Bakirköy ruh ve siNİr hastaliklari hastanesi

Bostancı İskelesi

Hazım Ohurer, 1993

güvenliğine dönüktü. Başlangıçta askeri kimlikleri söz konusu değilken kolluk ve güvenlik işleri nedeniyle bu yetkiyi de elde etmişlerdi.

Ocağın büyük subayları bostancıbaşı, bostancılar kethüdası, haseki ağa (baş-haseki), baştebdil ağası, karakulak ağa ve odabaşıydı. Bostancı Ocağı'na girmek zordu. Ocağa girenler bellerine beylik çuha sarmaktaydılar. Aşağıdan yukarıya 9 derece olan bostancılığın sonraki aşamalarında ak dizge, sarı dizge, uskumru denen Londra kumaşı kenarı, bez, beyaz semle, kara bez, kırmızı makdem ve son aşamada da yeşil makdem kuşandırdı. Bu aşamadakilerin en kıdemlisi ise saltanat kayığında hamlacıbaşı (başkürekçi) olurdu. Bundan sonra, bostancıların bir üst sınıfı olan hasekilik geliyordu. Bostancıların barata denen başlıkları, kırmızı cepken ve mavi şalvarları, onlara korkutucu bir görüntü veriyordu. Bostancılar, üç ayda bir ulufe, yılda bir kez Selanik çuhasından kaput ve ayrıca giyimlik kumaş almaktaydılar.

Sarayın Birun(->) örgütünden sayılan Bostancı Ocağı'nın zabiti (komutan) bos-tancıbaşıydı. Fatih Kanunnamesi'nde "Bağçeye bir bostancıbaşı konulmuşdur. Kayığa girildikde bostancılar kürek çe-küb ol dahi dümen tuta" denildiği üzere bostancıbaşının ilk görevi, padişahın deniz gezintilerinde saltanat kayığının dümenini tutmaktı. Bu göreve Bostancı Ocağı'ndan yetişmiş, yetenekli bir adayın getirilmesi, padişahın can güvenliği açısından gerekliydi. Genellikle haseki ağa, bazen de bostancılar kethüdası bostancıbaşı atanır, önceki bostancıba-şına ise ya Gelibolu sancak beyliği veya kapıcıbaşılık verilirdi. Bostanbaşılıktan vezirliğe ve sadrazamlığa yükselenler de olurdu.

Yalı Köşkü'nde oturan bostancıbaşı, Sur-ı Sultani ile çevrili Sarayburnu bölgesinin güvenlik amiriydi. Boğaz hisarları, Kız Kulesi, Salacak, Aynalıkavak tabyaları kendisine bağlıydı. Buraların bekçilik ve güvenlik işlerini, haseki denen asıl bostancıları, alt sınıflardan bölükleri hizmete koşarak organize ederdi. Marmara Denizi'nden Boğaz'a girişi, liman girişlerini denetlemek, Boğaz sularındaki güvenliği sağlamak, Boğaziçi'nin her iki yakasındaki iskelelerle köylerin kolluk hizmetlerini yürütmek de görevlerinden-di. Marmara kıyısındaki Bakırköy'den Bostancı'ya değin yalılar da bostancıbaşının sorumluluğundaydı. Hemen her gün kancabaş denen 9 çifte kayığıyla denizde denetim yapar, saptadığı uygunsuzlukları önler ve ceza uygulardı. Boğaziçi'nde ev, yalı, iskele, dalyan, kayıkhane, dükkân, kahvehane yapmak veya açmak bostancıbaşının iznine bağlıydı. Kıyı denetimlerini, olasılıkla, Bostancıbaşı Defterleri^) denen listelerle yapmaktaydı. Bir başka görevi, İstanbul çevresindeki tüm avlakların, koruların, su kaynaklarının ve ormanların korunmasıydı. Ayrıca kentin dışındaki örneğin Halkalı Sarayı, Davutpaşa Sarayı gibi uzak saraylarla bi-