Bülent eceviT ÜNİversitesi İlahiyat faküLtesi Lİsans programi ders iÇERİkleri I. yariyil ila 101 tpkakt s kur’an okuma ve tecvid I

V. YARIYIL

İLA 301

KUR’AN OKUMA VE TECVİD V 2 0 2 2

Öğrencilerin Kur’an’ı tecvit kurallarına göre düzgün okumalarını sağlamak için tecvit alt yapısının güçlendirilmesini sağlamak, Tecvit literatürünün temel terimlerini öğretmek, Kıraat ilmini tanıtmak ve öğrencilerin kıraat literatürünü tanımalarını sağlamak. Tecvid’in temel konularının tekrarı. Kıraatin tanımı, konusu, amacı, Sahih Kıraatin Şartları, Kıraat Tarihi, Kıraat-ı Aşere İmamları ve Râvileri ile Kıraat-ı Aşere örneği olarak Fâtihâ Suresi.

Yüzünden Okuma: Kur’ân-ı Kerîm’in 161-216. sayfalarının tertîl üzere okunması.

Ezber yapma: Leyl, Şems, Beled, Fecr, Ğâşiye, Burûc, Kıyame, Cum’a ve Saff sureleri.

Önerilen Kaynaklar

Kur’ân-ı Kerîm (DİB ve TDV Yayınları).

Karabaş Tecvidi (Klâsik Osmanlıca baskı).

Osman Keskioğlu,Nüzûlünden Günümüze Kur’an-ı Kerim Bilgileri, TDV Yayınları, Ankara 1989.

İsmail Karaçam, Kur’an-ı Kerîm’in Fazîletleri ve Okunma Kâideleri -Mufassal Tecvid-, MÜİF Vakfı Yayınları, İstanbul 1991.

Abdurrahman Çetin, Kur’an Okuma Esasları, Aksa Yayınları, Bursa/İstanbul 1997.

Sıtkı Gülle, Açıklamalı Örnekleriyle Tecvîd İlmi, Huzur Yayınları, İstanbul 2005.

Mehmet Ali Sarı, Kur’ân-ı Kerîm’i Güzel Okuma Tekniği ve Kuralları, Numune Matbaacılık ve Cilt Evi, Yer ve Tarih Yok.

Yusuf Alemdar, “Teknik ve Estetik Açıdan Kur’an Öğretme ve Okumaya Dair Bazı Gözlem ve Görüşler”, Cumhuriyet Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, c. XII, sy. 1, Sivas 2008, s. 213–252.
İLA 303

TEFSİR III 2 0 2 2

Tefsir okullarının ürünlerinden örnekler, yorum yöntemleri ve bunların Nisa suresi üzerinden örneklendirilmesi.

Önerilen Kaynaklar:

İbn Kesir, Tefsiru’l-Kur’ani’l-Azim, El-Kurtubi, Ebu Abdillah, El-Cami li Ahkami’l-Kur’an. Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili

İLA305

HADİS III 2 0 2 2

Temel hadis kaynaklarından olan Sahih-i Müslimi tanıtıp, örnek bir bölüm olarak Eşribe (içecekler) bölümündeki hadisler çerçevesinde yeme-içme ahkam ve adabı konularında öğrenciyi bilgilendirmek. Bu derste, hadisler ışığında yeme içme konularında Hz. Peygamberin sünnetinde yer alan emir ve tavsiyeleri öğretmek amacıyla Müslimin Sahih adlı eserinin Eşribe (içecekler) bölümü okutulmaktadır.

Önerilen Kaynaklar:

Müslim, el-Camius-Sahih, İstanbul 1981, Müslim, Sahih-i Müslim Tercüme ve Şerhi, trc. AhmedDavudoğlu, İstanbul 1973-1974 (Sönmez Neşriyat), İbnEbid-Dünya, Hadislerde İçkinin Yerilmesi, trc. Hüseyin Kaya, İstanbul 2007 (Ocak Yay.), Ahmed b. Hanbel, el-Eşribe, Beyrut 1985, Macid Ebu Ruhayye, el-Eşribe ve ahkamuha fiş-şeriatil-islamiyye, Amman 1980, Abdülvehhab Abdüsselam Tavile, Fıkhul-eşribe ve hadduha, Beyrut 1985, İbnKuteybe, Kitabul-eşribe, Beyrut 1999.

İLA 307 2 0 2 2

FIKIH I

İslam fıkhının tarihi gelişimi, kaynakları, literatürü ve genel yapısı, Fıkhının mahiyeti ve temel özellikleri, fıkıh ve hukuk kavramlarının ortak ve farklı yönleri, Fıkhının doğuşu ve tarihsel gelişimi, Fıkıh Mezhepleri, Klasik Fıkıh eserlerinin sistematiği ve Fıkıh literatürü, Fıkıh Usulü ve Fıkıh Usulü literatürü, Namaz: Özel Hükümler: Hastalık, yolculuk, korku gibi bazı özel durumlarda namaz, Fıkhın temel kaynakları, İçtihat teorisi, Fıkhın temel prensipleri, mekâsıd teorisi, Genel Fıkıh kuralları (kavâid-i külliye), Modern fıkıh teorileri (tanzîrul-fıkh), Mülkiyet teorisi, Akit teorisi, Modern dönemde Fıkıh düşüncesi.

Önerilen Kaynaklar:

1.İslam Hukukuna Giriş, Edit. Prof. Dr. Yunus Apaydın, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir 2010. 2.Medhalül-fıkhil-İslamî, Muhammed SellâmMedkûr. Darül-Kavmiyye, Kahire 1964/1384 [Tercüme İslam Hukuk Başlangıcı. / Muhammed SellâmMedkûr ; ed. Hacı Mehmet Günay ; trc. Ruhi Özcan. Nun Yayıncılık, İstanbul 1995. 237] 3.El-Medhal li-dirâsetil-ş-şerîatil-islâmiyye, AbdulkerîmZeydân, Müessesetü´r-Risâle, Beyrut 1986.4.El-Medhalil-fıkhiyyil-âm (el-Fıhul-islâmî fî sevbihil-cedîd), Mustafa Ahmed Ez-Zerkâ, I-II Cild, Darul-kalem, 2004. 5.Başlangıçtan zamanımıza kadar İslam hukuk tarihi, Prof.Dr. Hayreddin Karaman, İz Yayıncılık, İstanbul 1999. 6. Türk hukuk tarihi, Mehmet Akif Aydın Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul 1995. 7. El-Medhalfi´l-fıkhi´l-İslâmî, Muhammed Mustafa Şelebi .Ed-Dârü´l-Câmiiyye, Beyrut : 1985. 8. El-Medhal ila diraseti´l-mezahibi´l-fıkhiyye , Ali Cum´a Muhammed Abdulvehhâb, Dârüs-selâm, Kahire 2007/1428. 9. İlk dönem İslam hukuk biliminin gelişimi, Ahmet Hasan ; çev. Haluk Songur, Rağbet Yayınları, İstanbul 1999. 10. İslam hukukuna giriş, Joseph Schacht ; trc. Mehmet Dağ, Abdulkadir Şener. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Ankara 1977.

İLA 309

KELAM II 2 0 2 3

Dinî bilginin öğrenilmesinde kelâm yönteminin yerini açıklayıp felsefî ve tasavvufî yöntemlerden farkını ortaya koymak; kelâm ilminin kendi içinde görülen Selef, Mutezile, Ehli Sünnet ve Bâtıniyye gibi yöntem farklılıklarını açıklamak, bu alanda temayüz etmiş kişilerin görüşlerine yer vermek.

Önerilen Kaynaklar:

İmam Maturidi ve Maturidilik, (Haz. Sönmez Kutlu), Ankara 2004; Süleyman Uludağ, İslam Düşüncesinin Yapısı (Selef, Kelam, Tasavvuf, Felsefe), İstanbul 1985; S. En-Neşşar, İslam'da Felsefi Düşüncenin Doğuşu, İstanbul 1999.

İLA 311

TASAVVUF I 2 0 2 2

Bilimsel bir alan olarak tasavvufun yapısı, ana kavramları, kaynakları ile zühd ve tasavvuf dönemlerinin incelenmesi ve değerlendirilmesi bu dersin temel amacını oluşturmaktadır.Tasavvufun tanımı, konusu, gayesi, kaynak eserleri, kavramları ve diğer ilimlerle münasebeti, Zühd ve Tasavvuf Dönemi.

Önerilen Kaynaklar:

H. Kamil Yılmaz, Anahatlarıyla Tasavvuf ve Tarikatlar, İstanbul 2004. Mustafa Kara, Türk Tasavvuf Tarihi Araştırmaları, İstanbul 2005. Selçuk Eraydın, Tasavvuf ve Tarikatlar, İstanbul 2008. Süleyman Uludağ, Tasavvufun Dili I-III, İstanbul 2006.

İLA 313

DİNLER TARİHİ I 2 0 2 2

Dersin amacı öğrencilere Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslam, kabile dinleri, milli dinler vb. dinlerin tarihî gelişimleri, kutsal metinleri, inanç, ibadet ve ritüellerini objektif ve dinler üstü bir metotla tanıtmak.

Dersin içeriği yaşayan dünya dinlerinin en yaygınlarından olan ilkel dinler, Yahudilik, Hıristiyanlık, Hinduizm, Budizm, Sihizm ve İslam’ın tarihçesi, inanç ve pratiği, günümüzdeki konumu. İslam sonrasında devam eden geleneksel Türk inançları ve günümüz Türk toplumunda veya diğer Türk toplumlarında tezahürlerini incelemeyi içermektedir.

Önerilen Kaynaklar:

Salime Leyla Gürkan, Yahudilik, İstanbul 2008; Lavinia-Dan Sherbok, Yahudiliğin Kısa Tarihi, çev. Bilal Baş, İstanbul 2010; Adem Özen, Yahudilik’te İbadet, İstanbul 2001; Şinasi Gündüz, Hıristiyanlık, İstanbul 2007; Şinasi Gündüz (ed.), Yaşayan Dünya Dinleri, İstanbul 2007.

İLA 314

DİNLER TARİHİ II 2 0 2 2

Dersin amacı öğrencilere Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslam, kabile dinleri, milli dinler vb. dinlerin tarihî gelişimleri, kutsal metinleri, inanç, ibadet ve ritüellerini objektif ve dinler üstü bir metotla tanıtmak.

Dersin içeriği yaşayan dünya dinlerinin en yaygınlarından olan ilkel dinler, Yahudilik, Hıristiyanlık, Hinduizm, Budizm, Sihizm ve İslam’ın tarihçesi, inanç ve pratiği, günümüzdeki konumu. İslam sonrasında devam eden geleneksel Türk inançları ve günümüz Türk toplumunda veya diğer Türk toplumlarında tezahürlerini incelemeyi içermektedir.

Önerilen Kaynaklar:

Salime Leyla Gürkan, Yahudilik, İstanbul 2008; Lavinia-Dan Sherbok, Yahudiliğin Kısa Tarihi, çev. Bilal Baş, İstanbul 2010; Adem Özen, Yahudilik’te İbadet, İstanbul 2001; Şinasi Gündüz, Hıristiyanlık, İstanbul 2007; Şinasi Gündüz (ed.), Yaşayan Dünya Dinleri, İstanbul 2007.

İLA 315

ARAP DİLİ BELAGATI I 2 0 2 2

Arapçanın edebî sanatları, kelamın kısımları, haber ve kısımları, emir, nehiy, istifham üslupları ve anlamları, fasıl-vasıl, icaz-itnab-müsavat konuları şiir ve nesirden örnekler çerçevesinde ele alınır. 

Önerilen Kaynaklar:

Ali el-Cârim-Mustafa Emîn, el-Belâğatü’l-vâdıha, İstanbul 1996; Ahmed Mustafa el-Merâğî, Ulûmu’l-belâğa, Beyrut 1984; NusreddinBolelli, Belâgat, İstanbul 2000.

İLA 317

İSLAM MEDENİYETİ 2 0 2 2

İslam medeniyetinin oluşum ve gelişim sürecini, özelliklerini ve diğer medeniyetlere katkılarını incelemek. Medeniyet Kavramı, Kadim Medeniyetler, İslam Medeniyetinin Oluşum Evresi, İslam Medeniyetinin Tezahürleri, İslam Medeniyetinin Diğer Medeniyetlere Katkısı.

Önerilen Kaynaklar:

Adnan Adıvar, Osmanlı Türklerinde İlim, İstanbul 1970 Cahit Baltacı, İslam Medeniyeti Tarihi, İstanbul 2007İbn Haldun, Mukaddime, trc. Zakir Kadiri Ugan, İstanbul 1986 Ziya Kazıcı, İslam Medeniyeti ve Müesseseleri Tarihi, İstanbul 2009 Ziya Kazıcı-Mehmet Şeker, İslam Türk Medeniyeti Tarihi, İstanbul 1982

İLA 319

FELSEFE TARİHİ I 2 0 2 2

Dersin amacı öğrencide felsefi düşünceyi geliştirmek, metotlu düşünme ve çalışmayı kavratmak, öğrencilerin düşünce tarihi hakkında bilgilenmelerini sağlamak, yorum yapabilme yeteneğini geliştirmektir.

Dersin içeriği felsefenin tanımı, konusu, problem alanları, felsefe tarihinin kaynakları, Presokratik Dönem; Tabiat Filozofları: Thales, Anaximandros, Anaximenes, Pythagoras, Xenophanes, Herakleitos, Parmenides, Zenon, Helenistik Dönem: Septikler, Epikürizm, Stoa Felsefesi, Rönesans’ı hazırlayan nedenler, Rönesans İle Ortaçağ’ın karşılaştırılması, Rönesans akımları, Yeni Çağ Dönemi Filozofları, Hümanizm, Dini akımlar.

Önerilen Kaynaklar:

Kamıran Birand, İlkçağ Felsefesi Tarihi, Macit Gökberk, Felsefe Tarihi, 6. basım, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1990; Alfred Weber, Felsefe Tarihi, Çev. H. Vehbi Eralp,5. basım, Sosyal Yayınlar, İstanbul, 1993., Takiyyettin Mengüşoğlu, Felsefeye Giriş, Hilmi Ziya Ülken, Felsefeye Giriş, Bedia Akarsu, Felsefe Terimleri Sözlüğü.

V. YARIYIL SEÇMELİ ALAN DERSLERİ

İLA 321

KARŞILAŞTIRMALI SİYER OKUMALARI I 2 0 2 3

Temel kaynaklardan seçme metinlerin okunması ve rivayetlerin değerlendirilmesi, rivayet eleştirisi. Hadis rivayetleri ile siyer rivayetlerinin karşılaştırılması.

İLA 323

TEFSİR METİNLERİ I 2 0 2 3

Eski ve yeni tefsir metinlerinin okutulması, tefsirlerin temel özelliklerinin kavratılması hedeflenmektedir.

İLA 325

KUR’AN MUSİKÎSİ I 2 0 2 3

Kur’an Okumanın sanatsal bir eylem/etkinlik olduğu bilincini kazanmak. Kur’an Okumanın müzikal yönünün varlığını kavramak. Klâsik Türk Müziğinin Kur’an okumaya katkısını anlamak. Türk Sanat Müziğinin temel makam ve usullerini öğrenmek. Ses ve nefes eğitimine dair nazariyatı almak ve alıştırmalar yapmak. Bazı Kur’an pasajlarını (çok yaygın olan aşırları) Türk Musikisi bilgi ve becerileri eşliğinde okuma örnekleri sunmak.

Önerilen Kaynaklar

Hüseyin Sadettin Arel, Türk Musikisi Nazariyatı Dersleri(haz. Onur Akdoğu), Ankara 1993. Sadettin Nüzhet Ergun, Türk Musikisi Antolojisi (Dinî Eserler), İstanbul 1943. Bekir Sıtkı Sezgin, Dini Musiki Ders Notları. Halil Can, Dini Musiki Ders Notları. Suphi Ezgi, Nazarî Amelî Türk Musikisi, İstanbul 1933-1953. Yılmaz Öztuna, Türk Musikisi Ansiklopedisi, 2. Kısım, İstanbul 1969. İ. Hakkı Özkan, Türk Musikisi Nazariyatı ve Usulleri, İstanbul 1987. Yalçın Tura, Türk Musikisinin Meseleleri, İstanbul 1988. Nuri Özcan, Dini Musiki Ders Notları. Bayram Akdoğan, Türk Din Musiki Dersleri, Ankara 2003. Yusuf Alemdar, “Teknik ve Estetik Açıdan Kur’an Öğretme ve Okumaya Dair Bazı Gözlem ve Görüşler”, Cumhuriyet Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, c. XII, sy. 1, Sivas 2008, s. 213–252.

İLA 327

FARSÇA I 2 0 2 3

Fars dili hakkında temel bilgiler edinilmesine, dini Farsça metinlerin doğru bir şekilde okunup anlaşılmasına yardımcı olmaktır.İlahiyatta Farsçanın gerekliliği, Fars Dili ve alfabesi hakkında genel bilgiler, Farsça basit tanışma metni, Farsçada sayıları bakımından isimler, İlahiyat alanında basit Farsça manzum metinler, Farsça çoğul isimlerde Arapça kurallar, İlahiyat alanında basit Farsça manzum metinler, Farsçada anlamları bakımından isimler, İlahiyat alanında basit Farsça manzum metinler, Farsçada yapıları bakımından isimler (türemiş isimler), İlahiyat alanında basit Farsça manzum metinler, Farsçada yapıları bakımından isimler (bileşik isimler), İlahiyat alanında basit Farsça manzum metinler, İsmin halleri, İlahiyat alanında basit Farsça manzum metinler.

Önerilen Kaynaklar:

Mürsel Öztürk, Farsça Dilbilgisi. Sadî-i Şirazî, Gülistan. Sadî-i Şirazî, Bostan.

İLA 329

İSLAM İKTİSADINA GİRİŞ 2 0 2 3

İktisat ve ekonomi kavramları ve başlıca ekonomik sistemler, İslam İktisadının özellikleri, başlıca alış-veriş çeşitleri, geçerli, fâsit, batıl ve mekruh satışlar, İslam ekonomisinde başlıca finans kaynakları, karz-ı hasen, şirketleşme yoluyla finansman sağlama, Başlıca şirket türleri, mufavada, muşareke, vucuh, mudarabe ortaklığı, faiz kavramı, hükmü, faiz çeşitleri ve vadeli satış, İslam’a göre sosyal güvenlik, sigorta, kasko uygulamaları, Borsa, karaborsacılık, zekat-vergi ilişkisi, şirketlerin vergi verme usulleri konularından oluşmaktadır.

Önerilen Kaynaklar:

Hamdi Döndüren, İslami Ölçülerle Ticaret Rehberi, İstanbul 2002. Celal Yeniçeri, İslam İktisadının Esasları, İstanbul1980. Hasan Ellek, İslam Hukukunda Emek-Sermaye Ortaklığı, İzmir 2006. Yunus Vehbi Yavuz, Bir Sosyal Güvenlik Kurumu Olarak Zekat, Bursa 2004

İLA 331

KLASİK FIKIH METİNLERİ I 2 0 2 3

Klasik fıkıh metinlerini öğrenciye tanıtmak. Fıkhın farklı literatür türlerinden klasik metinlerin tanıtılarak okutulması.

Önerilen Kaynaklar:

DİA ilgili maddeler, el-Asl, el-Ümm, el-Hidâye, el-Bedâi, Muhtasaru´l-Halîl, el-Mühezzeb, el-Mecmu, Muhtasaru´l-Hırakî, Bidâyetü´l-müctehid´den seçme metinler

V. YARIYIL SEÇMELİ ALANDIŞI DERSLERİ
İLA 905

İSLAM’A GİRİŞ 2 0 2 3

İslam dininin tanımı, dinler arasındaki yeri, İslam inanç sistemi ve diğer dinlerle karşılaştırılması, ibadet esasları ve diğer dinlerle karşılaştırılması. İslam ve Kadın, İslam ve Ekonomi. Bir Müslümanın günlük hayatı.

İLA 907

AHLAKIN TEMELLERİ 2 0 2 3

Ahlak nedir? Felsefi olarak ahlakın tanımı, düşünce hayatımızda ahlakın yeri. Ahlak ile ilgili görüşler. Tarihten örnekler. Ahlak ile ilgili güncel örnekler.

İLA 909

İNSANLIK TARİHİ VE İSLAM I 2 0 2 3

İnsanlığın başlangıcı ile ilgili teorilerin değerlendirilmesi. İlk insanın ortaya çıkışı. Peygamberlerin insanlık için ifade ettiği değer. İlk peygamberin hayatı.

VI. YARIYIL

İLA 302

KUR’AN OKUMA VE TECVİD VI 2 0 2 2

Kur’ân’ın tecvit kurallarına göre düzgün okunmasını sağlamak için Kur’an alt yapısının güçlendirmek, Tecvit literatürünün temel terimlerini öğretmek, Kıraat ilmini tanıtmak ve kıraat literatürüne öğrencinin aşinalığını sağlamak. Namaz Surelerinin tekrarı. Öğrencilerin tercihine bağlı üç aşır.Tecvidin temel konularının tekrarı ile birinci dönem kıraat konularının tekrarı, Kıraat-ı Aşere Öğretiminde Tarikler ve Meslekler.

Yüzünden okuma: Kur’ân-ı Kerîm’in 217-280. sayfalarının tertîl üzere okunması.

Ezber yapma:Fet(i)h, Hucurât ve Rahmân sureleri.

Önerilen Kaynaklar

Kur’ân-ı Kerîm (DİB ve TDV Yayınları).

Karabaş Tecvidi (Klâsik Osmanlıca baskı).

Osman Keskioğlu,Nüzûlünden Günümüze Kur’an-ı Kerim Bilgileri, TDV Yayınları, Ankara 1989.

İsmail Karaçam, Kur’ân-ı Kerîm’in Nüzûlü ve Kırâati, Nedve Yayınları, İstanbul/Konya 1981.

Sıtkı Gülle, Açıklamalı Örnekleriyle Tecvîd İlmi, Huzur Yayınları, İstanbul 2005.

Yusuf Alemdar, “Kıraatlerin Oluşumu Bağlamında Kur’an’ın Cem’i Konusuna Yeni(den) Bir Bakış”, Cumhuriyet Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, VII, sy. 2, sy., Sivas 2003, 219-248.
İLA 304

TEFSİR IV 2 0 2 2

Peygamberlik, Hz. İsa, Hz. Meryem, Hıristiyanlık, Tevrat ve İncil gibi konuları içeren Ali İmran Suresinin tefsirinin örnek tefsir metni olarak okunup analiz edilmesi.

Önerilen Kaynaklar:

Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili

İLA 306

TASAVVUF II 2 0 2 2

Bilimsel bir alan olarak tasavvufun, tarikatlar dönemi kavramları ile düşünce ve kurumlarının incelenmesi ve değerlendirilmesi bu dersin temel amacını oluşturmaktadır.Tarikatlar dönemi düşünce, kültür ve kurumlarıyla ilgili konu ve kavramlar.

Önerilen Kaynaklar

H. Kamil Yılmaz, Anahatlarıyla Tasavvuf ve Tarikatlar, İstanbul 2004 Mustafa Kara, Türk Tasavvuf Tarihi Araştırmaları, İstanbul 2005 Selçuk Eraydın, Tasavvuf ve Tarikatlar, İstanbul 2008. Süleyman Uludağ, Tasavvufun Dili I.

İLA308

HADİS IV 2 0 2 2

Hz. Peygamberin söz ve fiilleri hakkında özgün metinlerden hadislerin okunması ve anlaşılması konusunda birikim kazandırmak. Bu derste Hadis ve Sünnetin önemi üzerinde durulmakta, Hadis kitaplarından seçilmiş örnek hadislerin okunup yorumlanma çalışmaları yapılmaktadır.

Önerilen Kaynaklar:

Buhari, el-Câmiu's-Sahih. Muslim, el-Câmiu's-Sahih. EbûDâvud, es-Sunen. Tirmizi, es-Sunen. Nesei, es-Sunen. İbnMâce, es-Sunen. Dârimi, es-Sunen. Mâlik b. Enes, el-Muvatta. Ahmed b. Hanbel, el-Musned.İ. L. Çakan, Hadis Edebiyatı, İstanbul 2008. S. Polat, H. Nazlıgül, S. Doğanay, Hadis Araştırma ve Tenkit Klavuzu, İFAV yayınları, İstanbul, 2008.

İLA 310

TÜRK-İSLAM EDEBİYATI 2 0 2 2

Türk-İslâm Edebiyatı?nın mahiyetini, kaynaklarını ve bu edebiyattaki nazım-nesir türlerini öğretmek.Türk-İslâm Edebiyatı?nın tarihsel olarak gelişimi, dönemleri, nazım-nesir tahlilleri.

Önerilen Kaynaklar:

Necla Pekolcay, Selçuk Eraydın vd., İslâmî Türk Edebiyatında Şekil ve Nevîlere Giriş, İstanbul 1994. Halil İbrahim Şener - Alim Yıldız, Türk İslam Edebiyatı, Rağbet Yay., İstanbul 2003. Hasan Aksoy vd., Türk İslâm Edebiyatı, Anadolu Ünv. Yayınları Eskişehir 2010. Bilal Kemikli, Türk İslam Edebiyatı Giriş, Emin Yayınları, Bursa 2010.

İLA 312

FIKIH II 2 0 2 2

İslam hukuk ilminin temel kavram ve kurumları, İslam hukukunda akit ve eşya teorisi, muamelât kavramı, klasik fıkıh eserlerinde yer alan bey', icâre, hibe, rehin ve irtifaklara dair babların muhtevası; ilgili literatürde öne çıkan örnekler. Öncelikle modern İslam hukukçularının geliştirdiği akit ve eşya teorileri ayrıntılı bir şekilde işlenmekte ve modern İslam hukukunda geliştirilen ilgili yaklaşım ve terimler öğretilmektedir.

Önerilen Kaynaklar:

Hayrettin Karaman, İslam Hukuk Tarihi, İstanbul 2001. Ekrem Buğra Ekinci, İslam Hukuku Tarihi, İstanbul 2006 Abdulkerim Zeydan, el-Medhal, Bağdad 1969, Mehmet Erdoğan, Fıkıh İlmine Giriş, İstanbul 2009

İLA 314

DİNLER TARİHİ II 2 0 2 2

Dersin amacı öğrencilere Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslam, kabile dinleri, milli dinler vb. dinlerin tarihî gelişimleri, kutsal metinleri, inanç, ibadet ve ritüellerini objektif ve dinler üstü bir metotla tanıtmak.

Dersin içeriği yaşayan dünya dinlerinin en yaygınlarından olan ilkel dinler, Yahudilik, Hıristiyanlık, Hinduizm, Budizm, Sihizm ve İslam’ın tarihçesi, inanç ve pratiği, günümüzdeki konumu. İslam sonrasında devam eden geleneksel Türk inançları ve günümüz Türk toplumunda veya diğer Türk toplumlarında tezahürlerini incelemeyi içermektedir.

Önerilen Kaynaklar:

Salime Leyla Gürkan, Yahudilik, İstanbul 2008; Lavinia-Dan Sherbok, Yahudiliğin Kısa Tarihi, çev. Bilal Baş, İstanbul 2010; Adem Özen, Yahudilik’te İbadet, İstanbul 2001; Şinasi Gündüz, Hıristiyanlık, İstanbul 2007; Şinasi Gündüz (ed.), Yaşayan Dünya Dinleri, İstanbul 2007.

İLA 316

ARAP DİLİ BELAGATI II 2 0 2 2

Arapça bir kelamın (ifadenin) mecaz, istiare ve kinaye gibi farklı söyleyiş tarzlarıyla ele alınması ve kelamın hem lafzına hem de anlamına yönelik cinas, seci, tıbak vs. süslü ifadelerle dillendirilmesi hususu ayrıntılarıyla işlenmektedir.

Önerilen Kaynaklar:

Ali el-Cârim-Mustafa Emîn, el-Belâğatü’l-vâdıha, İstanbul 1996; Ahmed Mustafa el-Merâğî, Ulûmu’l-belâğa, Beyrut 1984; NusreddinBolelli, Belâgat, İstanbul 2000.

İLA 318

BİTİRME ÖDEVİ 1 2 2 3

Dersin amacı öğrencinin belirli bir konuyu bilimsel yöntemlerle araştırma ve elde ettiği bilgileri sistematik bir şekilde kendi ifadeleriyle yazılı olarak sunma becerisini kazanmasınıdır.

İçerik öğrencilerin Temel İslam Bilimleri, İslam Tarihi ve Sanatları veya Din Bilimleri alanlarından birisinde araştırma yöntemlerini bir danışman hoca nezaretinde öğrenmesini, kullanmasını ve bu alanlardan seçilen bir konuyu bilimsel yöntemlere uygun biçimde araştırarak bir rapor halinde sunmasından oluşmaktadır.

Önerilen Kaynaklar:

Ali Balcı, Sosyal Bilimlerde Araştırma, Yöntem, Teknik ve İlkeler, Ankara 1995. Halil Seyidoğlu, Bilimsel Araştırma ve Yazma el Kitabı, İstanbul, 2000. Yusuf Ziya Kavakçı, İslam Araştırmalarında Usul, 1982. Zeki Arslantürk, Sosyal Bilimler İçin Araştırma Metod ve Teknikleri, İstanbul, 1997.

İLA 320

FELSEFE TARİHİ II 2 0 2 2

Öğrencilerin modern kavramlarla düşünebilmelerini sağlamak ve düşünce tarihinin evrimini izlemelerine yardımcı olmaktır.17. yüzyılda yaşamış olan filozoflar tanıtılır. Bu yüzyıla özgü kavramlar ve onlar etrafındaki tartışmalar aktarılır. 18.yüzyılda yaşamış olan filozoflar tanıtılır. Bu yüzyıla özgü kavramlar ve onlar etrafındaki tartışmalar aktarılır.

Önerilen Kaynaklar:

Bedia Akarsu, Çağdaş Felsefe Kant’tan Günümüze Felsefe Akımları, İnkılap, İstanbul 1994; George Sabine, Yakınçağ Siyasal Düşünceler Tarihi, çev. Prof. Dr. Özer Ozankaya, Cem, 1997; J.M. Bochenski, Çağdaş Avrupa Felsefesi, Kabalcı, İstanbul, 1997; Nejat Bozkurt, 20. Yüzyıl Düşünce Akımları: Yorumlar ve Eleştiriler, Sarmal, İstanbul, 1998.

İLA 322

İSLAM FELSEFESİ I 2 0 2 2

Dersin amacı İslâm tarihi ve dünyasında ortaya çıkmış felsefi düşüncenin temel problem alanlarını (ontoloji, bilgi, nübüvvet, iman gibi) sorgulayıcı bir yaklaşımla analiz ederek bu görüşlerin İslâm düşünce tarihindeki yeri ve önemini hakkında öğrencilerin kendi kanaatlerini oluşturmalarına destek olmak ve öğrenciye sorgulayıcı bir anlayış kazandırmaktır.

Dersin içeriği İslam’da felsefenin ortaya çıkışı, tercüme faaliyetleri, hangi şartlarda ve hangi eserlerin tercüme edildiği, felsefi hareketler ve ekoller, Kindi, Farabi, İbn Sina ve Gazali gibi felsefe tarihinin önemli simaları ve önde gelen eserlerinin tanıtımı. Gazali sonrası felsefenin genel seyri, Selçuklu ve Osmanlı döneminde felsefi faaliyetler, öne çıkan filozoflar, tehafüt geleneği, muhakemat geleneği, İbn Sina etkisi, Gazali etkisinden oluşmaktadır.

Önerilen Kaynaklar:

Montgomery Watt, İslam Düşüncesinin Teşekkül Devri; H. Ziya Ülken, İslam Felsefesi, İstanbul 1998; Nihat Keklik Türk İslam Düşüncesi Açısından Felsefenin İlkeleri, İstanbul 1987; Muhammed el- Behiy, İslam Düşüncesinin İlâhî Yönü, İstanbul 1992; M. M. Şerif, İslâm Düşüncesi Tarihi, (IV cilt), İstanbul 1990-1991; S. Hayri Bolay, Felsefî Doktrinler Sözlüğü, Ankara; Gazali, Filozofların Tutarsızlığı, çev. Bekir Sadak, İstanbul, 2002; Macit Fahri, İslam Felsefesi Tarihi, çev. Kasım Turhan, İstanbul, 1992; Mahmut Kaya, İslam Filozoflarından Felsefe Metinleri, İstanbul, 2003; Mehmet Bayraktar, İslam Felsefesine Giriş, Ankara, 1999; Prof. Dr. Necip Taylan, Ana Hatlarıyla İslam Felsefesi, Ensar, İstanbul, 2006; Bekir Karlığa İslam Düşüncesi’ni Batı Düşüncesi’ne Etkileri, İstanbul 2004; İlhan Kutluer, Akıl ve İtikat, İstanbul 1996.