Bölgesel dağılım
Bölgesel PEC hesaplanmalarında multi-media akıbet modeli SimpleBox12 kullanılır. Bu modelin temel özellikleri Sekil R.16-3 de görülmektedir. Yapılan varsayımların bir tanımı Bölüm R.16.6.6.8.’de verilir.
Multi-media modeli kullanımında çevresel medya aşağıda belirtilen homojen ve iyi karışmış bölüm kutuları tarafından temsil edilir:
• Atmosfer,
• Yüzey suyu (taze su ve deniz çevresi),
• Tortul madde (taze su ve deniz çevresi),
• Toprak;
Kıtasal dağılım
Su ve havadaki konsantrasyonlar bölgesel çevrede (Şekil R.16-4) akış konsantrasyonlarını elde etmek için kıtasal bir ölçekte de hesaplanır. Bu konsantrasyonlar SimpleBox model kullanarak da elde edilir. Kıtasal konsantrasyonlar risk karakterizasyonunda maruz kalma için son nokta olarak kullanılmaz
Kanalizasyon arıtma tesisinde dağılım
Atık su arıtma tesisinde uzaklaştırma aşamaları maddenin fiziko-kimyasal ve biyolojik özellikleriyle (biyolojik bozulma, çamur üzerine tutunma, soğurma, çamur çekilmesiyle uzaklaştırma, uçuculuk ve tesisin işletme koşulları) belirlenir.
Bir KAT geleceğinin tahmini için Simple Treat 3.10 modeli önerilir. Bu model ayrıca önerilen aletleri uygulamaktadır (Bölüm R.16.7.1 ve R.16.7.2).
Kanalizasyon arıtma yerel, bölgesel ve kıtasal ölçekte yer alır.
Yerel ölçekte, atık su çevreye deşarj olmadan önce KAT’tan geçeceği varsayılır. Bölgesel ölçekte, atık suyun %80'nin bir biyolojik KAT’de işlendiği ve artan %20 doğrudan yüzey sularına salınım yaptığı varsayılır. Standart kanalizasyon arıtma tesisinin tipik karakteristikleri kullanılır. Bir maddenin biyolojik bozunma davranışındaki çok özel bilgiler risk değerlendirme prosesindeki en yüksek kademede KAT de varsayılan arıtmada kullanılabilirken geçerli olabilir. Belediye atık su tesislerinden taze su çevresine yayılan kanalizasyon için seyreltme varsayımı 10'dur. 100 ün kıyı bölgesindeki (denize ait çevre) boşalımı için varsayılan seyreltme faktörü gerçeğe uygun en kötü durumu temsil edildiği varsayılır. Bölgeye özel bilgi tarafından kurulabilirse en yüksek seyreltme faktörü uygulanabilir. KAT’deki çamur son 10 yıl için tarım toprağında yayıldığı farzedilir.
Kanalizasyon arıtma tesislerinde dağılım hesaplamalarının daha ileri tanımlaması Bölüm R.16.6.5 de verilmiştir.
Çevresel bölgelerin tanımlaması
Bu bölümde, aşağıdaki parametreler elde edilir:
• Standart çevresel karakteristiklerin tanımlanması,
• Toprak, tortul madde ve asılı madde için hacim (kütle) yoğunlukları.
Yerel ve bölgesel ölçekte PEC in elde edilmesi için, standartlaştırılmış bir genel çevre ister istemez genel amacı Avrupa Birliği (EU) düzeyinde maddenin riskleri ile ilgili sonuçları elde etmesinden itibaren tanımlanabilir. Gerçek çevrenin karakteristikleri açıkça zaman ve mekan içinde değişir. Tablo R.16-9 da ortalama veya standart varsayım değerleri çevresel bölgeler (veriler bütün konumsal ölçeklerde eşit seçilir) de tanımlanan parametreler için verilir. Varsayımlarla yapılması gereken standart değerlendirme Tablo R.16-9 olarak verilmiştir. Daha ayrıntılı bilgi salınım kaynaklarının konumu üzerinde geçerli olduğu zaman, bu bilgiler Tablo R.16-9 daki verilerden sapan PEC' ın arıtmasında kullanılabilir.
Birçok genel çevresel karakteristikler, çoğunlukla ilgili PEC bölgeselin (örneğin çevresel bölgelerin büyüklükleri, kütle devir katsayıları) elde edilmesi için Bölüm R.16.6.6.8, Çizelge R.16-2 ve Çizelge R.16-14'de verilmiştir.
Tablo R.16- : Çevresel kompartmanların özellikleri.
Parametre
|
Sembol
|
Birim
|
Değer
|
Genel
|
Katı faz yoğunluğu
|
RHOkatı
|
(kgkatı . mkatı-3)
|
2,500
|
Su faz yoğunluğu
|
RHOsu
|
(kgsu . msu-3)
|
1000
|
Havanın yoğunluğu
|
RHOhava
|
(kghava . mhava-3)
|
1.3
|
Sıcaklık (12 oC)
|
TEMP
|
(K)
|
285
|
Yüzey suyu
|
Asılı maddenin konsantrasyonu (kuru ağırlık)
|
SUSPsu
|
(mgkatı . lsu-1)
|
15
|
Asılı madde
|
Asılı maddedeki katı fraksiyon hacmi
|
Fkatısusp
|
(mkatı3 . msusp-3)
|
0.1
|
Asılı maddedeki su fraksiyon hacmi
|
Fsususp
|
(msu3 . msusp-3)
|
0.9
|
Asılı katılarda organik karbon fraksiyon ağırlığı
|
Focsusp
|
(Kgoc . kgkatı-1)
|
0.1
|
Tortul madde
|
Tortul maddedeki katı fraksiyon hacmi
|
Fkatısed
|
(mkatı3 . msed-3)
|
0.2
|
Tortul maddedeki su fraksiyon hacmi
|
Fsused
|
(msu3 . msed-3)
|
0.8
|
Tortul maddedeki organik karbon fraksiyon ağırlığı
|
Focsed
|
(Kgoc . kgkatı-1)
|
0.05
|
Toprak
|
Topraktaki katı fraksiyon hacmi
|
Fkatıtoprak
|
(mkatı3 . mtoprak-3)
|
0.6
|
Topraktaki su fraksiyon hacmi
|
Fsutoprak
|
(msu3 . mtoprak-3)
|
0.2
|
Topraktaki hava fraksiyon hacmi
|
Fhavatoprak
|
(mhava3 . mtoprak-3)
|
0.2
|
Katı topraktaki organik karbon fraksiyon ağırlığı
|
Foctoprak
|
(Kgoc . kgkatı-1)
|
0.02
|
Katı topraktaki organik madde fraksiyon ağırlığı
|
Fomtoprak
|
(Kgom . kgkatı-1)
|
0.034
|
Her bir bölümdeki toprak, tortul madde ve asılı madde hava (sadece toprağa bağlı), katı maddeler ve su olarak üç fazı içerecek şekilde tanımlanır. Her bir bölümdeki yığın yoğunluğu böylelikle her bir fazın fraksiyonu ve yığın yoğunluğu olarak tanımlanır. Hem katı fraksiyonlar ve su ve toplam yığın yoğunluğu sonraki hesaplamalarda kullanılır. Her bir bölümün yığın yoğunluğu ayrı fazların fraksiyonlarından ve tersi durumundan bağımsız olarak değiştirilemeyeceği anlamına gelmektedir.
Toprak, tortul madde ve asılı madde bölümlerinin yığın yoğunluğu ayrı fazların fraksiyonları tarafından tanımlanır.
RHOcomp = Fkatıcomp . RHOkatı + Fsucomp . RHOsu + Fhavacomp . RHOhava (Eşitlik R.16-16)
comp ile birlikte ϵ {toprak, tortul madde, asılı madde}
Sembollerin açıklaması
Fxcomp
RHOx
RHOcomp
|
Bölüm comp x fazının fraksiyonu
X fazının yoğunluğu
Bölüm comp ın ıslak yığın yoğunluğu
|
[m3.m-3]
[kg.m-3]
[kg.m-3]
|
Tablo R.16-9
Tablo R.16-9
|
Yukarıda bahsedilen değerlerdeki formüllerin uygulaması her bir standart çevresel bölümdeki aşağıda belirtilen yığın yoğunluklarını gösterir
Çevresel bölümlerin toplam yığın yoğunluğu
RHOsusp
RHOsed
RHOtoprak
|
Asılı maddenin (ıslak) yığın yoğunluğu
Tortul maddenin (ıslak) yığın yoğunluğu
Toprağın (ıslak) yığın yoğunluğu
|
[kg.m-3]
[kg.m-3]
[kg.m-3]
|
1,150
1,300
1,700
|
Dostları ilə paylaş: |