Cam serada biTKİsel üretiM İŞletmesi

1. BÖLÜM
EKONOMİK DEĞERLENDİRME

1.1. Yatırım Konusu
Cam serada sebze türlerinden yaygın olarak tüketilen domates, hıyar, marul, ve taze soğan üretimidir.

1.2. Pazar Durumu
Ürünler öncelikle işletmenin bulunduğu yöredeki pazara sunulacaktır. Bununla birlikte, çevre iller ve büyük şehirler de hedeflenen pazarlar arasındadır.

Üretim_Durumu'>1.2.1. Üretim Durumu
Türkiye yaklaşık 43 milyon ton yaş meyve ve sebze üretimi ile dünyanın önemli üretici ülkelerinden birisi konumundadır. Ülkemiz rakamsal olarak önemli bir üretici ülke görünümünde olmakla birlikte, ihracatın/üretime oranı % 5 civarındadır. Bu yapının en önemli nedenleri, ürünlerin gıda sanayinde hammadde olarak kullanılması ve yurtiçinde tüketilmesi ile ihracata konu olan yaş meyve ve sebzelerin, uluslararası piyasalarda talep edilen miktar ve kaliteye uygun çeşitlerin olmamasıdır.
Türkiye cam sera sebze üretim verileri tablo 1’de verilmiştir.
Tablo 1. Türkiye Örtü Altı (Cam Sera) Sebze Üretim Verileri.

Üretim	Yıllar			Değişim(%)
	2006	2007	2008	2006/07	2007/08
Domates	751.196	779.183	831.188	3,7	6,7
Hıyar	331.747	338.759	330.691	2,1	-2,4
Marul	1.856	1.888	1.915	1,7	1,4
Toplam	1.084.799	1.119.830	1.163.794	3,2	3,9
1) Miktarlar ton olarak verilmiştir.
Kaynak : www.tuik.gov.tr

Tablodan görüldüğü üzere; ülkemizde örtü altı sebze üretim verileri genelde yıllar itibarıyla artış göstermektedir. Değişim oranlarına baktığımızda; 2006/07 yılında % 3,2, 2007/08 yılında % 3,9 oranında artış olduğu görülmektedir. Buna karşın, hıyar üretimi 2008 yılında bir önceki yıla % 2,4 oranında azalma göstermesine rağmen, domates üretimi ise % 6,7 oranında artış göstermiştir.

İhracat_Durumu'>1.2.2. İhracat Durumu
Rusya Federasyonu, 2008 yılında 1.674.000 dolarlık toplam yaş meyve ve sebze ihracatımızın % 37’sinin yöneldiği en önemli ülke konumundadır. Rusya Federasyonu’nu % 10 ile Almanya, %8 ile Ukrayna, % 7 Romanya ve % 6 ile Bulgaristan takip etmektedir. Suudi Arabistan, Irak, Hollanda, ve Birleşik Krallık diğer önemli pazarlarımızdır.
2008 yılındaki yaş sebze ihracatımız ise 983.000 ton olup, domates miktar olarak toplam sebze ihracatının % 45’ini oluşturmaktadır. İhracatı yapılan diğer önemli sebzeler kuru soğan, patates, biber ve hıyar’dır.
Patates, karpuz, domates, lahana, kuru soğan, hıyar, patlıcan ve havuç dünyada en fazla yetiştirilen sebzelerdir. Dünya toplam domates üretiminin % 8’i, hıyar üretiminin % 4'ü, soğan % 2,8’i ve patates üretiminin % 1,3'ü ülkemiz tarafından yapılmaktadır.
Türkiye'de yaş meyve ve sebze üretimi miktar itibariyle önemli olmasına karşın, ihracatın üretime oranı çok düşüktür. İhracata konu olan meyve ve sebze çeşitlerinin uluslararası piyasalarda talep edilen çeşitlere uygun olmayışı ve üretimden tüketime miktar ve kalite kayıplarının yüksekliği bu yapının en önemli nedenleri arasındadır.
Türkiye sebze ihracatı, tablo 2’de verilmiştir.
Tablo 2. Türkiye Sebze İhracat Verileri.

İhracat

2006

2007

2008