Bankalar kanunlari

Karar sayısı: 90 Karar Tarihi: 9.7.1960

(1.8.1960 tarih ve 10566 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır)
Ödünç para verme işlerinde tatbik edilecek faiz nispetleri ve mevduata verilecek faiz nispetleri aşağıdaki şekilde tespit olunmuştur:
1- Ödünç para verme işlerinde alınacak azami faiz nispeti %12 dir. Ancak zirai kredilerde ve ihracat finansmanlarında bu nispet %10 u geçemez. T.C. Ziraat Bankasınca orta ve uzun vadeli zirai kredilere tatbik edilecek faiz nispeti %7 dir. 5389 sayılı kanun gereğince zikri geçen bankanın tahvil hasıllarında yaptığı ikrazatta tatbik edeceği faiz nispeti %5 dir.
2- Birinci maddede yazılı ihracat finansmanından maksat, kati satışı yapılmış ihraç emtiasının yüklenip sevk evrakı elde edilinceye kadar geçecek müddet zarfında yapılan finansmandır.
3- Ödünç para verme işleriyle müterafik olarak bankaların müşterileri hesabına yaptıkları hizmetler mukabilinde alacakları her türlü komisyonları nispetleriyle ücretler, Türkiye Bankalar Birliğince hazırlanacak bir tarifeye istinaden Banka Kredilerini Tanzim Komitesince tespit olunur.
4- Kanunen mevduat kabulünde mezun olanların kabul edecekleri bilumum mevduata aşağıdaki hadler üstünde faiz verilemez. Ancak bankalar kanununun 32 inci maddesince müsteniden Banka Kredilerini Tanzim Komitesince ittihaz olunacak kararlar hükümleri mahfuzdur.
a) Vadesiz ve 4 aya kadar vadeli ( 4 ay dahil ) resmi, ticari ve bankalar arası mevduata senevi % 2 ½ ;
b) Vadesiz ve dört aya kadar vadeli ( 4 ay dahil ) tasarruf mevduatına senevi % 3 ½ ;
c) 4 aydan 6 aya kadar ( 6 ay dahil ) vadeli bilumum mevduata senevi % 4;
d) 6 aydan bir seneye kadar ( 1 sene dahil ) vadeli bilumum mevduata senevi % 5;
e) 1 seneden fazla vadeli bilumum mevduata senevi % 6 ½ ;
5- Bankalar Kanunun 33 üncü maddesi gereğince Amortisman ve Kredi Sandığınca munzam karşılıklarla mukabil ödenecek faiz nispetleri, vadesiz ve bir seneye kadar vadeli mevduata tekabül eden karşılıklar için %4, bir seneden fazla ( 1 sene dahil ) vadeli mevduata tekabül eden karşılıklar için % 6 ½ olarak tespit olunmuştur.

3.5.1.2. 5/184 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına Ek Banka Kredilerini Tanzim Komitesi Kararı

Karar sayısı: 91 Karar Tarihi: 9.7.1960

(1.8.1960 tarih ve 10566 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır)
Ödünç para verme işleriyle müteferrik olarak, bankaların, müşterileri hesabına yaptıkları hizmet mukabilinde alacakları her türlü komisyonlar ve ücretlerin azami nispet ve tutarları ile bu mevzuda tatbik olunacak umumi hükümler, Türkiye Bankalar Birliğinin de mütalaası alınmak suretiyle, aşağıdaki şekilde tatbik olunmuştur.
Madde 1- Muamele nevine göre bankalarca ödünç para verme işiyle müteferrik olarak müşteriden alınacak komisyon ve ücretler şunlardır.
a) İştira muameleleri.
Komüsyon:
- Senet tutarı üzerinden senevi
%3 (ibrazlı ve 15 günden aşağı vadeli senetlerin iştirasından 15 günlük faiz ve komüsyon hesaplanır.) Bankalar İstanbul’daki şubeleri arasında ve İstanbul haricindeki vilayet ve kazalarda da Belediye hudutları dahilinde yapacakları iştira muamelelerinden komüsyon alamazlar. İstanbul’daki şubelerden maksat, vilayetin Şile, Yalova, Çatalca ve Silivri kazaları haricinde kalan sahasında bulunan şubelerdir.
b) Senedat mukabili krediler:
Komüsyon:
- Senet tutarı üzerinden ( Senetlerin vadeleriyle mukayyet olmaksızın ) % 1,5
c) Esham ve tahvilat mukabili krediler:
Muhafaza ücreti:
Rehinli menkul kıymetlerin nominal değerleri üzerinden hesap küşat tarihinden itibaren senede bir defa olmak üzere % 1
Kupon tahsil komisyonu:
Tahsil olunan kupon bedeli üzerinden % 0,75
d) Emtia mukabili krediler:

Muhafaza ve Murakabe Komisyonu:

Rehinli emtianın ekspertiz kıymeti üzerinden ve hesap küşat tarihinden itibaren senede bir defa olmak üzere % 1
Ekspertiz ücreti:
Ekspere ödenen hakiki ekspertiz ücreti müşteriden aynen tahsil olunur.

Bankanın kadrosuna dahil eksperi varsa rehinli emtianın ekspertiz kıymeti üzerinden ve hesap küşat tarihinden itibaren senede bir defa olmak üzere % 01

( Asgari 50 lira)
Ardiye ücreti:
a) Banka malı veya kira ile tutulmuş olan depolara konulan rehinli emtiadan alınacak ardiye ücreti, mahalli belediyelerce tespit olunacak tarifeye göre tahsil olunur. Ardiye ücretlerinin belediyelerce tespitinde deponun kirası ve bekçi ücretleri de nazarı itibare alınır.
b) Lehine kredi açılan müşterilerden kiralanan depolar:
Bu depoların ardiye ücretleri, müşteri ile banka arasında akdedilmiş kira mukavelesinde yazılı aylık kira bedelini tecavüz edemez. Yani lehine kredi açılan müşteriden kiralanan depo için kendisine aylık icar bedeli kaç lira ödenecekse aynı miktar bu müşteriden aylık ardiye ücreti olarak tahsil olunur.
Bu nevi depolar için tutulan bekçilere ait ücretler müşteriden aynen tahsil olunur.
Aktarma, manipülâsyon masraf ve ücretleri:

Aktarma, manipülâsyon masraf ve ücretleri bankaca tesbit olunacak tarifeye göre müşteriden tahsil olunur.

e) Altın mukabili krediler:
Muhafaza ücreti:
Rehinli altınların piyasa rayici üzerinden ve hesap küşat tarihinden itibaren senede bir defa olmak üzere % 1
f) İthalat akreditifleri:
Açılış komüsyonu:
Akreditif tutarı üzerinden maktuan % 1,5
Temdit komüsyonu:

Temdit edilen miktar üzerinden maktuan % 1

g) İthalat ve ihracat vesaiki mukabili krediler:

Vesaik tutarı üzerinden maktuan: % 0,5
h) Zirai krediler:
Ekspertiz ve kontrol ücreti:
Borç bakiyeleri üzerinden senevi % 0,5
i) İpotek karşılığı krediler:
Ekspertiz ücreti:
Talep sırasında, talep edilen kredi miktarı üzerinden maktuan % 0,1

( Asgari komüsyon 50 Lira)

Kredinin küşadında maktuen % 0,4
Tetkik ve kontrol ücreti:
Mesken hesaplarından borç bakiyeleri üzerinden senevi % 0,3
İnşaat ve hazır bina hesapları borç bakiyeleri üzerinden senevi % 0,6
j) Çeşitli teminat karşılığı krediler:
Teminatın mahiyetine göre taalluk ettiği ticari muamele nevine ait komüsyon ve ücret nispetleri tatbik olunur.
Madde 2- Birinci maddede yazılı komüsyon ve ücretlerin tatbikinde aşağıdaki umumi hükümlere riayet olunur:
1- Her hangi bir kredinin vadesinden evvel tahsili, kısmen veya tamamen kullanılmaması, alınan komüsyonun iadesini icab ettirmez.
2- Miktarları yukarıda tespit olunan komüsyon ve ücretler dışında muamelenin gerektirdiği posta, telgraf, telefon ücretleriyle iç ve dış muhabir masrafları (Müşteriden aynen tahsil olunur. Ancak iç muhabirlerin masrafları) arasında tahakkuk ettirebilecekleri komüsyonlar bu tarifede tespit edilmiş bulunan komüsyon hadlerinin % 50 sini geçemez.
3- Her muameleye ait asgari komüsyon 5 lira olarak tespit edilmiştir.
4- Mahiyetten yukarıdaki muamelelere ithali mümkün olup da değişik namlarla yapılmakta olan muamelelerde muamelenin adına değil mahiyetine itibar olunur.
5- Ödünç para verme işleriyle müteferrik olarak bankaların müşterileri hesabına yaptıkları hizmetlerden mahiyetten yukarıdaki pozisyonlara girmeyenlerden senede maktuan % 2 komüsyon alınır.
3.5.1.2. 5/387 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına Ek Banka Kredilerini Tanzim Komitesi Kararı