Bolalar psixologiyasi va psixodiagnostikasi

Ilk bolalik davri

1-yosh	2-yosh	3-yosh

Klaster

Masalan:
Klasterni tuzish qoidasi


1. Aqlingizga nima kelsa, barchasini Yozing. G‘oyalari sifatini muhokama qilmang faqat ularni yozing.
2. Xatni to‘xtatadigan imlo xatolariga va boshqa omillarga e’tibor bermang.
3. Ajratilgan vaqt tugaguncha yozishni to‘xtatmang. Agarda aqlingizda g‘oyalar kelishi birdan to‘xtasa, u holda qachonki yangi g‘oyalar kelmaguncha qog‘ozga rasm chizib turing.

“BBXB texnologiyasi

Topshiriq	Bilaman	Bilishni hoxlayman	Bilib oldim
Jonlanish kompleksi
Egotsentrik nutq

/BX/B JADVALI

B/BX/B JADVALI

Topshiriq	Bilaman	Bilishni xohlayman	Bilib oldim
Chaqaqloqlarning nerv tolalaridagi mielin qobig‘i
Chaqaloqlardagi skalioz

“Nima uchun” sxemasi



«Nima uchun?» chizmasini tuzish qoidalari
1. Aylana yoki to‘g‘ri to‘rtburchak shakllardan foydalanishni o‘zingiz tanlaysiz.
2. Chizmaning ko‘rinishini – mulohazalar zanjirini to‘g‘ri chiziqlimi, to‘g‘ri chiziqli emasligini o‘zingiz tanlaysiz.
3. Yo‘nalish ko‘rsatkichlari sizning qidiruvlaringizni: dastlabki holatdan izlanishgacha bo‘lgan yo‘nalishingizni belgilaydi.
“Chaqaloqlarda suyak funksiyasini ko‘proq tog‘ay to‘qimalari bajaradi”

2. 
   Bolanining maktabga tayyorgarligining psixologik xususiyatlari
   
3. 
   
4. 
   B/BX/B JADVALI
   

B/BX/BJADVALI

Topshiriq	Bilaman	Bilishni xohlayman	Bilib oldim
Irodaviy sifatlarning ayrim elementlarini tarkib topishi
Axloqiy sifatlarni shakllanishi

3-ilova
Mustahkamlash uchun topshiriq
1.Bog‘cha bolalaridagi ahloqiy sifatlarni kuzatish bo‘yicha maxsus psixologik ishlar olib boring va tahlil qiling.


Klaster
Masalan:

Klasterni tuzish qoidasi
1. Aqlingizga nima kelsa, barchasini yozing. G‘oyalari sifatini muhokama qilmang faqat ularni yozing.
2. Xatni to‘xtatadigan imlo xatolariga va boshqa omillarga e’tibor bermang.
3. Ajratilgan vaqt tugaguncha yozishni to‘xtatmang. Agarda aqlingizda g‘oyalar kelishi birdan to‘xtasa, u holda qachonki yangi g‘oyalar kelmaguncha qog‘ozga rasm chizib turing.

“BBXB texnologiyasi

Topshiriq	Bilaman	Bilishni hoxlayman	Bilib oldim
MTM da mehnat faoliyatining o‘ziga xosligi
Mehnatning bola psixikasiga ta’siri

Nazorat savollari

1. 
   “Zilola 5 yoshda bo‘lib, u juda ham gullarni yaxshi ko‘radi. Shu boisdan u hamisha ertalab gullarga suv quyadi. Yaqinda Zilola bog‘cha opasidan gul urug‘ini gultuvakka ekishni o‘rganib oldi. Sarvar esa ko‘proq rasm chizishga va plastirindan turli buymlarni yasashga juda qiziqadi. U ham Zilola bilan tengdosh.” Sizningcha, ushbu ikki nafar bolada sodda mehnat faoliyatlari qanday psixologik xususiyatlarning shakllanishiga xizmat qilishi mumkin?
   
2. 
   Bolalardagi mehnat malakalarini shakllantirishda oila va MTM ning rolini qiyosiy tahlil qiling.
   

Bolaning rivojlanishdagi buzulishlarining psixodiagnostikasi
1-topshiriq: Bola shaxsi tarakkiyotining maktabgacha tarbiya yoshi inkirozi davriga muvofik keluvchi xususiyatlarini kuyidagi chizmaga tegishli ravishda joylashtiring.

Bolа

Birgalikdagi faoliyat

Katta







Rivojlanishdagi muvaffaqiyatlar













“Men” shakllanishi







Xulq-atvorning sifatiy o‘zgarishi



O‘z-o‘zini anglashning shakllanishi



“Men o‘zim” reaksiyasi





O‘z-o‘zining faol namoyon bo‘lish shakllari










2-topshiriq: Sardor – kirishimli, harakatchan bola. Applikatsiya yo‘li bilan yasagan gullarni ko‘rib, ularga baho berish vaqtida tarbiyachi Malik so‘radi:
— Malik, senga hammadan ko‘ra kimning ishi ko‘proq yoqadi?
— Lola Rayhonning ishi, lekin men undan ham yaxshiroq yasay olaman.
— Xo‘sh, unda nima uchun yasamay o‘tiribsan? Uni qara, hamma bolalar ishlarini tugatishdi, sen bo‘lsang endigina novdachalarni yasabsan.
— Men hammadan keyin boshladimda, agar yasab ulgurganimdami, mening gulim hammanikidan chiroyli chiqardi. Buni qarang, men novdalarni qanday nozik qilib ishladim!
Musiqa mashg‘ulotida Vatan haqida qo‘shiq aytishardi. Malik qo‘shiq so‘zlarini hammadan ko‘ra qattiqroq aytardi. Lena degan qiz tanbeh berganida u shunday javob qaytardi: «Bu qo‘shiqni sekin aytib bo‘lmaydi, chunki unda Vatan haqidagi fikrlarni so‘zlarni aniq, tushunarli qilib aytish kerakligini aytgan edi va men shunday aniq aytdim». Tarbiyachi unga savol berdi: «Xo‘sh, aytchi, sen aytayotgan qo‘shiq muzika ohangiga mos kelyapti, deb o‘ylaysanmi? Mening nazarimda sen o‘zingcha ashula aytayotganga o‘xshaysan. Muzika esa o‘zicha chalinayotganday». Malik javob berdi: «Men muzika ohangiga mos ashula aytayapman».
Savollar
1. Maktabgacha yoshdagi bolada o‘z-o‘ziga baho berishning shakllanib kelayotgan qanday o‘ziga xos xususiyatlarini ta’kidlab o‘tish mumkin?
2. Temperamentning qaysi turiga mansub bolalar o‘z-o‘ziga ortiqcha baho beradi, qaysinisiga mansublari o‘z qobiliyatiga pastroq baho beradi?
3. Noadekvat ravishda o‘z-o‘ziga baho berishning shakllanishidagi ehtimol tutilgan sabablar xususidagi o‘z fikr-mulohazalaringizni ayting.