Bibliyografya: 8 III diL 13

605 keyfiyet.

606 izafet.

607 vaz'.

608 fiil.

609 infial.

610 bk. Ca'fer ÂI-i Yâsîn. s. 43-44.

611 meselâ be­yazlık.

612 meselâ beyaz.

613 İbn Sî­nâ, en-Necât, s. 7.

614 bk. F. Rah­man, Ek., II, 272.

615 beş duyu ile bilinenler.

616 iç duyularla bilinenler.

617 oluş.

618 tüme­varım.

619 Şerhu’l-Mevakıf, I, 429.

620 Cemil Salîbâ, 11, 71.

621 Eş'arî, Makâlât, s. 370.

622 Kitâbü'l-Teuhid, s. 16.

623 sonradan.

624 vr 1b.

625 Kitâbü't-Teühîd, s 17.

626 madde.

627 bk el-Enfâl 8/67.

628 Uşûlü'd-dîn, s. 11.

629 İbn Fûrek, s. 257, 265.

630 Bâkıllânî, s. 18.

631 Ebü'1-Yüsr el-Pezdevî, s. 12.

632 Cürcânî, I, 426.

633 Tehânevî, Keşşaf, “cevher” md.

634 bk. Eş'arî, Makâlat, s. 344, 346, 348; Bağdadî, Uşülud-dîn, s. 36.

635 bk. Bağdadî. a.g.e, s. 46; Ebü'1-Muîn en-Nesefî, vr. 19.

636 Mâtürîdî, Kitâ-bü't-Tevhîd,s. 16; Bâkıllânî, s. 11. 18; Kâdî Abdülcebbâr, el-Muhtt bi't-tektîf, s. 40.

637 Ebûl-Muîn en-Nesefî, vr. 20rf.

638 el-iktisâd fi'l-i'tikâd, s. 19.

639 kevn.

640 tekevvün.

641 Kâdî Abdülcebbâr, el-Muhtt bi't-teklîf, s. 41-42, 54-55.

642 bk. Bağdadî, Uşûlü'd-din, s. 41.

643 i'timad.

644 bk. İbn Hazm, V, 175.

645 idrak gibi. bk. Ali Sâmî en-Neşşâr, I, 599.

646 bk. A. S. Tritton, s. 89.

647 Şerhu'l-Uşûli'l-hamse, s. 92-93.

648 hayat-ölüm. hafiflik -ağırlık, sertlik-yumuşaklık gibi.

649 kudret, ilim, cehalet, elem. lezzet gibi.

650 bk. Eş'arî, Makâlât, s. 305-306.

651 bk. Süyûrî, s. 29-32.

652 birleşme arazı gibi.

653 kevn.

654 renk, tat ve koku gibi.

655 elem, lezzet, şehvet, kudret ve irade gibi.

656 er-Resâ'itü'l-'aşr, s. 68-79.

657 Eş'arî, Makâlât, s. 367.

658 evvelî.

659 sânevî.

660 hareket, sükûn, terkip, vaz'.

661 birleşme.

662 Sâbünl, s. 20.

663 Bağdadî, üşûlü'd-dîn, s. 40-46.

664 renk, tat, koku gibi.

665 bekanın bir mâna olarak cevherde ispatı halinde zıddı bulunmaz.

666 eş-Şâmil fî uşûli'd-dîn, s. 204.

667 “Araz” md.

668 kârrü'z-zât: siyahlık, beyazlık gibi.

669 gayru kârri'z-zât: ha­reket, sükûn gibi.

670 1, 428.

671 irâde, hayat vb.

672 oluşlar ve duyularla idrak edilen arazlar.

673 renk, tat, koku.

674 hareket, sükûn.

675 el-Faşl, V, 194.

676 Bağdadî, üşûlü'd-dîn, s. 56; Cüveynî, s. 205; Ebü'1-Muîn en-Nesefî, vr. 17a.

677 atom.

678 Süyûrî, s. 59, 91.

679 Eş'arî, Makâiât, s. 309, 313, 327, 370, 567.

680 Süyû­rî, s 131-133.

681 Eşarî. s. 358-361, 362.

682 el-Faşt, V, 178, 183, 238.

683 Ebü'l-Muîn en-Nesefî, vr. 24a.

684 Beyzâvî, s. 160; Cürcânî, I, 439.

685 mevcudiyet.

686 Cürcânî, I, 448-449.

687 Sâbünî, s. 41.

688 Bağdadî, Üsûlü'd-dîn, s. 55-56.

689 meselâ renk, şekil, hacim.

690 el-Keşf'an menâhici'I-edille, s. 52-53.

691 hilkati mütevâliye.

692 a.g.e., s 48-53.

693 Eş'arî, Makâlât, s. 405, 548-549; A. S. Tritton, s. 132.

694 Eş'arî, Makâlât, s. 377-378, 566.

695 bekası.

696 bir cevhere bağlı olma.

697 Eş'arî, a.g.e., s. 358-360.

698 Bağdadî, üşûlü'd-dîn, s. 50-51.

699 Eş'arî, Makâ­lât, s. 374; Abdurrahman Bedevî, I, 304-305.

700 kârrü'z-zât.

701 gayru kârri'z-zât.

702 Süyûrî, s. 132.

703 Kâdî Ebû Ya'lâ, s. 36.

704 bk. en-Nisâ 4/94.

705 fena.

706 Bağdadî, üşûlü'd-dîn, s. 45, 51-52, 67.

707 Cürcânî, I, 441.

708 el-Faşl, V, 237-238.

709 Tehâfütü't-Tehâfüt s. 139-140.

710 Beyzavî, s. 161-162; Cürcânî, I, 442.

711 Mecmû’atü'r-resâ’il ve'l-mesâ’il, 111, 365-366.

712 teceddüdü'l-emsâl.

713 DİFM, 111/5, s. 142, 154.

714 el-Lümac, s, 55.

715 Mecmû'u fetâ-vâ, VI, 91, 103, 343; Mecmû'atur-resâ’it ve't-mesâ’il, IV, 209-211.

716 Abdurrahman Be­devî, I, 386; îzâhu'l-meknün, II, 269.

717 Yusuf Şevki Yavuz, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991: 3/337-342.

718 veya acemli rast.

719 Cinuçen Tanrıkorur, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991: 3/342.

720 Cinuçen Tanrıkorur, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991: 3/342.

721 bk. Lisânü'l-cArab, “arz”; TMK, md. 632; AK, md. 1 vd.

722 res divini Juris.

723 bk. el-Bakara 2/107. 267; el-En'âm 6/ 141; er-Rahmân 55/ 1-10; hadisler için bk. Wensinck, Mu'cem, “arz” md.

724 Ebû Yûsuf, s. 68-69.

725 Ebû Yûsuf, s. 69 vd.; Ebû Ubeyd, s. 189 vd.

726 rakabe*.

727 Şafiî. IV, 104, İbn Kudâme, II, 583 vd.

728 Şafiî, IV. 103.

729 İbn Kudâ­me, 11, 581-583.

730 Ebû Ubeyd, s. 70 vd.; İbn Kudâ­me, II, 581-583.

731 Sevâd-ı Irak.

732 mîrî arazi.

733 bk. Ebû Yûsuf, s. 30 vd.; Tahâvî, III, 246-25.

734 Müslümanlara.

735 BA, TD, nr. 522.

736 meselâ bk. Mecelle, md. 1271.

737 bk. md. 1270-1291.

738 AK, md. 1.

739 800 zira'lik.

740 Mecmua-i Kavânîn, Süleymaniye Ktp., Cârullah Efendi, nr. 968, vr. 6b vd.

741 AK, md 2.

742 AK, md. 2

743 Mecelle, md. 1272.

744 diğer İslâm hukuk­çularını kastediyor.

745 Kanunnâme, Süleymaniye Ktp., Cârullah Efendi, nr. 988, vr. 10a'b.

746 mu­accele*.

747 AK, md. 3, 8 vd.

748 Suriye'de.

749 Ali Haydar, sy. 86, s. 4077 vd.

750 bk. Ebüssuûd Efen­di, Risale, Süleymaniye Ktp., Reşid Efen­di, nr. 1152, vr. 156b-157a.

751 Serkiz, Tahşiyeli Kavânîn, 1, 261-264.

752 AK, md. 41.

753 AK md. 5, 91-120; Mecelle, md. 1271.

754 AK, md. I, 103-107; Mecelle, md. 1270-1291.

755 tefvîz.

756 md. 1192-1291.

757 AK, md. 2.

758 24 Şubat 1706.

759 İstanbul 1943.

760 28 Mayıs 1847.

761 Serkiz, Tahşiyeli Kavânîn, I, 115 vd.

762 1858.

763 Halil Cin, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991: 3/342-346.

764 rakabe.

765 bk. arazi.

766 bk. Serkiz, I, 116 vd.

767 6 Haziran 1858.

768 Kanunname-i Arazî.

769 metni için bk. Düstûr, Birinci tertip. I, 161. vd., Serkiz. I, 178-254. Düstûr'da kanunun tarihi 7 Ra­mazan 1274 olarak verilmekte ise de bu, kanunu hazırlayan komisyonun tasarıyı Meclis-i Tanzimat'a takdim tarihidir. Ta­sarı 5 Şevval 1274 tarihli bir mazbata ile sadârete, sadâretten de 22 Şevval 1274 tarihli bir arz tezkiresi ile padişaha arze-dilmiş ve 23 Şevval 1274te tasdik edile­rek yürürlüğe girmiştir.

770 16 Şu­bat 1849.

771 İstanbul 1849; metni için bk Serkiz, I, 130-160.

772 md. 1-7.

773 md. 8-90.

774 md. 91-105.

775 md. 106-132.

776 md. 2, 4.

777 bk Velidedeoğlu, Tanzimat I, s. 185; kar­şı görüş için bk. Barkan, İÜHFM, s. 712.

778 md. 54-55.

779 md. 59.

780 21 Mayıs 1867.

781 metni için bk. Düstûr, Birinci tertip, I, 223.

782 md. 8.

783 md. 8-35.

784 md. 116.

785 md. 36 vd.

786 bk. Cin, s 479 vd.

787 bk. özeğe, 1, 66-67; IV, 1645, 1647. Mehmet Akif Aydın, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991: 3/346-347.

788 Mehmet Akif Aydın, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991: 3/347.

789 Meşrebul-ervâh, s. 181.

790 bk. el-A'râf 7/155.

791 bk. Lût 11/74.

792 naz.

793 Süleyman Uludağ, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991: 3/347-348.

794 London 1942.

795 Lon­don 1942.

796 London 1943.

797 London 1950.

798 London 1957.

799 London 1958.

800 Oxford 1953; Arapça tercümesi Türşü Fâris, Kahire 1959.

801 London 1965.

802 Kahire 1933, Ahmed Şevki'nin Mecnûn ve Leyla’ nın İngilizce'ye manzum tercümesi.

803 London 1935, Nifferî'nin Kitâbü'l-Mevâkıf ve Kitâbü'l-Muhâtabât ının tercüme­si.

804 Cambridge 1935, Kelâbâzî'nin Kitâbul-Ta’arruf’ unun tercümesi.

805 Lahore 1947, İkbâlin Sînâ Lale' sinin tercümesi.

806 Lahore 1948, İkbâlin Zebûr-i ' Acem' inin tercümesi.

807 London 1949.

808 London 1951, 1952.

809 Lon­don 1950, İngilizce manzum tercüme.

810 London 1953, İbn Hazm'in Tavku' l-hamâme'sinin tercüme­si.

811 Lon­don 1953, İkbâlden tasavvufî şiirler.

812 London 1953, bir mukaddi­me ve Kur'an'dan bazı sûrelerin tercüme­leri.

813 1-11, Lon­don 1955, Kur' an' ın tamamının İngilizce tercümesi.

814 Edin-burgh 1957, yedi muallaka şairinden tercü­meler.

815 Londra 1961-1963, Mevlânâ'dan hikâyeler.

816 Chicago 1968, Mevlânâ'dan tasavvufi şiirler.

817 Lahore, ts., İkbâl'in şiirlerinin İn­gilizce'ye manzum tercümesi.

818 Kahire 1934.

819 Kahire 1934.

820 London 1939.

821 Kahire 1947.

822 MI, Cambridge 1969.

823 11/2 Sufism and ethics, Oxford 1936.

824 11/6 Persian books, Londra 1937.

825 Cambridge 1952.

826 I-VII, Dublin 1955-1964.

827 Dublin 1959-1962.

828 Dublin 1967.

829 Anadolu, Suriye, Filis­tin, Kaide I Mezopotamya, Arabistan, İran, Türkistan, Afganistan ve Hind'e dair not­lar, belgeler ve raporlar külliyatı.

830 Yemen.

831 Hin­diye Barajı.

832 Belediye Ktp. 15 Mart sayısı dışında 1912 yılına ait 15 Ocak-30 Haziran sayıları.

833 1912 yılı sayıları.

834 1912 yılı Temmuz-Ağustos sayıları.

835 Semavi Eyice, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991.

836 BA, MAD. nr 563, s. 154, 173.

837 BA, KK, nr. 262.

838 BA, Cevdet-Dahiliye, nr. 6095.

839 1777-1787.

840 BA, MAD, nr. 9550.

841 1871.

842 1877.

843 Yusuf Halaçoğlu, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991.

844 ve­ya oğlu Muhammed'in.

845 bk. ribât.

846 Abdullah Aydınlı, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991.

847 İsmail Karaçam, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991.

848 Arafat.

849 arefe günü.

850 arife.

851 bk. Şevkânî, IV, 70. Muhihbüddin et-Taberî, s. 392.

852 geniş bilgi için bk. vakfe.

853 8 Zilhicce.

854 bk. ceml.

855 Şevkânî, IV, 267-269; el-Fetâ-va't-Hindiyye, I, 229.

856 Mv.F, II, 144.

857 İbn Vaddâh, s. 46-47; Muhibbüddin et-Taberî, s. 387; el-Fetâva'l-Hindiyye, / , 153.

858 M. Özgü Aras, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991.

859 1906.

860 1895.

861 1907.

862 1 Kasım 1909.

863 bir sekizlide yedi ses kullanılır.

864 beş sesli.

865 1920.

866 Kantemiroğlu.

867 İstanbul 1969; Anka­ra 1988.

868 84. sayıdan itibaren.

869 Haydar Sanal, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991.

870 Abdullah Aydınlı, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991.

871 11/632.

872 Ahmet Önkal, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991.

873 1201-1202.

874 1156-1192.

875 1196-1204.

876 1236-37.

877 1237-38.

878 Defter, nr. 734, s. 133.

879 2 Eylül 1721.

880 1437-38.

881 Semavi Eyice, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991.

882 Divânü Lûgati't-Türk Tercü­mesi, 1, 120.

883 Nizâmeddin Argun Şah.

884 Makrîzî, 11.972.

885 Faruk Sümer, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991.

886 Tavuk yılı Aram ayının 25. günü.

887 Neküde-riyân.

888 683-1284.

889 incu.

890 Sultan Ahmed'in bir yakını.

891 Olcaytu Sultan Muhammed.

892 Faruk Sümer, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991.

893 1485.

894 1526.

895 1543.

896 1554.

897 1555.

898 Abdülkerîm Özaydin, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991.

899 1937.

900 1938.

901 1944.

902 1947.

903 1956.

904 1956.

905 1956.

906 1958.

907 1968.

908 1968.

909 1976.

910 İstanbul 1953. H. Emin Sezer, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1991.

911 avarız. avarız.

912 bk. akabe.

913 remel, hervele.

914 bk. et-Tevbe 9/28.

915 el-Fütühât, IX. 422.