Dərs vəsaiti kimi tövsiyyə edilib. 3-cü nəşr Moskva: Akademik Layihə

Cəmiyyət və seksizm

XX əsrin ictimai təcrübəsində seksizmə sosio-mədəni dəyər sisteminin hissəsi kimi baxılır. Bu əmək haqqında əks etməni tapır, hansı ki, iş qüvvəsində seqreqasiya (Seqreqasiya (lat. segregatio — ayrılma) — əhalinin bir qrupunun cəmiyyətdən müəyyən əlamətlərə görə zorla ayrılması siyasəti).iş üçün bərabər məsuliyyət və maddi maraq xeyirinə bərabər olmayan bölgüsünü aparır. Dəyər sistemi həyata qadın və peşəkar fəaliyyət problemini gətirdi.Bu gün bu problemə üç nöqteyi-nəzər var:

■ peşəkar fəaliyyətə (ailədən imtinaya qədər) oriyentasiya;

■ ailəyə (peşəkar fəaliyyətdən imtinaya qədər) oriyentasiya;

■ peşəkar fəaliyyətin və ailə dəyərlərinin uyğunluğuna oriyentasiya.

Lakin cəmiyyətdə iqtisadi strategiyasından asılı olaraq qadınları ya "əmək bazarına" çağırırlar, ya da kişilər üçün iş yerlərini azad edib"ailə ocağına" qayıtmağı xahiş edirlər.

Qadınların diskriminasiyası qurtarmır, əgər o yalnız peşəkar karyerada cəmlənmişdirsə. Xarici tədqiqatlar göstərir, cinsi rol stereotipləri eyni vəziyyətlər vaxtı kişi və qadınlardan necə qeyri-adekvat bəhs edilir. Belə, davranışı biznesmen kişi və qadının oxşar vəziyyətlərdə aşağıdakı kimi izah edirlər:

KİŞİLƏR	QADINLAR
Fəal olanlar	İnadkar olanlar
Xırda məsələlərdə belə mükəmməl olanlar	Xırdaçı, punktual olanlar
İşinə şövqlə yanaşıb bundan həvəslənənlər	Aqressiv olanlar
İş vəziyyətindən narazı olub, tempi aşağı salanlar	Şıltaqlar və s.

O'Liri tədqiqatları göstərir ki, qadına qarşı qabaqcadan yanlış fikirdə olma, cinsi reflex stereotipləri əsasında həyata keçirilir, harada ki, qadınlara ünsiyyətli və emosional yönümlü olduqları ifadə olunduqlarını yazırlar, amma digər tərəfdən də, onları əmək motivasiyası, vəzifə iddiaları və peşəkar səlahiyyətdən məhrum edirlər.

Diskriminasiya o hadisələrdə görünür ki, nə vaxt ki, qadın istehsal və ya xidmətdən qane olduqda ev ilə işi qarışdırmağa məcbur olmuşdur.Rusiya Federasiyasında, aparılan tədqiqatlara əsasən, uşaqlı qadınların əmək motivasiyası,ərin əmək haqqı ilə mükünsüz yaşamına bağlıdır. İkiqat məşğulluq qadınların sağlamlığının nasazlığına və onların xroniki yorulmasına gətirib çıxarır. Kütləvi informasiya vasitələrlərində və ədəbiyyatında artan psixoloji və sosial yüklənməyə baxmayaraq qadınlar daha az ictimai dəyərə malikdirlər, nəyinki kişilər.Sosial mühit qadından, bütün çətinliklərinə baxmayaraq ki, o bunu hiss edir, ondan gənclikdə oldugu kimi daha çox çəlbedici, cazibədar və müasir olmasını tələb edir.Sosial mühitin təzyiqi, psixosomatik nasazlıqlara gətirməyə bilmir, buna görə də qadın kişilərdən daha çox, tibbi müainəyə meyillidir.

Beləliklə, seksizmə subyektin cinsi- rol sosializasiyasinda, müəyyən sosial mərhələ sistemi kimi baxmaq olar və cinsi- rol sterotipi onun əhvali-ruhiyyəsinə, dünyaya baxışına və həyat strategiyalarına neqativ təsir edən amil ola bilər.

Sosial işin bütün səviyyələrində müdaxilələrin aparılması vaxtı, cinsiyyət fərqləri üzrə diskriminasiya amilləri nəzərə alınır.