələrdən, onların xeyrindən, ziyanından, gələcəklə bağlı proqnozlardan söhbət açılır.

«....Dostiqnuta doqovorennostğ o postavke azerbaydjanskoy nefti v Indiö. Sırğe budet postavlətğsə po truboprovodu Baku–Tbilisi–Djeyxan, posle çeqo iz porta Djeyxan budet transportirovatğsə tankerami çerez Indiyskiy okean. Takim obrazom predpolaqaetsə ejemesəçno postavlətğ 1–2 mln barreley azerbaydjanskoy nefti....»*

«Pravda» qəzeti isə daha çox GUAM-ın (Gürcüstan-Ukrayna-Azərbaycan-Moldova) fəaliyyəti ilə maraqlanır. Xüsusilə son dövrdə qəzetin gündəmində olan məsələ Xəzər neftinin Rusiyadan keçməməsi üçün GUAM-da aparılan söhbətlərlə bağlıdır.

«Kaspiyskie neftğ i qaz potekut v Evropu v obxod Rossii, çto zadumano s üelğö oslableniə zavisimosti Brösselə ot Moskvı. Ob gtom idet reçğ na otkrıvşemsə 1 iölə oçerednom sammite orqanizaüii QUAM...»*

«Komsomolskaya Pravda» qəzetində də Azərbaycan, onun tarixi, müasir dövrü, inkişafı barədə yazılara rast gəlinir. Azərbaycanın neft sahəsindəki irəliləyişləri və problemləri haqa isə bu qəzetdə daha çox xəbərlər dərc olunur. Son dövrlərdə belə xəbərlər Gürcüstandakı vəziyyətin gərginləşməsi ilə bağlı artmışdır. Qəzet bu istiqamətdə Azərbaycanın fəaliyyətinə xüsusi diqqət yetirir.

«Azərbaycan Gürcüstan ərazisindən neft ixracını dayandırdı» sərlövhəli xəbər bunlardan biridir. Xəbərdə Gürcüstan-Rusiya münasibətlərinin çətinləşməsinin Azərbaycanın neft ixracına göstərdiyi təsirin nəticələrindən bəhs edilir.
*Izvestiə Iönğ 20 2007

*Pravda Iölğ 1 2008

Elə bu qəzetdə Bakı-Tiflis-Ceyhan haqqında da maraqlı yazlar nəşr olunub. Onlardan birinin – «Neft: pullar və geosiyasət» - müəllifi Y.Anisimov Bakı-Tiflis-Ceyhanın Rusiyaya təsrindən, ABŞ-ın bu məsələdəki mövqeyindən söhbət açır.

«Nefteprovod Baku - Tbilisi - Djeyxan (BTD) stroitsə kak alğternativa rossiyskim marşrutam transportirovki nefti Kaspiyskoqo reqiona. Nesmotrə na eqo doroqoviznu. Rekonstruküiə trubı Baku - Novorossiysk do neobxodimıx obcemov oboşlasğ bı v dva milliarda dollarov, stroitelğstvo BTD - v 3,6 milliarda»*

* Komsomoğskaə Pravda Oktyabrğ 20 2004