Bakirköy ruh ve siNİr hastaliklari hastanesi

BANLİYÖ TRENLERİ

Anakenti metropoliten alan içindeki yakın yerleşmelere bağlayan trenler. Günümüzde İstanbul'da, kentin Rumeli kesiminde Sirkeci-Halkalı, Anadolu kesiminde Haydarpaşa-Gebze olmak üzere iki ana banliyö hattı bulunmaktadır. Kentin 1950'lerden sonraki hızlı büyümesi ve yayılması sırasında eskiden uzakça

sayılan sayfiyeler ve köyler giderek kentle bütünleşmiş, banliyö trenleri de bir çeşit kent içi raylı sistem görünümü kazanmıştır.

Bu iki banliyö hattından Sirkeci-Halkalı, 1888'de işletmeye açılan, yapım imtiyazı Baron Hirsch'de olan Şark Demiryolları bütünlüğü içinde yer alıyordu. Cumhuriyet'ten sonra 1937'de millileştirilen bu hatta, 1955'ten itibaren elektrikli trenler işlemektedir. Sirkeci-Halkalı arasında 27 km uzunluğundaki bu demiryolu üzerindeki istasyonlar, Sirkeci'den Halkalı'ya doğru Sirkeci, Cankurtaran, Kumkapı, Yenikapı, Kocamustafapaşa, Yedikule, Kazlıçeşme, Zeytinburnu, Yenimahalle, Bakırköy, Yeşilyurt, Yeşilköy, Florya, Menekşe, Küçükçekmece, Kanarya, Soğuksu, Halkalı'dır.

Haydarpaşa-Gebze hattı 1871'de çıkarılan bir irade ile devlet eliyle yapılmaya başlanmış, 1873'te bu bölümler bitirilmiş, daha sonra Anadolu-Bağdat Demiryolları'mn yapımı Alman sermayesine verilmiş, 1928 sonunda millileşti-rilmiş ve 1969'dan itibaren de elektrikli sisteme geçilmiştir. Bu hat Haydarpaşa-Gebze arasında 43 km'dir. Haydarpaşa, Söğütlüçeşme, Kızıltoprak, Feneryolu, Göztepe, Erenköy, Suadiye, Bostancı, Küçükyalı, İdealtepe, Süreyyaplajı, Maltepe, Cevizli, Atalar, Kartal, Yunus, Pendik, Kaynarca, Tersane, Güzelyalı, Ay-dıntepe, İçmeler, Tuzla, Coşkunoğulları, Çayırova, Fatih, Osmangazi, Gebze güzergâhını takip etmektedir.

Bugün artık izi bile kalmamış olan, Feneryolu İstasyonu'ndan Fenerbahçe' ye doğru uzanan demiryolu ise 22 Eylül 1872'de işletmeye açılmıştı ve 1.756 m uzunluğundaydı. Bu ikincil hatta seferler yaz aylarında ve sadece tatil günlerinde yapılırdı. Hat I. Dünya Savaşı sırasında bir süre askeri amaçlar için kullanılmış, İstanbul'un işgalinde İngilizlerin eline geçmiş, sonra kapanmıştır. Daha sonra 1929 ve 1936'da kısa süreli işletme denemeleri olmuşsa da, hat bundan sonra tümüyle kapanmış, 1872'de yapılmış olan küçücük süslü istasyon da 1936'da yıkılmıştır.

İstanbul'da banliyö trenleri, karayollarının hızla geliştiği 1950-1960'lardan önce, İstanbul'un yakın çevresinde oturanlar için olduğu kadar, yaz aylarında her iki yakada bu güzergâhlar üzerinde yer alan sayfiye ve mesire yerlerine, plajlara gidenler için de hemen hemen tek ulaşım aracıydı. Kentin kalabalıklaşmaya başlaması ve eski banliyölerin yoğun yerleşme bölgeleri haline gelmeleriyle kapasiteleri yetersiz kalmış; banliyö trenlerinin kalabalığına/izdihama, trenlerin kapılarına asılarak yolculuk etmek isteyenlerin başlarına gelenlere, hattâ zaman zaman ölümle biten kazalar ait haberler İstanbul gazetelerinde sık sık yer almıştır.

İSTANBUL