Bakirköy ruh ve siNİr hastaliklari hastanesi

CAVUŞZADE MESCİDİ

bak. ÇlVİZADE KIZI MESClDl

ÇAYHANELER

Müşterilerine yalnızca çay veren, sohbet ve hoşça vakit geçirme ortamı yaratan çayhaneler, 19. yy'ın son çeyreği ile 20. yy'ın ilk yarısında istanbul'da bir hayli revaçtaydı. Buralarda kıraathanelerden farklı olarak kahve satılmaz, iskambil, tavla, domino gibi oyunlar oynatılmaz-dı. Çayhanelerde dergi ve gazete bulundurulur, bazılarında da Hamzaname, Battalname, Şehname, Ebamüslümna-me gibi halk kitapları dinleyici topluluğuna hitaben yüksek sesle okunurdu.

istanbul'da geçen yüzyılın ortalarından itibaren, çoğu Iran Azerbaycanı'n-dan gelme olduğu için "Acem" olarak a-nılan kişilerce işletilen birçok çayhane açılmaşsa da en ünlüleri Şehzadebaşı'n-da Direklerarası'ndaydı. Şehzadebaşı çayhaneleri en parlak dönemlerini 19. yy'ın sonu ile 20. yy'ın başlarında yaşamıştır. Her biri ayrı özelliklere sahip olduğundan müdavimleri de başka başkaydı. Kıraathanelerin arasına serpiştirilmiş durumda ve iki sıralı çayhaneler o dönemin ünlü bilim ve sanat adamlarının, her sınıftan halkın uğrak yeri durumundaydı. Bazı çayhane sahipleri, işyerlerini kulüp gözüyle görür ve yabancıları sokmazlardı.

Çayhane müşterileri kendilerine yakın hissettiği kimselerin devam ettiği çayhaneye gider, böylece her çayhanenin diğer çayhanelerden ilgi ve kişilik bakımından ayrılan müşteri topluluğu oluşurdu. Hattâ bazı çayhaneler yalnızca kül-hanbeylerinden oluşan müşterilere ev sahipliği yapar, bunların söyleşip eğlenmelerine ortam hazırlardı. Çayhaneler bu tiplerin kendi aralarındaki sorunlarına çözüm bulmak, argo deyimiyle "racon kesmek", hesaplaşmak için ev sahipliği de yapardı.

Şehzadebaşı çayhaneleri içinde, II. Ab-dülhamid dönemi (1876-1909) şair ve yazarlarının devam ettiği Hacı Reşidin Çayhanesi çok ünlüydü. Ahmed Rasim(->) Şehir Mektupları, Muharrir, Şair, Edib